Co to za imię i skąd pochodzi?

Pochodzenie (etymologia) nazwisk

Moderatorzy: elgra, Galinski_Wojciech, maria.j.nie

ROMAN_B

Sympatyk
Posty: 1249
Rejestracja: ndz 08 sty 2012, 20:36

Post autor: ROMAN_B »

Witam mlszw.
Poniżej napisałem Ci jak ja widzę prawdopodobne pochodzenia imienia „Деметїй” i jaka może być jego forma w języku polskim i w innych językach.
W imieniu „Деметїй” po literze т znajduje się litera ї. Litera ta znajduje się w alfabecie ukraińskim – cyrylica ukraińska – i jest charakterystyczną literą dla alfabetu ukraińskiego. Litera ї oznacza dwugłoskę ji. W starej pisowni zachodnioukraińskiej litera Ї mogła występować również po spółgłosce, zastępując wówczas teoretyczny dwuznak ЬІ i oznaczając i zmiękczające. Dialekty zachodnioukraińskie jeszcze do połowy XX wieku rozróżniały bowiem i zmiękczające ( pochodzące z dawnych ě, é, í ) i i niezmiękczające oznaczane zwykłą literą І ( pochodzące z dawnego ó ). Zatem imię „Деметїй” jest moim zdaniem imieniem zapisanym cyrylicą ukraińską, w starej pisowni zachodnioukraińskiej Деметїй > Demetij. Obecnie po ukraińsku byłoby to imię Дмитро́ > Dmytro. Polskim odpowiednikiem imienia Деметїй byłoby imię Demet; łacińskim odpowiednikiem byłoby imię Demetius a rosyjskim imię Дми́трий ( Dmitrij ). Niemniej jednak, moim zdaniem, może to być znane imię, które posiada wiele odmian. Do Polski z zachodniej Europy imię to dotarło w łacińskiej formie: Demetrius, Demytrysz, Demetrysz, które po polsku brzmi Demetriusz. Ze wschodu Europy na tereny polskie imię to trafiło w wielu formach, między innymi jako: Dymitr, Demitr, Dymets, Dmitro. Imię to też trafiło do polski z Grecji za pośrednictwem cerkwi grekokatolickiej w formie Dimitrios i w takiej formie było zapisywane w urzędowych dokumentach. Niemniej jednak w innych dokumentach i potocznej mowie występowało w formie Dimitris. Na zakończenie dodam że imię Demetriusz po rosyjsku posiada wiele form: Дмитрий ( Dmitrij ); Димитрий ( Dimitrij ); Деметрий ( Demetrij ).

Druga wersja:

Imię Деметїй ( Demetij ) jest imieniem rzadkim i trudno znaleźć o nim informacje. Niemniej jednak, na stronie Biblioteki Sejmowej, w zakładce „Parlamentarzyści” znalazłem rekord dotyczący senatora Innocentego Głowackiego ( właściwie Hłowaćkyj Inocentyj ), który był senatorem 3 kadencji Senatu II RP w latach 1930 – 1935 z województwa wołyńskiego. Nota biograficzna dotycząca tego senatora mówi, że był pochodzenia ukraińskiego a jego ojcem był Demetij. Imię Demetij w tej nocie tłumaczone jest na język polski jako Demencjusz. Tak więc, ukraińskie imię Demetij ( Деметїй ) po polsku powinno brzmieć Demencjusz. Choć na stronie Wikipedii mówi się że senator był synem Dementija (Demetriusza, Dymitra).

W języku rosyjskim istnieje imię Деметий, Дометий ( w transliteracji odpowiednio: Demetij, Dometij ), które na język polski tłumaczone jest jako Demet. Natomiast w języku łacińskim jego odpowiednikiem jest imię Demetius. Można z tego wysnuć wniosek, że rosyjskie imię Деметий, Дометий ( Demetij, Dometij ) może być odpowiednikiem ukraińskiego imienia Деметїй (Demetij ). Zatem imię Demet może być zdrobniała formą imienia Demencjusz – to tylko teoria, hipoteza.

