Pochodzenie nazwisk (cz.6)

Pochodzenie (etymologia) nazwisk

Moderatorzy: elgra, Galinski_Wojciech, maria.j.nie

Gawroński_Zbigniew

Sympatyk
Posty: 2694
Rejestracja: wt 16 cze 2015, 13:29

Post autor: Gawroński_Zbigniew »

Odnośnie nazwiska Reszka. Oczywiście tutaj z Rymutem dyskutować się nie da. To fakt i już. Jednak jakim cudem nazwisko znaczy co znaczy to już jest jazda ostra i bez trzymanki.

W 13 wieku imię Radosław miało dwa zdrobnienia: Radek i Raszek. W Polsce wieku mniej więcej 16 masowo pojawiły się regionalne pomianki liter w słowach. W ten sposób radło zmieniło się w redło, rak w rek, rano w reno itd. Tak samo stało się z imionami Radek i Reszek, które zmieniły się w Redek i Reszek. Z kolei w wyniku procesu germanizacji doby dolnoniemieckiej, Reszek zamienił się Reszke, a ten w wyniku ponownej polonizacji w Reszka lub Reszko. Identycznemu procesowi podlegało m in imię i nazwisko Ratka, Radka, Redka, Retka, Gojka, Gafka i sporo innych.
Powyższe za: Berezą.

Nazwisko Luch.

Było w słowiańskich językach 6 imion: Lubomir, Lubomirz, Lubogost, Świelub, Nieluba i Nielubiec. Wszystkie one miały w zdrobnieniach formę Luch i Lucha. Wszystkie miały w podstawie znaczeniowej 'lub..', która oznacza: miły, przyjemny, kochany, luby + 'pokój'. Dokładnie tak również można wywieść znaczenie nazwiska.
Etymologia za: "Odapelatywne nazwy osobowe..." red Cieślikowa.

Największy kłopot stanowi nazwisko Susik. Bardzo nie podoba mi się etymologia jaką znajduję w Rymucie od 'skoku - susa'. Moim zdaniem mamy tu do czynienia jednak z eleganckim przykładem zdrobnienia spolonizowanego słowa 'szuszfoł' pochodzącego od niemieckiego 'Schurtzfel'. Szuszfoł, suswał, susfał to fartuch ze skóry byczej noszony przez kowali i ich pomocników chroniący przed przypadkowym poparzeniem.

Pozdrawiam pięknie.
Mariok

Sympatyk
Posty: 773
Rejestracja: pt 16 paź 2015, 13:45

Post autor: Mariok »

Dziękuję Państwu ślicznie.

Mariusz
Mariusz

Poszukuję rodzin
Kaczmarek vel Karczmarczyk, Magiera, Lawendowski, Stępnik, Ostałowski, Idzikowski, Jezierski, Włostowski, Męcina par. Krzemienica; Płocki, Luch, Susik, Bala Reszka par. Żelechlinek
Gromek, Wolny, Słodki par. Wysokienice
ROMAN_B

Sympatyk
Posty: 1249
Rejestracja: ndz 08 sty 2012, 20:36

Pochodzenie nazwiska Susik, Luch.

Post autor: ROMAN_B »

Witam.
Mariuszu, szkoda, że nie napisałeś w którym roku nazwisko Susik pojawiło się po raz pierwszy i w jakim języku zostało zapisane w metryce. Czy nazwisko było zapisane po polsku czy po łacinie lub w innym języku.
Faktycznie, jak napisał p. Zbigniew, nazwisko Susik może być zdrobniałą formą jakiegoś miana. O zdrobnieniu może świadczyć sufiks –ik. Sus + ik = Susik. Tak więc, nazwisko powstało poprzez dodanie do rdzenia przyrostka. Tematem nazwiska jest apelatyw „sus”. Co może oznaczać słowo „sus”? Może ono mieć wiele znaczeń, między innymi takie:
• sus – w języku polskim, to długi skok;
• sus – w języku polskim, to też podskok;
• sus – w języku polskim, to też przeskok;
• sus – w języku polskim ( staropolskim ), to też krok;
• sus – to po łacinie świnia;
• sus – to też w dzik ( sus scrofa – dzika świnia )
• sus – w języku hebrajskim oznacza koń;
• sus – ( susz ) suszone owoce;
• sus – suchy;
Jak wspomniałem powyżej, istnieje wiele różnych możliwości mówiących jak mogło dojść, w jaki sposób i od czego mogło powstać nazwisko Susik. Niestety trudno jest jednoznacznie ustalić etymologie tego nazwiska. Aby prawdopodobnie ustalić jak doszło do powstania tego nazwiska powinieneś ustalić pierwszą osobę, która nosiła to nazwisko i po której odziedziczyłeś to nazwisko ( nazwisko dziedziczne ). Następnie sprawdzić jak nazywał się ojciec ( matka ) tej osoby i może wtedy uda się ustalić od kogo, czego i w jaki sposób i kiedy powstało nazwisko Susik.
Można przyjść, że nazwisko Susik jest zdrobniałą formą powstałą od łacińskiego słowa „sus”, które znaczy „świnia” ( „dzik „ ) i może znaczyć „świnka”. To tylko moja hipoteza.
Jest taki polski herb szlachecki, który zowie się Świnka ( Parcaria, Parvus Sus, Porcaria Sus, Proctaria, Świńska głowa). Tu jest link gdzie przeczytasz więcej o tym herbie:
https://pl.wikipedia.org/wiki/%C5%9Awin ... zlachecki)
Była też bardzo znana w średniowieczu szlachecka rodzina o nazwisku Świnka. Z rodziny tej wywodził się Jakób Świnka herbu Świnka arcybiskup gnieźnieński w latach 1283–1314. Bliski współpracownik Przemysła II Wielkopolskiego i Władysława Łokietka, jeden z wybitniejszych polityków średniowiecznej Polski, zwolennik zjednoczenia państwowego.
Tu jest link pod którym przeczytasz więcej o Jakóbie Świnka: https://pl.wikipedia.org/wiki/Jakub_%C5%9Awinka

