Prośba, pomoc w tłumaczeniu z łaciny-określeń, słów...

Tłumaczenia dokumentów napisanych w łacinie, proszę sprawdzić Jak napisać prośbę o tłumaczenie metryki

Moderatorzy: elgra, Galinski_Wojciech, maria.j.nie

lit

Sympatyk
Posty: 43
Rejestracja: wt 05 sie 2008, 13:38

Dedit?-łacina

Post autor: lit »

Proszę o przetłumaczenie łacińskiego słowa-"dedit".Z góry dziękuję .Jerzy z Łodzi
Awatar użytkownika
Jol_Kla

Sympatyk
Legenda
Posty: 440
Rejestracja: pt 09 sty 2009, 15:12

Dedit?-łacina

Post autor: Jol_Kla »

dabit qui dedit [dabit kwi dedit] (łc.) kto dał, da (ponownie).

Hasło opracowano na podstawie „Słownika Wyrazów Obcych, cz. 2 - Sentencje, Powiedzenia, Zwroty” Wydawnictwa Europa, pod redakcją naukową prof. Ireny Kamińskiej-Szmaj, autorzy: Mirosław Jarosz i zespół. ISBN 83-87977-08-X. Rok wydania 2001.
pozdrawiam
Jola
Awatar użytkownika
Virg@

Sympatyk
Posty: 790
Rejestracja: czw 19 mar 2009, 16:29

Dedit?-łacina

Post autor: Virg@ »

deditio, deditionis, f - poddanie (się)/kapitulacja (walczących/miasta); zrzeczenie się prawa/tytułu
Awatar użytkownika
Jol_Kla

Sympatyk
Legenda
Posty: 440
Rejestracja: pt 09 sty 2009, 15:12

Re: Dedit?-łacina

Post autor: Jol_Kla »

Jol_Kla pisze:dabit qui dedit [dabit kwi dedit] (łc.) kto dał, da (ponownie).

Hasło opracowano na podstawie „Słownika Wyrazów Obcych, cz. 2 - Sentencje, Powiedzenia, Zwroty” Wydawnictwa Europa, pod redakcją naukową prof. Ireny Kamińskiej-Szmaj, autorzy: Mirosław Jarosz i zespół. ISBN 83-87977-08-X. Rok wydania 2001.

lub

uni dedit quinque talenta, alii autem duo, alii vero unum łac., dosł. 'dał jednemu 5 talentów, drugiemu zaś dwa, a trzeciemu jeden' (każdemu wg zdolności).
Etym. - z Wulgaty (Ew. wg Mat., 25, 15).


pozdrawiam
Jola
chciałam zmienić i dodać a nacisnełam cytuj :oops:
Jola
Ostatnio zmieniony pn 11 sty 2010, 18:50 przez Jol_Kla, łącznie zmieniany 1 raz.
Tomek1973

Sympatyk
Posty: 1847
Rejestracja: pt 16 sty 2009, 22:37

Dedit?-łacina

Post autor: Tomek1973 »

dabit qui dedit [dabit kwi dedit] (łc.) kto dał, da (ponownie).
Ale słowko "dedit" nie oznacza - jak można sądzić z tego tłumaczenia - "da [ponownie]".
Dosłownie tłumacząc tę sentencję: da [ponownie], kto [już] dał.

tomek

dedit - dał, -a, -o
dabit - da
lit

Sympatyk
Posty: 43
Rejestracja: wt 05 sie 2008, 13:38

Dedit?-łacina

Post autor: lit »

Dziękuję za pomoc.Dedit wystepowało przy liście studentów na UJ rok 1453. Dosłownie:Jacobus Nicolai de Lichawa d.2gr.(może dał 2 grosze czesnego?).Pozdrawiam-Jerzy PS d.-to skrót dedit.
Zofia

Sympatyk
Posty: 132
Rejestracja: śr 18 cze 2008, 07:55

zwrot łaciński

Post autor: Zofia »

Proszę o wyjaśnienie co znaczy łaciński zwrot "generum suum"

z góry dziekuję za pomoc
Zofia
Awatar użytkownika
Aftanas_Jerzy

Sympatyk
Posty: 3287
Rejestracja: śr 15 kwie 2009, 15:52

zwrot łaciński

Post autor: Aftanas_Jerzy »

W zależności od kontekstu: gener, generi = zięć, szwagier
Zaimek dzierżawczy trzeciej osoby: suus = swój, własny
suum -i = swoje, swoja własność, swoje mienie, właściwy, należny, dogodny, sam sobie pan

Przy takich sporadycznych tekstach łacińskich radzę skorzystać z linku do "Forum Latinum" (pomoc w tłumaczeniu Łac>Pol)
http://lacina.info.pl/forum/viewforum.php?f=29
Ale tam Regulamin działu ustala konieczność podania min.: pełnego tekstu lub zdania, jeśli cytat to skąd , nie zaczynania tekstu od "Uprzejmie proszę"....etc.
Ostatnio zmieniony pt 15 sty 2010, 09:50 przez Aftanas_Jerzy, łącznie zmieniany 1 raz.
Serdeczne pozdrowienia
Jerzy Aftanas
Awatar użytkownika
kwroblewska

Sympatyk
Ekspert
Posty: 3337
Rejestracja: czw 16 sie 2007, 21:32
Lokalizacja: Łódź

zwrot łaciński

Post autor: kwroblewska »

Witaj,

Nie znam łaciny ale z tego co da się wyguglować to chyba znaczy "zięć jego"

