Nazwanie Lizio moglo przybyc okolo 1518 r. do Polski razem z krolowa Bona, ktora pochodziła z możnego włoskiego rodu książąt Mediolanu – Sforzów; https://pl.wikipedia.org/wiki/Bona_Sforza
W orszaku wloskim krolowej byly panie z coreczkami, na dworze krola Zygmunta Starego, byli chlopcy z waznych rodow z Polski i Litwy.
W j. wloskim slowo "lizza", to w j. polskim "konkurencja", zatem "lizzio" lub "lizio" to pieszczotliwe nazwanie w czasach krolowej Bony odpowiadajace; "konkurentowi" i chyba tak zwano - "lizio", rywalizujących chlopcow o wzgledy panienek na dworze krolewskim, a to juz bardzo blisko do nazwania ... "lizus" w j. polskim.
W sumie, jesli Slawomir ma w drzewie rodzinnym kogos o nazwisku Lizio, mogl to byc kuchcik, chlopiec do poslug i.t.p., rywalizujscy o wzgledy panienek z dworu. A ja przepraszam Pania Ewe, ze stalem sie konkurentem [?] w przedstawieniu hipotezy pochodzenia nazwiska Lizio.
Serdecznie pozdrawiam - Wldyslaw
Bardzo dziękuję za obszerne wyjaśnienie.
Pozdrawiam
Sławomir
Proszę o etymologię nazwiska Cerecke (Cerecki).
Byli (niemieckimi?) kolonistami w okolicach Zelowa. Ewangelicko-augsburskiego wyznania.
Z góry dziękuję za wszelkie wyjaśnienia.
Jan.Ejzert pisze:Proszę o etymologię nazwiska Cerecke (Cerecki).
Byli (niemieckimi?) kolonistami w okolicach Zelowa. Ewangelicko-augsburskiego wyznania.
Z góry dziękuję za wszelkie wyjaśnienia.
Witam,
na ta prosbe przedstawie wlasna hipoteze, odrzucajac etymologie przyjete przez zespol prof K. Rymuta.
Historia Zelowa mowi o wykupieniu w 1802 r miejscowosci przez kolonistow czeskich, byli to ewangelicy - bracia czescy; https://pl.wikipedia.org/wiki/Zel%C3%B3w
Jednym z religijnych starszych byl Jan Weselowski ?!
To historyczne powiazanie z Czechami podpowiada, ze nazwanie/nazwisko Cerecki moze miec ... galijsko-slowianskie korzenie, bo Czechy, to dawne ziemie galijsko-slowianskiego plemienia Boji.
Jeszcze istnieje francuskie nazwanie/nazwisko Cerec; https://forebears.io/surnames/cerec
pochodzace od galijskiego nazwania "cereixa/cereksa"= wisnia, czeresnia.
W Polsce, Turcji [byla tam kiedys celtycko-slowianska Galatia], Bosni i Hercegowinie oraz innych krajach istnieje nazwanie/nazwisko Cerek; https://forebears.io/surnames/cerek
a w Czechach i Turcji nazwisko Cirek.
Serdecznie dziękuję Władysławie za wyjaśnienia dot. nazwiska Cerecke.
Jednak z dotychczasowej analizy, wiem iż w w okolicach Zelowa ziemię wykupili również koloniści niemieccy, cyt:
"Również w XIX w. w niektórych wsiach w okolicy Zelowa zakupywali ziemię Niemcy (Pawłowa, Zabłoty, Pożdżenice, Nowa Wola).
Zabłoty - wieś zasiedlona przez osadników niemieckich. Do 1926 r. ??? należała do parafii ewangelicko-augsburskiej w Łasku."
Właśnie we wsi Zabłoty występuje nazwisko Cerecke. Obecnie Cerecka i Cerecki na tych terenach już nie ma. Są obecnie rozsiani po całej Polsce.
