Pochodzenie nazwisk (cz.6)

[apss]

A ja dla równowagi króciutko.
Moim zdaniem, nazwisko Gofron (i jego mniej liczny wariant Gofroń) jako zupełnie obce polskiemu systemowi językowemu, jest zniekształconym i na swój sposób spolszczonym nazwiskiem niemieckim. Jakim, trudno dziś powiedzieć - może Gottfried, może Höfner, może jakimś innym.
Wniosek powyższy nasuwa się sam po porównaniu dość zwartego rozmieszczenia nazwiska Gofron (z jego niewielką frekwencją) z mapą rozsiedlenia tzw. Głuchoniemców.
http://www.moikrewni.pl/mapa/kompletny/gofron.html
https://pl.wikipedia.org/wiki/G%C5%82uchoniemcy

Warto wiedzieć, że Podkarpacie obfituje w antroponimy, których trudna do wyjaśnienia etymologia kryje się właśnie w owych zaskakujących czasem zniekształceniach i polskich wariacjach starych nazwisk niemieckich osadników.

[Gawroński_Zbigniew]

'Fron' to stary niemiecki idiom oznaczający pańszczyznę. Słowo to zachowało się również w licznych złożeniach z których najbardziej znanym jest święto Bożego Ciała - po niemiecku Ciała Pańskiego : Fronleichnam. Też zastanawiałem się wczoraj czy nie pójść w tym kierunku - jak widzę nie jedyny.

Zastanowiło mnie - przeglądając słownik starych niemieckich - dlaczego słowo Fron (vrōn) ma aż kilkadziesiąt znaczeń, określających pobożny charakter człowieka : den Herrn betreffend, heilig, göttlich, gottgeweiht, geweiht, herrlich, herrschaftlich, öffentlich, gerichtlich, festgesetzt, üblich - to niektóre. Może to jest trop?

[apss]

Być może, ale nie jestem germanistką. Podpowiadam jedynie trop - Głuchoniemcy.

[ROMAN_B]

Witam ponownie.

Jacku, w uzupełnieniu mojego poprzedniego postu oraz do toczącej się dyskusji o możliwym pochodzeniu nazwiska Gofron i Gofroń dodam jeszcze jedną możliwość o ewentualnym pochodzeniu interesujących Cię nazwisk.

Pochodzenie tych nazwisk może być inne niż Ci napisałem w moim pierwszym poście. Oczywiście nie wykluczam poprzedniego mojego wywodu o ewentualnym pochodzeniu tych nazwiskach. Nazwiska mogą mieć różne oboczne formy zapisu co utrudnia ustalenie ich ewentualnego pochodzenie. Obocznymi formami zapisu nazwiska Gofron i Gofroń mogą być takie nazwy osobowe jak Gafron, Gafroń, Gaffron, Gaffroń. Nazwiska Gafron i Gaffron pochodzą od niemieckiej nazwy Gafran, która pochodzi od słowiańskiego wyrazu gawron. Oto może być wyjaśnienie pochodzenia nazwiska Gofron – Gofroń. W księgach metrykalnych różnie były zapisywane nazwiska. Były one spisywane ze słuch, osoby piszące przekręcały nazwiska, pismo było nieczytelne itd. Może w przypadku nazwiska Gofron – Gofroń miał miejsce taki przypadek.

Jako ciekawostkę podam Ci jak powstała nazwa ptaka gawrona. Dawno temu na kruka mówiona wron. Od ptaka o nazwie wron powstały nazwy dwóch innych ptaków, to jest gawron i skowron. Jak wspomniałem, w moim poprzednim poście, istniał przedrostek go – , który wskazywał w jakimś słowie na coś gorszego, podrzędnego, a zatem gawron ( ga + wron = gawron ) musiał być uważany powszechnie za gorszego a nawet pogardzanego kruka. Istniał też przedrostek sko–, który tworzył słowa radosne, wesołe. Przy pomocy tego przedrostka utworzono nazwę skowron ( sko + wron = skowron ). Później do nazwy ptaka dodano przyrostek –ek i powstał skowronek ( sko + wron + ek = skowronek ). Można powiedzieć radosny, wesoły mały wron, czyli kruk.

