Mercenarius a zawód

[skaya333]

Witam.
W księdze małżeństw w miejscu zawód podano: mercenarius. Natomiast wiem, że ten przodek był zegarmistrzem. Jak wyjaśnić taką nieścisłość żeby nie wprowadzić błędu do informacji? Dodam rok - 1906
Pozdrawiam serdecznie

[Wiesław_Doboszyński]

Szkoda, że nie ma możliwości wglądu w ten akt a także informacji w jakim języku był zapisany.
Może chodzi tu o słowo mercanarius, czyli kupiec, a stąd do zegarmistrza już bliżej niż do najemnika.
Przodek mógł np. zaczynać karierę zawodową jako kupiec a zakończyć ją jako zegarmistrz.
Trzeba zestawić znane Ci informacje o przodku ze znanymi datami (chrztu - on jako kto? ojciec, chrzestny; jego wieku w chwili tej ceremonii - może wówczas był tylko uczniem lub czeladnikiem a nie mistrzem, bo to ostatnie przychodzi z wiekiem).
pozdrawiam, Wiesław

[skaya333]

Dziękuję za szybką pomoc. Akt jest po polsku z ksiąg stanu cywilnego w Rzeszowie. To wpis ślubu i pradziadek ma wtedy 25 lat, więc rzeczywiście mógł być jeszcze czeladnikiem. Niestety, podano tylko nazwiska rodziców i świadkow, bez danych zawodów. Na pewno w papierach imigracyjnych USA podawał zawód zegarmistrz - jubiler., ale to był już 1914 rok.
Swoją drogą niewiele wiem o zasadach zdobywania tytułu zegarmistrza. Są reguły cechowe warszawskie i krakowskie, ale czy obowiązywały w Rzeszowie? Historycy podają, że od II polowy XIX wieku część zegarmistrzów zaczęło zakładać firmy handlowe importujące zegarki. Podsunął mi Pan ciekawy trop z tym "kupcem". Moim zdaniem, jest napisane "mercenarius" - pytanie na ile znał łacinę urzędnik wpisujący te dane.
Pozdrawiam Małgorzata

[Andrzej75]

W księdze chrztów

To wpis ślubu

Akt jest po polsku

na ile znał łacinę

To jak to w końcu jest: akt chrztu czy ślubu? po polsku czy po łacinie?

Dodam jeszcze, że w Galicji nie było urzędów (i ksiąg) stanu cywilnego (a księgi parafialne prowadzono po łacinie).

Mercenarius to ‘wyrobnik’.

Tak czy inaczej nie widzę tu żadnego problemu: wyrobnik w 1906 r. mógł być 8 lat później zegarmistrzem.

[skaya333]

Przepraszam za wprowadzenie w błąd. To księga małżeństw parafii rzymskokatolickiej Rzeszowa z Akt Stanu Cywilnego portalu Szukaj w Archiwach. Skany pokazują, że wpisy są po polsku i jedynie typowe określenia stanu cywilnego oraz profesji są po łacinie. Stąd wniosek, że urzędnik spisujący dane niekoniecznie musiał być biegły w lacinie. Spotkalam się już z takimi przypadkami.
Nurtowało mnie, czy wyrobnik mógł zostać zegarmistrzem. Myślałam, że odezwie się ktoś zorientowany w temacie, bo ta informacja daje mi dalszy kierunek poszukiwań. Ale już znalazłam. Źródła potwierdzają, że XIX wieczny czeladnik cechowy podlegał regulaminom galicyjskim. Były bardzo restrykcyjne w kwestii pochodzenia, zachowania kandydata i przebiegu terminu. W Galicji również obowiązywał wymóg, aby czeladnik przed wyzwoleniem przez rok i sześć miesięcy "był w drodze". Dalej jest dla mnie jasne.
Poszukiwania w historii są fascynujące i wciąż zmuszają do weryfikowania wiedzy. Pozdrawiam i życzę miłej pracy

[Andrzej75]

Skany pokazują, że wpisy są po polsku i jedynie typowe określenia stanu cywilnego oraz profesji są po łacinie. Stąd wniosek, że urzędnik spisujący dane niekoniecznie musiał być biegły w lacinie.

Skany małżeństw z Rzeszowa z 1906 r. zaczynają się tutaj:
https://www.szukajwarchiwach.gov.pl/ska ... 1578312a4e
Księga jest spisana po łacinie i tylko wyjątkowo pojawiają się w niej polskie słowa.
Danych nie spisywał świecki urzędnik, tylko ksiądz albo kancelista parafialny, od którego wymagano jakiej takiej znajomości łaciny.
A gdyby nawet nie znał danego określenia po łacinie, to wpisałby je po polsku (tak jak ma to miejsce w przypadku tej księgi metrykalnej).