Nieznana matka przy chrzcie dziecka
Moderatorzy: elgra, Galinski_Wojciech, maria.j.nie
Zaintrygowana tematem zaczęłam czytać historię Łochowa 
i chyba znalazłam odpowiedź 
Budowa kolei przyciągnęła do Łochowa wielu zamiejscowych robotników z rodzinami. Najzwyczajniej nowe rodziny - cały czas przybywające, nie znały się dobrze, a dziecko trzeba było zarejestrować, ochrzcić.
[...]6 listopada 1858 Józef Hornowski sprzedał cześć swoich gruntów pod budowę Kolei Warszawsko-Petersburskiej. Otwarcie linii kolejowej w 1862 spowodowało rozwój miejscowości. W 1868 została oddana do użytku stacja osobowo-towarowa Łochów. Od razu przydzielono jej ważną rolę, co widoczne było w rodzaju i wielkości zabudowy. Wzniesiono murowany dworzec, co było osobliwe na istniejącym tu w XIX wieku bezludziu. Wybudowano obszerną parowozownię, drewnianą wieżę ciśnień oraz pompownię nad Liwcem. Przy stacji mieszkało wiele rodzin obsługujących dworzec, parowozownię i tory. Dla nich został zbudowany dom wielorodzinny oraz budynki gospodarcze: obora, komórki, piwnice. W pobliżu stacji zaczęły się pojawiać też budynki niezwiązane z infrastrukturą kolejową oraz domy prywatne. W pobliżu Łochowa w 1873 została otwarta fabryka podkładów kolejowych w Baczkach.
W 1871 pożar strawił znaczną część zabudowy wsi położonej nad rzeką. W wyniku tego zdarzenia osadnictwo w miejscowości zaczęło się rozwijać głównie w pobliżu torów kolejowych. W 1882 w związku z rusyfikacją nazw polskich w Królestwie Polskim urzędowo Łochowo otrzymało nazwę Łochów.
Źródło: https://pl.wikipedia.org/wiki/%C5%81och%C3%B3w
i chyba znalazłam odpowiedź Budowa kolei przyciągnęła do Łochowa wielu zamiejscowych robotników z rodzinami. Najzwyczajniej nowe rodziny - cały czas przybywające, nie znały się dobrze, a dziecko trzeba było zarejestrować, ochrzcić.
[...]6 listopada 1858 Józef Hornowski sprzedał cześć swoich gruntów pod budowę Kolei Warszawsko-Petersburskiej. Otwarcie linii kolejowej w 1862 spowodowało rozwój miejscowości. W 1868 została oddana do użytku stacja osobowo-towarowa Łochów. Od razu przydzielono jej ważną rolę, co widoczne było w rodzaju i wielkości zabudowy. Wzniesiono murowany dworzec, co było osobliwe na istniejącym tu w XIX wieku bezludziu. Wybudowano obszerną parowozownię, drewnianą wieżę ciśnień oraz pompownię nad Liwcem. Przy stacji mieszkało wiele rodzin obsługujących dworzec, parowozownię i tory. Dla nich został zbudowany dom wielorodzinny oraz budynki gospodarcze: obora, komórki, piwnice. W pobliżu stacji zaczęły się pojawiać też budynki niezwiązane z infrastrukturą kolejową oraz domy prywatne. W pobliżu Łochowa w 1873 została otwarta fabryka podkładów kolejowych w Baczkach.
W 1871 pożar strawił znaczną część zabudowy wsi położonej nad rzeką. W wyniku tego zdarzenia osadnictwo w miejscowości zaczęło się rozwijać głównie w pobliżu torów kolejowych. W 1882 w związku z rusyfikacją nazw polskich w Królestwie Polskim urzędowo Łochowo otrzymało nazwę Łochów.
Źródło: https://pl.wikipedia.org/wiki/%C5%81och%C3%B3w
Indeksuję Kamionną od 1829r. urodzeń w tym roku było 87, a w roku 1870 - 170, a Łochów nazywa się cały czas Łochów, więc ostatnie zdanie w Wiki jest nieprawdziwe, lub też data zawiera tzw."czeski błąd" i powinno być 1828.