Pozdrawiam serdecznie
Kudzia - w grupie nazwisk pochodzących od prasłowiańskiego kuditi 'niszczyć', od rosyjskiego kud 'bies, szatan', od kud, kuda 'naśladowanie głosu kury', od przekuda 'przekora'.
Pytasz o pochodzenie nazwiska Cerecke / Cerecki. Tylko dzięki temu, że napisałeś trochę o historii osób noszących wspomniane miana oraz zasygnalizowałeś kontekst w jakim pojawia się nazwa osobowa Cerecke / Cerecki spróbuję Ci pomóc w wyjaśnieniu ewentualnej genezy wspomnianych mian. Raczej będzie to robocza hipoteza, moje subiektywne spojrzenie na ewentualną etymologię nazwiska Cerecke i Cerecki.
Rozważania o pochodzeniu nazwiska Cerecke [ Cerecki ].
Nazwisko należy traktować nie tylko jako element służący do identyfikacji poszczególnych osób, ale również jako zjawisko językowe. Każda nazwa osobowa jako kategoria onimiczna ustalała się i stabilizowała w określonych warunkach administracyjno – prawnych, społeczno – środowiskowych. Nazwisko oddaje złożoność stosunków kulturowych i językowych na pograniczu i na obszarach z nim sąsiadujących oraz w miejscach gdzie występuje ludność [ osoby ] o różnej narodowości czy kulturze. Każde miano, jak wspomniałem ma charakter identyfikujący nie tylko osobniczo, ale terytorialnie oraz etnicznie. Nazwy osobowe stanowią nieodłączny element kontaktów językowych w miejscach gdzie wzajemnie się przenikają. Współżycie różnych grup ludności [ narodowości ] obok siebie sprzyjało procesowi polonizacji obcego nazewnictwa osobowego na obszarze Polski. W miarę procesów asymilacyjnych nazwiska te ulegały najłatwiej upodobnieniom fonetycznym, następnie ortograficznym, aby nawet zmienić swe znaczenie. Podobne zjawisko występowało też w odwrotnym kierunku.
Przystępując do pracy nad pochodzeniem i powstaniem konkretnego nazwiska trzeba mieć zawsze na uwadze, że nie poruszamy się we współczesności, gdzie każda dorosła osoba ma dowód osobisty, numer PESEL lub/i NIP oraz trwałe, dziedziczne i nie nienaruszalne nazwisko. W przeszłości nazwy osobowe były bardzo ruchome, elastyczne a co za tym idzie ulegały zmianie aż do ukształtowania się dziedzicznego nazwiska.
Sugerujesz, że należało ono do niemieckich kolonistów osiadłych w okolicy Zelowa, ściślej mówiąc we wsi Zabłoty. Nazwa osobowa Cerecki na pierwszy rzut oka wygląda na typowe polskie nazwisko – spotkać też można nazwisko Cereski. Twierdzisz, że osoby noszące miano Cerecki wcześniej używały nazwy osobowej Cerecke. Cerecke może być zniemczonym polskim nazwiskiem Cerecek. Jedną z form stosowanych do germanizowania polskich nazwisk było zastępowanie polskich przyrostków niemieckimi sufiksami. Takie zjawisko mogło wystąpić w przypadku miana Cerecek. Miano Cerecek zbudowane jest z podstawy cerec- oraz przyrostka -ek [ cerec + ek = cerecek; cerec-ek ]. Tak więc w nazwisku Cerecek polski sufiks -ek mógł być zastąpiony dolnoniemieckim formatem -ke. Tak mogło powstać nazwisko Cerecke, które już trochę mniej przypomina polską nazwę osobową Cerecek. Cerecek może być też zamazurzoną formą miana Czereczek.
