Pochodzenie nazwisk (cz.8)

[Ewa_Szczodruch]

Witam

Lapawa - od lapać ‘gadać, chlapac’ lub od lapa ‘pysk wyżła’.

Źródło: Kazimierz Rymut, 'Nazwiska Polaków. Słownik historyczno - etymologiczny, Wydawnictwo Naukowe DWN, Kraków 2001

[eifeler]

Witam Pani Szczodruch,

wielkie dzięki.

Dietmar (Blum)

[elizamathia]

Do p. Teresy: oto treść z „Czasu” z 20.01.1865:
ukarani zostali przez IX. C.k. sąd wojenny w Rzeszowie za zbrodnię zaburzenia
spokojności publicznej § 343 wojs. lub cyw. k.k 1) Longin Kreczyński recte
Kryciński mylnie Józef Korczyński z Żabna, 27 lat, stanu wolnego, czeladnik
kominiarski na 4 miesiące więzienia...

oraz ten wątek
https://genealodzy.pl/index.php?name=PN ... ic&p=88762

Żabno to rejon urodzenia Ludwika Kryczyńskiego/Krycińskiego, którym się Pani interesuje.

Eliza

[terenatu]

Witam,

Do p. Elizy, dziekuje serdecznie za tak dokladna odpowiedz. Szukalam postow Jany ale do tej jeszcze nie dotarlam. Milo jest mi czytac co ona pisala. Wszystkie Pani wskazowki bardzo mi pomagaja. U nas jest bardzo goraco, 40 C ,wiec ja uciekam w gory.

Pozdrawiam,
Teresa

[AdamKolacz]

Małżeństwo z końca XVIII wieku między dwojgiem ludzi o niezwykle rzadkich nazwiskach/nazwaniach:

Bachurka/Bachorka i Beresteczka.

Czy ktoś jest w stanie przybliżyć (choćby możliwą) etymologię tych nazwisk?

Z góry dziękuję,
Adam

[Ewa_Szczodruch]

Witam

Bachorka/ Bachurka - w grupie nazwisk pochodzących od staropolskiego, gwarowego bachorz, bachór, bachórz, bachur ‘brzuch, coś napęczniałego’, od prasłowiańskiego bachoriti ‘paplać, gadać, czarować’, od bachor ‘dziecko z nieprawego łoża; nieznośne dziecko’.

Beresteczka (pod wpływem ukraińskim) - od brzost ‘gatunek drzewa’.

Źródło:Kazimierz Rymut, "Nazwiska Polaków. Słownik historyczno - etymologiczny", Instytut Języka Polskiego PAN, Kraków 1999

[AdamKolacz]

A czy na bardziej geograficzną interpretację nie byłoby tu miejsca?

[Wladyslaw_Moskal]

Adam Kolacz na Forum pytal 28-06-2021 o etymologie tych nazwisk, ale nie w watku 'Pochodzenie nazwisk', do ktorego zaglada wiecej genealogow;
"Małżeństwo z końca XVIII wieku między dwojgiem ludzi o niezwykle rzadkich nazwiskach/nazwaniach: Bachurka/Bachorka i Beresteczka.
Czy ktoś jest w stanie przybliżyć (choćby możliwą) etymologię tych nazwisk?
Z góry dziękuję, Adam"

Pani Ewa odpowiedziala;
"Witam,
Bachorka/ Bachurka - w grupie nazwisk pochodzących od staropolskiego, gwarowego bachorz, bachór, bachórz, bachur ‘brzuch, coś napęczniałego’, od prasłowiańskiego bachoriti ‘paplać, gadać, czarować’, od bachor ‘dziecko z nieprawego łoża; nieznośne dziecko’.
Beresteczka (pod wpływem ukraińskim) - od brzost ‘gatunek drzewa’.
Źródło:Kazimierz Rymut, "Nazwiska Polaków. Słownik historyczno - etymologiczny", Instytut Języka Polskiego PAN, Kraków 1999".

