Zamiana, zmiana nazwisk w aktach metrykalnych..

Pochodzenie (etymologia) nazwisk

Moderatorzy: elgra, Galinski_Wojciech, maria.j.nie

magdalena.chlod

Sympatyk
Adept
Posty: 84
Rejestracja: wt 26 sty 2021, 22:17

Różne wersje nazwiska Rudecka, Rudek

Post autor: magdalena.chlod »

Już wszystko tłumaczę - okolice Wielunia mają tyle skanów na Genetece, że czytam każdy z nich. Część jest po polsku, część po rosyjsku. Prześledziłam linię czasową i wygląda to tak:

1832 - rodzi się Marcjanna Galus we Wróblewie (okolice Sieradza, Królestwo Polskie), córka Walentego i Marianny (dla odróżnienia od innej Marianny Galus, która urodziła się w tym samym roku.
1861 - ślub Marianny Galusińskiej i Paulusa Jurgi w Grabowie nad Prosną. Zapis księgi po łacinie, nie ma żadnych informacji, tylko, że oboje są z Grabowa. To jest teren Prus
https://www.szukajwarchiwach.gov.pl/jed ... ka/1476197
skan 12
Czemu w Prusach tak zniekształcili nazwisko?
1862 i 1865 rodzą się dwaj synowie - Valentinus i Teodor, synowie Paulusa Jurgi i Marianny Galusińskiej
1866 i 1870 - w Popowicach (wieś w Królestwie Polskim, kilkadziesiąt km od Grabowa nad Prosną) rodzą się Karol i Marianna dzieci Pawła Jurgi i Marianny Golańskiej (żadnej Marianny Golańskiej nie mogę znaleźć, a przecież tyle skanów jest dostępnych, ze powinnam na nią natrafić, więc podejrzewam, że to Marianna Galusińska)
1878 - w Czarnożyłach (Królestwo Polskie, 15 km od Popowic) rodzi się i umiera Apolonia Jurczyńska córka Pawła i Marcjanny Galasińskiej
1884 - w Czarnożyłach umiera Marcjanna Jurczyńska córka Walentego i Marianny Galusińskich, urodzona we Wróblewie, powiat sieradzki. Pozostawia męża Pawła
1884 - w Czarnożyłach Paweł Jurczyński wdowiec po zmarłej w 1884 Mariannie żeni się ponownie z Marianną Hardobis. Paweł urodzony w Kotłowie, parafia Biskupice Zabaryczne (brakuje aktu urodzenia, a on mógłby tu coś wyjaśnić, czy urodził się jako Jurczyński czy Jurga)
1885 - umiera Teodor Jurczyński, syn Pawła i Marcjanny Galusińskiej
1888 - w Czarnożyłach żeni się Walenty Jurga syn Pawła i Marianny Gulasińskiej (przekręcone nazwisko)
dzieci Walentego to już naprzemiennie raz Jurga, raz Jurczyńskie
1889 - w Czarnożyłach bierze ślub Marianna Jurga, córka Pawła i zmarłej Marianny Golańskiej, urodzona w Popowicach mieszkająca w Czarnożyłach w służbie (taki zapis na akcie).
1896 - w Walichnowach (15 km od Czarnożył) bierze ślub Karol Jurga, kowal, syn Pawła i Marianny Golańskiej ( i tu nie ma informacji, że Marianna już nie żyje)
1896 - w Lututowie (kilka km od Walichnów) rodzi się Adam Jurczyński syn Karola, kowala ze wsi Lututów.
1900 - w Łyskorni umiera Adam Jurczyński, syn Karola, o czym zawiadamia Paweł Jurczyński


Jeżeli w Prusach zniekształcili Marcjannę na Mariannę, to wyjaśnia, czemu żeniące się dzieci na aktach ślubu mają Mariannę - pewnie musieli dostarczyć metrykę urodzenia.
A kiedy rodziły się następne dzieci, to już mogli podać, że są Jurczyńskimi?
kkrasinski

Sympatyk
Legenda
Posty: 51
Rejestracja: pt 26 lip 2019, 22:40
Lokalizacja: Warszawa

Różne wersje nazwiska Rudecka, Rudek

Post autor: kkrasinski »

A widziałaś może te wszystkie zapisy na własne oczy, czy tylko w genetece? Jeśli sprawdzałaś, to potwierdzasz, że dane się zgadzają? Te wszystkie Marianny <-> Marcjanny, Golańska <-> Golusińska?