Niestety nigdzie nie znalazłem jak imię Деметїй, zapisane w takiej formie, jest tłumaczone na język polski lub inne języki. Może ktoś na forum zna właściwą formę i zaproponuje inne pochodzenie imienia „Деметїй” i jego polskie odpowiedniki, ja proponuję Ci tak jak napisałem powyżej – są to tylko hipotezy.

Pozdrawiam – Roman.

Źródła:
https://pl.wikipedia.org/wiki/%D0%87_(cyrylica)
https://pl.wikipedia.org/wiki/%D0%86_(cyrylica)
http://biblioteka.sejm.gov.pl
https://bs.sejm.gov.pl/F/NAVGHAEBC4GKP5 ... format=999
https://pl.wikipedia.org/wiki/Innocenty_Głowacki
http://www.allmonarchs.net/uk/other/cel ... nyfed.html
http://www.rulit.me/books/oshibka-mozai ... 51-86.html
http://drw.saw-leipzig.de/31188.html
https://pl.wikipedia.org/wiki/Demetriusz_(imi%C4%99)

Ps. Zmodyfikowałem trochę mój post i dodałem źródła.
Ostatnio zmieniony czw 08 paź 2015, 03:11 przez ROMAN_B, łącznie zmieniany 3 razy.
mlszw

Sympatyk
Posty: 884
Rejestracja: śr 01 paź 2014, 19:30
Lokalizacja: Gdańsk

Post autor: mlszw »

@apss
Nie. Właśnie byłem zaskoczony wystąpieniem tego imienia w tym spisie, i dlatego usiłuję się czegoś dowiedzieć. Być może nie orientuje się Pan o dokument jakiej rangi tu chodzi. To jest kopia fragmentu spisu utrzymywanego przez gubernialną deputację ds. weryfikacji szlachectwa. Takie komisje działały we wszystkich guberniach i drobiazgowo spisywały członków rodzin szlacheckich. Każdej rodzinie poświęcano osobny, wydzielony zapis. Demetij to jest krewny mojego bezpośredniego przodka. Choć identyfikuję wiele osób z tego spisu, to nie mam żadnych danych o Dementim. Rodzina osiadła w Inflantach w poł. XVII-ego wieku, ale pierwotnie pochodziła ze Żmudzi. Raczej nie oczekiwałem żadnych koneksji unickich, a tu bach. Dlatego pytam jak mogła wyglądać sprawa chrztu. Czy w ogóle mogł się odbyć w kościele katolickim, czy też nie?

@Wiktor_Witek
Imię Dominik było częste w tej rodzinie. Więc Pańskie wyjaśnienie brzmi prawdopodobnie. Bardzo dziękuję. Czyżby to mogłoby to oznaczać, że on albo rodzice przeszli na prawosławie? Być może ze względów koniunkturalnych. Kłopot polega na tym, że poza tym, co powyżej napisał apss, nie mogę znaleźć niczego o tym imieniu, choć sporadycznie występuje w internecie.

@ROMAN_B
Czy może Pan poprzeć tę etymologię jakimiś źródłami. To bardzo ciekawe, co Pan pisze.

Pozdrawiam
mlszw
apss

Sympatyk
Posty: 56
Rejestracja: sob 16 sty 2010, 13:21

Post autor: apss »

@mlszw

Doskonale orientuję się, o jaki spis chodzi. :)
Próbuję jednak dociec, w jaki sposób wiążesz osoby ze spisu z 1832 r. z osobami odnalezionymi w metrykach po 1835 roku i skąd wiesz, że to krewny przodka, nie widzac bowiem dokumentów, trudno samemu cokolwiek wnioskować, a teoretyczne roaważania nie zawsze znajduja potwierdzenie w praktyce.