Obecnie mamy w Internecie informacje o ktorych nie wiedzial zespol profesora K. Rymuta, wiec omowie te nowe informacje poszerzajace ustalenia zespolu Profesora.

1. Nazwiska Bachurka/Bachorka.
Nazwisko Bachurka jest zdrobnieniem starozytnego nazwania/nazwiska Bachor francuskich Galow [Zachodnich Celtow] i Slowian [Wschodnich Celtow] a wspolczesne rozmieszczenie tego nazwiska przedstawia strona Forebears=Przodkowie;
https://forebears.io/surnames/bachor
Kiedys w j.galijskim znaczylo to slowo "kawaler", zostalo zachowane do dzis w j. francuskim jako "bachelier" = maturzysta, mlody chlopak, a w j. angielskim jako "bachelor " = kawaler, nieżonaty.
Juz wieki temu powstaly nazwiska polsko-francuskie Bachorz i rzadkie wschodnio-slowianskie Bachurka;
https://forebears.io/surnames/bachorz
https://forebears.io/surnames/bachurka
Zatem Twoj Bachurka/Bachorka [blad w zapisie ?] nosil starozytne "kawalerskie" nazwanie i jako Bachurka mogl brac za zone panne, o nazwisku Beresteczka.

2. Nazwisko Beresteczka.
Mamy w Polsce nazwiska Berest takze Berestecki, Beresteczka i inne, podobne. Rozmieszczenie starozytnego nazwania/nazwiska Galow i Slowian; Berest przedstawia mapa Forebears=Przodkowie;
https://forebears.io/surnames/berest
Moim zdaniem etymologia tego dwuczlonowego starozytnego nazwania jest ukryta w znaczeniu slow "be rest". W jezyku Galow [w tym przypadku w j.holenderskim, plemie Belgae] znaczy "być resztą" - jest to prawie poetyczna nazwa najlepszego przyjaciela; "ja i ty, jako reszta naszej przyjazni". Prawdopodobnie nazwanie powstalo wsrod pierwszych mysliwych wybierajacych sie wspolnie na polowania.
Zatem mlodsze, rzadkie nazwisko Beresteczka, czyli kolega, przyjaciel, bylo faktycznie nazwiskiem ojca panny mlodej;
https://forebears.io/surnames/beresteczka

Serdecznie pozdrawiam - Wladyslaw

[Borowiec_Izabela]

Dzień dobry,

Chcę spytać o etymologię nazwiska Borowiec - czy wywodzi się od formy Borowitz czy może są jeszcze inne opcje? Dopiero zaczynam swoje poszukiwania genealogiczne, cieszę się, że trafiłam na tę świetną stronę

Pozdrawiam

[Ewa_Szczodruch]

Witam

Za Rymutem:

Borowiec - od imion złożonych typu Borzysław, Borzymir lub od apelatywu bór. Nazwisko Borowitz ma tę samą Etymologię.

[ROMAN_B]

Izabelo, dzień dobry.

Rozważania o genezie nazwiska Borowiec oraz Borowietz.

Nazwa osobowa Borowietz.

Moim zdaniem nazwisko Borowietz jest zgermanizowaną formą polskiego miana Borowiec. W takim razie nastąpiło dostosowanie polskiego nazwiska do niemieckiego systemu językowego. W przypadku polskiego miana Borowiec adaptacja tego nazwiska do systemu języka niemieckiego polegała na jak najwierniejszemu oddaniu brzmienia polskich głosek w języku niemieckim. Aby to osiągnąć zastosowano tak zwaną substytucję graficzno – fonetyczną. W polskiej nazwie osobowej Borowiec w wygłosie znajduje się twarda spółgłoska zwarto szczelinowa c. Polska spółgłoska c dostosowywana była do systemu języka niemieckiego na kilka sposobów. Jednym z nich było zapisywanie jej za pomocą niemieckiego digrafu [ dwuznaku ] tz, który wymawiany jest [ czytany ] jak c.
Tak więc miano Borowietz jest niemieckim wariantem graficzno – fonetycznym polskiego nazwiska Borowiec.
Zatem, geneza nazwiska zapisanego pod postacią graficzną Borowietz jest taka sama jak polskiego miana Borowiec.

