Pochodzenie nazwisk (cz.7)

Pochodzenie (etymologia) nazwisk

Moderatorzy: elgra, Galinski_Wojciech, maria.j.nie

Endriu

Sympatyk
Posty: 42
Rejestracja: ndz 23 paź 2016, 12:06

Post autor: Endriu »

Witam

Nazwisko Filip to z greckiego filippos, dosłownie miłośnik koni, od tego nazwa starowierców ruskich – Filiponów - A. Brückner, Słownik etymologiczny języka polskiego,Filip to także gwarowe określenie zająca. Kiedyś oznaczało to również rozum, rozsądek, olej, sens, spryt, przebiegłość

Link do tzw.Słownika Warszawskiego

http://fotowrzut.pl/8QXE8CRS3T

Aleksander Brückner-Słownik etymologiczny języka polskiego 139.jpeg


 filip, nazwa ‘zająca’ (jak maciuś, ‘kocur’; p. kaczka); »wyrwał się jak filip z konopi« (‘na swą biedę’). Od imienia własnego, grec, filippos, ‘koniomił’; od tegoż imienia i nazwa Filiponów (starowierców ruskich, albo Filipowców, nazwanych od herszta swego) i Filipin (od króla hiszpańskiego; od niego i nazwa monety filipa).

https://pl.wikisource.org/wiki/Strona:P ... o_139.jpeg

Natomiast
Opracowanie Pani Ewy Szczodruch

http://www.stankiewicz.e.pl/index.php?kat=44&sub=770

Filip - od imienia Filip. Imię pochodzenia greckiego Philippos, od philos ‘kochany, drogi; przyjaciel’ oraz hippos ‘koń’. W Polsce notowane od XII wieku też w formie Pilip.


--------------------------------------------------------------------------------
Nazwisko Belczyk

Belczyk - od niemieckiej nazwy osobowej Balz, ta od imion na Bald oraz Balthassar.


W/G opracowania Pani Ewy Szczodruch

http://www.stankiewicz.e.pl/index.php?kat=44&sub=787

Bald

Imię pochodzenia germańskiego, znaczeniowo wiążące się z przymiotnikiem bald- 'śmiały, odważny'

Balthasar - Baltazar, Balcer

BALTAZAR, BALCER (hebrajskie Beltszassar - zachowaj króla) - imię męskie; dopiero od VIII wieku tradycja wiąże to imię z jednym z trzech króli z Nowego Testamentu. Niemieckie Balthasar
Pozdrawiam Jędrzej
Marcin_123

Sympatyk
Posty: 29
Rejestracja: pt 01 kwie 2016, 23:54

Pochodzenie nazwiska Szeligowski

Post autor: Marcin_123 »

Interesuje mnie pochodzenie nazwiska Szeligowski.
Z góry dziękuję za każdą informację.

Pozdrawiam
Marcin
Endriu

Sympatyk
Posty: 42
Rejestracja: ndz 23 paź 2016, 12:06

Pochodzenie nazwiska Szeligowski

Post autor: Endriu »

Etymologia nazwiska w/g opracowania Pani Ewy Szczodruch

Szeliga-Szeligowski - złożenia brak; Szeliga 1392 w grupie nazwisk pochodzących od podstawy Szelig-, por. niemiecka nazwa osobowa Selig, ta od średnio-wysoko-niemieckiego selich ‘dobry, szczęśliwy’, od gwarowego szeliga ‘drążek’, seligać ‘przesuwać się na pośladkach’; był też herb Szeliga; Szeligowski w grupie nazwisk pochodzących od podstawy Szelig-, por. niemiecka nazwa osobowa Selig, ta od średnio-wysoko-niemieckiego selich ‘dobry, szczęśliwy’, od gwarowego szeliga ‘drążek’, seligać ‘przesuwać się na pośladkach’; był też herb Szeliga; lub od nazwy miejscowej Szeligi (kilka wsi).

