Mateusz3000 pisze:Dobry wieczór,
Mam jeszcze jedną prośbę, a mianowicie zależy mi na ustaleniu pochodzenia nazwiska Misiorowski. Przodkowie mojej babci Misiorowskiej pochodzili z Uścia Solnego, udało mi się dotrzeć do 1700 roku. Nazwisko to dawniej było zapisywane jako Mysiorowski.
Serdecznie pozdrawiam
Mateusz
Mateuszu, dobry wieczór.
Zauważyłem, że pani Ewa przekazała Ci informacje o etymologii nazwiska Misiorowski. Ja, z mojej strony nieco rozbuduję przypuszczalną genezę nazwy osobowej Misiorowski. Zaproponuję Ci też etymologię nazwy osobowej Mysiorowski i Misiurowski, która rzuci nieco światła na ich ewentualne pochodzenie.
Rozważania o genezie nazwiska Misiorowski, Mysiorowski, Misiurowski.
Uście Solne – wieś (dawniej miasto) obecnie położona w województwie małopolskim, w powiecie brzeskim, w gminie Szczurowa, na prawym brzegu Raby, opodal jej ujścia do Wisły. W Uściu znajduje się parafia rzymskokatolicka.
Faktycznie w miejscowości Uście Solne występuje nazwisko Misiorowski, na przykład Jan Misiorowski, Ochotnicza Straż Pożarna w Uściu Solnym.
http://www.szczurowa.nazwa.pl/artykuly/ ... solne.html
W Krakowie w roku 1906 nakładem Akademii Umiejętności ukazała się publikacja dr Zofii Daszyńskiej – Golińskiej pt. „Uście Solne. Przyczynki historyczno – statystyczne do dziejów nadwiślańskiego miasteczka. Studyum archiwalne”. W książce tej na stronie 64 przeczytasz ciekawą informację o rodzinie Misorowskich, to jest o mężu i żonie, i ich potyczkach z wymiarem sprawiedliwości w roku 1744. Link do książki, którą możesz przeczytać on-line albo pobrać na dysk własnego komputera i dopiero przeczytać:
https://obc.opole.pl/dlibra/publication ... 14/content Polecam Ci te opracowania. Jest w nim bardzo dużo informacji o historii miasteczka, ludziach w nim mieszkających itp.
W mojej ocenie: 1. nazwisko Misiorowski powstało poprzez dodanie do tematu Misior- przyrostka -owski [ Misior- + - owski = Misiorowski ],
2. nazwa osobowa Mysiorowski została utworzona poprzez dodanie do tematu Mysior- przyrostka -owski [ Mysior- + -owski + Mysiorwski ].
Przyrostek -owski ma kilka funkcji. Gdy dodawany jest do rzeczownika:
1. tworzy przymiotnik relacyjny,
2. tworzy przymiotnik dzierżawczy,
3. rzeczownika – nazwy własnej – tworzy polskie nazwiska.
Nazwisko Misiorowski.
Pani Ewa już wyjaśniła jego przypuszczalną etymologię. Ja, trochę rozszerzę tą genezę. W mojej ocenie mogło powstać od nazwy osobowej:
1. Misior a ono od apelatywu misiarz. Misiarz to człowiek, który kastruje zwierzęta, ten co je misi. Zatem, misiarz to zawód. W takim razie Misior to nazwisko odzawodowe,
2. Misior, które mogło powstać od przezwiska Misior w znaczeniu miś [ niedźwiedź, grubas ]. Wobec tego pierwszy Misior to prawdopodobnie osoba dobrze zbudowana, można by powiedzieć gruba i silna.
Nazwisko Mysiorowski.
