Nazwisko na liście herbownych, jak można to wykorzystać?

[PrzemekMA]

Mam prośbę do wszystkich znających temat o garść informacji i pomoc błądzącemu poszukiwaczowi.

Przyznam, że nie interesuje mnie temat szlachectwa, tzn. nie jest dla mnie istotny sam w sobie. Rodzinne nazwisko jest podawane na liście herbowych przy jednym z herbów. Nazwisko jest bardzo rzadkie, występujące tylko na określonym obszarze i znalezienie o nim informacji jest praktycznie niemożliwe. Moje trzyletnie poszukiwania dały efekty, ale jak pewnie każdy, chciałbym więcej. Informację o tym, że nazwisko jest na liście herbowych porzuciłem. Jednak po wyczerpaniu różnych tropów chciałbym do niego wrócić.

Chciałem prosić o pomoc w odpowiedzi na pytania:
1. Czy fakt, że rodzina na jest na liście herbowynych daje szanse na znalezienie o niej informacji w jakiejś publikacji na ten temat? A jeżeli tak to której?
2. Czy fakt ten powinien mnie skierować do jakiegoś archiwum w celu dalszych poszukiwań?

Może ktoś ma sugestie, jak można wykorzystać tę informację. Z góry dziękuję za wszystkie podpowiedzi.

Przemek

[marcin_kowal]

"na liście herbowych przy jednym z herbów"
a cóż to takiego ? zajrzeć do źródeł tej "listy" i tak po nitce do kłębka.
Nie podajesz nazwiska, herbu - ciężko cokolwiek pomocnego poradzić prócz - zajrzyj do herbarzy.
odpowiedzi na Twoje pytania:
1. tak
1a - https://pl.wikipedia.org/wiki/Herbarz_(heraldyka)
2. tak

[PawelKoss]

Cześć,

Na polona.pl jest spora liczba herbarzy z końca XIX i początku XX wieku. Można je czytać online albo ściągnąć na komputer. Tam możesz sobie poszukać, w zależności od rodu jest niewiele albo sporo.

Pozdrawiam
Paweł

[PrzemekMA]

Zależało mi na teorii, a nie konkretnym przypadku.
Herb Telatycki, herbowni: Lewusz.

[Tomasz_Lenczewski]

Lewusz to nazwisko pochodzenia chłopskiego na Lubelszczyźnie, greko katolicy. Być może była kiedyś szlachta tego nazwiska, ale proszę poszukać w jakiś innych źródłach poza Wikipedią. Telatycki herbu własnego tak się kojarzy przede wszystkim

[PrzemekMA]

Chłopskie pochodzenie spowodowało, że wątpię w to co jest w wikipedii. Niestety dostępne online herbarze nie pomogły tej kwestii wyjaśnić, chociaż brak informacji może świadczyć, że jest to błąd wikipedi i herbownymi są Lewsz, Lewsza i Telatycki.
Ze zgrozą przyjąłbym informację o szlachectwie, stąd myślę, że to zwykła literówka i mogę spać spokojnie.

[Adam_Buciński]

Nie wiem czemu akurat ze zgrozą, ale szansa na szlachectwo jest.
Telatycze -1502 majątek podzielono pomiędzy dworzanina królewskiego Lewszę i szlachcica Bykowskiego.
Tylko można znaleźć, że z biegiem czasu obie te rodziny zaczęły używać nazwiska Telatycki.
Pozdrawiam

[Tomasz_Lenczewski]

To są hipotezy. Szlachectwo może wynikać z genealogii opartej na dokumentach, legitymacji opartej na ustawach prawnych bądź z badań genetycznych. Jest Pan w stanie cokolwiek w tym kierunku uczynić?

[Wladzislaw]

Telatycki -- to nazwiske bialoruskiego szlacheckiego rodu. Miali przydomek Lewsza. Mieszkali w powiacie Pinskim. Byla tez galez rodu w guberni Grodzienskiej.

Miali herb wlasny. Blednie przypisywane Telatyckim tez herb Belina. Tez herb Telatyckich nazywany blednie Belina.

