Pochodzenie nazwisk (cz.8)

Pochodzenie (etymologia) nazwisk

Moderatorzy: elgra, Galinski_Wojciech, maria.j.nie

Arek_Bereza

Sympatyk
Ekspert
Posty: 5891
Rejestracja: pt 26 cze 2015, 09:09

Nazwisko Szabun

Post autor: Arek_Bereza »

Podpisuj proszę posty choćby imieniem bo z nicku nie wynika, mogę tylko zgadywać :) (regulamin i dobry zwyczaj)
Podaj proszę imię praprababci to będzie łatwiej. Czy Szabun to nazwisko po mężu czy panieńskie ?
Jeśli urodziła się w Wilnie to nie będzie problemu z odnalezieniem
ROMAN_B

Sympatyk
Posty: 1249
Rejestracja: ndz 08 sty 2012, 20:36

Re: Nazwisko Szabun

Post autor: ROMAN_B »

Kata.ka – Dobry wieczór.

Jest to Twój pierwszy post. Chyba nie przeczytałaś/przeczytałeś regulaminu naszego forum? Regulamin wymaga aby post był podpisywany przynajmniej imieniem.

Rozważania o pochodzeniu nazwiska Szabun.

Pytasz w swoim napisałaś: „Czy ktoś spotkał się z nazwiskiem - Szabun? To nazwisko mojej praprababki, pochodziła z Wilna.”. Jest prawie identyczne nazwisko, które zapisane jest pod postacią Szabuniewicz. Nazwisko to powstało poprzez dodanie przyrostka -iewicz do podstawy Szabun- [ Szabun + iewicz = Szabuniewicz; Szabun-iewicz ]. Tak więc jego składową jest temat Szabun-, który odpowiada nazwie osobowej Twojej prababki. Przytoczę etymologię miana Szabuniewicz, którą opracowała dr hab. Alina Naruszewicz-Duchlińska, profesor Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie:
„Szabuniewicz. Potencjalne podstawy etymologiczne nazwiska to: I. szabować, czyli ‘ciągnąć gzymsiki, brzegi o pewnym profilu za pomocą hebla odpowiedniego’, II. szabownik ‘czeladnik stolarski umiejący szabować’, III. szabunek – w stolarstwie szczegół szabowany, zob. tzw. Słownik warszawski, t. VI, s. 550; IV. średnio-wysoko-niemieckie schaben ‘polerować, wycierać’, co mogło być podstawą określeń wielu zawodów, związanych z wykonywaniem tych czynności, zob. R. Kohlheim, Familiennamen. Herkunft und Bedeutung, Manheim 2005, s. 571; V. nazwa miejscowa Szabunie, odnotowana na terenie byłego powiatu ihumeńskiego i Szabuny z byłego powiatu święciańskiego, zob. Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, t. XI, s. 753-754.”.

Napisałaś, że Twoja prababka pochodziła z Wilna. Wilno w przeszłości znajdowało się w Wielkim Księstwie Litewskim, które stanowiło część Rzeczpospolitej Obojga Narodów. Rzeczpospolita była państwem, które zamieszkiwały różne narody, na przykład: Litwini, Białorusini, Ukraińcy, Tatarzy, Żydzi, Niemcy, Węgrzy. Narody te pozostawiły po sobie ślad w postaci mniej lub bardziej obco brzmiących nazwisk. Nazwisko Szabun ma oboczność w postaci miana Szabuń, Szabunia, Szabunio. Wspomniane miana to tatarskie nazwy osobowe. Pochodzą one od któregoś z tatarów o imieniu Szaban albo Szabón [ Szabun ] występujących licznie w XVI wieku na obszarze Wielkiego Księstwa Litewskiego. Dodam, że niektóre rodziny tatarskie o nazwisku Szabun, Szabuń, Szabunia legitymowały się szlacheckim pochodzeniem i pieczętowały się herbem Przyjaciel.
Szaban to nazwa ósmego miesiąca kalendarza muzułmańskiego, był to czas kiedy plemiona arabskie prowadziły wojny międzyplemienne. Tatarzy Litewscy to w zasadzie muzułmanie, nieliczni z nich z biegiem czasu przeszli na chrześcijaństwo. Wiele imion tatarskich [ mahometańskich ] powstało od nazw miesięcy kalendarza muzułmańskiego. Takim imieniem jest Szaban albo Szabun. Tak więc nazwisko Szabun jest mianem prostym równym imieniu Szabun [ Szaban ]. To moja robocza hipoteza.
Kończąc dodam, że z czasem imiona i inne określenia stały się dziedziczne i przeszły w nazwiska. Na Litwie ogólnie przyjętym typem nazwiska było miano patronimiczne, a wiec odojcowskie. Tatarskie nazwiska odimienne były tworzone od imion mahometańskich z patronimicznym sufiksem. Tak powstało wiele nazwisk, na przykład: Fus > Fus, Fusiewicz, Halim > Halimowicz vel Chalimowicz. Podobnie było też z powstaniem nazwisk: Szabanowicz, Szabuniewicz, Szabaniewski, które utworzono od imienia Szaban.