W swoim poście napisałeś, że „Przodkowie mojej babci Misiorowskiej pochodzili z Uścia Solnego, udało mi się dotrzeć do 1700 roku. Nazwisko to dawniej było zapisywane jako Mysiorowski.”. Z Twojej informacji wynika, że nazwisko Mysiorowski jest tożsame z nazwą osobową Misiorowski. W takim razie w mianie Mysiorowski musiałoby dojść do przejścia samogłoski Y w samogłoskę I [ y > i ]. Taki proces fonetyczny jest jedną z cech dialektu mazowieckiego, na przykład: dym > dim, ryby > ribi, syn > sin, byk > bik. Prof. dr hab. Halina Karaś tak pisała o samogłosce y: „Samogłoska y w gwarach. Spośród samogłosek jasnych największe różnice w gwarach w porównaniu z językiem ogólnym wykazuje samogłoska y. W Polsce północnej (Mazowsze, Mazury, Warmia, Suwalszczyzna, ziemia chełmińsko-dobrzyńska, Kociewie, Bory Tucholskie, Krajna) dokonało się zatarcie różnicy artykulacyjnej między i oraz y. Cecha ta ograniczona linią przechodzącą koło Suwałk, Lublina, Otwocka, Torunia, Złotowa, Gdańska sięga także Małopolski północnej (Pogranicze z Mazowszem, Lubelszczyzna). Samogłoska y brzmi jako yi, czyli głoska przednia, bardzo zbliżona do i bądź całkowicie z nią utożsamiona, z tym że nie miękczy poprzedzającej spółgłoski.”. Z tego co mi wiadomo Uście Solne nie leży w regionie opisanym przez prof. Karaś. Są to tylko moje czysto teoretyczne rozważania. Mateuszu, jeśli masz dowody, na przykład metryki, które świadczą, że Misiorowscy wcześniej nazywali się Mysiorowscy, to wszystko jest w porządku. Tak więc z jakiegoś powodu mogło dojść do wymiany samogłoski y w smogłoskę i [ y > i ] i tym sposobem miano Mysiorowski przeszło w nazwę Misiorowski. Jednak moim zdaniem utożsamianie nazwiska Mysiorowski z mianem Misiorowski wymaga pogłębionego badania. To już pozostawiam Tobie.
Jak napisałem powyżej nazwa osobowa Mysiorowski zbudowana jest z tematu Mysior- oraz przyrostka -owski [ Mysior- + owski = Mysiorowski ]. W mojej ocenie nazwisko Mysiorowski utworzone zostało poprzez dodanie do nazwy osobowej Mysior przyrostka -owski. Prof. Kazimierz Rymut w swojej publikacji pt. Nazwiska Polaków, Zakład Narodowy im. Ossolińskich Wydawnictwo, Wrocław-Warszawa-Kraków 1991 twierdzi, że nazwisko Mysior znajduje się w grupie nazw osobowych, które powstały od mysz lub/i od imion na My- typu Myślibor. Internetowy słownik nazwisk w Polsce Instytutu Języka Polskiego Polskiej Akademii Nauk tak definiuje pochodzenie miana Mysior: „Mysior, od gw. ap. mysior 'samiec myszy; szczur' , por. ap. myszur 'samiec myszy'” – nazwisko przezwiskowe.
Nazwisko Misiurowski.
Na podstawie indeksów parafii Uście Sole, które znajdują się w Genetyce, i z których wynika, że w tej parafii i w mieście Uście Solne występowała też nazwa osobowa Misiurowski.
https://geneteka.genealodzy.pl/index.ph ... rdertable=
Moim zdaniem miano Misiurowski powstało z tematu Misiur- oraz przyrostka -owski [ Misiur- + -owski = Misiurowski ].
Z jakimś prawdopodobieństwem temat Misiur- odpowiada nazwie osobowej Misiur. W takim razie nazwisko Misiurowski powstało od nazwy osobowej Misiur, która pochodzi od przezwiska Misiur a ono od wyrazu pospolitego misiur ‘miś’.
Miano Misiur niekoniecznie musi mieć polskie korzenie. Julia Krajcarz jest autorką książki noszącej tytuł „Aksak, Korsak i Bałłaban. Polskie nazwiska tatarskiego i tureckiego pochodzenia”, która wydana została przez Muzułmański Związek Religijny w Rzeczypospolitej Polskiej Najwyższe Kolegium Muzułmański we Wrocławiu w roku 1443/2021. Na stronie 76 autora wymienia nazwisko Misiura, które tak definiuje [ cytuję ]: „Misiura – słowo pospolite misiurka, czyli rodzaj hełmu typu wschodniego, złożonego ze sztywnej części metalowej, osłaniającej czaszkę, oraz czepca kolczego, przypiętego wokół z pozostawieniem części otwartej na twarz. Pochodzi od arabskiej nazwy Egiptu – Misr – z tureckiego Mısır (azerbejdżańskie Misir). Takie hełmy mieli posiadać mongolscy lub tureccy zdobywcy ziem Egiptu. Inne nazwiska: Miserski,
Misiur, Misiurek, Misiurewicz, Misiurka, Misiurkiewicz, Misiurna, Misiurny, Misiuro, Misiurski, Missura.”. Biorąc to pod uwagę, miano Misiur [ Misiurowski ] z jakimś prawdopodobieństwem może mieć turecko – tatarskie pochodzenie.
Mateuszu, to tylko moje rozważania na temat możliwych etymologii nazwiska Misiorowski, Mysiorowski oraz Misiurowski.
Pozdrawiam – Roman.