Szeligowski - w grupie nazwisk pochodzących od podstawy Szelig-, por. niemiecka nazwa osobowa Selig, ta od średnio-wysoko-niemieckiego selich ‘dobry, szczęśliwy’, od gwarowego szeliga ‘drążek’, seligać ‘przesuwać się na pośladkach’; był też herb Szeliga; lub od nazwy miejscowej Szeligi (kilka wsi).

http://www.stankiewicze.com/index.php?kat=44&sub=828


Genealogia Polska 2 Polish Genealogy

http://polishgenealogy2.blogspot.com/20 ... owski.html

Herbarz polski Kaspra Niesieckiego S.J.

https://books.google.pl/books?id=KltmAA ... bu&f=false
Pozdrawiam Jędrzej
Gawroński_Zbigniew

Sympatyk
Posty: 2694
Rejestracja: wt 16 cze 2015, 13:29

Post autor: Gawroński_Zbigniew »

Niemcy piszą tak:
Schellig / Schelling / Schöllig / Schellinger

Übername zu mittelhochdeutsch, mittelniederdeutsch schele (Zuchthengst), mittelniederdeutsch auch schelinge, oder zu mittelhochdeutsch schelch (schielend) oder zu mittelniederdeutsch schellich (tobend, unsinnig, zornig); Schellinger vereinzelt auch Herkunftsname zum Ortsnamen Schelingen
Schelling (1204), Schellinger (1511)
Wolę nie tłumaczyć, bo po pysku dostanę. :P
Zdaje się że nie tak dawno nazwisko to było dość szeroko omawiane. Tak cirka ebaut z pół roku temu.

Słownik dolnoniemieckich pruskich gwar podaje Schellig z Pomorza i Prus w znaczeniu mniej więcej równym muszli, skorupie, powłoce. A w szczegółach podaje ponad dwie szpalty możliwych odniesień z kilkunastu miejsc począwszy od Danii, przez jakieś staroangielskie aż po nasze Prusy. To poniekąd komplikuje sprawę - jak myślę.

-=-=-=

Edit:

Dodatkowo sprawę komplikuje fakt, że słowo: шелига pochodzi od ukraińskiego шелюга co po polsku oznacza jakiś gatunek wierzby (Sálix acutifólia).
Aby zaś całkiem poplątać możliwe etymologie, po węgiersku szel = wiatr albo kraj.
To jeszcze nie koniec: po litewsku selioti = wściekać się złościć.

Pozdrawiam pięknie.
Zbigniew
Endriu

Sympatyk
Posty: 42
Rejestracja: ndz 23 paź 2016, 12:06

Post autor: Endriu »

Uzupełnienie do nazwiska Szeligowski



Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich

http://dir.icm.edu.pl/Slownik_geograficzny/Tom_XI/889

http://dir.icm.edu.pl/Slownik_geograficzny/Tom_XI/890

Miejscowości o nazwie Szeligi występują m.in. w woj. mazowieckim (w powiatach: płockim, sochaczewskim, warszawskim, żyrardowskim), a także w woj. świętokrzyskim czy woj. warmińsko-mazurskim.

Selig od średnio-dolno-niemieckiego sēlich ‘dobry, szczęśliwy’ także ‘przynoszący szczęście’ oraz ‘pobożny, święty’,Seligać – o dzieciach nie umiejących chodzić- przesuwać się na pośladkach -Słownik Warszawski
Pozdrawiam Jędrzej
ROMAN_B

Sympatyk
Posty: 1249
Rejestracja: ndz 08 sty 2012, 20:36

Jeszcze coś o nazwisku Szeligowski.

Post autor: ROMAN_B »

Witam.

Dodam swoje „trzy grosze” do informacji o możliwej genezie nazwiska Szeligowski. Moim zdaniem nazwisko to jest derywatem. To znaczy zostało utworzone przy pomocy dzierżawczego sufiksu –owski. Przyrostek –owski jest pochodnym [ złożeniem ] sufiksu –ski. Format –ski w języku polskim pełnił też dzierżawczą funkcje. Funkcja ta uwidocznia się na gruncie antroponimicznym, na przykład Woźnicki mógł być synem Woźnicy, czyli Woźnickim synem, Piotrowski – synem Piotra, Piotrowskim synem. Wynika z tego, iż Szeligowski mógł być synem Szeligi – Szeligowskim [ Szelig + owski = Szeligowski ].

Tak więc co znaczy Szeliga? Istnieje jeszcze jedna możliwość mówiąca o etymologii nazwiska Szeliga. O nazwisku tym pisał profesor Aleksander Brückner - polski slawista, historyk literatury i kultury polskiej. W 1930 roku w Krakowie nakładem Krakowskiej Spółki Wydawniczej ukazał się pierwszy tom Dziejów Kultury Polskiej pt. Od czasów przedhistorycznych do r. 1506. Na 73 stronie tej publikacji pisał on: „Niejedną trudność usuwa czeszczyzna obfitująca w nierównie starsze i bogatsze źródła słownikowe niż nasze. My np. nie rozumiemy już nazwy Szeliga, Szeligi (szlachecki ród i miejscowość) albo Cielma (por. poznańskie Cielmice, Cielmowo i ród szlachecki Cielma); objaśni je nam słownik staro-czeski (z r. 1360): sseliha 'clapo' (ostre narzędzie, cerkiewne szełyga, pertica ferrea) w rozdziale De fabrilibus (o kuźni); telma 'capsa' w rozdziale De utensilibus (o sprzętach domowych), u nas je i tunkiem (od tuny 'tonne') tłumaczono.”.