W mojej ocenie tylko wszechstronna kwerenda różnych źródeł, w tym dokumentów historycznych, genealogicznych, słownikowych czy językoznawczych może, choć nie musi, odpowiedzieć na pytanie od kogo, od czego, w jaki sposób i kiedy powstała konkretna nazwa osobowa oraz rozwiać różne dylematy odnoszące się do pochodzenia społecznego albo etnicznego osób noszących miano Szabun. Bo jak mówił profesor Kazimierz Rymut: „By w sposób prawidłowy podać genezę konkretnego nazwiska, trzeba by śledzić historię danej rodziny. Tak samo brzmiące dzisiejsze nazwiska dwu rodzin mogą mieć bowiem dwie różne genezy”. Natomiast, profesor Aleksander Brückner wielokrotnie pisał, że „my dziś nie rozumiemy znaczenia różnych słów używanych dawniej”.


Może zebrane przeze mnie informacje oraz hipotezy robocze o genezie nazwiska Szabun pomogą Ci w poszukiwaniach i badaniach genealogicznych?

Pozdrawiam – Roman.
janekp

Sympatyk
Posty: 58
Rejestracja: ndz 03 lis 2019, 20:01

Re: Pochodzenie nazwiska Forfa i Forfecki.

Post autor: janekp »

janekp pisze:Witam
Tworze male drzewo genealogiczne ,niestety z powodu spalenia ksiag parafialnych daleko nie siegam .
Nazwiska skojarzone z moja rodzina to
Radek
Klask
Kulesik
Pliszka

Szukam mozliwosci znalezienia znaczenia nazwiska Pyśk i skad ewentualnie pochodzi.Mieszkamy w puszczy kurpiowskiej.Byc może od rzeki Pisy .Mam pewne podejrzenia ze z tego kierunku tez byla emigracja w dawnych czasach w poszukiwaniu siedliska na stałe na teren Kurpii.
Może ktos jest w stanie podac pochodzenie nazwiska Pyśk ?Najstarsze metryki znalazłem na terenach Minsk,Ostrow,Dlugosiodło, Wyszków Tarczyn, Pniewo i okolice ,Radek najprawdopodobniej pochodzenia pruskiego z okolic Szczytno
Pozdrawiam
Wszystkiego dobrego w Nowym Roku 2020
Natkwi91

Sympatyk
Posty: 68
Rejestracja: czw 01 cze 2017, 11:58

Post autor: Natkwi91 »

Bardzo proszę o pomoc w ustaleniu pochodzenia nazwiska Lewtak. Jest to rzadkie nazwisko, w rodzinie krąży oczywiście pogłoska o francuskich korzeniach nazwiska, od żołnierza Napoleona, który osiadł w Polsce, ale z tego co się orientuję, to nazwisko było już w księgach parafialnych "przed Napoleonem". Tereny gdzie nazwisko występuje to głównie Lubelszczyzna.