Informację o imieniu Dementij zaczęrpnęłąm ze słownika znanego białoruskiego lingwisty Nikołaja Biryłło "Беларуская антрапанімія. 3. Структура ўласных мужчынскіх імен. Мінск, 1982." oraz z "Prawosławnej encyklopedii" pod red. Patriarchy Moskiewskiego Kiryłły.
Druga pozycja dostępna jest w internecie.
bolesta
Posty: 9
Rejestracja: pn 21 wrz 2009, 01:32

Aftenazy

Post autor: bolesta »

Czy ktoś spotkał się z takim imieniem? Pseudonim ( może od postaci literackiej)? Połowa XIX w.
Awatar użytkownika
arsart

Sympatyk
Nowicjusz
Posty: 144
Rejestracja: sob 29 lip 2006, 12:52
Lokalizacja: Bielsk Podlaski

Post autor: arsart »

jest to forma kanoncznego imienia Atanazy.
Greg40

Sympatyk
Posty: 173
Rejestracja: wt 03 cze 2008, 17:39

Post autor: Greg40 »

Dodając - używana głównie w kościołach greckokatolickich i prawosławnych.
Grzegorz
Bożena_Cz

Sympatyk
Posty: 23
Rejestracja: pn 01 lut 2016, 23:41

popularność imion

Post autor: Bożena_Cz »

Witam

Czy imiona Stefan i Roman w latach około 1777 roku są imionami popularnymi. Czy często występują w tamtym czasie.

Pozdrawiam

Bożena
Gawroński_Zbigniew

Sympatyk
Posty: 2694
Rejestracja: wt 16 cze 2015, 13:29

Post autor: Gawroński_Zbigniew »

Dane za rok 1817
imię Roman - nie występuje (tzn poniżej 1%)
imię Stefan - 16/1583 tj poniżej 2%
Zestawienie na podstawie spisu oficerów Królestwa Kongresowego

Dane za rok 1820: żadne nie występuje, tzn poniżej 1%.
Na podstawie zestawienia studentów Uniwersytetu Wileńskiego.

Dane za rok 1767: żadne nie występuje, tzn poniżej 1%.
Statystyka obejmuje Podhalan na podstawie imion gimnazjalistów w Nowym Targu.

Dane za rok 1764:
imię Stefan: 62/5787 tj poniżej 2%
imię Roman - nie występuje (tzn poniżej 1%)
Zestawienie na podstawie imion elektorów króla Stanisława Augusta Poniatowskiego.

W lekcji Augusta II Stefanów było więcej - pomiędzy 2 i 3 %.
Z kolei za Jana Kazimierza było już prawie 4%
Cały czas cytuję dane z elekcji.

Wszystkie dane zaczerpnięte z "Księgi imion" Bystronia
Zbigniew
jamiolkowski_jerzy

Sympatyk
Adept
Posty: 3178
Rejestracja: śr 28 kwie 2010, 19:24

Post autor: jamiolkowski_jerzy »

O jaka część kraju chodzi? Trzeba brać pod uwagę że jeszcze w XVIII wieku (przynajmniej w wielu regionach) imiona Stefan i Szczepan były traktowane jako to samo imię . Zdecydowanie częściej pisano Szczepan a wtedy okaże się że było to popularne imię
Bożena_Cz

Sympatyk
Posty: 23
Rejestracja: pn 01 lut 2016, 23:41

popularnośc imion

Post autor: Bożena_Cz »

Witam serdecznie

Zbigniewie, widzę, że imiona te były mało popularne.
Co wobec tego można zasugerować, że rodzice nadali dziecku takie imię. W okolicznych miasteczkach i wioskach dosłownie nie pojawiają się te imiona. Czy osoby z tym imieniem by były z innych stron?
Nie ma o nich wzmianki przed rokiem 1772. Dotyczy Podola (kresy wschodnie).