Pozdrawiam – Roman.
Beksa

Sympatyk
Nowicjusz
Posty: 45
Rejestracja: wt 28 paź 2014, 10:02

Jeszcze coś o nazwisku Szeligowski.

Post autor: Beksa »

Spotkałam się z nazwiskami Szeluga / Szelugowski / Sieluga itp.(par. Zielona, woj. mazowieckie). Może to kolejne "wariacje na temat"?
Beksa, Brdak, Dobies(z), Manista, Potorski, Prątnicki (Północne Mazowsze z przyległościami).
Szukam aktu ślubu: Jan Olszewski + Paulina Kaczyńska i aktu ur. ich córki Anastazji Olszewskiej ok. 1881 r.
Pozdrawiam - Asia
olaola21

Sympatyk
Posty: 27
Rejestracja: pn 30 cze 2014, 19:19

Informacje o nazwiskach

Post autor: olaola21 »

Dzień dobry,
poszukuję informacji o nazwiskach:
Lipka
Wojewódzki
Maliszewski/Maleszewski
Rowicki
Przesmycki
Wyszomirski
Nowakowski
Kotecki

Dziękuję i pozdrawiam
Ola
Ostatnio zmieniony śr 21 gru 2016, 16:11 przez olaola21, łącznie zmieniany 1 raz.
teresa_kisztelińska

Sympatyk
Posty: 112
Rejestracja: pt 12 lut 2016, 11:54

Post autor: teresa_kisztelińska »

Witam,
W poszukiwaniu informacji o mojej rodzinie (zaścianek Sojdzie, Litwa) dotarłam do informacji o nazwisku mojej prapraprababci. Jej nazwisko WISZNIEWSKA (zapis w języku polskim z 1840 r.). Uprzejmie proszę o etymologię tego nazwiska.

Pozdrawiam
Teresa
ROMAN_B

Sympatyk
Posty: 1249
Rejestracja: ndz 08 sty 2012, 20:36

Coś o nazwisku Wiszniewski.

Post autor: ROMAN_B »

Witaj.

Pytasz o pochodzenie nazwiska Wiszniewski /a. Nazwisko to w ocenie jest derywatem. Może być derywowane przy pomocy sufiksu –ski [ Wiszniew + ski = Wiszniewski; Wiszniew–ski ]. Sufiks –ski może wskazywać, iż ta nazwa osobowa:
• jest mianem odmiejscowym to znacz, że pochodzi od nazwy miejscowości a jej pierwotny nosiciel był jej właścicielem – nazwisko szlacheckie;
• jest mianem odmiejscowym to znacz, że pochodzi od nazwy miejscowości a jej pierwotny nosiciel pochodził/mieszkał w danej miejscowości lub/i urodził się w tej miejscowości – nazwisko nieszlacheckie,
• jest nazwiskiem odapelatywnym powstałym na wzór i podobieństwo nazwiska szlacheckiego za pomocą strukturalnego przyrostka –ski od przezwiska typu Wisznia i podobnych.
Tak więc o jaką miejscowość może chodzić? Biorąc pod uwagę zapis graficzny nazwiska Wiszniewski takimi miejscowościami mogą być:
• Wiszniewo, dawniej Wiszniew [ biał. Вішнеў, Вішнева ] – wieś [ dawniej miasteczko ] na Białorusi położona w obwodzie grodzieńskim, w rejonie smorgońskim, nad Jeziorem Wiszniewskim,
https://pl.wikipedia.org/wiki/Wiszniewo ... %C5%84ski)
• Wiszniewo [ biał. Вішнева ] – wieś na Białorusi położona w obwodzie witebskim, w rejonie połockim, w farynowskiej radzie wiejskiej,
https://pl.wikipedia.org/wiki/Wiszniewo ... _witebski)
• Wiszniew [ biał. Вішнева, Вішнеў ] – wieś [ dawniej miasteczko ] na Białorusi, w obwodzie mińskim, w rejonie wołożyńskim, siedziba sielsowietu Wiszniew [ Вішнеўскі сельсавет ].
https://pl.wikipedia.org/wiki/Wiszniew
Więcej miejscowości odnajdziesz pod linkiem [ Słownik Geograficzny Królestwa Polskiego (…) Tom XV, cz. 2., strona 691:
http://dir.icm.edu.pl/pl/Slownik_geogra ... V_cz.2/691

