Nazwiska niemieckie?

Pochodzenie (etymologia) nazwisk

Moderatorzy: elgra, Galinski_Wojciech, maria.j.nie

JarekK

Sympatyk
Nowicjusz
Posty: 504
Rejestracja: wt 08 lis 2011, 12:24

Post autor: JarekK »

Czy o nazwisku Daum tez coś się znajdzie? Z góry dziękuję :-)
Pozdrawiam
Jarek
ahavita

Sympatyk
Posty: 208
Rejestracja: sob 14 lut 2015, 14:52

Post autor: ahavita »

Gawroński_Zbigniew pisze:
DAL : 1. germ. pnia DALA zachowanego w st.ang. deall (sławny, dumny'
od czego też stwniem. hipokor. Tal(l)o, nniem. Dahl, Thal Fm 399. Do te-
go objaśnienia nawiązuje też Gott 223, który w cytowanym materiale ma
też formy hipokorystyczne Dahlke, Telke;

2. niektórzy autorzy odnoszą
człon i. zł. DAL do przedgerm. dhalo (kwitnący, świeży, wesoły' Kauf 90;

3. Kauf 90 uważa, że pochodzenie tego członu jest niejasne. Proponuje
wobec tego objaśnienie DAL < DAG-AL albo DAD-AL (ściągnięcie), gdzie -l-
jest zachfrank. rozszerzeniem wymienionych członów i. zł. W związku z tą
etymologią por. człon i. zł. DAG. Drugi z wymienionych przez Kauf człon
i. zł. DAD (: stsas. dad, stwniem. tat (czyn, dzieło' Kauf 88). Zmiana d- > t-
na skutek wzmocnienia wymowy nagłosowego d. Zmiana a > o w formie
Dolbricus to właściwość dial. wschśrniem., gdzie aL > oL, Gott 151, Wikt 57,
Kst 5, Szulc 136;

4. co do formy hipokorystycznej Talk Brech I 265 wymienia
pochodzącą z XIV w. n. os. Dalk, wiążąc ją z nie znanym skądinąd zna-
czeniem (niezdara'.
A. I. Dalbert, (Dolbert), Dolbricus, Dalwin.
III. Talk « Tal-iko).
B. I. - Dalbert-owic.
III. Tal-ka.


Myślę że wszystko jasno profesor Klimek wyłożył. Co do miejsca. Nie mam pojęcia i wątpię, czy ktokolwiek w tym pomoże.

Jeszcze pogrzebię w słownikach starogermańskiego....
W cytowanym tekście Klimka pojawia się źródłosłów Tal(l)o. To dobrze nam znana kawka, taki mały czarny wesoły, rozkrzyczany ptak. Jako żywo aluzja do znaczenia nazwiska.

No cóż. Do pytającego należy decyzja czy ta forma i zakres odpowiedzi uzna za wystarczający.

Pozdrawiam pięknie.
ja tylko dodam od siebie,że nazwisko Dahl występuje w Skandynawii,jest inną wersją zapisu słowa "dal", co oznacza dolinę. Pozdrawiam,Aśka
Poszukuje metryk ewanelikow Kribbe,Kripp,Kriep,ewent.Krübbe.
ROMAN_B

Sympatyk
Posty: 1249
Rejestracja: ndz 08 sty 2012, 20:36

Pochodzenie nazwiska Dahl.

Post autor: ROMAN_B »

Witam.

Faktycznie, jak napisała Aśka, nazwisko Dahl występuje w Skandynawii, w szczególności w Danii. Nazwiska Dahl, Dall, Daell, Dalh są inną formą nazwiska Dal. Różne formy nazwiska Dal wynikały z nieustalonych zasad ortograficznych w Danii. Taki stan trwał gdzieś do 1892 roku, po 1900 roku ortografia ( pisownia ) w Danii została jednoznacznie ustalona i nazwiska posiadały jednakową formę.
Zatem, nazwisko Dahl powstało od duńskiego apelatywu dahl [ dal ], który znaczy tyle co „dolina”.
Nazwisko Dahl można też spotkać na obszarach niemieckojęzycznych.

