Powstanie Styczniowe

[dpawlak]

Nie wszystkich zapewne rozpoznano z imienia i nazwiska, czy były powody by tych rozpoznanych nie wpisywać do ksiąg? Kto wie. Ostatnio spotkałem się z taką legendą opowiadaną przez mieszkańców Gołębia: Jeden z oddziałów powstańczych napotkał w pobliżu wioski oddział carski. Wywiązała się potyczka. Jeden z powstańców, kurier lub ktoś z dowodzących schował się do spróchniałego od wewnątrz pnia drzewa. Ranny wcześniej lub postrzelony przypadkowym pociskiem, zmarł nie opuszczając schronienia. Jego szkielet został znaleziony kilka lat później. Traf chciał, że przy szkielecie znaleziono również teczkę z dokumentami a w nich listę osób popierających i biorących udział w powstaniu. Na liście był między innymi proboszcz miejscowej parafii, wciąż w niej rezydujący. Finał tej historii był taki, że księdzu urządzono "zdrowotny spacer do wód syberyjskich" za udział w powstaniu, kilka lat po jego stłumieniu.
Takie spisy nie były bezpieczne. Co do księgi zgonów, nie zawsze przy pochówku był ksiądz, nie zawsze zgłaszano pochówek z lasu księdzu.
Tego poległego w dziupli drzewa też w księdze zgonów pewnie próżno szukać.

[Markowski_Maciej]

Podoba mi się pomysł Łucji abyśmy się włączyli w nurt rocznicowy.
Można parę rzeczy zrobić stosunkowo małym nakładem sił i niejako przy okazji:
1) indeksując te lata zwróćmy uwagę na akty zgonu mogące mieć związek z powstaniem. Można je następnie zebrać w jednym temacie i np. pokazać na facebooku.
2) starać się w pierwszej kolejności obrabiać właśnie te lata.
3) otworzyć podforum Powstanie Styczniowe aby można było wpisywać zdobyte informacje o powstańcach.
Akurat obaj moi przodkowie, którzy brali w udział w tym powstaniu przeżyli. Przy czym informację o skazaniu jednego znalazłem, a drugi choć podobno wylądował w cytadeli nigdzie nie nie widnieje w żadnym spisie. Może to kolejna rodzinna legenda?
Zastanawiam się czy nie dało by rady zindeksować np. wyroków:
Powstanie styczniowe : wyroki Audytoryatu Polowego z lat 1863, 1864, 1865 i 1866 w Podlaskiej Bibliotece cyfrowej:
http://pbc.biaman.pl/dlibra/doccontent?from=rss&id=6770
Dzięki tej publikacji dowiedziałem się o swoim uczestniku.
Maciej

[dpawlak]

Coś podobnego już powstało:
http://www.genealogia.okiem.pl/forum/vi ... 72&t=17582

[Sawicki_Julian]

Witam, za dwa dni też rocznica kolejnego przegranego Powstania Warszawskiego, a z Powstania Styczniowego mam zdjęcie Powstańca z rodziną, w tym już wnuczki mojego stryjka Ignacego Sawickiego, żył jeszcze w 1905 roku, ale na wygnaniu, za to ze jego żona Matylda była emisariuszką, majątek trzeba było opuścić i także to województwo sandomierski ( gubernia kielecka ) w którym mieszkali przed powstaniem. Powstanie wybuchło bo ponoć Wielopolski zarządził brankę młodych chłopców w wieku 19 lat do wojska carskiego. U mnie był pradziadek ze strony prababki w wojsku carskim, jak poszedł do wojska w wieku 19 lat to wrócił już siwy jak gołąb po 25 latach służby, ożenił się miedzy czasie w 1862 roku mając 36 lat, ksiądz pisał w metryce - oficer carski ; pozdrawiam - Julian

[qufel]

W Genbazie jest księga zgonów z parafii Szaniec, gdzie jest zbiorowy akt zgonu 27 nieznanych powstańców poległych 18 marca 1863 w bitwie pod Grochowiskam.