Ogólnie taka zmiana nie jest niczym dziwnym. Można jeszcze zobaczyć, czy jeden ksiądz był autorem wszystkich wpisów, czy może jeden zapisywał tak, a drugi inaczej.

A w ostateczności to i tak nic dziwnego, bo w gruncie rzeczy taki rodzic mógł się przedstawić, jak chciał. Nie jestem pewien, czy musieli przynosić jakiekolwiek zaświadczenia, aby zgłosić dziecko - wątpię. Przy ślubie trzeba było okazać akt urodzenia (lub akt znania), przy zgłaszaniu dziecka raczej nie.
Kamil
magdalena.chlod

Sympatyk
Adept
Posty: 84
Rejestracja: wt 26 sty 2021, 22:17

Różne wersje nazwiska Rudecka, Rudek

Post autor: magdalena.chlod »

Co znaczy na własne oczy?
Jeżeli w genetece podpięty jest skan, który oglądam i na któym pisze Marcjanna, to to się liczy jako własne oczy?
Do każdej informacji, którą napisałam mam skan aktu. Część z metryk, część od Mormonów, część z SZWA.
Geneteka pozwala zobaczyć całość w postaci listy, stąd wyłapałam te nieścisłości.

Z przekazów rodzinnych mam potwierdzenie tylko między Karolem a Marianną, że to rodzeństwo. Próbuję określić na ile Golańska może być Galusińską.
Ale teraz czytam akty i widzę, ze Karol i Marianna występowali jako chrzestni u wnuka Walentego. Czy to może o czymś świadczyć?

Jedyne co jest dla mnie dziwne, to skoro Walenty i Marianna byliby rodzeństwem, a biorą ślub w tej samej parafii w odstępie roku, to czy ksiądz nie mógłby tego sprostowac? Ale widać, ze akty są pisane zupełnie innym charakterem pisma.
Piekarski_M

Sympatyk
Posty: 76
Rejestracja: wt 20 paź 2020, 20:25

Re: Różne wersje nazwiska Rudecka, Rudek

Post autor: Piekarski_M »

kkrasinski pisze:W zaborze pruskim na początku XIX wieku jeszcze księża polonizowali nazwiska. I tak Engel stawał się Aniołkiem, Abend Wieczorkiem lub Wieczorkowskim.

W czasie II WŚ, na terenie ziemi dobrzyńskiej i chełmińskiej nawet się do tego odwoływano i zmieniano nazwiska "z powrotem" z polskich na niemieckie.
Dziękuję, to bardzo interesujące!
Z tego co wiem, nie zmienili nazwiska w czasie II wojny światowej, ale niewiele wiem o tej części mojej rodziny.

Czy jest jakiś powód tej polonizacji nazwisk i czy była ona w ogóle legalna?
Czy Niemcy na tym terenie byli na tyle spolonizowani, że nie przejmowali się zmianą nazwiska i czy istnieją może rejestry migracji lub księgi meldunkowe, aby zobaczyć kiedy ta imigracja miała miejsce i lepiej zrozumieć jak i kiedy nazwisko zostało zmienione?

Dziękuję i pozdrawiam,
Martin
JaSzczyt
Posty: 5
Rejestracja: ndz 07 lut 2021, 23:24

Re: Zmienność nazwiska - rozwikłać nie da się na skróty

Post autor: JaSzczyt »

jamiolkowski_jerzy pisze: Krysiuk czyli Szczytko
Problem z Krysiukami polega na tym, iż jest to najpewniej patronimik od imienia np. Krzysztof. Stąd występował w różnych czasach i wsiach (między innymi wymieniają ich regestry pogłównego z XVII wieku) a noszący to nazwisko nie byli ze sobą spokrewnieni. Lecz w Wólce to nazwisko wcześniej nie występowało. W przypadku wymienionego w spisie 1825 roku Macieja Krysiuka był nim urodzony w 1767 roku z Krzysztofa Szczytko i Maryanny Maciej. Przykładowo inny syn Krzysztofa Szymon osiadł w Juchnowcu Dolnym i tam zapisywano go jako Szczytko. Nazwisko Szczytko jest bardzo popularne (w ogólnie tak nazwę) nadbiebrzańskich parafiach np. Krsnyborze; może Szczytkowie stamtąd trafili do Juchnowca a ich „nazwisko” było zapisywane naprzemiennie . Z patronimikami jest ten problem że powstawały w różnych czasach. To był najbardziej naturalny proces identyfikacji osób.
Szanowny Panie, bardzo dziękuję za to wyjaśnienie. Wreszcie zrozumiałem dlaczego mój dziadek, pochodzący z krasnoborskiej rodziny Szczytków zawsze powtarzał, że Szczytkowie z Juchnowca Dolnego "to nie Szczytkowie". Choć teraz sam już nie wiem, czy miał do końca rację.

