Dyx

Szlachectwo, heraldyka

Moderatorzy: elgra, Galinski_Wojciech, maria.j.nie, adamgen

Rokdar

Sympatyk
Posty: 314
Rejestracja: ndz 12 maja 2024, 12:55

Dyx

Post autor: Rokdar »

Dobry wieczór!

Gdy poszukuje się Toryanich z Krakowa, trudno nie znaleść Elżbiety Dyx/Dyxa.

Interesuje mnie jej rodzina, lecz dużo informacji o niej nie mogę znaleść.

Oto co wiem:
Elżbieta Dyx (1676-1724), pierwsza żona krakowskiego rajcy Franciszka I Toryaniego (małżeństwo 04/08/1696, kościół Mariacki)
AM https://zapodaj.net/plik-JG2V3AqcLt

Portret w muzeum https://dziennikpolski24.pl/portret-elz ... ar/2592938

„właścicielka sklepu bławatnego” https://www.vogue.pl/a/silaczki-to-wyst ... ie-krakowa

Wymieniona z rodzicami i przyszłym mężem w Aktach Miasta Krakowa
https://www.szukajwarchiwach.gov.pl/ska ... a56d73a355
Lewa, góra.
Córka Jakuba Dyxa i Reginy NN.

Wydaje mi się, że jej rodziców i rodzeństwo odnalazłem w parafii Probołowice, województwo Świętokrzyskie, ale po niej brak śladu. https://geneteka.genealodzy.pl/index.ph ... =&to_date=

Według tego co udało mi się na dziś ustalić to Jakub był krakowskim mieszczanem, członkiem patrycjatu i… szewcem.


Narazie opieram moją wiedze na następujących publikacjach:

https://www.poczetkrakowski.pl/tomy/sho ... i-846.html

Losy Adama Toryaniego (po 6 marca 1701–1756/57), syna rajcy krakowskiego Franciszka Toryaniego, w świetle jego testamentu i pośmiertnego inwentarza, Maciej Ziemierski, 2017

https://polona2.pl/item/tedy-to-moje-zy ... o:metadata

https://wielcy.pl/wgm/?m=NG&t=PN&n=lu.34512


Poszukuje wszelkich nowych informacji o tej rodzinie.
Proszę więc Was o pomoc!

Pozdrawiam
Marcin
Ostatnio zmieniony ndz 07 gru 2025, 09:18 przez Rokdar, łącznie zmieniany 2 razy.
Rokdar

Sympatyk
Posty: 314
Rejestracja: ndz 12 maja 2024, 12:55

Dyxa

Post autor: Rokdar »

Dzień dobry!

Czy to możliwe, aby w tej księdze nie było zapisu o Jakubie Dyxa? Czy źle szukam, czy osób takich jak „mistrz krawiecki, obywatel miasta Krakowa” tu nie zapisywano https://www.szukajwarchiwach.gov.pl/en/ ... ka/5608786 ?
Pozdrawiam
Marcin


Nazwiska: Brauer, Cywiński, Dobrzański, Öhm(e), Nadolski, Rokicki, Rzączyński, Torriani, Visconti, etc.
Poszukuję wszelkich informacji o rodzinie Fergen i o mieszczaństwu krakowskim w XVIII wieku.
Rokdar

Sympatyk
Posty: 314
Rejestracja: ndz 12 maja 2024, 12:55

Re: Dyx

Post autor: Rokdar »

Dzień dobry!

Niedawno znalazłem akt przyjęcia prawa miasta Krakowa przez Jakuba Dixa 29/08/1664 roku (cf. https://forum.genealodzy.pl/viewtopic.p ... 78#p767578 bardzo dziękuję Panu Bartkowi za przetłumaczenie!).
Pochodził on z Amsterdamu dlatego, że napisane jest „ którzy poręczyli co do złożenia w ciągu pół roku dokumentu prawego urodzenia z miasta Amsterdam”.

Wiem, że brał ślub w listopadzie 1664 roku w kościele Mariackim (cf. https://zapodaj.net/plik-cq2lA6uMdY )
Z tego co zrozumiałem, to małżeństwo odbyło się „z pominięciem zapowiedzi, na mocy dyspensy Najprzewielebniejszego Pana Mikołaja Oborskiego, biskupa tytularnego Laodycei, sufragana i oficjała generalnego krakowskiego, po uprzednim przeprowadzeniu starannego dochodzenia w sprawie przeszkód i niewykryciu żadnej przeszkody kanonicznej”.
Możliwe więc, że Jakub nie dostał swojego drogocennego dokumentu aż do ślubu…

Próbowałem znaleść jego nazwisko w dokumentach cechu krawieckiego (cf. https://skanoteka.genealodzy.pl/id1989-sy3048-se161). Na marne. Może źle szukam?
Mam dwa pytania:
1- Jaka jest różnica pomiędzy „Cathalogus civium Cracoviensium secundi ordinis” (tam gdzie jest zapisany Jakub) a „Cathalogus civium Cracoviensium primi ordinis”?