Nazwa osobowa Borowiec.

W mojej ocenie w mianie Borowiec podział morfologiczny przebiega między tematem słowotwórczym Bor- a przyrostkiem -owiec [ Bor- + -owiec = Borowiec ]. W takim razie nazwa osobowa Borowiec jest derywatem, nazwą pochodną. Derywat, także: formacja słowotwórcza, wyraz pochodny, motywowany lub fundowany – podzielna jednostka słowotwórcza, pochodna formalnie i semantycznie od jakiegoś leksemu [ podstawy słowotwórcze ]. Derywaty są zawsze konstrukcjami dwuczłonowymi, które składają się z tematu słowotwórczego ( części podstawy obecnej w wyrazie pochodnym słowotwórczo) oraz formantu [ znaku formalnego przekształcenia wyrazu podstawowego w derywat ]. Wyraz pochodny – to z kolei wyraz pochodzący od innego wyrazu [ wyrazu podstawowego ].
Przyrostek -owiec w języku polskim w zależności o rodzaju ma następujące funkcje:
• dodany do rzeczownika, używany do jest tworzenia rzeczownika rodzaju męskoosobowego oznaczającego wykonawcę czynności związanej z rzeczownikiem lub posiadacza jakiejś cechy,
• dodany do rzeczownika, używany jest do tworzenia rzeczowników rodzaju męskozwierzęcego oznaczającego wykonawcę czynności związanej z rzeczownikiem lub posiadacza jakiejś cechy,
• dodany do rzeczowników, używany do tworzenia rzeczowników rodzaju męskorzeczowego oznaczających wykonawcę czynności związanej z rzeczownikiem lub posiadacza jakiejś cechy.
Podstawa słowotwórcza Bor-. Bor to wyraz staropolski, który obecnie zapisywany jest pod postacią graficzną bór. Bór – to las, w którym wszystkie albo większość drzew to drzewa iglaste.

Hipotezy o pochodzeniu i znaczeniu miana Borowiec.

Pierwsza osoba nazwana Borowiec mogła otrzymać to miano, ponieważ:
• mieszkała w borze, zamieszkiwała w borze,
• pochodziła z miejsca o nazwie Borowiec. Zobacz Słownik Geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, tom 1, strona 321:
http://dir.icm.edu.pl/pl/Slownik_geograficzny/Tom_I/321


Pozdrawiam – Roman.

[Wladyslaw_Moskal]

Dzień dobry,

Chcę spytać o etymologię nazwiska Borowiec - czy wywodzi się od formy Borowitz czy może są jeszcze inne opcje? Dopiero zaczynam swoje poszukiwania genealogiczne, cieszę się, że trafiłam na tę świetną stronę

Pozdrawiam

Witaj Izabelo,

ponizej przedstawiam moje uwagi dotyczace informacji o etymologii starozytnych, slowianskich i galijskich nazwan/nazwisk Bor oraz nazwan synow Bora, ktore powstawaly w Europie w roznych okresach i rejonach; - Borowicz, Borowiec, Borowiak, Borowik i wiele innych podobnych.