Laski, wieś w której urodził się wspomniany Wawrzyniec Giziński (podejrzewam, że nazywał się raczej Giza) oddalona jest od Kamionnej (kościół) około 3,5 km. Piechotą to 45 minut, dziecka chyba ze sobą nie zabierali, mimo tego wpisu o chrzcie, (duplikat to zazwyczaj księga cywilna, religijne chrzty zostawały w parafii) jakoś nie mogę sobie wyobrazić, że zupełnie obcym osobom matka oddaje dziecko, żeby je ochrzcili, a oni przez drogę zapominają danych rodziców, a ksiądz tworzy taki "durny" dokument.
Laski, wieś w której urodził się wspomniany Wawrzyniec Giziński (podejrzewam, że nazywał się raczej Giza) oddalona jest od Kamionnej (kościół) około 3,5 km. Piechotą to 45 minut, dziecka chyba ze sobą nie zabierali, mimo tego wpisu o chrzcie, (duplikat to zazwyczaj księga cywilna, religijne chrzty zostawały w parafii) jakoś nie mogę sobie wyobrazić, że zupełnie obcym osobom matka oddaje dziecko, żeby je ochrzcili, a oni przez drogę zapominają danych rodziców, a ksiądz tworzy taki "durny" dokument.
pozdrawiam
BasiaS
BasiaS
To już nie mam pomysłów.
O Kamionnej pisano na forum, bardzo ciekawe informacje i zdjęcia grobów.
https://genealodzy.pl/PNphpBB2-printvie ... rt-0.phtml
Ania
O Kamionnej pisano na forum, bardzo ciekawe informacje i zdjęcia grobów.
https://genealodzy.pl/PNphpBB2-printvie ... rt-0.phtml
Ania
-
mczarnecki2
- Posty: 18
- Rejestracja: pt 29 maja 2020, 15:14
- Lokalizacja: Łódź
Witam,
mam podobny przypadek w akcie zgonu. Jest podany ojciec Stanisław matka zaś z imienia niewiadoma? Dalej jest podane że byli małżeństwem kucharzów. Rozumiem, że tu chodzi o zawód obojga?To właśnie jest dziwne że jest to związek małżeński i podane są zawody a brak imienia matki. Myślę, iż zgłaszający nie znali imienia matki zmarłego i dlatego taki wpis.
Chodzi o akt nr 19
https://metryki.genealodzy.pl/metryka.p ... =1&x=0&y=0
Marcin
mam podobny przypadek w akcie zgonu. Jest podany ojciec Stanisław matka zaś z imienia niewiadoma? Dalej jest podane że byli małżeństwem kucharzów. Rozumiem, że tu chodzi o zawód obojga?To właśnie jest dziwne że jest to związek małżeński i podane są zawody a brak imienia matki. Myślę, iż zgłaszający nie znali imienia matki zmarłego i dlatego taki wpis.
Chodzi o akt nr 19
https://metryki.genealodzy.pl/metryka.p ... =1&x=0&y=0
Marcin
-
Maślanek_Joanna
- Posty: 1043
- Rejestracja: wt 11 mar 2014, 17:41
Ogólnie zapisy rzeczywiście zdumiewające i swoją drogą ciekawe, co na to sprawdzający akta biskup...
