Moderatorzy: elgra, Galinski_Wojciech, maria.j.nie
) 
Arek_Bereza pisze:Elu,
Cały wątek o tym z pomocnikiem
https://genealodzy.pl/PNphpBB2-viewtopi ... pisy.phtml
a za Forum Rodów Grodzieńskich
Spisy rewizyjne powstały w wyniku reformy podatkowej zapoczątkowanej w pierwszych dekadach XVIII wieku. W 1718 roku w Imperium Rosyjskim ukazem carskim z 26 XI wprowadzono podatek pogłówny i zarządzono tzw. pierwsza rewizję. Pierwsza rewizja została przeprowadzona na mocy ukazu Senatu z 22 I 1719 roku i trwała w zasadzie do 1727 roku. Początkowo rejestrowano tylko chłopstwo i tzw. jednodworców (traktowanych jako odrębną grupę pomiędzy chłopem pańszczyźnianym, a drobną szlachtą).
Po pewnym czasie zaczęto również spisywać tzw. ludność posadzką, czyli mieszkającą
w rzemieślniczo- handlowych dzielnicach miast „poza murami”. Spisywano także czeladź
i drobnych urzędników. Ze względu na małą precyzyjność ukazu do spisu włączono duchowieństwo, dworjaństwo, a nawet byłych żołnierzy i dragonów. Dopiero ukazem senatu z 5 VII 1721 roku zakres spisywanych grup społecznych unormowano, wyłączając ww. z rewizji dusz. Pierwszy spis dotyczył tylko ludności męskiej z części Imperium.
Spis chłopów prywatnych sporządzali właściciele ziemscy, chłopów państwowych
i cerkiewnych spisywali starostowie i ekonomowie. Magistraty spisywały mieszkańców miast, a jednodworcy sami siebie. W 1722 roku uzupełniono spis o ludność nieujętą
w pierwszym etapie.
Druga rewizja została przeprowadzona w latach 1743-1747 na podstawie ukazu
i instrukcji carycy Elżbiety z 16 XII 1743 roku – wszelkie prace spisowe powierzono armii. Kolejne spisy miały być wykonywane co 15 lat. Stworzono specjalne powiatowe
i prowincjonalne kancelarie spisowe oraz przygotowano wzór protokołu spisowego. Rewizja objęła tylko mężczyzn i obszary zamieszkałe głównie przez ludność rosyjską.
Spis dotyczył zarówno ludności podlegającej opodatkowaniu, jak i zwolnionej od płacenia (ujęci w dwóch osobnych spisach).
Trzecia rewizja odbyła się w 1762 roku na mocy ukazu senackiego z 28 XI 1761 roku. Zrezygnowano z prac specjalnych rewizorów, a ich obowiązki powierzono organom władzy gubernialnej, prowincjonalnej i wojewódzkiej. Wprowadzono po raz pierwszy drukowaną formę formularza oraz ujęto w spisie kobiety. Nie rejestrowano ludności zwolnionej
z podatków. Rewizyjne skazki miały być oddane do właściwych kancelarii po upływie
5 miesięcy, a kancelarie miały przesłać wykonane zestawienia do senatu do końca 1762 roku. Terminy nie zostały dotrzymane – dopiero w czerwcu 1764 roku rewizję zakończono
i na jej podstawie rozpoczęto zbieranie podatków. Dużą rolę w opóźnieniu odegrały rozruchy chłopskie i ukaz Piotra III o nadaniu wolności dworjaństwu. Spis po raz pierwszy objął całe terytorium Imperium Rosyjskiego.
Czwarta rewizja została przeprowadzona 1781 roku na mocy manifestu z 16 XI 1781 roku. Nie spisywano ludności zwolnionej z podatków, ale informacje o nich zbierano
w kancelariach gubernialnych. Rewizję zakończono pod koniec 1782 roku.
Znamienna dla narodu polskiego wydaje się dopiero piąta rewizja, ponieważ poszerzona została terytorialnie o ziemie przyłączone do Imperium Rosyjskiego na skutek dwóch kolejnych rozbiorów Rzeczypospolitej. Ukaz zapowiadający rewizję został wydany
23 VI 1794 roku. Rewizję zakończono na początku 1796 roku. Spis był dosyć rozbudowany – na obszarach w których już wcześniej były robione spisy należało zaznaczyć wszelkie zmiany, które nastały od poprzedniego spisu. Rejestr tych zmian miał dotyczyć każdej osoby – należało podać takie dane jak np. data śmierci lub zmiana stanu prawnego
w odniesieniu do chłopów (oddany w rekruty, zbiegł, wyzwolony, sprzedany).
