Witam.
Prawdopodobnie na fotografii znajdują się osoby związane z Korpusem Ochrony Pogranicza. Najprawdopodobniej są to Instruktorzy Oświatowo - Propagandowi Korpusu Ochrony Pogranicza. Instruktorzy Oświatowi byli pracownikami cywilnymi wojska. Formacja ta powstała w 1934 roku. W tamtych czasach była to jedyna grupa pracowników cywilnych, która nie będąc zawodowymi podoficerami i oficerami wojska nosiła specjalne umundurowanie, które zostało określone w przepisach mundurowych wojska polskiego. Poniżej cytuję opis umundurowania Instruktorów Oświaty KOP jaki znajduje się na portalu Muzeum Polskich Formacji Granicznych im. mjr. Władysława Raginisa:
http://www.muzeumsg.pl/index.php?option ... mitstart=1
„Ze względu na szczególny charakter zadań realizowanych przez instruktorów - pracowników cywilnych wojska, obowiązywało ich noszenie specjalnego umundurowania, odróżniającego ich od kadry oficerskiej i podoficerskiej KOP. W skład umundurowania instruktorów wchodziły: czapka KOP, z usztywnieniem denka drucianą obręczą, z orzełkiem i granatowym otokiem piechoty ze srebrną podpinką; bluza mundurowa oficerska (wz.19) z wykładanym kołnierzem (frencz), zielona koszula sportowa i zielony krawat, pas główny z paskiem przez ramię, spodnie bryczesy do butów kawaleryjskich. Umundurowanie uzupełniał płaszcz kawaleryjski. Na naramiennikach bluzy mundurowej oraz płaszcza przewidywano umieszczenie godła, które miało być określone w późniejszym okresie. Noszenie umundurowania po służbie oraz przy pracy z ludnością cywilną było nieobowiązkowe.
We wrześniu 1936 r., w związku ze zmianami przepisów mundurowych w Wojsku Polskim, a co za tym idzie również w Korpusie Ochrony Pogranicza, zmienione zostało również umundurowanie oficerów oświaty i propagandy. Dowódca KOP rozkazem z 14 września 1936 r., ustalił nowy zestaw umundurowania instruktorów, obowiązujący podczas wystąpień służbowych. W skład umundurowania wchodziła m.in. usztywniona czapka okrągła KOP (nowego wzoru) dla oficerów młodszych bez oznaki stopnia z daszkiem okutym blachą ciemno oksydowana na kolor starego srebra, orzełkiem, sprzączkami, suwakami oraz guzikami oksydowanymi na stare srebro. W czapkach na linii złączenia otoku z brytami bocznymi, wszyty był galon o szerokości 6 mm, również w kolorze starego srebra. Ponadto pomiędzy denkiem czapki a brytami, wszyta była wypustka w kolorze zielonym. Na granatowym otoku, w miejscu przewidzianym na gwiazdkę podporucznika, przypięta miała być miniatura specjalnej odznaki KOP (wg wzoru zał. nr 3). Czapki garnizonowe wykonane były z tkaniny czesankowej - kamgarnu. Dla instruktorów przewidziana była Kurtka mundurowa nowego wzoru, jednak ze zmienionym krojem kołnierza i zapięciem z przodu (wg wzoru zał. nr 1). Na patkach kołnierzy przypięte były odznaki KOP (wg wzoru zał. nr 2). W skład umundurowania instruktorów wchodziły także: spodnie oficerskie (bryczesy) do butów koloru czarnego, bez prawa przypinania do nich ostróg; pas główny oficerski ze sprzączką dwubolcową, bez paska przez ramię. Do munduru obowiązywała koszula z wykładanym kołnierzem i krawat koloru khaki. Natomiast podczas uroczystych wystąpień noszona była biała koszula z czarnym krawatem. Ponadto instruktorzy nosili płaszcze nowego wzoru, takie jak dla oficerów, jednorzędowe zapinane z przodu na sześć guzików, ale bez odznak broni i prawa do naszywania wstążek odznaczeń. Na patkach kołnierza płaszcza, podobnie jak na kurtce mundurowej przypinane były odznaki KOP. Zestaw mundurowy uzupełniały rękawiczki koloru brązowego. Innowacją nowego zestawu mundurowego, były specjalne odznaki KOP (normalne o średnicy 28 mm i miniatury - 18 mm), wykonane z białego metalu, oksydowanego na kolor starego srebra.