Nie mam pojęcia, co może być przyczyną takich dziwnych aktów, natomiast mogę z cała pewnością powiedzieć, że były w Polsce rejony (nie wiem, gdzie, bo tego rodzinna tradycja nie przekazała), gdzie bardzo sztywną tradycją była NIEOBECNOŚĆ matki podczas chrztu. Wedle rodzinnych opowieści pierwotnie wynikało to z tego, że dzieci chrzczono dzień po urodzeniu, a matce dawano "odetchnąć" nie mówiąc o tym, że jako kobieta i tak nie mogła świadczyć. Nie wiem, ile w tym prawdy, ale tak się u mnie w rodzinie mówiło - moja Mama usiłowała kontynuować tę tradycję w latach 1960-tych XX wieku, ale ksiądz wybałuszył oczy i przykazał jej obecność na moim chrzcie
Pozdrawiam
Joanna
Nie mam pojęcia, co może być przyczyną takich dziwnych aktów, natomiast mogę z cała pewnością powiedzieć, że były w Polsce rejony (nie wiem, gdzie, bo tego rodzinna tradycja nie przekazała), gdzie bardzo sztywną tradycją była NIEOBECNOŚĆ matki podczas chrztu. Wedle rodzinnych opowieści pierwotnie wynikało to z tego, że dzieci chrzczono dzień po urodzeniu, a matce dawano "odetchnąć" nie mówiąc o tym, że jako kobieta i tak nie mogła świadczyć. Nie wiem, ile w tym prawdy, ale tak się u mnie w rodzinie mówiło - moja Mama usiłowała kontynuować tę tradycję w latach 1960-tych XX wieku, ale ksiądz wybałuszył oczy i przykazał jej obecność na moim chrzcie
Pozdrawiam
Joanna
-
Heropolitanska_Izabela
- Posty: 424
- Rejestracja: sob 25 sie 2007, 16:25
Drodzy Państwo,
Gdybyście Państwo spojrzeli do kodeksu cywilnego KP to nie byłoby tej dyskusji i tak "ciekawych" komentarzy.
Art. 98 „Urodzenie dziecka obowiązanym jest oznajmić ojciec, a gdyby ten nie żył, lub zachodziła z strony jego niemożność, natenczas obowiązanemi będą dopełnić tego, doktor, chirurg, akuszerka, urzędnik zdrowia, albo inne przy połogu obecne osoby; jeżeli zaś matka nie w swojem zamieszkaniu porodziła, osoba, u której porodziła. Jeżeli ojciec się nie stawi, spisanie aktu urodzenia nie ma być wstrzymanym, lecz przyczyna niemożności stawienia się jego, w akcie wyrażona być powinna. Akt urodzenia spisanym być powinien w obecności dwóch świadków.”
Katalog osób uprawnionych do zgłaszania urodzenia dziecka jest zamknięty. Matka nie jest w nim wymieniona. Nie oznaczało to, że matka nie mogła być obecna w trakcie chrztu. Mogła. Ale nie jako osoba zgłaszająca urodzenie wymieniona w tym charakterze w akcie.
Na temat aktów urodzeń sporządzanych w latach 1808 – 1825 pisałam w More Maiorum w nr 1 z tego roku. Dużo miejsca poświęciłam właśnie problemowi „matki nieznanej” i „ojca nieznanego”.
Pozdrawiam
Gdybyście Państwo spojrzeli do kodeksu cywilnego KP to nie byłoby tej dyskusji i tak "ciekawych" komentarzy.
Art. 98 „Urodzenie dziecka obowiązanym jest oznajmić ojciec, a gdyby ten nie żył, lub zachodziła z strony jego niemożność, natenczas obowiązanemi będą dopełnić tego, doktor, chirurg, akuszerka, urzędnik zdrowia, albo inne przy połogu obecne osoby; jeżeli zaś matka nie w swojem zamieszkaniu porodziła, osoba, u której porodziła. Jeżeli ojciec się nie stawi, spisanie aktu urodzenia nie ma być wstrzymanym, lecz przyczyna niemożności stawienia się jego, w akcie wyrażona być powinna. Akt urodzenia spisanym być powinien w obecności dwóch świadków.”
Katalog osób uprawnionych do zgłaszania urodzenia dziecka jest zamknięty. Matka nie jest w nim wymieniona. Nie oznaczało to, że matka nie mogła być obecna w trakcie chrztu. Mogła. Ale nie jako osoba zgłaszająca urodzenie wymieniona w tym charakterze w akcie.
Na temat aktów urodzeń sporządzanych w latach 1808 – 1825 pisałam w More Maiorum w nr 1 z tego roku. Dużo miejsca poświęciłam właśnie problemowi „matki nieznanej” i „ojca nieznanego”.
