genealodzy.pl

Witaj Mario

Jarczewski ( bez daty źródłowej ) – od nazwy miejscowej Jarczewo ( włocławskie, gmina Skępe ), Jarczów ( zamojskie, gmina Jarczów).

Źródło: Kazimierz Rymut, "Nazwiska Polaków. Słownik historyczno - etymologiczny", Instytut Języka Polskiego PAN, Kraków 1999

Mieszkam u podnóża Tatr. NIetrudno stwierdzić, że kilka rodzin mojego nazwiska na tym terenie zamyka się w ok. 300-letniej historii, na początku której był jakiś tajemniczy przodek. Podania we wszystkich odłamach rodziny są spójne - pojawił się znikąd, był obcojęzyczny (przypuszczam południe, południowy-wschód), został tatusiem i zniknął. Kazał jednak ochrzcić dziecko swoim nazwiskiem. Czy można stwierdzić z jakiego kraju pochodził? (np na podstawie końcówki nazwiska?) W jednym przekazie ustnym pojawia się jako "moszkałyk".

Witam,

jak zwykle w opowiesci jest troche prawdy, albo ... nie ma prawdy.

Nazwisko Moskal wg prof. K. Rymuta odnotowano w 1389, zas nazwisko Moskalik, czyli
syn Moskala, odnotowano w 1638.
Z Twojej opowiesci wynika, ze po uwzglednieniu mniejszej liczebnosci nosicieli nazwiska
niz obecnie, Twoj Moskalik musialby byc tym pierwszym ?, historycznie odnotowanym.
Czy pochodzil z poludnia lub poludniowego wschodu ? - wg mnie byl jak najbardziej
rodzimym dla bylego woj. nowosadeckiego.
Popatrz na dane;
Moskal - 6841 w Polsce, wg ksiazek telefonicznych; Slowacja 102, Czechy 13, byle
nowosadeckie 76 [w 1990] ,
Moskalik - 996 w Polsce, Slowacja 0, Czechy 0, nowosadeckie 20 [w 1990].
Gdyby pochodzil ze .... wschodu Twoj Moskalik, to bylby Moskaluk lub Moskalczuk.

Wladyslaw Moskal

Dziękuję panie Władysławie za ciekawy opis nazwiska Moskal ,który mnie także zainteresował ,ponieważ mam w swoim drzewie przodków o tym nazwisku .Moi pochodzą z lubelszczyzny-Śniadówka.
Pozdrawiam Alicja

Dziękuję za wyczerpującą odpowiedź. To bardzo cenne informacje. Dzięki nim może kilka osób sprowadzę na ziemię . Może przodek wracał z włajaży ze wschodu do rodzinnego domu na sądecczyźnie i zatrzymał się w mojej okolicy by "sił nabrać"...

Dot: Etymologii nazwiska MOSKAL/MOSKALIK

Władku drogi, drodzy przyjaciele, jeśli mogę wtrącić małą refleksję: Twoje kapitalne opisania dawane wcześniej na kilku genforach dają też znaczenie nazwiska lokalne, to z Twojej ostatniej pracy na tym forum:
"Nazwisko Moskal - ktoś z twarzą przypominajacą spieczony placek, zatem specjalista od mieszania czarnego węgla drzewnego i brązowej, zmielonej rudy darniowej", oraz, że MOSKALIK to może też być syn MOSKALA. Zatem jest to świetne uzupełnienie pracy Rymuta, który w swojej pracy podaje, że MOSKAL (not. 1389) to "mieszkaniec Moskwy, Rosjanin", ale też wzmiankuje "stp. żarłok, rodzaj placka" - ogromnie ciekawym jest, że ten znikomy ślad placka uzupełniłeś o placek rudy!, a więc to może być od typu zajęcia lokalnego, wystarczy dokładnie oglądać mapę gniazda rodzinnego swoich przodków, np. na lubelszczyźnie tuż koło tego Śniadówka jest Huta, niedaleko też Ruda, itd.