[Sroczyński_Włodzimierz]

jak się chce - to można:)
pozdrawiam:)

[Warakomski]

Chyba nie doceniamy lokalnych inicjatyw, tu o Grochowiskach i innych miejscowościach gdzie upamiętniono powstańców /zrobione profesjonalnie/
Cyt.
„Dla dużej grupy prezentowanych miejsc załączamy wypisy z materiałów źródłowych, jak – parafialne Księgi Zgonów z okresu powstania styczniowego, dostępne w kościołach lub AP Kielce, Radom, AGAD, CAW, Muzeum Wojska Polskiego, materiały Muzeum w Kielcach, czy też zamieszczone w 25 – tomowej serii „Powstanie Styczniowe. Materiały i Dokumenty”
http://www.powstanie1863.zsi.kielce.pl/
Tu o mieszkańcach wsi Dziewule, represjonowanych za udział w powstaniu..

http://dziewule.pl/6_1863_1864/6a_1863_1864.html

Wcześniej zamieściłem link do art. o inicjatywie lokalnego stowarzyszenia dotyczącej korekty legendy.
Jeżeli już, to jestem za „kopaniem’ w dostępnych metrykach, nawet jeżeli to będzie powieleniem tego co już ktoś wykorzystał / nie wszyscy kupią sobie książkę/, nawet wówczas, kiedy będziemy to robić okazjonalnie.
Krzysztof

[Łucja]

Daje się zauważyć, że wiele potyczek powstańczych miało miejsce tam, gdzie księgi nie są niestety genealogom dostępne (diecezja siedlecka), czyli dotarcie do takich informacji jak zawartość księgi zgonów 1863-1864 wcale może nie być taka prosta.. Chyba, że się mylę...


Łucja

[Sroczyński_Włodzimierz]

zgadza się!
ale można zacząć od tego co dostępne?

[Markowski_Maciej]

Na samym początku wątku:

Moim zdaniem np mitem i nieprawdą jest "gdzie zdarzenie tam zapis" -zapis tam, gdzie miejsce zamieszkania (kls-y decydujące), więc mogą być rozproszone dla osób o znanych danych.

Myślę, że przy każdej indeksacji z tego okresu trzeba po prostu zwracać uwagę na niestandardowe zapisy w aktach zgonu. Nie zawsze będzie to zapis, że powstaniec. Czasami starano się po prostu ochronić rodzinę.
Maciej

[Sroczyński_Włodzimierz]

ależ prawie nigdzie nie będzie zapisu "powstaniec" czy "powieszony" "grób zbiorowy rozstrzelanych" może czasem w raptularzach

to nie tak ot przejrzeć i zobaczyć czy nie ma napisane "powstaniec"
porównać z innymi źródłami, daty sprawdzić czy nie jest jakieś zagęszczenie

łatwiej znaleźć potwierdzenie, lub pokazać, ze zapisów nie ma -znanych skądinąd zgonów
niż
wykryć nieznane

ale w zytowanym fragmencie chodziło mi o to, że panuje ( i jest podtrzymywane) przekonanie, że i w XIX i w XX wieku zapis o śmierci, urodzeniu, małżeństwie winien być tam (geograficznie) gdzie zdarzenie miało miejsce

[MagdaBilska]

Z księgi zgonów parafii Tuchowicz:

"Działo się we wsi Tuchowicz dnia dwudziestego czwartego czerwca tysiąc osiemset sześćdziesiątego trzeciego roku o godzinie dwunastej w południe. Stawili się Andrzej Bednarczyk lat pięćdziesiąt sześć i Adam Gromada lat czterdzieści cztery liczący obaj włościanie i gospodarze w Zastawiu osiadli i oświadczyli iż w dniu wczorajszym po batalii zaszłej na polach i w lesie Zastawskich, między godziną dziesiątą rano a szóstą wieczorem na pobojowisku znaleziono dwudziestu pięciu Polskich zabitych z imion nazwisk i pochodzenia nieznanych i we wsi Zastawie przy gościńcu pod samą (nieczytelne) pochowani zostali. Po przekonaniu się naocznie rzeczywistym ( nieczytelne) zeznania akt ten opisany, stawiającym przeczytany a gdy ci posać nie umieją przez Nas podpisany został
Ks A. Byszewski"