Pozdrawiam
Obrzędy rodzinne - Wywód: rytualne oczyszczenie kobiety
Po porodzie rozpoczynał się okres połogu, podczas którego kobietę obowiązywało wiele kolejnych zakazów i nakazów związanych z jej „nieczystością”, występujących teraz w większym natężeniu. Matka z dzieckiem przebywała więc głównie w domu, chroniąc siebie i niemowlę. Do czasu wywodu ograniczała swoje kontakty ze środowiskiem: nie wolno jej było chodzić na mszę, przez 7 dni po porodzie doić krów, piec chleba, wychodzić w pole, czerpać wody ze studni, dotykać święconej wody, składać wizyt, przechodzić przez miedzę i wszelkiego typu granice. Za każdym razem kiedy wychodziła z domu, musiała wtykać w ubranie szpilki czy igły lub wkładać na szyję różaniec, bo złe mogłoby jej zaszkodzić.
Wywód był to rodzaj ceremonii kościelnej – „rytualnego oczyszczenia”, wprowadzający ponownie kobietę w zwykły tryb życia. Miał miejsce 40 dni po porodzie, kiedy to powracały podstawowe kobiece funkcje biologiczne, przede wszystkim menstruacja. Kobieta „nieczysta” wchodziła do kościoła bocznym wejściem, przez zakrystię, tak jak katechumeni przed przyjęciem do społeczności wiernych. W ręku trzymała zapaloną gromnicę, a ksiądz, po pokropieniu święconą wodą, dawał jej do pocałowania stułę. Potem przechodziła do głównej części kościoła i przed ołtarzem odmawiała z kapłanem oczyszczające ją modlitwy. Całowała podany krzyż i już sama obchodziła z tyłu ołtarz. Składała do skarbonki ofiarę i pojawiała się z drugiej strony ołtarza.
https://teatrnn.pl/leksykon/artykuly/ob ... e-kobiety/
Po porodzie rozpoczynał się okres połogu, podczas którego kobietę obowiązywało wiele kolejnych zakazów i nakazów związanych z jej „nieczystością”, występujących teraz w większym natężeniu. Matka z dzieckiem przebywała więc głównie w domu, chroniąc siebie i niemowlę. Do czasu wywodu ograniczała swoje kontakty ze środowiskiem: nie wolno jej było chodzić na mszę, przez 7 dni po porodzie doić krów, piec chleba, wychodzić w pole, czerpać wody ze studni, dotykać święconej wody, składać wizyt, przechodzić przez miedzę i wszelkiego typu granice. Za każdym razem kiedy wychodziła z domu, musiała wtykać w ubranie szpilki czy igły lub wkładać na szyję różaniec, bo złe mogłoby jej zaszkodzić.
Wywód był to rodzaj ceremonii kościelnej – „rytualnego oczyszczenia”, wprowadzający ponownie kobietę w zwykły tryb życia. Miał miejsce 40 dni po porodzie, kiedy to powracały podstawowe kobiece funkcje biologiczne, przede wszystkim menstruacja. Kobieta „nieczysta” wchodziła do kościoła bocznym wejściem, przez zakrystię, tak jak katechumeni przed przyjęciem do społeczności wiernych. W ręku trzymała zapaloną gromnicę, a ksiądz, po pokropieniu święconą wodą, dawał jej do pocałowania stułę. Potem przechodziła do głównej części kościoła i przed ołtarzem odmawiała z kapłanem oczyszczające ją modlitwy. Całowała podany krzyż i już sama obchodziła z tyłu ołtarz. Składała do skarbonki ofiarę i pojawiała się z drugiej strony ołtarza.