Dodam, że nazwisko Wiszniewski mogło powstać też od nazwy rośliny, to jest drzewa o nazwie Wiśnia. Nazwiska takie można spotkać na Podlasiu i są to nazwy osobowe typu Wisznia, Wiszniewski, Wiszenko. Wiśnia po ukraińsku to вишня, po białorusku to вішнёвы a po rosyjsku to
вишневый; вишня = wisznia.


Istnieje nazwisko Wiśniewski ale czy ono ma związek z nazwiskiem Wiszniewski trudno powiedzieć. Należałoby zbadać czy poprzednicy lub/i krewni osoby noszącej nazwisko Wiszniewski nie używali nazwiska Wiśniewski.
Kazimierz Rymut [ Nazwiska Polaków. Słownik historyczno − etymologiczny, Wydawnictwo Naukowe DWN, Kraków 2001 ] uważa, że nazwy osobowe typu Wiśniewski, Wiszniewski, Wiśniowski, Wiszniowski należą do grupy nazwisk odmiejscowych, powstałych poprzez dodanie przyrostka –ski do nazw miejscowych typu: Wiśniewa, Wiśniewo, Wiśniowa, Wiśniew, Wiszniewo. Słownik staropolskich nazw osobowych, pod redakcją Witolda Taszyckiego, tom VII, Suplement opracowany w Zakładzie Onomastyki Polskiej pod kierunkiem Marii Malec, Polska Akademia Nauk Instytut Języka Polskiego, Wrocław 1984, s.289 mówi, że najstarsze nazwisko zapisane w formie Jasczoldus Vysnewsky [ Wiśniewski ] zostało odnotowane w roku 1397. Natomiast w Słowniku staropolskich nazw osobowych, pod redakcją Witolda Taszyckiego, tom VI, zeszyt 1, Polska Akademia Nauk Instytut Języka Polskiego, Wrocław 1981, na stronie 126 możemy przeczytać, iż starych dokumentach spotkać można następujące formy graficzne zapisu jak: Vysnewsky, Vyssznowsky, Visnowszky, Vysynowsky, Vysnyewsky, Vyszynevsky, Vysznowsky, Wisznyewskie, Wisnowsky, Wisznowsky, Vysznyevsky.

Pozdrawiam – Roman.

Zobacz też:
http://www.spekulant.gda.pl/wiszniewski.htm
http://genealogia.okiem.pl/powstanies/i ... iszniewski
https://pl.wikipedia.org/wiki/Micha%C5%82_Wiszniewski
http://www.jjwm.eu/korzenie/gen.htm
Gawroński_Zbigniew

Sympatyk
Posty: 2694
Rejestracja: wt 16 cze 2015, 13:29

Post autor: Gawroński_Zbigniew »

Moje trzy grosze odnośnie nazwiska Wisznia/ewski, a w zasadzie niektórych kresowych odniesień.

Wisznia = Вишня to zbiorowe określenie kilkuset (nie liczyłem dokładnie ilu) krzaczastych i drzewiastych gatunków krzewów stepowych obejmuje nazwami ludowymi rozpowszechnionymi w tzw. "Małorosjii" Białorusi i Ukrainie mniej więcej, następujące rodzaje cerasus tj wiśni "właściwej", rodzaj prunus (śliwy) i rodzaj padus (czeremcha). W tym momencie napotykamy solidną przeszkodę w postaci ordy. Otóż po turecku wiśnia to (fonetycznie) wischne a po nowogrecku visenia.

Jak widać, widać wyraźnie pochodzenie słowa.