Pozdrawiam – Roman.


http://kyhnklanen.dk/frakiontilkyhn.htm
Gawroński_Zbigniew

Sympatyk
Posty: 2694
Rejestracja: wt 16 cze 2015, 13:29

Post autor: Gawroński_Zbigniew »

JarekK pisze:Czy o nazwisku Daum tez coś się znajdzie? Z góry dziękuję :-)
"Duży kawałek pola", (daue) albo "kciuk" (düme, daume) to właśnie znaczy.

Podstawa 'dau' jest jednak bardzo stara i kilkaset lat temu oznaczała "prawo zwyczajowe, obyczaj". W ten sposób w streszczeniu wywodzi nazwiska z tej grupy profesor Klimek.

Ja osobiście uważam, że etymologia może być prostsza. Tau/dau to po prostu rosa.
JarekK

Sympatyk
Nowicjusz
Posty: 504
Rejestracja: wt 08 lis 2011, 12:24

Post autor: JarekK »

Gawroński_Zbigniew pisze:
JarekK pisze:Czy o nazwisku Daum tez coś się znajdzie? Z góry dziękuję :-)
"Duży kawałek pola", (daue) albo "kciuk" (düme, daume) to właśnie znaczy.

Podstawa 'dau' jest jednak bardzo stara i kilkaset lat temu oznaczała "prawo zwyczajowe, obyczaj". W ten sposób w streszczeniu wywodzi nazwiska z tej grupy profesor Klimek.

Ja osobiście uważam, że etymologia może być prostsza. Tau/dau to po prostu rosa.
dziękuje :-)
Pozdrawiam
Jarek
marko200

Sympatyk
Posty: 12
Rejestracja: pn 04 lis 2013, 12:56

Post autor: marko200 »

moje nazwiska w rodzinie to Mayer, Kaglik, Smal
Gawroński_Zbigniew

Sympatyk
Posty: 2694
Rejestracja: wt 16 cze 2015, 13:29

Post autor: Gawroński_Zbigniew »

Mayer, Meier i podobne to łaciński Sequestrator, a polski zarządzający cudzym dobrem, dzierżawca.

Możliwa byłaby też etymologia od nazwy miesiąca maj. Tak, tak - po niemiecku: tako sugeruje prof Klimek.

-=-=
Smal to chyba jest piastowskie nazwisko. Klimek sugeruje, że nazwiska z tej grupy, podobne do Smal mogą pochodzić od miejscowości Smolna k/ Oleśnicy. Oczywiście potem i nazwisko i miejscowość się zgermanizowała do postaci: Nieder-Schmollen, a nazwisko do postaci Schmall, Schmoll i podobnych.

-=-=
Kaglik. Niestety nazwiska Kaglik sensownie nie potrafię zinterpretować. Wygląda mi to na pachnącą Śląskiem oboczność Kegel/Kagel i charakterystyczne dla Śląska zdrobnienie Kagel/Kaglik. Gdyby tak było to nazwisko jest co do etymologii proste i oznacza: "człowiek trudny w obejściu, mruk". Jest to jednak jedynie spekulacja w odróżnieniu od poprzednich, które jednoznacznie tęgie głowy tak zinterpretowały.

Pozdrawiam pięknie.
ROMAN_B

Sympatyk
Posty: 1249
Rejestracja: ndz 08 sty 2012, 20:36

Pochodzenie nazwiska Kaglik.

Post autor: ROMAN_B »

Witam.

Nazwisko Kaglik. Moim zdaniem nazwisko Kaglik jest polską formą niemieckiego nazwiska Kagel. Zatem nazwisko Kaglik pochodzi od niemieckiej nazwy osobowej Kagel.
Niemiecka nazwa osobowa Kagel według mnie pochodzi od nazwy miejscowości Kagel.
Der Ort Kagel ist Teil der Gemeinde Grünheide im brandenburgischen Landkreis Oder-Spree. Der Ortsname entwickelte sich aus Kogele, Kagula und Cagell im 17. Jahrhundert schließlich zu Kagel.
Wieś Kagel pierwotnie nazywała się Kogele. Następnie nosiła nazwy Kagula i Cagell, a w XVII wieku przyjęła nazwę Kagel.
Nie wiem, nie sprawdzałem dokładnie ile miejscowości o nazwie Kagel istnieje dzisiaj w Niemczech.
Oczywiście jest to tylko moja hipoteza o pochodzeniu nazwiska Kaglik. Zapewne istnieją prawdopodobnie inne etymologie tego nazwiska – ja proponuję powyżej zamieszczoną etymologię.