Tak więc w lżejszym tonie: Oczywiście każda rodzinna legenda zawiera ślady przeszłości, stąd może ten przodek Tomka wracał z włajaży ze wschodu do domu, po drodze zakochał się i swój 'niezwykle osobisty ślad' pozostawił w jego miejscowości, a napotkani lokalni zajmowali się tym samym co na jego rodzinnej Sądecczyźnie, węgiel drzewny i rudy darniowe produkowali i oferowali na cały teren, i tym rodzinnym zajęciem zaskarbił sobie uczucie miejscowej piękności "Moskalównej", nie mówiąc już o teściu "Moskalu"

Pardon za wtrącenie, dalszej gry wyobraźni życzę, bo to daje rodzinna genealogia!
Tadeusz

Tadeusz,

dwa publiczne podziekowania;
- za powyzszy wpis = przypomnienie moich pierwszych kontaktow ze starsza Pania
z Bibloteki Jagiellonskiej, ktora w 1960 obrazowo powiedziala mi, dlaczego jej krewni
z okolic Krakowa maja nazwisko Moskal,
- za Twoj kontakt z Profesorem K. Rymutem, bo dzieki Tobie dostalem od Profesora
jego dwutomowy Slownik historyczno-etymologiczny - "Nazwiska Polakow".

Wiem, ze masz jeszcze jedno, niedokonczone dzielo Profesora - Etymologia nazw
miejscowosci w Polsce .

Co do rodzinnych legend, to calkowicie popieram Waldka i Twoje motto;
Poznaj ludzi, historie, srodowisko, a bedziesz nie tylko znal, ale i rozumial przodkow.
Przytocze tez slowa juz 85-letniego Ksiedza Profesora Wilhelma Gaja-Piotrowskiego, na ktorego prace bardzo czesto sie powoluje; "Kazdy czlowiek zaciaga dlug wdziecznosci wzgledem rodzinnej ziemi, ktora w mlodosci nosila i zywila go, dlatego w dojrzalym wieku obowiazany jest ze sprawiedliwosci zwrocic ten dlug, w miare swych mozliwosci i zdolnosci osobistych".

Serdecznie pozdrawiam,
Wladyslaw

Być może zboczę z tematu, napewno jestem laikiem i czuję się mocno skrempowany Waszą znajomością tematu, ale:
1. U nas na Podhalu, "moskole" to właśnie placki z mąki bodajże ziemniaczanej pieczone na ogniu. Podobno też gwara góralska jest najbliższa z innych gwar językowi polskiemu ze średniowiecza.
Wybaczcie moje żartobliwe posty lecz co było pierwsze na Podhalu - nazwisko czy placek...

W uzupelnieniu rozmieszczenia nazwiska Moskal podam, ze kilka lat temu pomogli
mi genealodzy ukrainscy i rosyjscy przegladnac ksiazki telefoniczne, gdzie znalezli
we Lwowie kilkudziesieciu Moskali, ale w Kijowie nie bylo juz Moskali.
W Piotrogrodzie bylo kilkunastu, w Moskwie zadnego.
Byly za to nazwiska z rdzeniem Moskal- ale, z rosyjskimi koncowkami.
Na Litwie nie znalazlem w ksiazce telefonicznej nikogo o nazwisku Moskal,
ale wiem, ze po I Zaborze powstaly osady z naplywowa ludnoscia rosyjska
wyznania prawoslawnego, nazywane Moskaliszki.
Nie wiem jak jest na Bialorusi, ale chyba podobnie jak na Ukrainie, blizej Polski,
mozna spotkac to nazwisko, dalej na wschod, juz nie .

Wladyslaw

No proszę ciekawe nazwisko ,to i ciekawe odpowiedzi za które wszystkim bardzo dziękuję.Alicja

Witaj Władysławie, witajcie drodzy przyjaciele z tego genforum,

A więc "moskole", staropolskie placki są głównym źródłosłowiem, Tomku, świetnie uzupełniłeś etymologię nazwiska MOSKAL, MOSKALIK (głównie syn Moskala, ale też mały placek, ...) i inne nazwiska bliskoznaczne.