Bardzo proszę o pomoc, jest to dla mnie wielka zagadka i chciałabym dostać jakieś sensowne, potwierdzone informacje dla tego nazwiska a nie rodzinne bajania :) Pozdrawiam
Wojciech_Jędrasik

Sympatyk
Posty: 70
Rejestracja: pn 25 sty 2016, 10:44

Re: Pochodzenie nazwisk Samołyk i Samułek

Post autor: Wojciech_Jędrasik »

Wladyslaw_Moskal pisze:
Wladyslaw_Moskal pisze:Witam,

wg Pani Ewy Szczodruch, zespol prof. Kazimierza Rymuta nazwiska Samolik i Samołyk wywodzi od imienia Samuel. Imię to notowane w Polsce od XV wieku, pochodzenia hebrajskiego, od Šemu’el ‘Bóg wysłuchał’; w Kościele prawosławnym używane w formie Samuił.

Natomiast nazwisko Samułek pochodzi od słowa sam = samotny, jedyny, też od imion złożonych typu Sambor, od imion chrześcijańskich typu Samson, Samuel.

Moja hipoteza pochodzenia nazwisk Samolik i Samołyk jest calkiem inna. Uznaje, ze oba nazwania/nazwiska maja takie same staroslowianskie pochodzenie, ale nazwanie Samolik bylo ostatnio lokalnie, nieco inaczej zapisywane jako Samołyk ;
http://nlp.actaforte.pl:8080/Nomina/Ndi ... mo%C5%82yk

Staroslowianskie nazwanie Samolik sklada sie z dwoch czlonow; "samo" i "lik", ktore wedlug j. galijskiego[=celtyckiego] i staroslowianskigo mozna tlumaczyc jako .. "samo - lubiący", po prostu .. samolub, czyli osoba myśląca tylko o sobie i własnych korzyściach.

Wzorujac sie na slowianskich i celtyckich zasadach, powstalo slowo .. "alkohol -lik" = alkohol lubiący, czyli .. alkoholik (dwa "l", przeszly w jedno "l"), o prawie takim samym zapisie w kilku krajach slowianskich i jako .. "alcoolique" w j. francuskim.

Zatem staroslowianskie nazwanie "samolik" i mlodsze "samołyk" to ..wspolczesny samolub.

Wsrod wschodnich Slowian istnieje nazwanie/nazwisko Samojlik/Samoylik;
https://forebears.io/surnames/samoylik

Pozdrawiam - Wladyslaw

Bardzo dziękuję za odpowiedź:-)

Wojciech
Wladyslaw_Moskal

Sympatyk
Posty: 1631
Rejestracja: pt 25 kwie 2008, 02:58

Pochodzenie nazwisk Pyśk i Radek.

Post autor: Wladyslaw_Moskal »

janekp pisze:
janekp pisze:Witam
Tworze male drzewo genealogiczne ,niestety z powodu spalenia ksiag parafialnych daleko nie siegam .
Nazwiska skojarzone z moja rodzina to
Radek
Klask
Kulesik
Pliszka

Szukam mozliwosci znalezienia znaczenia nazwiska Pyśk i skad ewentualnie pochodzi.Mieszkamy w puszczy kurpiowskiej.Byc może od rzeki Pisy .Mam pewne podejrzenia ze z tego kierunku tez byla emigracja w dawnych czasach w poszukiwaniu siedliska na stałe na teren Kurpii.
Może ktos jest w stanie podac pochodzenie nazwiska Pyśk ?Najstarsze metryki znalazłem na terenach Minsk,Ostrow,Dlugosiodło, Wyszków Tarczyn, Pniewo i okolice ,Radek najprawdopodobniej pochodzenia pruskiego z okolic Szczytno
Pozdrawiam
Wszystkiego dobrego w Nowym Roku 2020
Witam,