Poza służbą dowódca KOP zezwolił instruktorom na noszenie oficerskich spodni długich do trzewików koloru czarnego oraz peleryn sukiennych lub przeciwdeszczowych nowego wzoru bez oznak broni. Zestaw mundurowy obowiązywał z dniem 1 kwietnia 1938 roku. W okresie przejściowym dopuszczalne było donaszanie dotychczasowego umundurowania wprowadzonego w 1934 r.”
Na fotografii, którą Pani zamieściła na forum, osoby tam uwidocznione noszą okrągłe czapki Korpusu Ochrony Pogranicza. Ubrane są w oficerski mundur wojskowy z wykładanym kołnierzykiem. Osoby te nie mają żadnych dystynkcji wojskowych na otokach czapek, pagonach kurtek mundurowych. W miejscach gdzie powinny znajdować się wizerunki stopni wojskowych ( czapka i pagony ) widnieje okrągły emblemat. Na patkach kołnierza kurtki widoczny jest okrągły emblemat.
Moim zdaniem, charakterystyczne cechy umundurowania osób znajdujących się na fotografii pozwalają z dużym prawdopodobieństwem postawić tezę, że są to Instruktorzy Oświatowo – Propagandowi Korpusu Ochrony Pogranicza.
Nie jestem znawcą umundurowania WP z okresu II RP i moje ustalenia są tylko przypuszczeniami. Może ktoś na forum, kto zna się na umundurowaniu WP z okresu II RP, zweryfikuje moje przypuszczenia.
Wracając do Instruktorów Oświatowych KOP. Jak wspomniałem powyżej, byli to cywilni pracownicy ( w późniejszym okresie nazywani byli oficerami oświatowymi ). Zatrudniani byli do służby w charakterze pracowników cywilnych kontraktowych ( w skrócie: p. c. k ). Do służby przyjmował ich komendant KOP. Początkowo byli to oficerowie rezerwy z odpowiednim wykształceniem, które umożliwiało realizację zadań kulturalno-oświatowych. W późniejszym okresie do służy na stanowisku Instruktora Oświaty przyjmowani byli zawodowi podoficerowie po ukończeniu kursu dla Instruktorów Oświatowo – Propagandowych.
Do głównych zadań Instruktora Oświatowo – Propagandowego należało między innymi: organizowanie i nadzorowanie nauczania w „żołnierskich szkołach początkowych”, pomoc w dokształcaniu podoficerów, propagowanie czytelnictwa i prowadzenie bibliotek, organizowanie i opieka nad świetlicami, pomoc w działalności teatrów amatorskich, chórów itp. W zakresie wychowania instruktorzy mieli obowiązek pomocy w prowadzeniu pogadanek w pododdziałach batalionów, hufców przysposobienia wojskowego oraz prowadzenie propagandy wśród mieszkańców pogranicza.
Więcej o formacji Instruktorów Oświatowo – Propagandowych przeczyta Pani na stronie Muzeum Polskich Formacji Granicznych im. mjr. Władysława Raginisa, pod linkiem:
http://www.muzeumsg.pl oraz w zakładce – umundurowanie:
http://www.muzeumsg.pl/index.php?option ... &Itemid=21
Jeżeli uzna Pani, że moje przypuszczenia są prawdopodobne, to proponuję aby sprawdziła Pani w archiwum głównym Straży Granicznej czy przodek Pani był zatrudniony w Korpusie Ochrony Pogranicza jako pracownik cywilny kontraktowy ( p.c.k. ) na stanowisku Instruktora Oświatowo – Propagandowego.
Życzę powodzenia – Roman.