Nie tylko występowało niemczenie polskich nazwisk. Był też odwrotne zjawisko. Polonizacja niemieckich nazw osobowych polegała na oddawaniu niemieckich głosek polskimi głoskami. Zatem, samogłoski: „i” zastępowano „y”, „ö” zastępowano „e, oe, ey”; dyftongi: „ei” zastępowano „ej” albo „ey”, „ie” zastępowano „i”; spółgłoski: „sch” oraz „sh” zastępowano „sz” oraz „s”, „d” zastępowano „t”. Wstępowało też pomijanie wygłosowego „t” oraz redukowanie podwajanych spółgłosek. Stosowano też zastępowanie: „tz” przez „c”, „z” przez „c”, „s” przez „sz”, „b” przez „p”.
Załóżmy, że nazwisko Cerecke jest spolonizowaną niemiecką nazwą osobową? Za tą hipotezą przemawia fakt występowania w tym mianie sufiksu -ke. Przyrostek -ke jest dolnoniemieckim formatem. Przyrostek ten służył do tworzenia deminutywnych [ zdrobniałych ] nazw. Zatem, nazwisko Cercke zostało utworzone przy pomocy sufiksu -ke od podstawy cerec- [ cerec + ke = cerecke; cerec-ke ].
Wiemy już, że nazwa osobowa Cerecke jest derywatem, nazwą pochodną utworzoną od podstawy cerec-. Zatem, w mianie Cerecke polonizacji uległa tylko podstawa jakiego niemieckiego miana, które zostało oddane w polskiej fonetyce. Wspomniałem wcześniej w jaki sposób polonizowano niemieckie nazwiska. Zastosujmy odwrotny proces – powinna powstać przypuszczalna niemiecka podstawa spolszczonego miana Cerec-ke.
Zatem, rozłóżmy wyraz „cerec” na poszczególne składowe, którym przypiszemy niemieckie odpowiedniki: c = s, e = e, r = r, e = ee, c = tz. W wyniku tego procesu powstał przypuszczalny niemiecki wyraz „sereetz”. Po dodaniu do niego dolnoniemieckiego sufiksu -ke powstanie słowo sereetzke. Tak więc z jakimś prawdopodobieństwem odtworzona została niemiecka forma spolszczonego miana Cerecke. Zatem, Cerecke = Sereetzke. Tylko czy istnieje niemiecki wyraz Sereetzke? Z uwagi na występowanie w wyrazie Sereetzke przyrostka -ke należy stwierdzić, że wyraz ten jest derywatem, inaczej mówiąc wyrazem pochodnym, powstałym od innego wyrazu. W takim razie podstawowym słowem jest „sereetz”, od którego powstał wyraz pochodny „sereetzke”.
Na obszarze obecnych Niemiec, niedaleko Lubeki [ w standardowym języku niemieckim nosi nazwę Lübeck, w języku dolnoniemieckim Lübeck, Lübeek ] położona jest wieś o nazwie Sereetz [ wieś w gminie Ratekau, powiat Ostholstein, Szlezwik – Holsztyn ]. Sereetz w linii prostej od Lubeki oddalone jest około 7 km. Sereetz jak i Lubeka położone są na obszarze gdzie mówiono w języku dolnoniemieckim.
Sereetz wird in Urkunden Cyretz (1250), Cireze, Ceratze genannt, was Weideort bedeutet. Po polsku: Sereetz jest w dokumentach nazywany Cyretz ( 1250 ), Cireze, Ceratze co znaczy miejsce na pastwisko [ pastwisko ]. Dodam, że w XVIII wieku można też spotkać nazwę Zeretz. Po dodaniu do niej dolnoniemieckiego sufiksu -ke powstanie nazwa osobowa Zeretzke.
Nazwę Zeretz można spolszczyć podobnie jak w przypadku słowa Sereetz. Tak więc: z = c, r = r, e = e, tz = c > cerec i po dodaniu sufiksu -ke powstaje wyraz pochodny cerecke = zeretzke.
Hipoteza.
Reasumują, z dużym prawdopodobieństwem nazwisko Cerecke jest spolszczoną formą niemieckiej nazwy osobowej Sereetzke [ Zeretzke ]. Miano to może mówić nam, że osoba pierwotnie nosząca to nazwisko może pochodzić z miejscowości Sereetz niedaleko Lubeki albo z miejsca [ gospodarstwa, domu ] nazywanego Sereetz [ Zeretz ] ‘pastwisko, miejsce na pastwisko’.
