Znaczenia słów, jaki to stan, zawód? - j. polski

[Sroczyński_Włodzimierz]

nie zmieniaj treści spisywanego dokumentu:(

[kulik_agnieszka]

Trochę nie w temacie bo nie chodzi o stan ani zawód ale raczej funkcję/ urząd.
Chodzi mi o praktyczny zakres obowiązków na konkretnych funkcjach w XVII wieku.
1. Komornik ziemski. Czy to Sędzia ziemski? Jaki miał zakres obowiązków?
2. Notariusz kancelarii
3. vice Regent czyli najpewniej zastępca regenta.
Gdybyście podesłali mi jakąś lekturę poza ogólnikami wikipedii byłabym wdzięczna.
Agnieszka

[Ewka58]

Trochę nie w temacie bo nie chodzi o stan ani zawód ale raczej funkcję/ urząd.
Chodzi mi o praktyczny zakres obowiązków na konkretnych funkcjach w XVII wieku.
1. Komornik ziemski. Czy to Sędzia ziemski? Jaki miał zakres obowiązków?
2. Notariusz kancelarii
3. vice Regent czyli najpewniej zastępca regenta.
Gdybyście podesłali mi jakąś lekturę poza ogólnikami wikipedii byłabym wdzięczna.
Agnieszka

Mam przed soba Encyklopedię urzędów i godności w dawnej Polsce Zbigniewa G óralskeigo. Niestety tych funkcji nie ma. Moge przesłać bibliografię i wyaz haseł.
Ewa

[mszatilo]

Trochę nie w temacie bo nie chodzi o stan ani zawód ale raczej funkcję/ urząd.
Chodzi mi o praktyczny zakres obowiązków na konkretnych funkcjach w XVII wieku.
1. Komornik ziemski. Czy to Sędzia ziemski? Jaki miał zakres obowiązków?
2. Notariusz kancelarii
3. vice Regent czyli najpewniej zastępca regenta.
Gdybyście podesłali mi jakąś lekturę poza ogólnikami wikipedii byłabym wdzięczna.
Agnieszka

1. Komornik ziemski to zdecydowanie nie jest sędzia ziemski. Najprawdopodobniej chodzi o komornika granicznego. Warto przeczytać hasło "komornik" w Encyklopedii Staropolskiej Glogera: https://pl.wikisource.org/wiki/Encyklop ... a/Komornik

2. Notariusz kancelarii - zależy jakiej kancelarii, bo różna mogła być w nich hierarchia. Generalnie w urzędach staropolskich wyróżniano pisarzy (łac. scriba) i notariuszy (łac. notarius), którzy byli pisarzami "wyższego stopnia". Taki notariusz był z pewnością odpowiedzialny za spisywanie dokumentów i uczestniczył w czynnościach podejmowanych przez dany urząd. Co dokładnie robił, zależy już od kancelarii.

3. Vice regent - tak, to zastępca regenta, ale oba urzędy znajdują się poza katalogiem klasycznych urzędów ziemskich. Urzędy te pełniono z poruczenia, a więc ciężko też określić jakimi sprawami zajmował się vice regent, bo ten zajmował się tym, co regent mu zlecić.

Przykro mi, że nie pomogłem bardziej.

Michał

[jamiolkowski_jerzy]

W tej samym duchu co wyżej
1.Komornik to było pojęcie (i urząd) bardzo wieloznaczne, niekoniecznie sądowe,
https://pl.wikisource.org/wiki/Encyklop ... a/Komornik
Stąd niezbędna jest znajomość kontekstu użycia. Z czynnościami sądowymi bardziej kojarzy się urząd podkomorzego i instytucja sądów podkomorskich
https://pl.wikisource.org/wiki/Encyklop ... Podkomorzy
niezwykle ważna, z uwagi na podziały ziemskie. No i istotny jest kontekst geograficzny. Na Litwie komornik bardziej kojarzy się z mierniczym , geometrą.
2.Notariusz kancelarii ? to wymaga doprecyzowania Kiedy i jakiej kancelarii.
3.Wice regent? Tak to zastępca regenta, tyle że wymaga doprecyzowani a znaczenia pojęcia regent. Tez potrzebny byłby kontekst informacji będącej podstawa pytania. . W najpowszechniejszym znaczeniu był to urzędnik grodzki zarządzający kancelarią grodzką, starościńską
Pozdrawiam

[kulik_agnieszka]

Dziękuję Michale.
Sprawa dotyczy jednego "pacjenta" w tym samym okresie,za Jana III. Pwnie zastępował regenta pod jego nieobecność. W Encyklopedii Glogera: "Komornik podkomorzego, jako sędziego granicznego, zwany „komornikiem granicznym“, musiał być mierniczym i stąd na Litwie dotąd geometrę zowią komornikiem, tak samo jak w Koronie nazywają tak egzekutora sądowego i podatkowego, ponieważ dawniej czynności te spełniali komornicy książąt i sędziów." Trzeba będzie więcej poczytać.
Agnieszka

[jamiolkowski_jerzy]

Na wszelki wypadek niezbędne doprecyzowanie. Wiceregentów w danym sądzie było wielu, był to urząd stały tytularny. Obecność czy nieobecność regenta była bez znaczenia.

[Jan_Szot]

Mam określenie zawodu z którym wcześniej się nie spotkałem, a chodzi o "wołowiec dworski" czy dobrze rozumiem, że chodzi o osobę wypasającą woły?

[Janiszewska_Janka]

Przepraszam, już milczę

[Kamiński_Janusz]

Z ciekawości: prosze o link do aktu z tym określeniem zawodu

[Gawroński_Zbigniew]

Wołowiec p. Wolarz. Troć. Stan Wołowców, co woły paszą. Petr.
Wołowcy tamtędy ciężkie wozy pędzą. Toł,
Przez wołowca w ewangielji co ś.
rozumieć ma, który kupił pięć jarzm wołów
i chce ich spróbować? Wuj.
Przez wołowce tu rozumieją s\ ludzie pracami niepomiernemi i gospodarstwy wielkiemi uwikłani. Żarn.
Nicefora patryjarchę, że z nizkiego stanu był, wołowcem nazwano. Skar.
Pisarz gorzelniany, 2 parobków od gorzelni, Wołowiec. Gac.

Za słownikiem warszawskim.

[Agata_KJ]

Witam,

chciałaby zrozumieć czym dokładnie zajmowali się strażnicy skarbu miejskiego lub też strażnicy skarbowi graniczni. Mneij więcej z tej nazwy można się co nieco domyślić, jednak zastanawiam się, dlaczego osoby tej profesji były tytułowane per "jaśnie pan". Jak wyglądał zakres obowiązków takich strażników?

Okres, który mnie interesuje to pierwsza połowa XIX wieku Kongresówka lub granica Kongresówki z WKP.

Pozdrawiam
Agata KJ

[Andrzej75]

zastanawiam się, dlaczego osoby tej profesji były tytułowane per "jaśnie pan".

Naprawdę tak napisano w dokumencie? Czy może raczej jest tam jakiś skrót, np. JPan — a to wcale nie znaczy "jaśnie pan", tylko "jegomość pan"...

[Janiszewska_Janka]

Przepraszam, już milczę

[Sroczyński_Włodzimierz]

..no jak urząd celny bardziej niż straż graniczna