Pozdrawiam – Roman.

https://de.wikipedia.org/wiki/Kagel_(Gr%C3%BCnheide)
http://www.kagel.info/index.htm
asmolenska

Sympatyk
Posty: 167
Rejestracja: pn 22 lis 2010, 21:23

Post autor: asmolenska »

Gawroński_Zbigniew pisze:"Pachnie" mi to nazwisko winem owocowym, które po starojakośtamniemiecku nazywało się "lit". To mogło by sugerować znaczenie w kierunku "winiarz". Ewentualnie pachnie mi oberżystą (od: līthūs = oberża). To są jednak na chwilę obecną jedynie szpekulacyje. :) Dokładniej wypowiem się późnym wieczorem.

-=-=-=
edit:
Witam! pozwolę sobie jeszcze raz wrócić do nazwiska Litner.
Znalazłam dokumenty dotyczące tej rodziny z wcześniejszego okresu. W tych dokumentach nazwisko to brzmi Linthner. Czy w związku z tym inna będzie jego interpretacja?
Serdecznie pozdrawiam
Anna
Jako takiego nazwiska Litner, Lithner nie znalazłem nigdzie sensownie rozebranego na kawałki. Z pewnością jest niesamowicie stare. Najstarsze jego zapiski są datowane na 9 wiek – jego początek na terenie dzisiejszej Austrii.

Podstawa Lit... jest związana z winem, produkcją wina owocowego, wyszynkiem i niektóre słowniki wprost tłumaczą kilkanaście „litneropodobnych” słów jako (łc.)„tabernarius” = karczmarz. Kilka jest przetłumaczonych jako sama karczma: (łc.)„deversorium” Samo słowo ‘lit’ jednak oznacza tyle co kołek, zatyczka, „palczak" = drewniany gwóźdź, szpunt.
Źródło główne: Köbler, Gerhard, Mittelhochdeutsches Wörterbuch
Sprawdzone w Berezie, Rymucie, Klimku: nigdzie nie ma.
ROMAN_B

Sympatyk
Posty: 1249
Rejestracja: ndz 08 sty 2012, 20:36

Pochodzenie nazwiska Lintner - Linthner.

Post autor: ROMAN_B »

Witam.

Anno napisałaś: „Witam! pozwolę sobie jeszcze raz wrócić do nazwiska Litner.
Znalazłam dokumenty dotyczące tej rodziny z wcześniejszego okresu. W tych dokumentach nazwisko to brzmi Linthner. Czy w związku z tym inna będzie jego interpretacja?”

Nazwisko Linthner lub Lintner może być wywodzone od średnio-wysoko-niemieckiego apelatywu „lint”, który oznacza: łagodny, lekki, delikatny, gładki albo ze staro-wysoko-niemieckiego apelatywu „lindi”, który znaczy: giętki, miękki, łagodny, przyjazny.