Mariuszu, nazwisko Luch w mojej ocenie jest ciekawym i zagadkowym nazwiskiem z punktu widzenia jego etymologii. W Gazecie Częstochowskiej ukazał się artykuł Adama Królikowskiego pt. Kasztelania Miromira (3). W tekście tym, między innymi, znajduje się etymologia imienia lub przydomka „Luch”. Autor tego tekstu tak napisał o tej nazwie osobowej”
„Jak większość prastarych imion, jeszcze z epoki wczesnoprasłowiańskiej, jest ono dla nas mgliste znaczeniowo, nie wiadomo bowiem ani co znaczy, ani jaki jest jego źródłosłów, zatem właściwa etymologia. Można przyjąć dwie drogi rozumowań: albo że imię Luch jest skróceniem pewnego imienia, albo że jest to archaiczny, prasłowiański tytuł honorowy, określający w sposób superlatywny przymiot czy funkcję jakiegoś możnowładcy. Gdyby miało być ono skrótem, to: albo imienia Luboch – „najbardziej kochany”, albo Ludoch – „ten, który ma najwięcej ludzi (największy lud)”, albo też imienia Lądoch, wymawianego pierwotnie przez „Ǫ”, tj. „o” nosowe, a zatem LǪdoch – czyli „ten, co ma najwięcej ziemi”. W drugim wszakże przypadku, imię Luch mogłoby oznaczać jeszcze coś całkiem innego – nie wiadomo jednak dokładnie jaki przymiot czy funkcję. Jeśli tropem byłoby tutaj słowo „luśnia”, które znaczy tyle, co „drąg, pręt z twardego drewna, podkulek, podpórka”, wówczas imię Luch oznaczałoby tego, który jest najmocniejszy, najpotężniejszy, najprężniejszy (a więc: mocarz, magnat, itp.), w potocznym natomiast rozumieniu znaczyłoby po prostu: drągal, twardziel i siłacz.
Luch, jak wskazano, niezależnie od tego, czy jest skróceniem, stanowi formę superlatywną, podstawową formą tego imienia jest bowiem Lusz. Zdrobnienia są następujące: Luszko, Luszek, Luśko, Lusiek, Luś, Lusio i Lusik. Po połabsku wymawia się Liuch, po nowopołabsku Ljauch, a zdrabnia Lüschie. Żeńskie formy to Lucha, Lusza, Luszka, Lusia, Luśka, także Luś, Lunia, Luńka, Lusiunia, Lusiuchna i Lusieczka. Na żonę Lucha mówiono Luchowa lub Lusina – w tym przypadku „pani na włościach Lucha”. Siostra Lucha zwałaby się Luchna, zdrobniale Lunka. Synowie Lucha to Luszyce lub Lusice, synowe Luszycowe (Lusicowe), zaś córki to Luszanki (Lusianki), bądź Lusinki. Wnuk Lucha zwie się Luchota, jego żona to Luchocina (Lusocina), wnuczka zaś to Luchotka. Prawnuk Lucha to Luchocic, bądź Luszocic (Luścic), jego żona to Luścica (Lusocica, Lusociczka, Luchocica), względnie Luścicowa (Luchocicowa), zaś prawnuczka to Luścianka (Lusocianka), bądź też Luchocianka. Ogólnie rzecz biorąc, przedstawiciela rodu Lucha można także z łacińska nazywać Luchita (l.m. Luchici), podobnie jak na potomnych protoplasty Lecha mawia się z dawna Lechita (Lechici), a o potomkach Czecha można mówić podniośle Czechita (Czechici).”


Pozdrawiam – Roman.


http://www.gazetacz.com.pl/artykul.php?idm=521&id=13377
Ostatnio zmieniony ndz 29 lis 2015, 17:22 przez ROMAN_B, łącznie zmieniany 1 raz.
Gawroński_Zbigniew

Sympatyk
Posty: 2694
Rejestracja: wt 16 cze 2015, 13:29

Post autor: Gawroński_Zbigniew »

Panie Romanie. Zastanawiałem się czy nie pójść podobną drogą odnośnie nazwiska Luch. Pomorze Pomorzem ale pójść dalej i poszperać w reliktach średniowiecza od Łaby w naszą stronę. Gratuluję odwagi. Fascynująca lektura i interpretacja przed którą chylę czoła. Aż kusi dodać akapit o Lędzianach, Połabianach, Wagrach, Warnach, Glinianach, Bytyńcach, Smolińcach i Morzyczanach.
ROMAN_B

Sympatyk
Posty: 1249
Rejestracja: ndz 08 sty 2012, 20:36

Pochodzenie nazwiska Reszka.