Polegli walczyli w oddziale Borelowskiego-Lelewela pod Różą

http://zastawie.netau.net/bitwy.html
Magda

[Kolank0]

Niezależnie czy lista osób wyciągniętych z ksiąg metrykalnych byłaby kompletna, wniosłaby bardzo wiele do upamiętnienia poległych.

poza tym:
- mój wuj ma problem w poszukiwaniach genealogicznych, gdyż urodzonemu w podczas powstania jego prapradziadkowi, nie podano w metrykach ojca. Jego matką zaś i nim samym opiekował się znana i znaczna rodzina w łomżyńskiem, która jak mogła, pomogła rodzinom wielu powstańców.
- w kwestii strat osobowych podczas powstania. bywało, że do domu nie wracał chłop idący z pobliskiego pola jeśli po drodze spotkał oddział kozacki. Moskwicyni często bez pytania kto i zacz szlachtowali spotkanych na gościńcach ludzi traktując ich jako powstańców, zwiadowców lub kurierów. A wszystko po to by poprzez ogrom represji zastraszyć ludność i zniechęcić ją do udzielania pomocy powstańcom.

[tomaszi]

Na "fejsowych" Genealogach mozecie zobaczyć miedzy innymi akt zgonu Pułkownika Władysława Kononowicza http://pl.wikipedia.org/wiki/W%C5%82ady ... Kononowicz
- Warka 1863...
odnaleziony przez Łukasza Rzeszotka szafa projektu metryki.genealodzy.pl
http://www.facebook.com/photo.php?fbid= ... =3&theater


------------------------------------------------------------
Zapraszamy wszystkich badaczy historii rodzinnej!
Polecajcie nas swoim znajomym na Facebooku!
http://www.facebook.com/GenealodzyPL

[Łucja]

Czyli tak:

1. parafia Szaniec - akt zgonu 27 nieznanych powstańców z bitwy pod Grochowiskami - jest w genbazie (jakby ktoś mógł podpowiedzieć jak go tam znaleźć????). Info - Darek K.
Grochowiska - w pow. Busko Zdrój, woj. świętokrzyskie. 18 czerwca 1863 r. była tam bitwa w której poległo ok. 300 powstańców.

2. parafia Tuchowicz - zapis w księdze metrykalnej z 24 czerwca o bitwie jaka miała miejsce 23 czerwca we wsi Zastawie i 25 znalezionych na pobojowisku nieznanych powstańcach. Info - Magda B., link do strony o wsi Zastawie.
Zastawie - w pow. łukowskim, woj. lubelskie.

3. parafia Warka - akt zgonu płk. Władysława Kononowicza. Zginął 4 czerwca 1863 r. (rozstrzelanie, egzekucja), okrążony pod Grabowską Wolą.
Info - facebook.com/GenealodzyPL (Tomasz od Łukasza Rz.) i tamże zamieszczony (15.09.2011 r.).
Warka - w pow. Kozienice, woj. mazowieckie, miejsce kaźni, bitwy były w okolicy.

i dodam z książki Tadeusza Swata kolejne info:

4. parafia Grabów nad Pilicą - akt zgonu Władysława Komornickiego (22 lata), adiutanta Władysława Kononowicza. Akt nr 15/1863 r. z 4 czerwca. Poległ 2.06.1863 r. Syn dziedziców dóbr Grabowa.
Grabów nad Pilicą - w pow. Kozienice, woj. mazowieckie.


Ł.