https://teatrnn.pl/leksykon/artykuly/ob ... e-kobiety/
Pozdrawiam, Elżbieta Grabowska z d. Cibińska
moje parafie:Cierno Oksa Węgleszyn Nagłowice (świętokrzyskie)
i Wysocice Sieciechowice (małopolskie) okolice
moje parafie:Cierno Oksa Węgleszyn Nagłowice (świętokrzyskie)
i Wysocice Sieciechowice (małopolskie) okolice
-
Karbowska_Marianna
- Posty: 182
- Rejestracja: śr 14 lis 2018, 19:27
Dawniej chrzczono dzieci w kościele nawet kilka godzin po urodzeniu. Wiązało się to z dużą umieralnością noworodków i strachem o ich zbawienie. Dzieci słabe chrzczono w domu "z wody" zaraz po urodzeniu. Co do braku matki przy chrzcie w kościele, to powodem była tradycja "wywodu". "Po porodzie zaczynał się okres połogu, podczas którego kobietę obowiązywało wiele zakazów związanych z jej „nieczystością”. W tym czasie matka przebywała głównie w domu. Do czasu wywodu ograniczała swoje kontakty ze środowiskiem – nie wolno jej było chodzić na mszę, dotykać poświęconych przedmiotów, doić krów, piec chleba..." itd. Przeglądam właśnie akty chrztów z 1811 roku i zauważam, że w chrztach udział biorą sami mężczyźni. Ojciec i 2 świadków. Te tradycje zmieniały się z czasem.
http://teatrnn.pl/leksykon/artykuly/etn ... i-chrzest/
http://teatrnn.pl/leksykon/artykuly/etn ... i-chrzest/
pozdrawiam Marianna
-
Heropolitanska_Izabela
- Posty: 424
- Rejestracja: sob 25 sie 2007, 16:25
Witam!
Elżbieto! Te "obrzędy" oczyszczenia przenoszą nas w czasy Chrystusa. Na pewno to nie lata 1800-tne.
Ja z opowieści mamy i babci wiem co innego.
Tak jak pisze Marianna - zazwyczaj wyglądały chrzty.
Natomiast kobieta rodziła przed południem - a po południu często szła na pole (ubierać w czasie żniw). Mówię o końcu XIX w. i początku następnego.
Pozdrawiam!
Tadek
Elżbieto! Te "obrzędy" oczyszczenia przenoszą nas w czasy Chrystusa. Na pewno to nie lata 1800-tne.
Ja z opowieści mamy i babci wiem co innego.
Tak jak pisze Marianna - zazwyczaj wyglądały chrzty.
Natomiast kobieta rodziła przed południem - a po południu często szła na pole (ubierać w czasie żniw). Mówię o końcu XIX w. i początku następnego.
Pozdrawiam!
Tadek
-
Karbowska_Marianna
- Posty: 182
- Rejestracja: śr 14 lis 2018, 19:27
Wywody dla kobiet po połogu, kultywowano jeszcze po ostatniej wojnie. Pamięta taki wywód swojej starszej siostry moja 75 letnia ciocia. Było to w 1948-50 r.
Wywód – błogosławieństwo udzielane położnicy po urodzeniu dziecka.
Polecam do przeczytania :
https://repozytorium.uwb.edu.pl/jspui/b ... ktorat.pdf
W rozdziale III.2.C są odpowiedzi na Pani pytania. Fragment:
"Jak wynika z wpisów do księgi zmarłych 1808/09 oraz do księgi chrztów 1808/09 od dnia 17 III prowadził Ignacy Pankiewicz – burmistrz Tykocina. Nie trzymał się ustalonych formuł, wpisywał niekompletne dane, w niektórych aktach nie wpisał nawet daty urodzenia lub imienia dziecka".
Wywód – błogosławieństwo udzielane położnicy po urodzeniu dziecka.
Polecam do przeczytania :
https://repozytorium.uwb.edu.pl/jspui/b ... ktorat.pdf
W rozdziale III.2.C są odpowiedzi na Pani pytania. Fragment:
"Jak wynika z wpisów do księgi zmarłych 1808/09 oraz do księgi chrztów 1808/09 od dnia 17 III prowadził Ignacy Pankiewicz – burmistrz Tykocina. Nie trzymał się ustalonych formuł, wpisywał niekompletne dane, w niektórych aktach nie wpisał nawet daty urodzenia lub imienia dziecka".
pozdrawiam Marianna