Post autor: ROMAN_B »

Witam ponownie.
Mariuszu, poniżej przedstawiam Ci moją propozycję etymologii nazwiska Reszka.
Nazwisko Reszka. W języku polskim mamy nazwiska, których końcówka fleksyjna zależy od płci osoby je noszącej – na przykład Niewiadomski i Niewiadomska. Większość tych nazwisk to nazwiska odprzymiotnikowe, które mają końcówkę –ski lub –cki lub ich formy złożone. Nazwisko Reszka, moim zdaniem, nie należy do nazwisk odprzymiotnikowych. Forma podstawowa nazwiska, za którą zawsze uważa się nazwisko męskie, ma końcówkę –a. Zatem, mamy tu do czynienie nie z nazwiskiem przymiotnikowym, takim jak Niewiadomski czy Niewiadomska, lecz z nazwiskiem rzeczownikowym o końcówce typowej dla rzeczowników rodzaju żeńskiego. Wydaje się, że nazwisku Reszka bliżej jest do rzeczowników pospolitych typu waza albo piszczałka i nazwisk Magiera czy Gałązka albo Rokita. A skoro tak, to formy męska i żeńska brzmią tak samo – Reszka. Tylko co oznacza rzeczownik żeński „reszka” i powstała od niego nazwa osobowa Reszka?
Reszka - polskie słowniki informują, że wyraz reszka powstał od rosyjskiego wyrazu решка
( rieszka ), który oznacza prawą stronę monety z napisem informującym o jej wartości, awers ( w przeciwieństwie do rewersu ): orzeł czy reszka?
Rosjanie tak definiują pojęcie: Решка — в просторечии сторона монеты, противоположная орлу. Cможет быть тождественна как аверсу, так иногда и реверсу монеты.
Natomiast o pochodzenie słowa „решка” tak piszą: Общепринятая версия происхождения слова «решка» — от «решето» или «решётка», на которую был похож вензель — узорное переплетение царских инициалов. Инициалы — начальные буквы имени, отчества, фамилии. На монетах поставлены инициал имени и порядковый номер: «П-1» — Пётр Первый или Павел I, «Н-1» — Николай Первый". На первых общегосударственных монетах мелких номиналов, появившихся после денежной реформы Петра I, на реверсе были указаны номинал и год чекана, обычно перегруженные множеством декоративных элементов, что воспринималось неграмотным населением как решётка. Однако встречается и версия о том, что название произошло от слова «ряшка» (лицо), поскольку на русских монетах достоинством от полтинника и выше на противоположной от орла стороне монеты в XVII—XIX веках традиционно находилось изображение головы правящего в государстве монарха.
Традиция называть решкой сторону монеты, противоположную стороне с государственным гербом, сохранилась до сих пор — вне зависимости, является ли данная сторона аверсом или реверсом.
Najogólniej można powiedzieć, że według rosyjskiej etymologii słowo „решка” ( reszka ) powstało od słowa „решето”, które oznacza sito albo od słowa „решётка”, które znaczy krata, siatka. Na stronie monety widniały różne ornamenty ( wzory ), które przypominały swoim wyglądem sito albo kratę lub siatkę. Ludność, zazwyczaj niepiśmienna taką monetę nazywał „rieszotka”. Druga wersja pochodzenia nazwy mówi, że powstała ona od słowa „ряшка” ( лицо ), które oznacza: twarz. Wynika to stąd, że na stronie monety przeciwnej do strony z wizerunkiem orła, widniała twarz aktualnie panującego monarchy ( cara ). Twarz monarchy znajdowała się na monetach XVII – XIX wiecznych, poczynając od pół rubla. I dlatego strona monety z twarzą cara nazywana była riaszka – po polsku reszka.

Nazwiska, przezwiska oraz przydomki polskie powstawały lub były tworzone w różnorodny sposób. Zapewne jest wiele etymologicznych wariantów powstania nazwiska Reszka. Moim zdaniem, chyba najbardziej prawdopodobnym wariantem powstania nazwiska Reszka jest wariant, który mówi, ze nazwisko to powstało od imion złożonych typu Resław, Rasław albo Radosław. Osobiście przemawia do mnie imię Resław lub Rasław ponieważ zdrobnieniem tego imienia jest forma Resz i Rasz. Zdrobnieniem od imienia Radosław jest forma Rad. Tak jak od imienia Bronisław zdrobniałą formą jest Brosz a od imienia Kasimir – Kasz.
Zatem jak powstało nazwisko Reszka. Nazwiska typu odojcowskiego mogły powstawać od dopełniaczy. Dopełniaczem od zdrobnionego imienia Reszek jest Reszka. Nazwiska odmienne ( równe imionom ) mogły również powstawać na zasadzie patronimiczności: imię własne i imię ojca w dopełniaczu: Warcisław Reszka.
Tak więc, wiemy, że żył kiedyś mężczyzna, który miał na imię Resław. Zdrobniałą formą tego imienia jest imię Reszek. Reszek miał syna, któremu nadał imię Warcisław. Wrcisław był synem Reszka – Warcisław Reszka. I tak powstało nazwisko Reszka. To tylko moja hipoteza, która jest propozycja dla Ciebie.