Qui veniens ilico Ricimerem generum suum contra Alanos direxit, virum egregium et paene tunc in Italia ad exercitum singularem.
Upon his arrival he sent against the Alans his son-in-law Riqi-mer {"Darkness-famed," "Dark-renown"}, who was an excellent man and almost the only one in Italy at that time fit to command the army

skorzystałam z linku do słownika lacińsko – polskiego na forgen

http://stronyslawka.ovh.org/lacina/
gener , generi - zięć Rzeczownik: deklinacja II, rodzaj męski (masculinum)
suus , sua , suum - jego, ich (Zaimek: )

Pozdrawiam
Krystyna
Awatar użytkownika
Aftanas_Jerzy

Sympatyk
Posty: 3287
Rejestracja: śr 15 kwie 2009, 15:52

zwrot łaciński

Post autor: Aftanas_Jerzy »

Wszystko zależy od kontekstu: Może być "zięć", a może też być "szwagier". To jednak wyraźna różnica. Trzeba podawać całe zdanie, aby uchwycić ten tzw "kontekst".
Serdeczne pozdrowienia
Jerzy Aftanas
Bartek_M

Członek PTG
Adept
Posty: 3337
Rejestracja: sob 24 mar 2007, 12:47
Kontakt:

zwrot łaciński

Post autor: Bartek_M »

Gener – zięć, szwagier lub narzeczony (!) wnuczki (!!!).

Słówko „suum” bywa sprawcą zabawnych pomyłek, jako że „sus” to świnia i to nie byle jaka, bo odmieniająca się według trzeciej deklinacji :) Stąd na przykład po wyrwaniu z kontekstu zwrotu "suum" niekiedy nie sposób dociec, czy piszący miał na myśli pewien obiekt pozostający doń w relacji pokrewieństwa czy własności (czyjego? suum - swojego), czy może trzodę (kogo? czego? suum - świń), jakiegoś świnopasa (pastor suum).
Zofia

Sympatyk
Posty: 132
Rejestracja: śr 18 cze 2008, 07:55

zwrot łaciński

Post autor: Zofia »

Dziekuję za pomoc a zapis w Tekach Dworzaczka był nastepujący:

dz-c G......a p. kośc. pw Xaweremu Ł......... "generum suum", iż. ten w r. 1770. 28/10 Kunegundę z ol. Teresy T.............. z manifestującym się zrodzoną córkę starszą z jej rzeczami wywiózł, gdy zezn. spał, do D........, tam ją zgwałcił i zaślubił....

wyglada jakby porywający był pozywany przez ojca porwanej, ale ciekawe o co? jak to można sprawdzić w Tekach Dworzaczka? czy jest taka mozliwość? z innych zapisów u Dworzaczka wynika, że wziął posag za porwaną więc o co mógł pozywany? mam jeszcze jedno pytanie, może nie w tym dziale, ale czy w 1770 roku 35 tysięcy złotych i 100 talarów węgierskich to było dużo? co można było za to kupić? czy np. wieś?

Dziekuję za pomoc
Zofia
Bartek_M

Członek PTG
Adept
Posty: 3337
Rejestracja: sob 24 mar 2007, 12:47
Kontakt:

zwrot łaciński

Post autor: Bartek_M »

Wspomniany przez Ciebie zapis wynotował Dworzaczek, jak sprawdziłem, z księgi relacji z grodu wschowskiego - stara sygnatura 188, nowa sygnatura "Wschowa Gr. 221". Protokolon tej księgi jest przechowywany w Archiwum Państwowym w Poznaniu - tam możesz uzyskać wgląd do oryginału, względnie listownie lub telefonicznie zamówić jego cyfrowe zdjęcie (koszt max. kilkanaście złotych). Podajesz wtedy nową sygnaturę, rok, nr folio (od 238v do 241v - przy założeniu a) że na pośrednich stronicach nie znalazła się inna nie wynotowana przez Dworzaczka relacja b) że od lat 70-tych nie zmieniono foliacji) i na wszelki wypadek zaznaczasz, gdzie dokładnie u Dworzaczka znalazłaś tę wzmiankę (+cytat).

Profesor sporządzając ten wypis był świadom różnych możliwości interpretacji owego "genera", stąd zastosował tu brzmienie oryginału, zainteresowanym pozostawiając przyjemność samodzielnej analizy przebiegu całej sprawy.


Pozdrawiam
marcin_rzepecki

Sympatyk
Posty: 28
Rejestracja: wt 17 mar 2009, 18:41
Lokalizacja: Poznań

sens zwrotów łacińskich

Post autor: marcin_rzepecki »

Witam. Często spotykam w księdze zgonów zwroty. Np. "in cametario s. Sebastian" , " ad odes s. Sebastian" i " de Śledzienice ibid". Nie jestem pewien sensu tych zwrotów. Może ktoś potrafi to przetłumaczyć z sensem.
Pozdrawiam
Rzepecki
Bartek_M

Członek PTG
Adept
Posty: 3337
Rejestracja: sob 24 mar 2007, 12:47
Kontakt:

sens zwrotów łacińskich

Post autor: Bartek_M »

in caemeterio... - na cmentarzu [przy kościele/kaplicy] św. Sebastiana

ad aedes... - przy kościele św. Sebastiana

Trzeci zwrot bez fotki i kontekstu nie do rozczytania (przynajmniej przeze mnie).
ODPOWIEDZ

Wróć do „Tłumaczenia - łacina”