I warto zwracać uwagę na nazwy rodzinnych miejscowości i okolic, tam gdzie blisko RUDA, HUTA, itd., to Władysław kapitalnie uzupełnia w swoim ostatniej wiadomości pracę Prof. Rymuta, te placki to mogą być właśnie mieszanki węgla drzewnego i rudy darniowej, dla dymarek wieki temu gęsto rozrzuconych w wielu częściach Polski, głównie na południu, i bliżej centrum - w świętokrzyskiem.

To może pomóc wielu poszukiwaczom w rozczytaniu etymologii ich nazwiska i określeniu pierwszego zajęcia przodka. Wyobrażnia może tu pomóc w opisaniu życia przodków danej rodziny - zawsze do tego namawiam, bo z nich przeszłość, tradycja, teraźniejszość i wytłumaczenie wielu naszych cech osobistych, rodzinnych i narodowych - wracam znów do tej części GENELAOGII danej RODZINY I OPISANIA TRADYCJI PRZODKÓW w części 'lżejszej' - jeśli MOSKALE byli opisywani również jako: żarłok, smakosz, gourmant, to to się zamieniło w XXI wieku w ludzi głodnych... wiedzy, tradycji, historii, i niech tak będzie do końca świata i jeszcze dłużej

OPISUJMY TRADYCJĘ NASZYCH RODZIN i MAŁYCH OJCZYZN jak najszybciej, póki wiele zapisów jeszcze nie przeminęło w czeluściach archiwów i szaf parafialnych (choć wielu księży to rozumie i pomaga do nich dotrzeć jak najszerzej) - dla wszystkich następnych pokoleń - wielu jeszcze nie wie, że Rodzinna Genealogia stanie się kiedyś dobrem najcenniejszym, i kompletnie nie chodzi tu o wyrażenie wszystkiego w pieniądzach.

Udanych poszukiwań wszystkim życzę,

Wasz,
Tadeusz
http://www.narodowa.pl
PolTG23

mieszkam w Przemyślu mój ojciec pochodzi z Korzeńca 27km od Przemyśla,
wg portalu moikrewni, w Polsce o tym nazwisku jest 24 osoby i to w tym rejonie, podejrzewam że jest to ta sama linia rodzinna.
Kiedyś ktoś mi sugerował, że to nazwisko jest pochodzenia czeskiego, proszę o rozwiązanie zagadki
pozdrawiam adam m

Nazwisko Medelczyk,

wg prof. K. Rymuta pochodzi od niemieckiej nazwy osobowej Medel.
Ja mam inne , staropolskie wyjasnienie , ale tez zwiazane z j. niemieckim.
Prosze zobaczyc co oznaczalo slowo "mendel" w j. polskim;
http://pl.wikipedia.org/wiki/Mendel
Nazwisko tego, co stawial snopy w mendel lub sprzedawal cos na mendle, moglo byc zapisane
jako Mędel, jego syna juz nazwano Mędelczyk, ale w zapisach zgubiono znaczek przy literze "ę"
i zostalo Medelczyk, z typowo polska koncowka.
Ja tez mysle, ze wszyscy o nazwisku Medelczyk sa krewnymi.

Wladyslaw

Witaj

Medelczyk (bez daty źródłowej) – w grupie nazwisk pochodzących od niemieckiej nazwy osobowej Med, ta od imion na Med-.

Źródło: Kazimierz Rymut, 'Nazwiska Polaków. Słownik historyczno - etymologiczny, Wydawnictwo naukowe DWN, Kraków 2001

Chodzi mnie o nazwisko Michałka (w jęz.niemieckim często spotyka Michalke), o osób zamieszkałych na terenie Pomorza.