Starozytne, praslowianskie nazwanie/nazwisko Bor wedlug strony Forebears=Przodkowie najprawdopodobniej powstalo w Europie ponad 5 tysiecy lat temu, skoro zawedrowalo az do Indii;
https://forebears.io/surnames/bor
Znaczenie slowianskiego nazwania "bor" jest zachowanie m.i. w j.chorwackim gdzie "bor" = sosna w j. polskim oraz w j.rosyjskim gdzie "бор"= bor oznacza "cосновый бor" = bór sosnowy, zatem zgadza sie to z etymologia prof. K. Rymuta, ktora przedstawila Pani Ewa i Pan Roman.
Czyli ktos noszacy nazwanie/nazwisko Bor, mieszkal w poblizu boru lub w borze sosnowym.
Bory sosnowe od tysiacleci dostarczaly Slowianom opalu, budulca i.. dzialaly leczniczo na choroby układu oddechowego i krwionosnego, bo zywiczne substancje lotne, poza silnym działaniem dezynfekcyjnym, obniżaly ciśnienie krwi i wpływaly tonizująco tez na układ nerwowy.

Niezbyt liczne obecnie nazwisko Bor, bylo zastepowane juz wieki temu przez nazwania/nazwiska synow - w Twoim przypadku nazwanie Borowiec;
https://forebears.io/surnames/borowiec
Mozesz zauwazyc, ze nazwanie/nazwisko Borowiec powstalo i do dzis jest najliczniejsze na ziemiach obecnej Polski; w 2014 w Polsce nosilo to nazwisko 10727 osob, a w Niemczech tylko 36 osob, ktore zapisywano tez w Niemczech jako Borowitz [ale francuscy Galowie przyjmowali je bez zmian - Borowiec];
https://forebears.io/surnames/borowitz
Nazwisko Borowitz nosilo w 2014 r w Niemczech tylko 117 osob, a w Polsce 14 osob.
Niemieckie nazwiska Borowetz i Borowietz sa jeszcze rzadszymi nazwiskami;
https://forebears.io/surnames/borowetz
https://forebears.io/surnames/borowietz

Fredro wprowadzil do naszego jezyka powiedzenie " Znaj proporcjum, mocium panie", zatem powyzsze liczby dotyczace osob noszacych nazwiska Borowiec i Borowitz w Polsce i Niemczeh wskazuja , ze "proporcjum" WYKLUCZA mozliwosc powstania polskiego, starodawnego nazwiska Borowicz, z nazwiska niemieckiego.

Inne slowianskie kraje przejmowaly prapolskie nazwanie/nazwisko Borowiec, a nie niemieckie zapisy nazwiska, np - chorwackie i czeskie Borovec, ukrainskie i rosyjskie Borovets;
https://forebears.io/surnames/borovec
https://forebears.io/surnames/borovets

Serdecznie pozdrawiam - Wladyslaw

[wera0076]

Dzień dobry,

Proszę o pomoc z nazwiskami:
1) Cacuba. BabciaWanda urodziła się w 1933r w Stefanowie, Mazowieckie. Jej ojciec to Szymon Cacuba, wiem , że miał trzy żony, ostatnia, moja prababcia to Franciszka Skrzek

2) Czyżycki- dziadek Lucjan urodził się w Pożdżenicach, Łódzkie, jego ojciec Antoni urodził się w Szczercowskiej Wsi

Z góry dziękuję i pozdrawiam,
wera0076

[Bartek97]

Witam,
Jeśli chodzi o Szymona Cacuba to urodził się on prawdopodobnie w Białobrzegach parafii Chotcza, jako syn Bartłomieja (23.08.1825-11.07.1915) i Teresy.
https://geneteka.genealodzy.pl/index.ph ... =&to_date=
Jego pierwszymi żonami były Marianna Rzeźnik i Franciszka Chołuj (Pastuszka) Franciszka umiera w 1916, a od 1917 występują akty urodzenia dzieci Szymona i Franciszki Skrzek, choć nie widzę nigdzie ich aktu ślubu.
https://geneteka.genealodzy.pl/index.ph ... =&to_date=
Dzieci Szymona rodziły się w Mirkowie parafii Janowiec
https://geneteka.genealodzy.pl/index.ph ... =&to_date=
Bartek

[kamila.87]

Uprzejmie proszę o podanie etymologii nazwiska Łomotowska oraz Człapa