Pochodzenie nazwisk (cz.8)

[Ewa_Szczodruch]

Witam :}

Za Rymutem:

Opatrzyk - od opatrzyć 'obejrzeć, oglądnąć'.

[HenningT]

Bardzo dziękuję.

Czyli tak jak myślałem... Od patrzenia.
Ciekawe czym taki oglądacz - opatrzyk mógł się kiedyś zajmować?
Oglądał coś/kogoś i oceniał? Wartość? Albo stan?
A może oglądał się nagminnie za niewiastami i stąd przezwisko?
Ciekawe...

Tomasz

[Wladyslaw_Moskal]

Czy moglo powstac od tego piruckiego , piruty
Slowo Peruta lub pieruta??

Adam

Witaj Adamie,

wiem, ze 19 grudnia przygotowal dla Ciebie duze opracowanie Pan Roman i napisal;
"4. Per- [ względnie „perk” ]. Ogólnosłowiański rdzeń „per” w znaczeniu ‘uderzać’. Po dodaniu formatu -uta powstało by przezwisko Peruta. Może ona oznaczać kogoś kto uderza – osobę uderzającą. Może kogoś kto był skłonny do bicia, uderzania innej osoby. Wynika z tego, że nazwa osobowa Peruta pochodzi od przezwiska Peruta."

To stwierdzenie jest bliskie do mojej hipotezy o nazwiskach Pirucki i Pierucki, a skoro dla nazwisk rzadko wystepujacych, moze byc wiele hipotez ich powstania, zatem hipotezy Pana Romana i moja, mozesz brac pod uwage.

Ale .. wpisujac w okienko nazwisk na stronie Przodkowie/forebears.io Twoje nazwisko, po wpisaniu tylko Perut, pojawia sie lista nazwisk; Perut, Perutková, Perutka, Peruta.
Po kliknieciu na .. Perut(surname) .. pojawia sie mapa wystepowania nazwiska Perut i jest to nazwisko wlosko-francuskie;
https://forebears.io/surnames/perut

Skoro nazwisko francuskie, sprawdzilem co znaczy w starozytnym j. galijskim, czyli starofrancuskim. Slowo "perut" w j. galijskim, oznacza "zagubiony" w j. polskim, a w j.czeskim "prohrál"[=zagubiony].

Idac dalej tym sladem, sprawdzilem wystepowanaie nazwiska Perutka, zona to Perutkova;
https://forebears.io/surnames/perutka

Jest to juz nazwisko slowianskie i wedlug mnie tak zwano; "perutka", zagubionego, malego chlopczyka, ktorego chetnie przyjmowano do nowego rodu, szczepu. Natomiast prawie doroslego mlodzienca, zwano "peruta" i jeszcze chetniej przyjmowano go do nowego rodu. Nazwanie to chyba dotyczylo tez dziewczat.

Wywolales wilka z lasu i .. masz dodatkowa hipoteze o starozytnym, staro-slowianskim pochodzeniu swojego nazwiska.

Serdecznie pozdrawiam - Wladyslaw

P.S.
Sprawdz nazwiska Peroutka, Perutin, Perutina

[robson617]

Witam, czy może mi ktoś pomóc w ustaleniu pochodzenia nazwisk Werecy, Wereczy, Werocy? najstarsze zapiski o tej rodzinie pochodzą z Ostrzeszowa i Kalisza, późniejsze z okolic Zduńskiej Woli. Pozdrawiam Robert

[Ewa_Szczodruch]

Werecy, Wereczy - od wereta 'płachta; ubranie chłopskie z sukna'; od weret 'sznurek'.

Kazimierz Rymut, 'Nazwiska Polaków. Słownik historyczno - etymologiczny, Wydawnictwo Naukowe DWN, Kraków 2001

[robson617]

Bardzo dziękuję Pani za pomoc! Pozdrawiam Robert

Werecy, Wereczy - od wereta 'płachta; ubranie chłopskie z sukna'; od weret 'sznurek'.

Kazimierz Rymut, 'Nazwiska Polaków. Słownik historyczno - etymologiczny, Wydawnictwo Naukowe DWN, Kraków 2001

[jastrzebskiraf]

Dzień dobry

Proszę o pomoc w ustaleniu pochodzenia nazwiska LEJSA.
Moja prababcia od strony mamy, Helena urodzona w 1887 w Suminie parafia Strzygi miała tak na nazwisko.

Pozdrawiam
Rafał

[Wladyslaw_Moskal]

Dzień dobry

Proszę o pomoc w ustaleniu pochodzenia nazwiska LEJSA.
Moja prababcia od strony mamy, Helena urodzona w 1887 w Suminie parafia Strzygi miała tak na nazwisko.