Niestety trudno jest jednoznacznie ustalić etymologie tego nazwiska. Aby prawdopodobnie ustalić jak doszło do powstania tego nazwiska powinieneś ustalić pierwszą osobę, która nosiła to nazwisko i po której odziedziczyłeś to nazwisko ( nazwisko dziedziczne ). Następnie sprawdzić jak nazywał się ojciec ( matka ) tej osoby i może wtedy uda się ustalić od kogo, czego i w jaki sposób i kiedy powstało nazwisko Reszka.

Pozdrawiam – Roman.

https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%A0%D0 ... 0%BA%D0%B0
Mariok

Sympatyk
Posty: 773
Rejestracja: pt 16 paź 2015, 13:45

Pochodzenie nazwiska Reszka.

Post autor: Mariok »

Ronanie, z czytaniem Twojej analizy jest jak z chodzeniem po bagnach... im się dłużej czyta tym bardziej to czytanie wciąga. Dziękuję.

Sprawdzę w jakim języku zapisano nazwiska i najstarsze jego ślady i odezwę się jutro.

Pozdrawiam

Wdzięczny Mariusz
Mariusz

Poszukuję rodzin
Kaczmarek vel Karczmarczyk, Magiera, Lawendowski, Stępnik, Ostałowski, Idzikowski, Jezierski, Włostowski, Męcina par. Krzemienica; Płocki, Luch, Susik, Bala Reszka par. Żelechlinek
Gromek, Wolny, Słodki par. Wysokienice
Mariok

Sympatyk
Posty: 773
Rejestracja: pt 16 paź 2015, 13:45

Post autor: Mariok »

Luch w parafii Żelechlinek pojawia sie w 1725r (tyle jest zaindeksowane - ja niestety do archiwum mam daleko, jeszcze nie byłem osobiście).

susik natomiast w 1857 - 1879, akt zapisany w języku rosyjskim (Akt 23) http://metryki.genealodzy.pl/metryka.ph ... 1014&y=403 oray akt104 w języku polskim

http://metryki.genealodzy.pl/metryka.ph ... 024&y=1158

Pozdrawiam

Mariusz
Paulina_W

Sympatyk
Posty: 602
Rejestracja: pn 29 wrz 2014, 16:46

Kajpust - etymologia nazwiska

Post autor: Paulina_W »

Witam,
od pewnego czasu ze wzmożoną energią szukam przodków o nazwisku Kajpust/Kaypust. Moi przodkowie początkiem XVIII wieku osiedlili się w parafii Lisia Góra. Zaczęłam się zastanawiać nad etymologią tego nazwiska. Na stronie http://www.stankiewicze.com/ zapisano Kajpust - od niemieckiej nazwy osobowej Keip, ta od średniowysokoniemieckiego kip ‘’kłótnia, swar’.
Sprawdziłam więc znaczenie słowa Keip:
1) północno-wschodnie Niemcy nazwa topograficzna
2) z wschodnio pruskiego dialektu termin keip oznacza więcierz (pułapka na ryby)
3) środkowo-wysoko niemieckiego kip - kłótnia, swar; keip określenie osoby kłótliwej
Wynika z tego że nazwisko to ma niemiecką etymologię. Czy na pewno? Jeśli tak to ich nazwisko brzmiałoby pierwotnie Keip? Co jeszcze można wziąć pod uwagę? Może ktoś ma inny pomysł?

Wpadłam jeszcze na taką możliwość po śląsku kaj znaczy gdzie, pust może pochodzić od słowa pusty?

Życzę dobrego dnia. Pozdrawiam,
Paulina
edamian

Sympatyk
Posty: 19
Rejestracja: śr 10 wrz 2014, 19:56

Kajpust - etymologia nazwiska

Post autor: edamian »

Dzień dobry, bardziej bym obstawiał że to nazwisko osadnika olęderskiego. Przynajmniej nazwisko ma takie charakterystyczne brzmienie :)
Pozdrawiam serdecznie
Damian Nowicki
ROMAN_B

Sympatyk
Posty: 1249
Rejestracja: ndz 08 sty 2012, 20:36

Pochodzenie nazwiska Kajpust.

Post autor: ROMAN_B »

Witam.