[Adam_Buciński]

Ja pisałem o Telatyckich z powiatu brzeskiego. Ich chyba ciężko nazwać białoruskim rodem, jeżeli dostali nadanie w 1502 roku od Aleksandra Jagiellończyka (Metryka Litewska). Z Białorusią raczej nic wspólnego nie mieli.

Pozdrawiam

[Małgorzata_Kulwieć]

Białoruś to wynalazek XX wieku. Brześć i tamte tereny, to Wielkie Księstwo Litewskie.
No chyba żeby uznać, że to inaczej nazwa Rusi Białej, krainy historycznej, a nie państwa.

A co jest złego w posiadaniu szlacheckich przodków!?

[Robert_Kostecki]

Nie bez kozery w literaturze przedmiotu mówi się o rodach/rodzinach litewsko-ruskich. A więc, w żywiole pierwotnych mieszkańców tych terenów, znakomitą część stanowili Rusini, wśród nich bojarzy. Jak chcą ustalenia, elitę władzy stanowili Litwini. Później zaczęli masowo napływać Polacy, w tym przedstawiciele szlachty. Dla miejscowych bojarów i możnowładców kultura polska była atrakcyjną, ponieważ niosła powiew Europy. To nigdy nie podobało się Moskwie, która chciała żyć po swojemu.
Rodziny "szlacheckie" litewsko-ruskie zaczęły masowo przybierać polskie herby i przechodzić na wyznanie rzymsko-katolickie. Oczywiście, nie rozpatrujemy tu aspektu genetycznego, tylko świadomościowy, ponieważ od XIII do XXI wieku do tego, nastąpiło totalne zmieszanie genowe, np. z Mongołami, Karaimami, być może Żydami starotestamentowymi, itd. Teraz, nawiązując do tematu. Jeżeli mamy Białoruś, jako odrębne państwo, to należy uszanować nomenklaturę badaczy miejscowych, którzy całą szlachtę odnotowaną w granicach obecnej Białorusi, np. do 1917 roku, będą nazywali Szlachtą Białoruską, bez względu na jej pochodzenie rdzenne lub obce.

Pozdrawiam

Robert

[Małgorzata_Kulwieć]

No, niekoniecznie. Gdy ktos urodził sie w stajni, nie znaczy, że jest koniem!
Mój dziadek, pochodzący z rodziny litewskiej, wylegitymowanej tamże, urodził sie w Nowogródku, czyli jakby na Białorusi, choc wówczas jej nie było.
To, co? Miałabym pisać o Nim jak o szlachcicu białoruskim??? No chyba jednak nie!
A "badacze miejscowi", na szczęście nie wszyscy, uważają za "Wielkiego Białorusina" nawet Abrahama Kulwiecia, który był Litwinem,już splonizowanym, ale jednak Litwinem. Jak wszyscy pozostali Kulwiecie, nawet ci urodzeni w okolicach Grodna, Brześcia, czy Mińska.
To dopiero ja mogę o sobie napisać, że jestem Polką i z urodzenia, i z pochodzenia, bo mój ojciec był pierwszym pokoleniem urodzonym na terenach Polski (obecnej!) i z biegiem czasu ta gałąź rodu sie spolonizowała.

[Krzysztof_Wasyluk]

Sądzę, że jeszcze teraz znajdą się tacy, urodzeni przed wojną, którzy w swoich dokumentach mają wpisane urodzony w Brześciu (Związek Radziecki). Tylko jaki Brześć - Litewski, czy n/Bugiem?

[Robert_Kostecki]

Pani Małgorzato. Proszę czytać ze zrozumieniem. Każdy ma prawo do swojego poglądu. Ja sugerowałem tylko, żeby robić swoje, a jednocześnie nie przeciwstawiać się niektórym z badaczy nowopowstałych państw, jeżeli całą szlachtę zamieszkałą w granicach danego państwa nazwą umownie białoruską, ukraińska lub litewską, nawet jeżeli miałoby to na celu podbudowanie swojej świadomości narodowej. To nic zdrożnego, ponieważ i tak wiadomo, kto skąd pochodzi.