2- Gdzie szukać dalszych dokumentów?
Czy mogę gdziekolwiek szukać tego „dochodzenia”/dyspensy danej przez biskupa?
Gdzie mogę znaleść informacje o tym dokumencie prawego urodzenia? Czy przepisywano taką genealogię do jakiejś księgi? Trzeba szukać w Amsterdamie?

Będę bardzo wdzięczny za wszelką pomoc i wskazówkę co dalej robić.
Pozdrawiam
Marcin


Nazwiska: Brauer, Cywiński, Dobrzański, Öhm(e), Nadolski, Rokicki, Rzączyński, Torriani, Visconti, etc.
Poszukuję wszelkich informacji o rodzinie Fergen i o mieszczaństwu krakowskim w XVIII wieku.
GrabowskiF

Sympatyk
Posty: 325
Rejestracja: ndz 12 sty 2025, 04:16
Lokalizacja: Kraków

Re: Dyx

Post autor: GrabowskiF »

Rokdar pisze: ndz 07 gru 2025, 09:13 1- Jaka jest różnica pomiędzy „Cathalogus civium Cracoviensium secundi ordinis” (tam gdzie jest zapisany Jakub) a „Cathalogus civium Cracoviensium primi ordinis”?
Być może sam już to zrobiłeś, ale pozwolę sobie wkleić wynik wyszukiwania z google:
"Cathalogus civium Cracoviensium primi ordinis" (Katalog obywateli krakowskich pierwszej klasy/stanu) oraz "Cathalogus civium Cracoviensium secundi ordinis" (Katalog obywateli krakowskich drugiej klasy/stanu) odzwierciedlały podział społeczności miejskiej Krakowa w średniowieczu i wczesnej epoce nowożytnej na dwie główne, różniące się od siebie warstwy pod względem zamożności, prestiżu i wpływu na władze miejskie.
Primi ordinis (Pierwszy stan): Do tej grupy należeli najzamożniejsi i najbardziej wpływowi mieszkańcy miasta, głównie bogaci kupcy i właściciele nieruchomości (kamienic przy Rynku Głównym i głównych ulicach). Osoby te często pełniły kluczowe funkcje we władzach miejskich, takie jak rajcy, ławnicy czy burmistrzowie, i miały decydujący głos w zarządzaniu miastem. Ich status wiązał się z największymi przywilejami i możliwościami gospodarczymi.
Secundi ordinis (Drugi stan): Ta kategoria obejmowała pozostałych obywateli miejskich, przede wszystkim rzemieślników (zrzeszonych w cechach) oraz mniej zamożnych kupców. Choć cieszyli się oni prawami miejskimi (w przeciwieństwie do chłopów czy marginesu społecznego), ich pozycja była niższa niż primi ordinis. Mieli ograniczony dostęp do najwyższych urzędów miejskich, a ich wpływ na politykę miasta był mniejszy.
Rokdar pisze: ndz 07 gru 2025, 09:13 2- Gdzie szukać dalszych dokumentów?
Trzeba szukać w Amsterdamie?
Zanim odpowie Ci ktoś bardziej zorientowany w temacie: dużo dokumentów z XVII wieku z Amsterdamu jest na familysearch.org.
Pozdrawiam,
Filip

-
Jak odkrywać rekordy z MyHeritage:
https://is.gd/fsWEPZ

-
Szukam: Sebastian Grabowski i Katarzyna Midzińska, rodzice Jana Grabowskiego urodzonego w 1834 roku w Młynie Cedro-Mazur - https://is.gd/liKDmI
Rokdar

Sympatyk
Posty: 314
Rejestracja: ndz 12 maja 2024, 12:55

Re: Dyx

Post autor: Rokdar »

Panie Filipie, bardzo dziękuję za cierpliwą i dokładną odpowiedź! Jest to ogromnie przydatna informacja.
Ciekawi mnie jedynie dlaczego Jakub jest opisany przez Ziemierskiego jako „członek patrycjatu”. Jakaś niesamowita historia przejścia do wyższej klasy społecznej czy pomyłka naukowca?

Jeśli chodzi o Amsterdam to jest też bardzo dużo tutaj https://archief.amsterdam/indexen/perso ... 2Dix%22%7D
Niestety nie widzę Jacob Dix…


Trzeba by było znaleść zapis w Krakowie, który by wskazał u jakiego notariusza/burmistrza Dix uzyskał dokument prawego urodzenia, ale gdzie szukać?
Pozdrawiam
Marcin


Nazwiska: Brauer, Cywiński, Dobrzański, Öhm(e), Nadolski, Rokicki, Rzączyński, Torriani, Visconti, etc.
Poszukuję wszelkich informacji o rodzinie Fergen i o mieszczaństwu krakowskim w XVIII wieku.
ODPOWIEDZ

Wróć do „Szlachta, herbarze”