Paulino, nazwa osobowa Kajpust może pochodzić od apelatywu „kajpust”. Apelatyw „kajpust” należy do rzeczowników typu: gust, biust, chrust, spust, odpust – są to wyrazy pospolite. Rzeczowniki te zakończone są sufiksem –ust. Tak więc wyraz „kajpust” składa się z tematu rzeczownika, którym jest miano „kajp” oraz przyrostka, którym jest sufiks – ust ( kajp + ust = kajpust ). Wynika z tego, że nazwa pospolita „kajpust” równa jest nazwie osobowej „Kajpust”. Istnieje też druga forma tego nazwiska i jest to nazwisko „Kajpus”, "Kaipus". Nazwa osobowa „Kajpus” powstała z rdzenia nazwiska, Kajp, oraz przyrostka –us ( Kajp ( Kaip ) + us = Kajpus, Kaipus ). Nazwa osobowa „Kaj(i)pus” powstała od apelatywu „kaj(i)pus”, który jest rzeczownikiem należących do rzeczowników typu: całus, lizus, garbus, piegus, kaktus, trolejbus. Przyrostek –us jest skróconą formą przyrostka –ust. Przyrostek –us może być też łacińskim przyrostkiem –us. Wynika z tego, że apelatyw „kajpust” i „kaj(i)pus” są nazwami utworzonymi przy pomocy sufiksów –ust i –us. Pozostaje tylko ustalić co znaczy temat „kajp”, "kaip".
Na Gotlandii w Szwecji dziko rośnie roślina nazywana po szwedzku „kajp” [ kaip ]. Kajp[ kaip ] to odmiana dziko rosnącego pora ( por ). Na Gotlandii z pora kajp [ kaip ] przyrządzana jest tradycyjna polewka, która stanowi dodatek do ryb. Może osoba o nazwisku „Kajpust „ albo „Kajpus” pierwotnie nazywała się „Kajp” albo „Kaip” a następnie nazwisko to zostało spolonizowane do formy „Kajpust „( Kaipust, Kaypust ) albo „Kajpus” ( Kaipus ) przez dodanie przyrostków –ust albo –us. Może też Kajp zostało zapisane w metrykach w łacinie i wtedy jego forma łacińska byłaby Kajpus, Kaipus może też Kajpust. To tylko jest moja hipoteza, raczej luźne rozważania na temat pochodzenia nazwiska Kajpust.

Paulino, nazwisko Kajpust mogło też prawdopodobnie powstać od staropolskiej nazwy pospolitej, wyrazu:
• kajpus ( kalpus, końpus ) – rodzaj twarogu, który wykonany jest z sera, mleka, kminku i mięty;
• kańpust ( kanpust, kampust ) – maślanka, mleko kwaśne.
W tym przypadku nazwisko Kajpust, Kajpus byłoby równe nazwie pospolitej „kajpust”, „kajpus” i jest to raczej przezwisko, które z czasem stało się nazwiskiem ( nazwiskiem dziedzicznym ). Może też apelatyw "kajpust" oznacza tego, który produkował twaróg o takiej nazwie i go sprzedawał albo bardzo lubił jeść twaróg o nazwie kajpust ( kajpus ). I jako smakosza twarogu kajpus nazywano go Kajpust. To też tylko moja hipoteza.

Zapewne są też i inne etymologie nazwiska Kajpust. Paulino, sama przytoczyłaś kilka innych prawdopodobnych etymologii nazwiska Kajpust. Wspomniałaś, że Twoi przodkowie pochodzą z parafii Lisia Góra. Parafia ta znajduje się w powiecie tarnowskim, w województwie małopolskim. Proponuję Ci abyś sprawdziła co w tamtym rejonie, na obszarze w parafii Lisia Góra, znaczy określenie ( nazwa ) gwarowa „kajpust, kajpus” albo inne formy, o których wspomniałem powyżej. Jeżeli Twoi przodkowie w XVIII wieku przybyli i osiedlili się w parafii Lisia Góra i już posiadali ( nazywali się ) Kajpust, to raczej może być problem z ustaleniem pochodzenia tego nazwiska. Może jak ustalisz skąd przybyli do Lisiej Góry i jakiej byli narodowości, to może uda Ci się ustalić znaczenie ich nazwiska ( przezwiska ). W XVIII wieku metryki były sporządzane w łacinie i zapewne nazwisko Kajpust, Kajpus było zapisane w tym języku.

Pozdrawiam – Roman.

Źródła:
Słownik języka polskiego, tak zwany warszawski,
Słownik języka polskiego PWN,
Wielki słownik ortograficzny PWN,
Słownik języka polskiego pod redakcją W. Doroszewskiego.
http://www.guteinfo.com/?id=3745
http://metrocafe.pl/metrocafe/1,145523, ... wecji.html
http://podroze.gazeta.pl/podroze/56,114 ... ia,,4.html
Gawroński_Zbigniew

Sympatyk
Posty: 2694
Rejestracja: wt 16 cze 2015, 13:29

Kajpust - etymologia nazwiska

Post autor: Gawroński_Zbigniew »

Tu jednak mamy do czynienia z serkiem, gzikiem, twarożkiem, kajpusem, kańpusem, kalpusem, końpusem.

Cóż to takiego? Dzisiaj to się chyba Cottage nazywa. Ser gruzełkowaty rozpuszczony w słodkim mleku lub śmietanie z dodatkami a to pieprzu, a to mięty, a to soli, a to kminku.

W zasadzie tu zaczyna się problem, bowiem słowa te dokładnie oznaczały jak podałem ale w 18 - 19 wieku. W czasach Reja oznaczały po prostu maślankę albo kwaśne mleko.


Co do ewentualnej etymologi od słowa 'kīp'. Ma ono kilkanaście znaczeń, podaję wszystkie cuzamen do kupy: Nachstellung, Verleumdung, Widerstand, Widerspruch, Streit, Feindschaft, scheltendes zänkisches leidenschaftliches Wesen, Eifer, Trotz, Widersetzlichkeit, Wettstreit, Zank

Nazwisko Keip chyba jest jakimś skróceniem nazwy zawodu 'Keiper' = mniej więcej szyper, a Niemcy to tłumaczą na współczesny jako Fischmeister.