Pozdrawiam

Bożena
Gawroński_Zbigniew

Sympatyk
Posty: 2694
Rejestracja: wt 16 cze 2015, 13:29

Post autor: Gawroński_Zbigniew »

Szanowna Pani. W tym czasie imię Stefan - król nadawano w zasadzie (chociaż nie było to normą) dzieciom urodzonym w okolicach czasowych pokrywających się ze wspomnieniem kościelnym tego imienia. Tak się składa, że 16 sierpnia to fatalna data i jest zdominowana przez Ambrożego i Rocha, dzień później jest Izydor i Jacek. Nieco więcej szczęścia miał Stefan/Szczepan z 25 grudnia - ten akurat nie miał ważnych konkurentów

Z kolei imię Roman nie miało żadnego popularnego świętego. Chociaż było ich ponad 20 to poza św męczennikiem wspominanym 9 sierpnia o reszcie wiedzą tylko specjaliści. Na dodatek Bollandyści zakwestionowali w ogóle jego istnienie, jako, że najprawdopodobniej poplątano go z innym świętym z Antiochii z tych samych czasów. ( sierpień to oczywiście św. Jan - jeden z fafdziesięciu Janów. Nawet nie bardzo potrafię znaleźć który.

Moim zdaniem tego rodzaju nadanie imienia świadczy raczej o "rozgarnięciu" rodziców. Świadczyć może również, że mają już dziecko o imieniu "ukrytym" pod tą datą (wspomnianą wcześniej).
Pozdrawiam pięknie.
Zbigniew
Bożena_Cz

Sympatyk
Posty: 23
Rejestracja: pn 01 lut 2016, 23:41

Post autor: Bożena_Cz »

Witam

Zbigniewie jestem wdzięczna za Pana pomoc. Takiej wiedzy nie znałam. Jest to jakaś wskazówka, którą należy mieć na uwadze.
Dziękuję bardzo.
Jestem Bożena.

Pozdrawiam serdecznie

Bożena
Awatar użytkownika
Krzysztof_Wasyluk

Sympatyk
Posty: 766
Rejestracja: śr 02 kwie 2008, 22:51

Post autor: Krzysztof_Wasyluk »

Często wśród grekokatolików i prawosławnych występują odimienne nazwiska Romaniuk i Stefaniuk, co może wskazywać częstsze ich pojawianie się niż w tych statystykach.

Krzysztof
Krzysztof Wasyluk
Bożena_Cz

Sympatyk
Posty: 23
Rejestracja: pn 01 lut 2016, 23:41

Post autor: Bożena_Cz »

Witam

Panie Krzysztofie dziękuję za wskazanie jakiejś drogi. Jest ona słuszną uwagą. Ale myślę sobie, że nie na tym było oparte nadanie imion dzieciom Roman i Stefan (zapisywani po łacinie jako Romanus i Stephanus) urodzeni zaraz po I Rozbiorze Polski. Byli oni wyznania rzymskokatolickiego.

Bożena
marciniak_ewa

Sympatyk
Posty: 12
Rejestracja: sob 18 cze 2016, 19:42

Post autor: marciniak_ewa »

Witam,

W ksiegach metrykalnych moich przodkow widnieje imie ktore zostalo zaindeksowane jako Wenecja. Jednak szukajac w sieci nie znalazlam zadnych wzmianek o tym imieniu na przelomie wiekow.

Poniewaz Wenecja wedlug metryk urodzila sie okolo roku 1808, a metryki dostepne online zaczynaja sie od roku 1810, nie moge nigdzie znalezc metryki jej urodzenia. Wszelkie wzmianki pochpodza z metryk urodzin jej dzieci z mezem Joachimem. Co dziwniejsze metryki zawieraja imie Wenecja do okolo 1830 roku. Pozniejsze metryki urodzen dzieci Joachima uzywaja imienia Teodora. Stad moje pytanie- czy ktos spotkal sie z takim imieniem wczesniej? Czy Wenecja i Teodora to to samo imie? Nie znalazlam zadnych wzmianek na temat smierci Wenecji i ponownego slubu Joachima z Toeodora wiec probuje ustalic czy to ta sama osoba. Czy to mozliwe ze Wenecja to imie obce, ktore po chrzcie zostalo zamienione na Teodora? Ponizej 2 linki do metryk. Z gory dziekuje za pomoc.

http://metryki.genealodzy.pl/metryka.ph ... 2072&y=984

http://metryki.genealodzy.pl/metryka.ph ... 1996&y=979
ODPOWIEDZ

Wróć do „Pochodzenie nazwiska”