Mam nadzieję, że za bardzo nie namieszałem, podając Ci różne etymologie nazwisk Gofron – Gofroń. Pozostawiam Twojej ocenie obie etymologie.

Pozdrawiam – Roman.

Źródła:
Jak w poprzednim poście.
Maciej Malinowski: O kruczku, który nie pochodzi od kruka ( ‘ptaka’ ).

[Trystero]

Poszukuję źródeł nazwiska Potoczko lub Potoczka - nazwiska bardzo rzadkie, trudno znaleźć w internecie cokolwiek (google sobie z nim nie radzi i cały czas proponuje mi zamianę na Potoczek ). Na stronie myheritage można się dokopać do nazwiska Potoczko występującego na Węgrzech i Słowacji (najprawdopodobniej wiek XVIII), ale nie wiem, na ile informacje z tej strony są wiarygodne, tym bardziej, że nie mam dostępu do płatnej części serwisu.

Proszę o jakieś informacje. Nazwisko jest na tle rzadkie (i zagadkowe - choć może tylko mi się tak zdaje, bo jestem blisko z nim związany), że może zainteresuje też kogoś poza mną.

Dziękuję i pozdrawiam!

[Gawroński_Zbigniew]

No nie wiem czy takie rzadkie nazwisko. My.Heritage "wyrzuca" mi 159 tysięcy wyników. Coś więcej za chwilę.

Najstarsze zapisy wg słownika Taszyckiego:

>>>>Potoc(s)ka fem.: Anne (dat.) Pothoczska,
relicte de Byelka 1494 ACL 11
1335 (cf. Nicolaus Pothoczsky, maritus
Anne 1494 ACL 11 1370).
Potoc(s)ki formy: nom. sg. Potoc(s)ki
1400 Krak 10125, 1426 He1 11 2106, 1430
He1 I1 2330, 1430 Krzy.2 s. 439, 1460 AGZ
11 1 4441, etc.; w norn. pl. Potocz(sz)czy
1476 KkM236s. 272, 1470-1480DlBen I1
s. 218.
Jaschco Potoczski 1400 Krak 10125;
Nobilem dominum Petrum Pothoczsky
1426 He1 11 2106; Present(e) ... Pot
hocz ky de Pothok 1430 He1 I l 2330; Petro
(dat.) dicto Pot ozski (!) 1430 Krzy2 s. 439;
Nobili domino Iohanni de Pothok ... prefato
Potoczsky 1460 AGZ XI11 4441;
Petri de Potok ... Petrus Potoczsky 1473
He1 I1 41 12; Nobiles Stanislaus, Johannes,
Paulus, Simon, Thomas Pot ho t hczczy
de Caluschyno ... in districtu Lliwensi sita
1476 KkM 236 s. 272: Janowicze, villa ...
cuius haere(s) Johannes Pot hoczsky de
armis Srzeniawa 1470-1480 DlBen I1
s. 17; Szyedlyecz, villa ... cuius haeredes
Johannes, Petrus, Seraphin et Felix Pot
hoczsczy de armis Srenyawa 1470-1480
DlBen ll s. 218; Domini Pothoczky, Helena,
heredissa de Pothok cum Nicolao ...
fili(o) su(o) 1488 LKP s. 114; Johannes
Pothoczsky, heres de Glupczow 1492
Kniaz 98; Nicolaus Pothoczsky 1497
Kniaz 121; Nobil(is) domin(i) Iohannis Potho
czs ki, Siradiensis ... vexilifer(i) 1499
AC 11 883.<<<<<

Tekst może zawierać drobne błędy 'ocr'.

Etymologia nazwiska. Jeżeli nazwisko nie jest zniekształconym nazwiskiem "Potocki" - pochodzącym od miejscowości Potok, albo od szybko płynącej rzeczułki, to słowo-nazwisko Potoczko ma najprawdopodobniej następujące znaczenie.