Przyznam, że na pierwszy rzut oka nazwisko kojarzyło mi się, nie wiedzieć dlaczego, z Kurlandią... :D :D

Pozdrawiam pięknie.
Awatar użytkownika
ewulab

Sympatyk
Nowicjusz
Posty: 189
Rejestracja: wt 04 lis 2014, 19:58
Lokalizacja: Trójmiasto/Kozienice
Kontakt:

Post autor: ewulab »

Witam serdecznie, czy ktoś może wspomóc wyjaśnieniem etymologii nazwiska Sopniewski? Na stronach, które znam nie znajduję żadnej wzmianki o tym nazwisku. Będę bardzo wdzięczna za pomoc.
Pozdrawiam, Ewa Balmas.
Nazwiska:Balmas, Grudziąż, Mielnicki, Delekta, Szczubełek
Paulina_W

Sympatyk
Posty: 602
Rejestracja: pn 29 wrz 2014, 16:46

Kajpust - etymologia nazwiska

Post autor: Paulina_W »

Dzień dobry,
Damianie, Romanie i Zbigniewie serdecznie dziękuje za podzielenie się ze mną swoją wiedzą i przypuszczeniami.
Jestem ostrożna z przypisywaniem każdego dziwniej brzmiącego nazwiska z mojego drzewa do obcych korzeni stąd moje wątpliwości. Oczywiście nie mogę wykluczyć że jednak byli kolonistami. Z informacji, które dostałam (będę je weryfikować u źródła w poniedziałek) nazwisko pojawiło się w parafii Lisia Góra w formie Kaypust w 1730 roku, księgi są od 1680 (wiadome, że były księgi wcześniejsze). Między 1815-1828 ksiądz zapisywał wszystkim nazwisko Końpust. W latach 1850-1865 chyba próbowano podzielić rodziny bo zapisywano różnie: Kajpust, Kaipust, Kajpus, Caipust, Cajpust. Obecnie w Polsce mieszka ok. 200 osób o tym nazwisku i podejrzewam że wszyscy są ze sobą spokrewnieni.
Pozdrawiam i życzę dobrego dnia.
Paulina
Gawroński_Zbigniew

Sympatyk
Posty: 2694
Rejestracja: wt 16 cze 2015, 13:29

Re: Kajpust - etymologia nazwiska

Post autor: Gawroński_Zbigniew »

Paulina_W pisze:....w formie Kaypust w 1730 roku, księgi są od 1680 (wiadome, że były księgi wcześniejsze). Między 1815-1828 ksiądz zapisywał wszystkim nazwisko Końpust. W latach 1850-1865 chyba próbowano podzielić rodziny bo zapisywano różnie: Kajpust, Kaipust, Kajpus, Caipust, Cajpust.
Paulina
Czyli co do etymologii wszystko jasne. Tylko i bezdyskusyjnie serek. A tak mała liczba ludków o tym nazwisku faktycznie świadczy o możliwym spokrewnieniu.
Pozdrawiam pięknie.
ROMAN_B

Sympatyk
Posty: 1249
Rejestracja: ndz 08 sty 2012, 20:36

Pochodzenie nazwiska Sopniewski.

Post autor: ROMAN_B »

ewulab pisze:Witam serdecznie, czy ktoś może wspomóc wyjaśnieniem etymologii nazwiska Sopniewski? Na stronach, które znam nie znajduję żadnej wzmianki o tym nazwisku. Będę bardzo wdzięczna za pomoc.

Witam.

Pani Ewo, przedstawiłem poniżej moje rozważania na temat etymologii nazwiska Sopniewski. Jak sama Pani zauważy istnieje wiele prawdopodobnych i mniej prawdopodobnych interpretacji pochodzenia tego nazwiska. Jak powstało to konkretne nazwisko nie wiem. Aby ustalić z dużą dozą prawdopodobieństwa od czego mogło powstać nazwisko Sopniewski, moim zdaniem, potrzeba wielu informacji. Niestety, z powodu ich braku moja odpowiedź na Pani pytanie jest czysto teoretyczna a tezy są hipotetyczne.