O wiele więcej na rosyjskojęzycznym portalu http://dic.academic.ru/searchall.php?SW ... id=&stype= w poszczególnych odnośnikach. Tam również o historycznych Wiszniewskich - nazwiskach i Wiszniewskich - miejscowościach: http://dic.academic.ru/searchall.php?SW ... d=&stype=0 odnośnik nr 4 to etymologia po rosyjsku nb. pokrywająca się z tym co napisał wyżej pan Roman.
Zbigniew
teresa_kisztelińska

Sympatyk
Posty: 112
Rejestracja: pt 12 lut 2016, 11:54

Post autor: teresa_kisztelińska »

Najserdeczniej dziękuję Panu Romanowi i Zbigniewowi za cenną wiedzę:)

Pozdrawiam
Teresa
Nanuk01

Sympatyk
Posty: 32
Rejestracja: pt 30 maja 2014, 23:54

Post autor: Nanuk01 »

[quote="Gawroński_Zbigniew"]Moje 3 grosze odo nazwiska Glajcar.

Gleitzer to po prostu celnik, strażnik graniczny, klasyczne nazwisko odzawodowe z średniowyskoniemieckiego geleitman. Najstarsze zanotowane pochodzi z roku 1411.

Trochę za głęboki impass... Geleitmann, to inaczej osoba towarzysząca od Geleit - eskorta, konwój...

Pozdrawiam
Waldemar
Litwos

Sympatyk
Posty: 740
Rejestracja: pt 25 mar 2016, 16:29

Post autor: Litwos »

Romanie,

dziekuje slicznie, to bardzo ciekawe - bede musial sprawdzic czy w formie Billewicz rowniez pojawia sie w tych regionach.

Mam jeszcze jedno kresowe pod choinke :-) Znane fanom kinematografii.
Nazwisko: RAKSA / RAXA.

Dziekuje z gory.
Pozdrawiam
Robert
Gawroński_Zbigniew

Sympatyk
Posty: 2694
Rejestracja: wt 16 cze 2015, 13:29

Post autor: Gawroński_Zbigniew »

Nanuk01 pisze:
Gawroński_Zbigniew pisze:Moje 3 grosze odo nazwiska Glajcar.

Gleitzer to po prostu celnik, strażnik graniczny, klasyczne nazwisko odzawodowe z średniowyskoniemieckiego geleitman. Najstarsze zanotowane pochodzi z roku 1411.

Trochę za głęboki impass... Geleitmann, to inaczej osoba towarzysząca od Geleit - eskorta, konwój...

Pozdrawiam
Waldemar
Gleitsmann ...
Berufsname zu mittelhochdeutsch geleite (Führer, Führerin; Leitung, Begleitung, Geleit, Schutz; Geleitsgeld), geleitman (Begleiter, Beschützer); für einen, der Reisende oder Transporte zu begleiten hat (obrigkeitliche Person), Zollbeamter, der Warenzüge über die Grenze begleitet, Geleitsgeldeinnehmer, Gerichtsperson
Geleiczman (1411), Gleitsman (1504)
Odnośnie nazwiska Raksa/Raks nie da się nic mądrego napisać nie wskazując pochodzenia.

Jeśli z zachodu ze związkami niemieckimi to od niemieckiego nazwiska Raks/Rek a te od imienia zaczynającego się na Regin

Jeśli z Prus/Łotwy/Litwy to od staropruskiego/litewskiego/łotewskiego dregnas/dregint/dregis = coś suchego, suche miejsce.

Jeśli jeszcze dalej na północ to w Kurlandii/Estonii znajdziemy Raksatus jako mniej więcej społecznik.

Raks/Raksa to określenie marynistyczne z ukraińskiego oznacza jakieś wypustki pozwalające wprawnemu majtkowi wspiąć się na maszt.

Podejrzewam, że to grubo nie wszystko co można wskazać.

Pozdrawiam pięknie.


-=-=-=-=
Edit: te imiona od Regin... są następujące:

Reginald Englisch Alter deutscher zweigliedriger Name bekannt durch den hl. Reinhold, Patron von Dortmund
Imię ma następującą budowę: ragin = der Rat, der Beschluss (Althochdeutsch) + waltan = walten, herrschen, der Herrscher (Althochdeutsch) = rada/decyzja+władać/królować/panujący

Reginbert Althochdeutsch Alter deutscher zweigliedriger Name
Imię ma następującą budowę: ragin = der Rat, der Beschluss (Althochdeutsch) + beraht = strahlend, glänzend (Althochdeutsch) = rada/decyzja+jaśnieć/błyszczeć

Reginhard Deutsch Starker Ratgeber
Imię ma następującą budowę: ragin = der Rat, der Beschluss (Althochdeutsch) + harti = hart, stark, fest, entschlossen (Althochdeutsch) = rada/decyzja+twardy/mocny/zdecydowany.
Zbigniew
Zablokowany

Wróć do „Pochodzenie nazwiska”