Protoplasta rodziny w Krasnymborze - według źródeł - miał się nazywać Marcin Szczytkowski (pojawia się w 1781 roku; małżeństwo z Marcelą Zabłocką – zawarte 25 listopada 1781 w Lebiedzinie; ślub: akt 324, strona 17; parafia Krasnybór; Archiwum Diecezjalne w Łomży), a jego dzieci używały tej formy nazwiska do połowy XIX wieku. Jedyny syn Marcina, zmarł już jako Szymon Szczytko.

Co ciekawe, w archiwach państwowych można znaleźć innych Szczytkowskich. Np. Antoniego Szczytkowskiego z Czerniejewa w ówczesnych Prusach Południowych. Pojawia się także jako:

Anton von Szczytkowski ["Der Anton von Szczytkowski aus Czerniejewo, Kläger wider die Elisabeth Kuehnfeldtin von eben daselbst. Real Iniurien betr", Archiwum Państwowe w Poznaniu; Sąd Patrymonialny - Czerniejewo, Sygnatura: 53/73/0/8/32; Daty: 1795 - 1795]

oraz

Antoni Scitkowski ["Der Antoni Scitkowski (Szczytkowski) aus Czerniejewo, Kläger, wider den Gastwirt Mathias Foellner von eben daselbst Beklagter, wegen Steigerung in der Miete eines Hauses", Archiwum Państwowe w Poznaniu; Sąd Patrymonialny - Czerniejewo, Sygnatura 53/73/0/11/65; Daty: 1795 - 1795]
jamiolkowski_jerzy

Sympatyk
Adept
Posty: 3178
Rejestracja: śr 28 kwie 2010, 19:24

Re: Zmienność nazwiska - rozwikłać nie da się na skróty

Post autor: jamiolkowski_jerzy »

Z całym szacunkiem dla genealogicznej wiedzy dziadka ale nie sądzę aby jego przekonanie było autorytatywna wykładnią. . Ale nie ma też żadnych racjonalnych przesłanek historycznych (czy też i tu i tam wspólnych magnackich własności mogących skutkować przeniesieniem poddanych) aby rodzinnie wiązać Szczytków krasnyborskich z juchnowieckimi.
To co pewne byli (i są) i tu i tam. Pierwszy zapis nazwiska Szczytko w księgach juchnowieckich pochodzi z 1671 roku, Wtedy to w Juchnowcu rodzi się Dorothea Szczytko córka Laurentiusa i Cristiny. Powody podobieństwa nazwiska w obu parafiach – moim zdaniem - nie do ustalenia.
JaSzczyt
Posty: 5
Rejestracja: ndz 07 lut 2021, 23:24

Re: Zmienność nazwiska - rozwikłać nie da się na skróty

Post autor: JaSzczyt »

jamiolkowski_jerzy pisze:Z całym szacunkiem dla genealogicznej wiedzy dziadka ale nie sądzę aby jego przekonanie było autorytatywna wykładnią. . Ale nie ma też żadnych racjonalnych przesłanek historycznych (czy też i tu i tam wspólnych magnackich własności mogących skutkować przeniesieniem poddanych) aby rodzinnie wiązać Szczytków krasnyborskich z juchnowieckimi.
To co pewne byli (i są) i tu i tam. Pierwszy zapis nazwiska Szczytko w księgach juchnowieckich pochodzi z 1671 roku, Wtedy to w Juchnowcu rodzi się Dorothea Szczytko córka Laurentiusa i Cristiny. Powody podobieństwa nazwiska w obu parafiach – moim zdaniem - nie do ustalenia.
Genealogiczna wiedza dziadka to nie tylko wspomniany rodzinny przekaz, ale także obszerne archiwum rodzinne prowadzone od 1960 roku, które być może kiedyś pozwoli mi wyjaśnić te podobieństwa. Niemniej dziękuję za Pańskie wyjaśnienie i stanowisko.
kubarrr2002

Sympatyk
Posty: 115
Rejestracja: pn 13 sie 2018, 22:05

Przodek zmienił nazwisko?