W świadomości Polaków utrwaliło się przekonanie, że nazwiska zakończone na –ski oraz zakończone innymi przyrostkami złożonymi, zawierającymi w sobie cząstkę „ski” są nazwiskami pochodzenia szlacheckiego. Nazwiska szlacheckie zazwyczaj, zakończone na –ski, –cki, powstawały od nazwy miasta, wsi, której jakiś szlachcic był właścicielem. Nie jest to do końca prawda, czego przykładem jest nazwisko:
• Kowalski albo Stelmachowski, które pochodzi też od wykonywanego zawodu;
• Kozłowski, które pochodzi też od nazwy zwierzęcia;
• Pawłowski, które pochodzi też od imienia;
• Topolski, które pochodzi też od nazwy rośliny ( drzewa );
• Niedzielski, które wywodzi się też od nazwy kalendarzowej;
• Wesołowski, które pochodzą też od cechy charakteru;
• Kędzierski, które powstało też z opisu cechy fizycznej;
• Gorzowski, które oznacza też osobę urodzoną, mieszkającą lub pochodzącą z konkretnej miejscowości;
• Wieczorkowski, które wywodzi się też od określenia czasu;
• Żurkowski, Kaszowski, które pochodzi też od nazwy potrawy;
• Sochacki, Łopatowski, które pochodzi też od nazwy narzędzia;
• Bagnowski, Potocki, Jezierski, które pochodzą też od nazwy hydrograficznej;
• Tatarski, Czeski, które pochodzi też od nazwy etnicznej;
• itp.
Ponadto gdzieś na przełomie XVII i XVIII wieku zaznaczyła się skłonność dodawania zakończenia –ski i jego złożonych form do różnych już istniejących przezwisk ( nazwisk ) w celu utworzenia nowego nazwiska lub/i upodobnienia ich do nazwisk szlacheckich, uważanych za lepsze. Dawna Polska była wielkim państwem, w którym mieszkało wiele narodowości, które posługiwały się różnymi językami, i nazwiska powstawały też od nazwisk, przezwisk obcojęzycznych, apelatywów obcojęzycznych w celu upodobnienia ich do nazwisk polskich, a najlepszym nazwiskiem były nazwisko typu szlacheckiego zawierające sufiks –ski i jego złożone formy. Dlatego trudno dziś jest jednoznacznie powiedzieć jak powstało konkretne nazwisko, które zawiera sufiks –ski i jego złożone formy.

Nazwisko Sopniewski, na pierwszy rzut oka, robi wrażenie nazwiska dzierżawczego ( przymiotnikowego ) utworzonego od nazwy miejscowej. Na takie pochodzenie nazwiska może wskazywać przyrostek –ski. Zatem, możemy powiedzieć, że nazwisko to może być nazwiskiem szlacheckim, powstałym od nazwy jakieś miejscowości i wskazuje, że osoba nosząca to nazwisko była właścicielem wsi albo miasta. W drugim przypadku nazwisko Sopniewski może mówić, iż osoba o tym nazwisku mieszkała, urodziła się albo pochodziła z danej miejscowości i od nazwy tej miejscowości mogła przyjąć nazwisko. Ale jaka to miejscowość? W obu przypadkach może chodzić o miejscowość: Sopów ( dawny powiat kołomyjski ), Sopówka [ Supowka ] ( dawny powiat mohylowski ). Przywołane miejscowości zakończone są sufiksem – ów i od nazw miejscowych zakończonych takim przyrostkiem zazwyczaj powstają nazwiska zakończone sufiksem –owski, na przykład Sopowski. Niemniej jednak wydaje się możliwym wywiedzenie nazwiska Sopniewski od przytoczonych nazw miejscowości.
W trzecim przypadku nazwisko Sopniewski mogło powstać od innego nazwiska ( przezwiska ). Nazwiskiem ( przezwiskiem ) tym może być nazwa osobowa Sopniew, do której dodano przyrostek –ski i powstało nazwisko Sopniewski ( Sopniew + ski = Sopniewski ). Nazwa osobowa Sopniew zawiera charakterystyczny sufiks –ew ( Sopni + ew = Sopniew ), który jest pochodzenia rosyjskiego ( występuje też w nazwiskach rusińskich ale rzadko ). Można postawić tezę, że nazwisko Sopniewski jest nazwiskiem powstałym od rosyjskiej ( rusińskiej ) nazwy osobowej Sopniew i jest nazwiskiem utworzonym na wzór polskiego nazwiska szlacheckiego. Jest to czwarty przypadek mówiący o możliwości powstania nazwiska Sopniewski.

Wróćmy do tezy, że nazwisko Sopniewski powstało od rosyjskiej ( rusińskiej ) nazwy osobowej Sopniew ( Сопнев ) do której dodano polski sufiks –ski ( –ски ) i utworzono nazwisko Sopniewski Сопневски ( Сопнев + ски = Сопневски ).
Pochodzenie nazwiska Сопнев Rosjanie wyjaśniają w następujący sposób: „Фамилия Сопнев образована от прозвища Сопень, которое, скорее всего, восходит к диалектному глаголу «сопенить». В «Толковом словаре живого великорусского языка» В.И. Даля он трактуется как «орать, кричать». Вполне вероятно, что основатель рода Сопневых был обладателем звонкого голоса.
Согласно другой гипотезе, фамилия Сопнев ведет свое начало от аналогичного прозвища. Оно, в свою очередь, происходит от названия деревни Сопени, расположенной в Нытвенском районе Пермского края. Исходя из этого, можно предположить, что родоначальник фамилии Сопнев был выходцем из этих мест.
В исторических документах фамилия Сопнев упоминается в списках крепостных и дворовых людей Фатежского уезда Курской губернии. Сопень легло в основу фамилии Сопнев. Сопень, со временем получил фамилию Сопнев.”.
Nazwisko Сопнев ( Sopniew ) pochodzi od przezwiska Сопень ( Sopień ), które pochodzi od dialektycznego czasownika „сопенить” . Według Opisowego słownika żywego wielkoruskiego języka В.И. Даля czasownik „сопенить” oznacza wrzeszczeć, krzyczeć ( wykrzykiwać, drzeć się ). Prawdopodobnie założyciel rodu Sopniewskich był posiadaczem donośnego, dźwięcznego głosu.
Według innej hipotezy nazwisko Sopniew bierze swój początek od analogicznego przezwiska . Ono zaś pochodzi od nazwy wsi Sopieni, która położona jest niedaleko miasta Perm ( Rosja ). Na tej podstawie można przypuszczać, że nazwisko Sopniew pochodziło od nazwy tej miejscowości.
W dokumentach historycznych nazwisko Sopniew wymienione jest w spisach chłopów pańszczyźnianych i służby dworskiej w powiecie Fatież guberni Kurskiej ( Rosja ).
Przezwisko Sopień ( Сопень ) stanowi rdzeń nazwiska Sopniew ( Сопнев ). Z czasem przezwisko Sopień przekształciło się w nazwisko Sopniew.
Na zakończenie tego wątku dodam, że na jednej ze stron rosyjskojęzycznych, poświęconych genealogii, znalazłem informację mówiącą, że nazwa wsi Сопени ( Sopieni ) znaczy „świszczący oddech”.