wg zestawien danych o etymologii nazwisk wykonanych przez Pania Ewe Szczodruch, to prof K. Rymut twierdzi, ze dosc liczne, ale prawie lokalne nazwisko Pyśk, pochodzi od slowa "pysk";
http://nlp.actaforte.pl:8080/Nomina/Ndi ... Py%C5%9Bk+
Wedlug mnie, w Polsce wystepuje nazwisko Piskor = od piskorz, rodzaj piszczacej malej rybki;
http://nlp.actaforte.pl:8080/Nomina/Ndi ... sko=Piskor
Poniewaz na pograniczu woj. mazowieckiego i bialostockiego, tam gdzie wystepuje nazwisko Pyśk, a nie wystepuje nazwisko Piskor, byc moze w lokalnej gwarze nazwanie "pyśk" zastapilo nazwanie "piskorz". W ten sposob mozna te nazwania wiazac z rzeka Pisa, gdzie wystepowaly [moze jeszcze wystepuja ?] ... "pyśki/piskorze".
Zatem masz do wyboru, bo nazwanie Pyśk moze pochodzic;
- od slowa "pysk" i pyskowania [lub przenosni; - daj pyska, czyli buzi],
- od slowa "pisk" i wg lokalnej gwary nazwy malej piszczacej rybki.

Nazwanie/nazwiskao Radek wg zestawien Pani Ewy i prof K Rymuta pierwszy raz odnotowane w 1224 r. w Polsce, moze pochodzic od imion złożonych typu Radosław, Radomir, też od rady = zadowolony, oraz slow - rada, radzić.
Ale teraz wiemy, ze nazwanie Radek jest nazwaniem/nazwiskiem staroslowianskim wedlug anglo-jezycznej strony Przodkowie;
https://forebears.io/surnames/radek
bo nazwanie wystepuje najczesciej w krajach slowianskich i przez Iran zawedrowalo do Indii, zatem musialo powstac ponad 4 tysiace lat temu.

Pomyslnego Nowego Roku - Wladyslaw
Wladyslaw_Moskal

Sympatyk
Posty: 1631
Rejestracja: pt 25 kwie 2008, 02:58

Pochodzenie nazwiska Lewtak.

Post autor: Wladyslaw_Moskal »

Natkwi91 pisze:Bardzo proszę o pomoc w ustaleniu pochodzenia nazwiska Lewtak. Jest to rzadkie nazwisko, w rodzinie krąży oczywiście pogłoska o francuskich korzeniach nazwiska, od żołnierza Napoleona, który osiadł w Polsce, ale z tego co się orientuję, to nazwisko było już w księgach parafialnych "przed Napoleonem". Tereny gdzie nazwisko występuje to głównie Lubelszczyzna.

Bardzo proszę o pomoc, jest to dla mnie wielka zagadka i chciałabym dostać jakieś sensowne, potwierdzone informacje dla tego nazwiska a nie rodzinne bajania :) Pozdrawiam
Witam, osobe nie majaca … imienia i nazwiska.

W zestawieniach etymologii polskich nazwisk wg Pani Ewy Szczodruch, nazwisko Lewtak pochodzi od niemieckiej nazwy osobowej Leute, ta od imion na Liut-.

Nie zgadzam sie z tym pochodzeniem, bo Leute = to po polsku lud, ludzie i nie mozna etymologicznie wiazac z polskim nazwaniem Lewtak i Ukrainskim nazwaniem Levtak, ktore wiaza sie z bardzo rzadkim polskim nazwaniem .. Leftak.

Strona Przodkowie/forebears.io wskazuje, ze nazwisko Lewtak wystepuje w Szwecji, Anglii i Francji, nie wystepuje w Niemczech;
https://forebears.io/surnames/lewtak

Tlumacz Google mowi, ze slowo 'leftak' w j.galijskimi[=celtyckim] i baskijskim oznacza "lewo", takze w j.angielskim slow 'left' oznacza "lewo", a 'left hand', to "lewa ręka".

Zatem nazwanie/nazwisko Leftak jest pozostaloscia celtycko-staroslowianskiego nazwania wskazujacego na leworecznego mezczyzne, zwanego tez obecnie mańkutem.
Nazwania/nazwiska Leftak i Lewtak, byc moze nazwanie leworecznego wojownika galijskiego, z biegiem czasu zostalo spolszczone do nazwiska ... Lewak.

Jak widac z moich wywodow, rodzinnych opowiesci nie nalezy calkowicie odrzucac, nazwisko Lewtak ma zwiazki nie z Francja Napoleona, ale .. ze starozytna Galia [obecna Francja], moze z czasow Juliusza Cezara.