Do dziś w wielu gwarach funkcjonuje słowo potoknąć = umyć, najczęściej naczynia. Pierwotnie słowo potoknąć miało znaczenie szersze i dotyczyło również prania. Potoczka to samo pranie albo naczynie w postaci balii do prania.
W 19 wieku pojawiło się jeszcze nowe znaczenie słowa, też poniekąd związane z praniem. Potoczka była to czynność 'prania' zmielonych ziemniaków aby z nich odzyskać mączkę kartoflaną na krochmal.

Pozdrawiam pięknie.

Edit :po raz chyba siódmy.

Dam sobie wąsa ogolić, że nazwisko Potoczko jest białochorwackim imieniem i ma więcej aniżeli 1000 lat. Niestety nie potrafię tego na bieżącą chwilę udowodnić.

[biek]

Bardzo dziękuje wszystkim za wyjaśnianie etymologii nazwiska Gofron/Gofroń. Szczególnie gorąco dziękuje Romanowi. Romanie – chylę czoła.
Myślę, że należy się ode mnie kilka słów wyjaśnienia. Osoby zainteresowane problemem sugerowały mi, że według przekazów rodzinnych nazwisko Gofron pochodzi od nazwiska francuskiego żołnierza epoki napoleońskiej, który osiadł w Polsce w miasteczku Szczurowa ( późniejszy powiat Brzesko), gdyż ranny nie mógł wrócić do Francji.
Kilka dni temu, znajomy uzyskał dostęp do wpisów metrykalnych parafii Szczurowa. Otóż okazało się, że nazwisko Gofron znane było w Szczurowej już w XVI wieku, a Gofronowie mieszkają tam do dnia dzisiejszego. Oznacza to, że podawany przekaz o francuskim pochodzeniu Gofronów mówiąc delikatnie jest fantazyjnym wymysłem.
Jeszcze jedna uwaga – zauważyłem, że mieszkańcy okolic Szczurowej w luźnie, prywatnej rozmowie wymawiają raczej Gofroń, a nie Gofron. A może jest to tylko moje odczucie?

Jacek

[Trystero]

Dziękuję! Moi przodkowie to (najprawdopodobniej) Potoczko (nie Potoczka). W Polsce jest raptem kilkadziesiąt osób o tym nazwisku. W 1943 uciekali z Wołynia przed Banderowcami. Tyle wiem. Mnie na MyHeritage wyskoczyło raptem kilka stron, ale ja się nie znam, dopiero się wdrażam, z góry przepraszam za jakieś nieścisłości.
Z ciekawych kierunków - a na pewno o nazwisku Potoczko, wyskakują mi na MyHeritage takie wyniiki:

Ferdinand Potoczko
Katal Potoczko
Maria Potoczko

oraz

Carolus Potoczko
Susanna Potoczko

Niestety, nie mogę wejść w te rekordy, bo nie mam wykupionego płatnego dostępu.

[Grazyna_Gabi]

Nazwisko Potoczko znajdziesz w ponizszej wyszukiwarce:
http://www.genealogyindexer.org/
rowniez tu:
http://kramerius.nkp.cz/kramerius/Searc ... t=Potoczko
Potoczko Konstanty ur. 1887 w Tarnowko
http://kramerius.nkp.cz/kramerius/Searc ... t=Potoczka#
Potoczka Michal z Jungbunzlau teraz Mladá Boleslav.
http://kramerius.nkp.cz/kramerius/Searc ... =Potoczka+
Emigranci:
Potoczko, Ian - Zawadka, Austria lat 39 ur. w latach 1869-1870 - rok. emigr. 1909

1 Potoczka, Antonie Trenton, US 1 1907-1908 1909
2 Potoczka, Karolina Novosielska, Austria - 23 1888-1889 - 1912
3 Potoczka, Mihael Podoben - 40 1861-1862 1902
4 Potoczka, Mihal Ulics - 34 1858-1859 1893
5 Potoczka, Peter Dluka, Hungary - 29 1884-1885 1914
6 Potoczka, Victoria Madowic, Austria - 20 1888-1889 1909
7 Potoczka, Zofiza N. Sielec, Galicia - 17 1896-1897 1914
http://www.libertyellisfoundation.org/p ... 5pZmVzdCI7

Tyle na te chwile.