Szósty przypadek mówi, że nazwisko Sopniewski zawiera też złożony sufiks –ewski (–ew + ski = ewski ). Nazwiska z tym przyrostkiem występowały i powstawały na obszarze północnej Polski, choć nie tylko. Nazwiska odprzymiotnikowe zakończone przyrostkiem –ewski są zazwyczaj nazwiskami odmiejscowymi, wywodzącymi się od nazw miejscowości odimiennych zakończonych przyrostkiem –ew oraz – ewo, jak Oraczewo ( posiadłość Oracza lub jego rodziny ) i takie miejscowości zazwyczaj występują w północnej Polsce, choć nie tylko. Idąc tą ścieżką nazwisko Sopniewski mogło powstać od nazwy miejscowości noszącej nazwę Sopniewo lub/i Sopniew. Zatem czy istniało lub istniej miejscowość o nazwie Sopniewo lub Sopniew. W Słowniku Geograficznym Królestwa Polskiego (…) nie znalazłem informacji o nazwie miejscowej Sopniewo lub Sopniew. Brak nazwy miejscowości w słowniki nie oznacza, że takie miejscowości nie istniały w przeszłości. Jak wspomniałem nazwisko mogło powstać też od nazwy jakieś posiadłości ( gospodarstwa rolnego, folwarku, dworu ) albo miejsca, które nosiło nazwę, było nazywane Sopniewo albo Sopniew.
Nazwiska z sufiksem –ewski powstawały też od innych nazw miejscowych, które nie pochodziły od imienia, pochodzących od innych mian; na przykład od nazwy wsi Wśniew – nazwisko Wiśniewski.
Nazwisko Sopniewski, zawierające sufiks –ewski, mogło też zostać utworzone bezpośrednio od imienia osobowego albo przezwiska na podstawie analogii do nazwisk odmiejscowych ( tego typu nazwiska są raczej rzadkie ale występują ). Nazwiska z przyrostkiem –ewski powstałe od imienia ( przezwiska ) występowały na obszarze Warmii ( północna Polska ) ale też powstawały w innych częściach Polski. Przykładem takiej nazwy osobowej jest nazwisko Błażejewski ( imię Błażej do którego dodano przyrostek –ewski [ Błażej + ewski = Błażejewski ] ). Ale czy istnieje imię albo przezwisko, od którego mogło powstać nazwisko Sopniewski? Takim przezwiskiem może być nazwa osobowa „Sopniew”. Tylko co oznacza przezwisko „Sopniew” w języku polskim?

Siódmy przypadek, to ten, który zakłada, że nazwisko powstało od apelatywu, wyrazu pospolitego „sop” z użyciem przyrostka –niewski ( sop + niewski = Sopniewski ). Rdzeniem tego nazwiska jest wyraz pospolity „sop”. Co oznacza słowo „sop”? W słownikach języka polskiego wyraz „sop” jest definiowany tak:
• sop [ sap ] – sapać, ‘dyszeć ’;
• sop – mogiła, kurhan, kopiec;
• sop – wzgórze, wał, góra;
• sop [ sopka ] – koński nieuleczalny katar;
• sop – oznacza też jakiś dźwięk, szum, syczenie itp.

Pozdrawiam – Roman.

Źródła:
Wielki Słownik Ortograficzny PWP;
Słownik Języka Polskiego PWP;
Słownik Języka Polskiego pod red. Doroszewskiego;
Słownik Języka Polskiego, tak zwany warszawski;
Słownik współczesnego języka polskiego;
Słownik etymologiczny języka polskiego Brückner’a;
Wielki słownik rosyjsko – polski PWP;
Большой толковый словарь русского языка; С. Кузнецов;
http://dir.icm.edu.pl/pl/Slownik_geograficzny/Tom_XI/80
http://slaskie.naszemiasto.pl/artykul/j ... id,tm.html
http://znachenieslova.ru/slovar/dal/sop
http://www.classes.ru/all-russian/russi ... -12499.htm
https://ru.wikipedia.org/wiki/Фатежский_уезд
https://ru.wikipedia.org/wiki/Фатеж
http://mapdata.ru/permskiy-krai/nitvens ... ya-sopeni/
Zablokowany

Wróć do „Pochodzenie nazwiska”