Księstwo Siewierskie - historia

[MrTomiQ]

Dzień Dobry
Mam pytanie czy w Księstwie Siewierskim też było uwłaszczenie chłopów w 1864r.? Jeśli tak to gdzie znaleźć dokumenty na ten temat?

Pozdrawiam
Tomasz

[janusz59]

W 1864 nie było już Księstwa Siewierskiego. Było Królestwo Polskie , gdzie uwłaszczenie było w 1864 roku. Sporządzano tabele nadawcze dla danych wsi . Polecam artykuł w Wikipedii : Tabela nadawcza.
Tabele nadawcze (likwidacyjne) bywają w archiwach państwowych.

Pozdrawiam
Janusz

[Krzysztof29]

W czasie uwłaszczenia był to powiat będziński wchodzący w skład guberni piotrkowskiej. Zajmował się tym Urząd Gubernialny Piotrkowski do Spraw Włościańskich. Akta są w archiwum państwowym w Łodzi. Po odzyskaniu niepodległości było to woj. kieleckie. Zespół Urząd Wojewódzki Kielecki w archiwum państwowym w Kielcach. W archiwum państwowym w Katowicach jest natomiast zespół Komisarz do Spraw Włościańskich Powiatu Będzińskiego. Do tych trzech zespołów powinieneś zajrzeć. Na pewno sporo dowiesz się o uwłaszczeniu i jego przebiegu na terenie dawnego księstwa siewierskiego. Poza tym są jeszcze księgi wieczyste poszczególnych majątków ziemskich, gdzie umieszczano tabele likwidacyjne (czyli nadania ziemi chłopom). Te księgi są w części w archiwum państwowym w Katowicach, a w części w sądach w Będzinie i Zawierciu.

[MrTomiQ]

W czasie uwłaszczenia był to powiat będziński wchodzący w skład guberni piotrkowskiej. Zajmował się tym Urząd Gubernialny Piotrkowski do Spraw Włościańskich. Akta są w archiwum państwowym w Łodzi. Po odzyskaniu niepodległości było to woj. kieleckie. Zespół Urząd Wojewódzki Kielecki w archiwum państwowym w Kielcach. W archiwum państwowym w Katowicach jest natomiast zespół Komisarz do Spraw Włościańskich Powiatu Będzińskiego. Do tych trzech zespołów powinieneś zajrzeć. Na pewno sporo dowiesz się o uwłaszczeniu i jego przebiegu na terenie dawnego księstwa siewierskiego. Poza tym są jeszcze księgi wieczyste poszczególnych majątków ziemskich, gdzie umieszczano tabele likwidacyjne (czyli nadania ziemi chłopom). Te księgi są w części w archiwum państwowym w Katowicach, a w części w sądach w Będzinie i Zawierciu.

Dzień Dobry
Dziękuję za odpowiedź, a wie Pan może na jakiej podstawie były przydzielane ziemie chłopom? Domyślam się, że to nie było losowe? Czy jak jeden z moich przodków był na 1-szym miejscu na liście to musiał się jakoś wyróżnić czy niekoniecznie?

Pozdrawiam
Tomasz

[janusz59]

Ziemia chłopom nie była przydzielana. Chłopi otrzymywali swoją ziemię na pełną własność. Szlachta na przestrzeni wieków przekształciła dawną pełną własność kmieci na "użytkowanie".
Dziedzic przy uwłaszczeniu nie dawał nic ze swojej części. Gdy już przeczuwali uwłaszczenie , to pod byle jakim pretekstem umniejszali chłopskie działki. Umniejszaniu miały zapobiec tabele prestacyjne. W okresie przed uwłaszczeniem było dużo sporów sądowych między wsią a dworem o umniejszanie działek, o lasy, o pastwiska, o nakładanie bezprawnych a tradycyjnych ciężarów, itd. , gdzie powoływano się na te tabele.
Miejsce na liście mogło być alfabetyczne, wg numeru domu lub wg wielkości gospodarstwa.

Pozdrawiam
Janusz

[Krzysztof29]

Ze znanej mi rodzinnej wsi dla której sporządzono tabelę likwidacyjną wynika, że numer pierwszy otrzymało pierwsze gospodarstwo, które było położone na samym początku. Kolejne numery to oczywiście następujące po tym pierwszym gospodarstwie następne gospodarstwa aż do końca wsi. Zauważyłem też, że im gorsza była ziemia tym więcej dane gospodarstwo jej otrzymywało, a im lepsza tym mniej. W drugiej rodzinnej wsi numery również szły kolejno od początku wsi. Nie sądzę by w innych przypadkach kogoś wyróżniano numerami.
Januszu, nie wszystkie wsie miały dziedziców, część to były dawne królewszczyzny czyli jakbyśmy to dziś powiedzieli wsie państwowe, w zaborze rosyjskim określane mianem wsi rządowej. Jedna z tych moich rodzinnych wsi była właśnie taką wsią i została w całości uwłaszczona i przekazana chłopom.