Indult biskupa - tylko jedna zapowiedź

[andompol]

Proszę o Wasze refleksje.
W akcie małżeństwa (ASC Lubień Kujawski - 1861 r. nr 2 - dostępny na www.genealogiawarchiwach.pl) pomiędzy Antonim [Xawerym] Drojeckim a Józefą Dominikowską) zapisano:

"Małżeństwo to poprzedzała tylko jedna zapowiedź na dniu pierwszym stycznia roku bieżącego w kościołach parafialnych Chodecz i Lubień ogłoszona, od dwóch zapowiedzi wydany został indult pod dniem czwartym roku bieżącego za numerem dwudziestym szóstym, od Biskupa Diecezji Kujawsko-Kaliskiej."

1. Gdzie odnaleźć ten dokument (indult) - w jakiej dokumentacji w archiwum diecezjalnym? (z ogólnej odpowiedzi z AD we Włocławku wynikało, że takie dokumenty raczej się nie zachowały).
2. Co praktycznie wydanie indultu miałoby oznaczać (jaka przyczyna wydania)?
3. Czy indult to to samo co dyspensa?

[pstrzel]

Witam,
Myślę, że Indult Nr 26 powinien być razem z aneksami do małżeństwa. Mam tą samą sytuację w przypadku małżeństwa moich pradziadków w Warszawie. Pradziadek był zaręczony z inną kobietą, były 3 zapowiedzi i nagle z nią zerwał (wiem, że nie zmarła bo rok poźniej wyszła za mąż). Miesiąc później ożenił się z moją prababcią po tylko jedniej zapowiedzi. Indult po łacinie znalazłem wraz z innymi dokumentami w aneksach. Powód do zwolnienia z 2 pozostałych zapowiedzi niestety nie był wyjaśniony. Wygląda to tak:

https://tinypic.host/i/1903-stanislaw-p ... enie.tKuIx

[Andrzej75]

1. Tak jak to napisał Piotr: dyspensa zawsze będzie w alegatach (załącznikach do aktów małżeństw) — o ile takie się zachowały.
Ale od siebie dodam: w tego rodzaju dokumentach nie ma niczego ciekawego; na pewno nie podaje się tam konkretnej przyczyny wydania indultu.
Tak więc jeśli się takiego dokumentu nie znajdzie, to i tak nie ma czego żałować.

2. Zwykle taką dyspensę wydawano, kiedy narzeczonym z jakiegoś powodu śpieszyło się do ślubu (np. chcieli zdążyć przed czasem zakazanym albo zależało im na jakiejś szczególnej dacie — i nie dałoby się ogłosić wszystkich 3 zapowiedzi).

3. Tak.
https://doroszewski.pwn.pl/haslo/dyspensa/
https://doroszewski.pwn.pl/haslo/indult/

[Rebell_Cieniewska_Grażyna]

W przypadku pradziadków mego męża było zwolnienie z dwóch zapowiedzi w przypadku zawarcia drugiego ślubu czy też potwierdzenia ślubu zawartego kilka lat wcześniej w zborze ewangelickim. Prababka zmieniła wyznanie a może po śmierci trzech córek wróciła do rzymskokatolickiego, tego nie wiem i się nie dowiem. Pradziadek pozostał ewangelikiem. Dyspensa się nie zachowała.

[Bartek_M]

Najciekawsze dla genealoga informacje są w korespondencji petentów z urzędem (parafialnym/konsystorskim), te różne wnioski, skargi, "życzliwe" donosy usiłujące uniemożliwić zawarcie małżeństwa itp. Niestety takie pisma rzadko dochowały się do naszych czasów, w przeciwieństwie do - bardziej oficjalnych - alegat.

W archidiecezji poznańskiej jest odwrotna sytuacja, tzn. w zasadzie nie ma alegat, są za to zbiory korespondencji "najniższego szczebla" (na poziomie parafii) i różnych wniosków od końca XVIII wieku. Niedawno trafiłem na gruby poszyt opisany jako "miscellanea", a tam w przeważającej mierze... sprawy sporów małżeńskich z dużej miejskiej parafii.

[andompol]

Może jednak uda się coś jeszcze w tym zakresie odnaleźć. Akt małżeństwa w AP Toruń O/Włocławek niestety nie było. Pozostaje pewnie tylko ADiec. ... Dziękuję.

Czy ograniczenie liczby zapowiedzi może być z powodu poboru do wojska pana młodego i / lub błogosławionego stanu panny młodej?

[Sroczyński_Włodzimierz]

"Akt małżeństwa w AP Toruń O/Włocławek niestety nie było."

tak tłumacząc: przejrzałeś 71/215/0/-/121 i nie ma w tej jednostce aneksu do AM nr 2 - o to chodzi?

[andompol]

Masz rację Włodku. Nieprecyzyjnie napisałem. W aktach jest aneks do aktu małżeństwa, ale jedynie w postaci dokumentu, w którym stwierdza się, że ogłoszono jedną zapowiedź w parafii Chodecz. Nie ma żadnej informacji o przyczynach i istocie zezwolenia (indultu).

[Sroczyński_Włodzimierz]

czyli typowo, tzn zgodnie z doświadczeniami opisanymi w wielu wątkach
Nietypowe i godne podlinkowania będzie, gdy dotrzesz do akt sprawy (podania złożonego etc)
Rzadko poruszanym zagadnieniem jest czy było to z definicji tajne ("na zawsze") - jak protokoły przedmałżeńskie, czy nie :)

Wracając do doprecyzowania: to, że jedna to powinno być w AM, w aneksie może być nie stwierdzenie tego faktu, ale wyrażenie zgody na zawarcie związku pomimo, że tylko jedna (czyli zwolnienie od dwóch zapowiedzi) czy ściślej ślad tej zgody.

[andompol]

W dokumencie potwierdzono, ze jedna zapowiedź została ogłoszona za indultem i że "żadna przeszkoda tamująca małżeństwo odkrytą i wyjawioną nie została". Czyli brak "ciekawostek" - tylko zaświadczenie o wykonaniu zapowiedzi w Chodczu zgodnie z indultem (jedna zapowiedź).
Mam nadzieję, ze jednak w ADiec. coś się jednak znajdzie. Podlinkuję wtedy.

A u Was coś się udawało znaleźć w archiwach?

[Sroczyński_Włodzimierz]

https://genealodzy.pl/PNphpBB2-search.phtml

[andompol]

No tak:)

[Sroczyński_Włodzimierz]

Dzięki Pawłowi Zawadzkiemu przybyła paczka z m.in ASC małżeństw z września 1939. A w nich (szczególnie z pierwszych dni) masowe zwolnienia od zapowiedzi (często wszystkich) indultami Kurii z pierwszego i kolejnych dni wrześniowych. Indywidualnymi, nie jakimś ogólnym zezwoleniem na brak zapowiedzi np zmobilizowanych.