Niemniej jednak z uwagi na przyrostek –er znajdujący się w nazwisku Linthner - Lintner ( Linthn+er lub Lintn+er ) jego pochodzenie może być inne. Przyrostek –er w niemieckich nazwach osobowych tworzy nazwiska oznaczające mieszkańca jakieś miejscowości. Ten sam przyrostek tworzy przymiotniki od nazw miejscowości, krajów i kontynentów ( rzeczownik + -er ). Wynika z tego, że nazwisko Linthner - Lintner jest nazwiskiem odprzymiotnikowym, które powstało od nazwy jakieś miejscowości i oznacza osobą mieszkającą lub pochodzącą z danej miejscowości. Za takim rozumieniem przedmiotowego nazwiska przemawia interpretacja czeskiego etymologa Josefa Beneša, który uważa, że czeskie nazwisko Lipový powstało od niemieckiego nazwiska Lintner ( Lipový = Lintner ) Czeski apelatyw Lipový można przetłumaczyć jako Lipowy, Lipowski, Lipa. Lipa po niemiecku to linde. Zatem, głoska ‘d’ przeszła w głoskę ‘t’ i z pierwotnego nazwiska Lindner powstało wtórne nazwisko Lintner / Linthner.
Zatem, można przyjąć, że nazwisko Lindner powstało od niemieckiej nazwy osobowej Lindner, która powstała od takich miejscowości jak: Linde, Linden, Lindem. Polskim odpowiednikiem tych miejscowości mogą być takie miejscowości jak: Lipowo, Lipnice, Lipniewo itd. Nazwisko Lindner częściej występowało na terenie Niemiec Wschodnich, w pozostałej części Niemiec występowały formy Linder i Linderer ( za prof. Alina Naruszewicz-Duchlińska ).
Jako ciekawostkę dotyczącą nazwiska Lindner podam informację za Janem Siwik, który mówi: „(…) Lindner herbu własnego ( czyli herbu Lindner ), odnoga polska rodu niemieckiego znalazła się na Pomorzu i w woj. mazowieckim, i jako pierwsza adnotacja o istnieniu tej rodziny w Rzeczypospolitej, jest rok 1773. (…).” Jak podaje J. Siwik informacja ta pochodzi z Encyklopedii nazwisk i przydomków szlacheckich.

Jest jeszcze jedna możliwość pochodzenia nazwiska Linthner lub Lintner. Może ono pochodzić z terenu Belgii? Dlaczego z Belgii? Belgii używany jest język flamandzki a w Holandii język holenderski a oba te języki stanowią język niderlandzki. Niderlandzki jest zaliczany do języków dolnoniemieckich. Na Belgijskiej stronie poświęconej etymologii nazwisk belgijskich znalazłem ciekawą informację dotyczącą nazwiska Lintner i Lindner. Pod nazwiskiem Lintner jest napisane „Lintner zie Lindner” – Lintner patrz Lindner. Oznacza to, ze nazwisko Lintner jest równe nazwisku Lindner ( Lintner = Lindner ). Pod nazwiskiem Lindner widnieje zapis: „Lintner: Var. van Linder < PlN Linden. 1370 Hans der Lindner = 1377 H. Linder, Ulm (BRECH.).”. Po niderlandzku linden ( linde ) znaczy lipa.

W Belgii w regionie flamandzkim, w prowincji Antwerpia znajduje się miasto Lint. Apelatyw „lint” w języku niderlandzkim znaczy: wstążka, wstęga, taśma, tasiemka. Zatem, prawdopodobnym jest, że nazwisko Lintner może pochodzić od nazwy miejscowej Lint i oznacza osobę urodzoną, mieszkającą lub pochodzącą z miasta Lint. Takie pochodzenie nazwiska wydaje się mało prawdopodobne ale należy też brać pod uwagę taką możliwość.

Anno, powyżej zamieszczone informacje dotyczące prawdopodobnych etymologii nazwiska Lintner / Linthner są tylko moimi rozważaniami albo hipotezami o ewentualnym pochodzeniu tego nazwiska, które oparłem o dane zawarte w poniżej zamieszczonych źródłach.

Pozdrawiam – Roman.

Ps.

Nazwisko Litner prawdopodobnie powstało na skutek uproszczenia grupy spółgłosek od nazwiska Lintner < Linthner a te od Lindner – to też moja hipoteza.


Źródła:
Kaufmann H.: Untersuchungen zu altdeutschen Rufnamen; München 1965.
http://kultura.zpravy.idnes.cz/gottwald ... ratura_ond
https://www.google.pl/search?q=Lipov%C3 ... D7oQsAQIIQ
http://www.genezanazwisk.pl/content/lindner
https://pl.wikipedia.org/wiki/Język_dolnoniemiecki
https://pl.wikipedia.org/wiki/Język_niderlandzki
http://inne-jezyki.amu.edu.pl/Frontend/ ... Details/16
https://www.google.pl/maps/place/Lint,+ ... 2ae39a31e9
http://belgian-surnames-origin-meaning. ... ex-13.html
historyk11

Sympatyk
Posty: 26
Rejestracja: ndz 03 sty 2016, 18:00

Pochodzenie nazwiska Lintner - Linthner.