Pozdrawiam - Wladyslaw
kata.ka
Posty: 2
Rejestracja: pt 27 gru 2019, 16:42

Re: Nazwisko Szabun

Post autor: kata.ka »

Arek_Bereza pisze:Podpisuj proszę posty choćby imieniem bo z nicku nie wynika, mogę tylko zgadywać :) (regulamin i dobry zwyczaj)
Podaj proszę imię praprababci to będzie łatwiej. Czy Szabun to nazwisko po mężu czy panieńskie ?
Jeśli urodziła się w Wilnie to nie będzie problemu z odnalezieniem
Dziękuje za odpowiedź

Na imię miała Michalina, Szabun to nazwisko panieńskie, po mężu- Markowicz.


Pozdrawiam,

Katarzyna
Arek_Bereza

Sympatyk
Ekspert
Posty: 5891
Rejestracja: pt 26 cze 2015, 09:09

Re: Nazwisko Szabun

Post autor: Arek_Bereza »

Pewnie masz na myśli parę z aktu nr 156
https://www.familysearch.org/ark:/61903 ... at=1546537
po zalogowaniu

i z nr 398
https://www.familysearch.org/ark:/61903 ... at=1546537

to parafia św. Rafała
potem mieszkają w parafii św. Jana gdzie dwoje ich dzieci umiera
nazwisko brzmi jak Szabunas
Michalina urodziła się około 1879 - tak wynika z napisu na jej grobie na Rossie
Athee
Posty: 4
Rejestracja: czw 02 sty 2020, 21:33

Nazwisko Fakenday

Post autor: Athee »

Czy ktoś był by w stanie przedstawić mi etymologię nazwiska Fakenday? Jedyna informacja jaką jestem w stanie podać jest taka że nazwisko najprawdopodobniej jest pochodzenia niemieckiego
Awatar użytkownika
Ewa_Szczodruch

Sympatyk
Adept
Posty: 4159
Rejestracja: ndz 10 gru 2006, 17:22
Lokalizacja: Toruń

Nazwisko Fakenday

Post autor: Ewa_Szczodruch »

Fakenday - od gwarowego fak 'facet' lub od niemieckiej nazwy osobowej Fack.
Pozdrawiam cieplutko, Ewa Szczodruch
Athee
Posty: 4
Rejestracja: czw 02 sty 2020, 21:33

Nazwisko Fakenday

Post autor: Athee »

Jeżeli było by to możliwe chciałbym jeszcze dopytać o pochodzenie drugiej części tego nazwiska „day”
Athee
Posty: 4
Rejestracja: czw 02 sty 2020, 21:33

Nazwisko Ziętka

Post autor: Athee »

Chciałbym poznać etymologię nazwiska Ziętka. Nazwisko pochodzi prawdopodobnie z Małopolski. Jeżeli ktoś jest w stanie mi pomóc to zapraszam do komentarzy, z góry dziękuję :)
Awatar użytkownika
Ewa_Szczodruch

Sympatyk
Adept
Posty: 4159
Rejestracja: ndz 10 gru 2006, 17:22
Lokalizacja: Toruń

Nazwisko Ziętka

Post autor: Ewa_Szczodruch »

Ziętka - od zięć 'mąż córki'.
Pozdrawiam cieplutko, Ewa Szczodruch
Malrom

Sympatyk
Posty: 7898
Rejestracja: czw 01 gru 2011, 20:24

Nazwisko Fakenday

Post autor: Malrom »

nazwisko Fakenday jest prawdopodobnie zdeformowane albo zapisane
ze słyszenia.

Na podstawie książki telefonicznej Niemiec w 2005 roku mieszkało około 35 osób o nazwisku Fackendahl i chyba o takie chodzi.

Nie notowane były nazwiska Facken, Faken, Fa/c/kendey , Fakendahl,
Fa/c/keda/e/y, Fuckenday itp.

Pozdrawiam
Roman M.
Zablokowany

Wróć do „Pochodzenie nazwiska”