Pozdrawiam
Grazyna

[Trystero]

Dziękuję serdecznie! Czytam o genealogii, ale zanim sam będę umiał poruszać się po tych wyszukiwarkach, to minie trochę czasu. Jeszcze raz serdecznie dziękuję za każdą pomoc.

[JacekLusiński]

Witam.
szukam informacji o pochodzeniu nazwizka Lusiński
Jestem tu pierwszy raz i nie wiem czy w dobrym miejscu to piszę
proszę o pomoc

[Sylwia_Socha]

Witam serdecznie
poszukuję informacji na temat etymologii nazwisk Rachoń i Hanaj
dziękuję za wszelką pomoc
pozdrawiam
Sylwia Socha

[Gawroński_Zbigniew]

Lusiński pochodzi chyba na dwa sposoby - albo bardzo stare nazwisko pochodzące od imienia starosłowiańskiego Tutomir, Lutobor.

Słowo lusy to zboże na polu. Tzn. Najpierw szedł kosiarz (z kosą), za nim wiązarka - kobieta (najczęściej), która wiązała ścięte zboże w snopki, a za nimi szedł ktoś kto zgrabiał resztki tj lusy i też wiązał je w snopki.

-=-=-=-=
Nazwisko Hanaj - też ma podwójne możliwe źródełko. Albo znów bardzo stare od imienia Jan = Jo(h)annes = Han.

Drugie znaczenie mniej więcej 18 wieczne to: drągal, laga, narzędzie, którym można komuś spuścić lanie.

-=-=
=
Nazwisko Rachoń również ma podwójną możliwą etymologię. Pierwsza a jakże, bardzo stara, od imion Racibor, Radosław, Rachwał (Rafał) i druga o wiele młodsza od 'rachunia' tj mniej więcej "gorączki" tj kogoś popędliwego, szybcioszka itp.


edit:

Oczywiście Lutomir nie Tutomir. Ssory za błąd.

[andcie]

Prosiłbym o etymologie i pochodzenie nazwiska Synoracki

[Gawroński_Zbigniew]

Napisałem wcześniej, że nazwisko może mieć etymologię niemiecką od nazwiska Sinnerich, spolszczonego na Zyndram, Zymdram, Sindram i podobne.

Poświęciłem poszukiwaniu najmniej godzinę wertując wszystko do czego mam dostęp i wszystko co mam. Synoradzkich dzisiaj jest bardzo mało. Wielu historycznie ujmując może prymasami i królami nie byli, ale z pewnością byli solidną szlachtą, solidnie wykształconą. To rodzi określone myśli. Sekunda kwerendy znajduje Synoradzkich herbu Rola.

Proszę przeczytać uważnie poniższą legendę herbową herbu Rola i samej sobie odpowiedzieć, czy nie ma w niej zakamuflowanego nazwiska...

Rycerz z domu Poraiow, u Króla mężnego
Żądał dziewki za żonę Rycerza dawnego,
Którego Król Kazimirz chował w łasce wielkiey,
Dla iego spraw Rycerskich, inszey cnoty wszelkiey.
Król widząc iż potomka inszego nie było,
Chcąc by imię onego męża nie ginęło,
Pomieszawszy te herby z dawnych wieków sławne
Chciał aby imię cnoty Rycerz miał swe dawne.
Osadził trzemi kroymi różę kleynod dawny,
Y dał mu tytuł Rola Oyca Panny sławney.
Dał Panne y maiętność do szaffunku iego,
Samego wziął na mieysce Rycerza dawnego.

Pozdrawiam pięknie.