Post autor: historyk11 »

Witam, proszę o sprawdzenie nazwiska KNECHT.
Z góry dziękuje.

Pozdrawiam, Andrzej
ROMAN_B

Sympatyk
Posty: 1249
Rejestracja: ndz 08 sty 2012, 20:36

Nazwisko Knecht.

Post autor: ROMAN_B »

Witam.

W historycznym znaczeniu, w dawnym wojsku niemieckim, knecht to: żołnierz ( piechoty ) pieszy, piechur.
Dawniej w Niemczech knecht oznaczał człowieka wykonującego różne posługi.
W dawnych Niemczech knecht to: parobek, pachołek, sługus, pomocnik albo pachoł.
W pogardliwym znaczeniu knecht oznacza człowieka wysługującego się komuś.
Knecht to też w żeglarstwie niski słupek z drewna, kamienia, betonu lub żelaza, który służy do nakładania na niego cum; poler, pachołek.
Knecht obecnie w Niemczech też oznacza słupek ostrzegawczy ustawiany na drodze.

Knecht of old German origin means in general a male "servant", and can refer to a servant of a sovereignty such as a mercenary foot soldier (see Landsknecht) or the classic farm servant (Bauernknecht); the female equivalent in old German is "Magd" ( Maid ). Etymologically, it is the cognate of English "knight".

Moim zdaniem nazwisko Knecht pochodzi od niemieckiej nazwy osobowej Knecht, a ta od apelatywu knecht. Znaczenie pojęciowe apelatywu knecht opisałem powyżej.

Pozdrawiam – Roman.

Źródła:
Słownik języka polskiego PWN,
Słownik wyrazów obcych,
Słownik niemiecko – polski,
https://en.wikipedia.org/wiki/Knecht
historyk11

Sympatyk
Posty: 26
Rejestracja: ndz 03 sty 2016, 18:00

Nazwisko Knecht.

Post autor: historyk11 »

Bardzo Dziękuję Romanie za udzielenie informacji.

Pozdrawiam, Andrzej
Gawroński_Zbigniew

Sympatyk
Posty: 2694
Rejestracja: wt 16 cze 2015, 13:29

Post autor: Gawroński_Zbigniew »

Wszystkie znaczenia apelatywu są następujące: Knecht, Knappe, Junge, Knabe, Jüngling, Junggeselle, Geselle, Mann, Kerl, Bursche, Lehrling, Diener, Fußsoldat, Trossknecht, Krieger, Held, Bergknappe. Wszystkie są mniej lub bardziej wiernym tłumaczniem trzech łacińskich słów: famulus = sługa wierny (ten z przypowieści o talentach), servus = sługa (taki zwykły w potocznym po polsku rozumieniu słowa) i vernula = dosłownie "niewolniczek" tzn. mniej więcej poddany.

Z nazwiskiem Knecht jest jednak pewien kłopot. To wszystko co napisał pan powyżej to oczywiście prawda. Prawda, gdyby nie było jeszcze pruskiego i tylko pruskiego idiomu. W Prusach bowiem słowo to miało nieco inne znaczenie. Tam knecht to po prostu rolnik pracujący na gospodarstwie czynszowym.
Awatar użytkownika
mwkmoch
Posty: 9
Rejestracja: czw 05 mar 2015, 00:56
Kontakt:

Post autor: mwkmoch »

Szanowni Państwo,
genealogią rodziny zajmuję się od niedawna. Sugerowano mi, że moje nazwisko KMOCH jest pochodzenia niemieckiego. Czy to możliwe? Będę wdzięczna za wytłumaczenie.
Z góry dziękuję i pozdrawiam
Maria Weronika Kmoch
ODPOWIEDZ

Wróć do „Pochodzenie nazwiska”