Ewangelicy z okolic Lipna, kujawsko-pomorskie

[Marzena_Chachaj]

Witam,
Mam pytanie czy ktoś może wie w którą stronę poszli ewangelicy niemieckiego pochodzenia z okolic Lipna? Czy w czasie pierwszej wojny zostali bieżeńcami i znaleźli się w głębi Rosji czy po drugiej wojnie musieli wyjechać do Niemiec? Rodzina mojej prababci ze strony mamy jeszcze w 1913 r mieszkała w Woli-Trutowo, a dalej nie wiem co się z nimi stało.
Moj dziadek ze strony taty był bieżeńcem. Zaczęłam śledzić ten temat na forum i dopiero teraz się dowiedziałam że nie tylko przygraniczni prawosławni wyruszyli albo byli zmuszeni wyruszyć na tułaczkę.
Będę wdzięczna za jakiekolwiek wskazówki ,
Marzena

Szukam Emila , Ludwika i Józefiny Erdmann z domu Gunther

[Markowski_Maciej]

Dzień dobry,
Podczas I wojny światowej obywatele wrogich państw, a wtedy pojęcie obywatelstwa było trochę inne, byli zsyłani w głąb Rosji. Dotyczyło to niewątpliwie ewangelików warszawskich (w tym mojej rodziny), może na głębokiej prowincji było inaczej. Druga fala to bieżeńcy, ale też są doniesienia, o kolonistach niemieckich uciekających w 1920 roku wraz z bolszewikami. Pod koniec drugiej wojny światowej wielu osadników niemieckich uciekało z wojskiem niemieckim. Tak opustoszało wiele kolonii, bardzo niewielu decydowało się zostać, a ich los był zwykle bardzo ciężki (co nie dziwi). Represje rosyjskie w 1915 roku w Powiecie Warszawskim
_________________
Pozdrawiam
Maciej

[Marzena_Chachaj]

Dziękuję Macieju za odpowiedź.
Czy udało się całej Twojej rodzinie powrócić z Rosji? Mój prawosławny dziadek wrócił z mama i młodszymi braćmi ale najstarszy brat w drodze powrotnej umarł na tyfus.
Pewnie jest łatwiej szukać jak istnieją jakiekolwiek źródła czy w postaci dokumentów czy przekazów ustnych. Ja dopiero kilka miesięcy temu odkryłam ewangelicką stronę rodziny bo po przedwczesnej śmierci prababci, nikt się już nie ciekawił ani skąd była jej rodzina ani co się z nimi stało. Pradziadek był z Mazowsza i bardzo szybko drugi raz się ożenił.
Pozdrawiam,
Marzena

[Markowski_Maciej]

Udało się wrócić, ale tyfus też dopadł co niektórych.
Akurat ta część rodziny i ten wyjazd został opisany w książce przez ciotkę.
Natomiast pamiętam, że na tym forum były jakieś listy powrotów z okolic Petersburga z Archiwum Akt Nowych.
Stamtąd wracała zupełnie inna gałąź przodków.
A jeszcze inni moi, tyle że nie ewangelicy byli z okolic Rypina.

[Pachliński_Paweł]

Jako że mnie interesuje Ziemia Płock a także i Powiat Lipno, może dodam, iż W dnia 25 lutego 1915 roku car Rosji Mikołaj II, podpisał ustawy likwidacyjne,na mocy których można było usunąć cudzoziemców oraz kolonistów pochodzenia niemieckiego będących rosyjskimi poddanymi, a ich ziemie przekazać „rosyjskim rolnikom –przede wszystkim bohaterom i ofiarom obecnej wojny”. W świetle tego dokumentu bezrolni koloniści, kobiety, dzieci i starcy zostali uznani za osoby zagrażające interesom carskiej Rosji. Zgodnie
więc z zarządzeniem wszyscy niemieccy koloniści bez względu na wiek i płeć mieli być do 6 marca 1915 roku wysiedleni w głąb Rosji.

Zdaje się, że ze sobą można było zabrać bagaż o wadze odpowiadającej nieco 49 kg. Starano się pozyskać pieniądze na drogę-żyskiwali jedynie nabywcy.Dobytek kolonistów-ewangelików był rozgrabiany. Przy okazji wielu Polaków-chłopów wyznania ewangelickiego podzieliło los Niemców. Z Guberni Płockiej wywieziono w głąb Rosji ok. 11tyś. osób. Z Parafii ewangelicko-Augsburskiej w Płockuwyznawców wywieziono 2806 osób do Saratowa.Spośród deportowanych ewangelików płockiej parafii w Rosji zmarło 341 osób, urodziły się 143 osoby,powróciło–2557 osób, a część pozostała w Rosji. Z filii płockiej parafii ewangelickiej w Dobrzyniu nad Wisłą wróciło 257 .

Powrót był trudny, praktycznie nie było do czego. Pozostawione gospodarstwa były dzierżawione przez polskich chłopów, którzy liczyli, że ziemię będzie można zatrzymać na stałe. To doprowadzało do konfliktów i procesów sądowych.

[Markowski_Maciej]

Ja tylko dodam, że "moi", warszawscy ewangelicy też byli wysyłani do Saratowa. I nie tylko oni. Wiktor Przedpełski wylądował tam za działalność w PPSie. Więc to był jakiś centralny punkt wysyłki.

Jako ciekawostkę można uznać, że dla nich etapem przejściowym był Pawiak.

_________________
Pozdrawiam
Maciej

[Pachliński_Paweł]

Chyba w takim razie muszę dodać, iż wysiedleni koloniści oficjalnie mieli prawo do swobodnego wyboru miejsca pobytu w bardziej oddalonych od linii frontu guberniach, w rzeczywistości jednak wszystkich objętych akcją wysiedlania skierowano do wschodnich rejonów europejskiej części Rosji –doguberni: saratowskiej, ufimskiej, charkowskiej i orenburskiej, a zwłaszczado Samary i Saratowa.

[Arek_Bereza]

Obserwując nieco z boku zapytam, a kiedy skończyły się walki w tamtym terenie? Czy przypadkiem nie w lutym 1915? Pytam czy ów carski dekret zdążył zadziałać?
http://www.rowery.olsztyn.pl/wiki/miejs ... skie/lipno
Źródło takie sobie ale daje powód do zadania pytań. Odpowiedzi sam chętnie poznam