Pozdrawiam
Rafał

Witaj Rafale,

pytasz o ustalenie pochodzenia nazwiska babci - Lejsa, nie podajac zadnej informacji o nazwisku rodzicow, siostr i braci babci, a takze o nazwisku dziadka babci Heleny. Takie informacje o zapisach nazwiska przez pokolenia, ulatwiaja ustalenie pochodzenia nazwiska.

Dla nowicjusza na tym Forum moge napisac, ze wedlug Pani Ewy Szczodruch, ktora zebrala z roznych zrodel pochodzenie nazwisk odnotowanych w Polsce, bardzo rzadkie w Polsce nazwiska Lejs i Lejsa , wedlug prof. K.Rymuta pochodza od niemieckich nazw osobowych Lais, Leis, te od średnio-wysoko-niemieckiego lise, linse = cichy, łagodny, spokojny.

Istnieje w Polsce bardzo rzadkie nazwisko Lais, ale nie ma w Polsce nazwiska Laisa, lecz istnieja w Polsce w sasiednich powiatach nazwiska Lejs i Lejsa, skad pochodzila Twoja babcia Helena !;
http://nlp.actaforte.pl:8080/Nomina/Ndi ... wisko=Lejs
http://nlp.actaforte.pl:8080/Nomina/Ndi ... isko=Lejsa

Zatem pochodzenie nazwiska Lejsa moze byc calkiem inne - nie jest to nazwisko niemieckie.

Wedlug strony Przodkowie/forebears stnieje bardzo stare nazwanie/nazwisko Leys [po spolszczeniu - Lejs]. Jest to nazwanie galijsko-slowianskie, wystepujace na Wyspach Brytyjskich, Holandii, Francji, takze Czechach, Polsce, Ukrainie, Rosji i przez Turcje, Iran dotarlo do Indii;
https://forebears.io/surnames/leys

Przy nazwisku Leys jest zalaczony dlugi opis etymologiczny ktory w skrocie mozna tlumaczyc nastepujaco;
" Jest to nazwa/nazwanie pochodzące od staroangielskiego [= celtyckiego/galijskiego] słowa „leah” [= po slowiansku i po polsku - lech], ktore oznacza „drewno, polane, pole lub pastwisko ”.

Czyli galijskie, ale czesciowo spolszczone nazwanie/nazwisko Lejs, wskazuje na mezczyzne, kto mial drewniana siedzibe na polanie albo w poblizu pola lub pastwiska. Stad mamy tez strozytne/slowianskie nazwanie/nazwisko ... LECH !!
Bardzo Ci dziekuje za doprowadzenie do odkrycia pochodzenia i powiazania nazwisk Leys, Leah , Lech i Lach.

Serdecznie pozdrawiam - Wladyslaw

[jastrzebskiraf]

Dzień dobry

Panie Władysławie, dziękuje za pełne wiedzy wyjaśnienie pochodzenia nazwiska LEJSA.

Uzupełniam informacje:
Helena LEJSA ur. w Suminie parafia Strzygi akt nr 29/1887, zmarła w Rypinie w 1976 akt nr 36.
Rodzice Heleny LEJSA (akt ślubu nr 12/1874, Rypałki, parafia Rypin):
Franciszek LEJSA ur. w Suminie syn Franciszka i Marianny Parulskiej
Anna Tęgowska ur. w Rypałkach córka Józefa i Marianny Rupińskiej
Dziadkowie Heleny LEJSA (akt ślubu nr 10/1832, Sumin parafia Strzygi)
Franciszek LEYSA ur. Rumunki Lamkowizna syn Jana i Marianny Ledlewskiej
Marianna Parulska ur. w Suminie córka Pawła i Marianny
Rodzeństwo Heleny LEJSA urodzone w Suminie par. Strzygi Antoni 30/1875, Franciszka 47/1877, Jan 38/1880, Marianna 39/1882, Aniela 32/1884, Józef 50/1890, Franciszek 75/1893.

Po przeczytaniu informacji , które od Pana otrzymałem zauważyłem, że:
- W aktach spisanych w języku rosyjskim nazwisko na język polski tłumaczone jest jako LEJSA (np. akt ślubu nr 12/1874, Rypałki, parafia Rypin).
- w Aktach spisanych w języku polski nazwisko jest zapisane jako LEYSA (np. akt ślubu nr 10/1832, Sumin parafia Strzygi).

Jeszcze raz dziękuje Panu za pomoc.
Z wyrazami szacunku
Rafał

[Krzychokiedzer]

Witam.
Ja mam takie pytanie może nie dokońca związane z pochodzeniem nazwiska ale z przydomkiem.
Z rodzinnych relacji dowiedziałem się, że mój prapradziadek Jan Kostro związany był z przydomkiem "Derlatka". Fakt jest taki, że w spisie ludności z 1888 roku z miejscowości Kostry Litwa widnieje Jan Kostro syn Piotra Kostro (Derlatka) - to mój 3xpradziadek.
Wiem, że przydomki nadawano po to aby odróżnić rody jednak interesuje mnie z czego mógło wynikać nadanie takiej nazwy Derlatka, z czym to się mogło kojarzyć.
W necie nie mogę się doszukać co to słowo kiedyś oznaczało.
Poproszę o wyjaśnienie. Dziękuje.