W jednej z rubryk zapisywano imiona i nazwiska, a w drugiej wiek (osobno dla mężczyzn
i kobiet). Na przyłączonych do Imperium obszarach dawnej Rzeczypospolitej wprowadzono dwujęzyczność formularza spisowego – zapewne dzięki temu spisy wydawały się bardziej uporządkowane i zrozumiałe. Teoretycznie przyjęto zasadę ujednolicania pisowni imion i nazw miejscowości, jednak w rzeczywistości bywało z tym różnie. Zniekształceniu ulegały nie tylko imiona, ale również nazwiska i wiek. To ostatnie spowodowane było zapewne powszechną niewiedzą ówczesnego społeczeństwa o swojej dokładnej dacie urodzenia. Ukaz spisowy nie przewidywał konieczności weryfikacji wieku
w księgach metrykalnych, tak więc przyjmowano go tylko i wyłącznie na podstawie ustnego oświadczenia. Być może dlatego w ówczesnym spisie większość lat wyrażających wiek kończy się równą liczbą zakończoną zerem lub piątką. W spisie pominięto znaczną część ludności zamieszkującej rubieże Imperium – znaczący wpływ na powyższe miała słabość władzy centralnej na nowo zajętych obszarach. Na obszarze dawnej Rzeczypospolitej obowiązywał zmodyfikowany – pięciokolumnowy układ spisu. W dwóch pierwszych kolumnach zamieszczano imię i nazwisko w dwóch wersjach językowych
(polskiej i rosyjskiej) pozycję w rodzinie. W trzeciej i czwartej kolumnie wiek (osobno mężczyzny i kobiety). W piątej kolumnie – również w dwóch wersjach językowych – nazwę zajęcia głowy domu. W spisie można było również odnaleźć informacje o historii danej miejscowości i jej właścicielach.
Na terytorium obecnej Białorusi po raz pierwszy spis rewizyjny został przeprowadzony
w 1782 roku (tylko w części wschodniej – Witebsk i Mohylew), a następnie w 1795-96, 1815-16, 1811, 1833-34, 1850, 1857-58 lat. Począwszy od 1811 spisy sporządzano oddzielnie dla każdej klasy społecznej. Spisy dotyczące chłopów są zgrupowane w porządku alfabetycznym według nazwisk właścicieli majątków. W spisach uzupełniających pojawia się ludność wcześniej nie spisana – w znacznej mierze jest to polska szlachta, która nie została zatwierdzona przez Deputacje i Heroldie szlacheckie.
Reforma zapoczątkowana w 1719 roku spełniła swoje zadanie i znacząco zwiększyła dochody państwowe. Bez większych zmian funkcjonowała przez kolejne 160 lat, w trakcie których przeprowadzono dziesięć rewizyjnych spisów ludności w 10-20 letnich odstępach – wyjątek stanowiły VI i VII rewizja, przeprowadzone w latach 1812-1815. W zależności od okresu i obszaru spisów, pojawiają się w nich następujące grupy społeczne: Шляхта, Однодворцы, Граждане, Мещане, Мещане-христиане, Вольные люди, Крестьяне, Государственные крестьяне, Церковнослужители, a także Иностранцы, Евреи, Евреи фабриканты ремесленники, Евреи-земледельцы, Татары.
źródło: https://www.rodygrodzienskie.pl/zasoby- ... ne-skazki/
na stronie Rodów (pod ww. linkiem) info o zasobie
W Narodowym Historycznym Archiwum Białorusi w Grodnie
(Национальный Исторический Архив Беларуси В Г. Гродно)
możemy odnaleźć następujące zasoby dotyczące Guberni Grodzieńskiej
Гродненский уезд (powiat grodzieński)
Белостокский уезд (powiat białostocki)
Бельский уезд (powiat bielski)
Брестский уезд (powiat brzeski)
Волковысский уезд (powiat wołkowyski)
Кобринский уезд (powiat kobryński)
Пружанский уезд (powiat prużański)
Слонимский уезд (powiat słonimski)
Сокольский уезд (powiat sokólski)
Tak,MarcinE pisze:Dobrze, rozumiem, spisy rewizyjne robiono dla Imperium Rosyjskiego, spis IV byl w roku 1781, a Troki wtedy jeszcze do Rosji nie nalezaly.
Zadam w takim razie pytanie inaczej (Skoro inaczej nie da rady
Czy wykonywano na tych terenach (Parafia Nowe Troki) sisy ludnosci podobne do tych rosyjskich przed rokiem 1795?
Jesli tak, to kiedy, jesli tak, to czy zachowaly sie takie dokumenty i czy mozna je przegladac online.
Serdecznie pozdrawiam
M