Czarku, to tylko moje subiektywne spojrzenie, raczej robocza hipoteza mówiąca w jaki sposób i od czego mogło powstać nazwisko Cerecke a od niego miano Cerecki. Wnioski i ewentualną weryfikację mojej hipotezy roboczej pozostawiam już Tobie.
Romanie,
Podziwiam Twą wiedzę i zaangażowanie.
Bardzo Ci dziękuję za poświęcony czas oraz obszerne i wnikliwe opracowanie dotyczące nazwiska Cerecke.
Muszę to sobie jeszcze dokładnie przemyśleć.
Pozdrawiam Cię serdecznie.
Czarek
SylwiaJ pisze:Odkryłam ostatnio wśród przodków nazwiska: Geneja, oraz dziwnie brzmiące Kusibab
Ciekawam, co oznaczają.
Witam.
Nazwisko Kusibab,
dziwnie brzmiace nazwania/nazwiska Kusiba i Kusibab wg zebranych danych etymologicznych przez Pania Ewe Szczodruch, pochodza od podstawy kos-, por. kos ‘ptak z rodziny drozdów’, kosić, kosa.
Takze wg danych zespolu prof K.Rymuta przytoczonych przez Pania Ewe istnieje dosyc liczne nazwanie/nazwisko Kosiba, odnotowane w 1701 r pochodzace od podstawy kos-, por. kos ‘ptak z rodziny drozdów’, kosić, kosa.
Wedlug mnie nazwanie Kosiba jest starozytnym, galijsko-slowianskim nazwaniem wystepujacym od Anglii i Francji do Polski i Ukrainy; https://forebears.io/surnames/kosiba
i prawdopodobnie nazwaniem osoby zwolujacej i kierujacej koszenie zboz, byc moze wspolczesnym odpowiednikiem jest - żniwiarz, osoba pracująca przy żniwach.
przy czym nazwanie Ghene wystepuje we Francji, Rumunii i Indiach wskazuje, ze wymienine nazwania w roznej formie powstaly ponad 4 tysiace lat temu; https://forebears.io/surnames/ghene
W j.galijskim/starofrancuskim slowo "geneia" odpowiada w j. polskim slowu "geniusz"... chyba wystarczy powiedziec, ze nazwanie "geneia/geneja" i podobne, nadawano chlopcom, ktorzy od urodzenia byli mądrzy.
Drodzy Panstwo,
Chcąc skorzystać z 'Nazwisk Polaków' Kazimierza Rymuta' wielokrotnie próbowałam zalogowac się na stronie biblioteki cyfrowej Uniwersytetu Wroclawskiego- bezskutecznie ( nie wiem dlaczego ).
Dziekujac za pomoc przy poprzednich nazwiskach będę niezwykle wdzieczna za wsparcie w ustaleniu etymologii nazwiska Tęgos ( moja rodzina z okolic Szadku), spotkałam się z zapisem Tengos, Tęgoss, Tęgosz.
Dziekuje bardzo
Krystyna
Ostatnio zmieniony ndz 19 sty 2020, 15:43 przez krystynay, łącznie zmieniany 1 raz.
Bardzo proszę o sprawdzenie lub podanie jakiegoś tropu odnośnie pochodzenia nazwiska: Kuźdup lub Kuźdub.
Nazwisko to jest dość popularne w Świętokrzyskiem, zwłaszcza w parafiach Wąchock i Starachowice. Moi przodkowie Kuźdupowie pochodzą z Marcinkowa koło Wąchocka. Byli w przeważającej części kowalami, kuźnikami, jak wówczas mówiono. Czy to mógłby być jakiś trop w poszukiwaniu znaczenia nazwiska?
Z góry dziękuję za wszystkie sugestie.