[Wladyslaw_Moskal]

Witam.
Ja mam takie pytanie może nie dokońca związane z pochodzeniem nazwiska ale z przydomkiem.
Z rodzinnych relacji dowiedziałem się, że mój prapradziadek Jan Kostro związany był z przydomkiem "Derlatka". Fakt jest taki, że w spisie ludności z 1888 roku z miejscowości Kostry Litwa widnieje Jan Kostro syn Piotra Kostro (Derlatka) - to mój 3xpradziadek.
Wiem, że przydomki nadawano po to aby odróżnić rody jednak interesuje mnie z czego mógło wynikać nadanie takiej nazwy Derlatka, z czym to się mogło kojarzyć.
W necie nie mogę się doszukać co to słowo kiedyś oznaczało.
Poproszę o wyjaśnienie. Dziękuje.

Witam,

wedlug roznych etymologii nazwisk zestawionych przez Pania Ewe Szczodruch, to prof K.Rymut nazwisko Derlatka wywodzi od gwarowego dyrlać ‘gderać’; od dzierlatka, derlatka ‘rodzaj ptaka’.

Zatem ten mily przydomek byl powiazany z nazwaniem/nazwiskiem "Derlatka", a ja sadze, ze "gderajacego" chlopczyka matka pieszczotliwie zwala "derlatka"= skowronek [ bo ptaszek … dzierlatka, jest bardzo podobny do skowronka] i tak powstal ten przydomek oraz nazwisko;
https://pl.wikipedia.org/wiki/Dzierlatka_zwyczajna

Pozdrawiam - Wladyslaw

[ROMAN_B]

Krzychu, witaj.

Do informacji podanych przez p. Władysława Moskala dołożę moje „trzy grosze”.

Rozważania o genezie nazwy osobowej Derlatka.

Derlatka – nazwa osobowa pochodząca od apelatywu [ rzeczownika ] derlatka albo dzierlatka. Tak zwany Słownik Warszawski w tomie 1 na stronie 645 mówi:
• ptak wróblowaty z rodziny skowronków,
• przenośnie dziewczyna wesoła, pusta.

„Derltka. Derlatka szarego pióra.
Ptak domowy Derlateczka prawie, (166)
Nie trzeba pisać wiele o iey sprawie.
Biega po drogach, iest pióra szarego,
Y tey dostaniesz z sposobu naszego.
Derlatki dostaniesz na gownie leda gdzie.
Dzierlatka i śmieciuch sąto nazwiska jednegoż
ptaszka, u naturalistów Alauda cristata Lin. zwanego.
( 166 ) T. j. Dzierlatka jest prawie domowym ptakiem.”.
[ Za: Antoni Waga: Myslistwo ptasze, dzieło z XVI. wieku, obejmujące wykład wszystkiego co wówczas do ptasznictwa w Polszcze należało, a obok tego wymieniające rodzaje i gatunki ptaków krajowych; W Warszawie w drukarni pod firmą Max: Chmielewskiego przy ulicy Senatorskiej No 463; 1842 ( Warszawa, 1842 r. ), strona 58 – 59. ]

Jak zauważyłeś derltka, derlateczka, dzierlatka, śmieciuch to przynajmniej w roku 1842 były nazwy tego samego ptaka. Wydaje się, że przydomek Derlatla ma jakiś związek ze wspomnianym ptakiem, to jest z jego wyglądem, z jego zachowaniem, z jego przymiotami albo w przenośni z osobą ( dziweczną ) wesołą, pustą.

Pozdrawiam – Roman.

[Krzychokiedzer]

Dziękuje panu Władysławowi i Romanowi
Przyznam się, że po przeczytaniu wyjaśnienia nawet jestem sobie w stanie wyobrazić tamte pokolenia

[Negresca]

Ja również dziękuję za etymologię nazwiska Derlatka. W mojej rodzinie występuje to nazwisko jako powinowactwo. To nazwisko bardzo popularne w Świętokrzyskiem. U mnie dotyczy to miejscowości Marcinków parafia Wąchock.
Pozdrawiam
Jadwiga Kuźdub

[klaudia3013]

Witam wszystkich.
Interesuje mnie pochodzenie nazwiska Tajkało. To dość rzadkie nazwisko. Pierwsze osoby odnajduję w woj. dolnośląskim.
Proszę o pomoc.
Katarzyna