Post autor: kubarrr2002 »

Witam, chciałbym uzyskać odpowiedź na jedno pytanie. Moimi przodkami są Zaborowscy spod Błaszek. W alegacie do aktu małżeństwa moich przodków wspomniano o Stanisławie Olejniku obecnie zwanym Zaboroski. Co to może znaczyć? Sprawdziłem i w miejscowościach obok mieszkały rodziny Olejników.

Zamieszczam link do skanu dokumentu oraz jego tłumaczenie
https://zapodaj.net/432d1092a8a4c.jpg.html

Odpis aktu z Księgi Zmarłych Kościoła Parafialnego Błaszkowskiego wydany dn. 19 listopada 1817 r. o treści :
Janowice Roku 1795 dnia 29 stycznia zmarł na zgorzel / gangrenę Pracowity ( Laboriosus ) Stanisław Olejnik , obecnie zwany Zaboroski , opatrzony św. sakramentami w wieku lat 43, pochowany na cmentarzu ,na południu ( południowa strona cmentarza ) .

Pozdrawiam, Jakub
Irena_Skuła

Sympatyk
Posty: 347
Rejestracja: czw 29 lis 2018, 11:18

Przodek zmienił nazwisko?

Post autor: Irena_Skuła »

W trakcie tworzenia się nazwisk chłopskich na przełomie 1700/1800 to nic dziwnego. Nazwiska tworzyły się od imienia ojca np. Pietrzak to syn Piotra . syn kowala to Kowalczyk . Może Olejnik od wytwarzania oleju , a Zaboroski bo mieszkał za borem . I tak dalej. Często było tak , że sąsiedzi wołali na nich tak jak pamiętali ich rodzinny np. dziadek był Antoni to na jego wnuka wołali Antoszczyk. Ksiądz w akcie ślubu pisał jakieś nazwisko a potem młody jak zgłaszał urodzenie dziecka to podawał tak jak na niego we wsi wołali. I czasem bardzo trudno szukać metryk
Irena
Awatar użytkownika
Majewska_Renata

Sympatyk
Legenda
Posty: 408
Rejestracja: pn 30 cze 2014, 19:04
Lokalizacja: Chorzów

Re: Przodek zmienił nazwisko?

Post autor: Majewska_Renata »

kubarrr2002 pisze:Witam, chciałbym uzyskać odpowiedź na jedno pytanie. Moimi przodkami są Zaborowscy spod Błaszek. W alegacie do aktu małżeństwa moich przodków wspomniano o Stanisławie Olejniku obecnie zwanym Zaboroski. Co to może znaczyć? Sprawdziłem i w miejscowościach obok mieszkały rodziny Olejników.

Zamieszczam link do skanu dokumentu oraz jego tłumaczenie
https://zapodaj.net/432d1092a8a4c.jpg.html

Odpis aktu z Księgi Zmarłych Kościoła Parafialnego Błaszkowskiego wydany dn. 19 listopada 1817 r. o treści :
Janowice Roku 1795 dnia 29 stycznia zmarł na zgorzel / gangrenę Pracowity ( Laboriosus ) Stanisław Olejnik , obecnie zwany Zaboroski , opatrzony św. sakramentami w wieku lat 43, pochowany na cmentarzu ,na południu ( południowa strona cmentarza ) .

Pozdrawiam, Jakub
Witaj Jakub

Zachęcam Cię do lektury wątku o zmianie nazwisk. Omówiono tam różne przypadki, z którymi możesz się spotkać w trakcie dalszych poszukiwań:

https://genealodzy.pl/PNphpBB2-viewtopi ... -asc.phtml

Pięknie pozdrawiam,
Renata
kubarrr2002

Sympatyk
Posty: 115
Rejestracja: pn 13 sie 2018, 22:05

Re: Przodek zmienił nazwisko?

Post autor: kubarrr2002 »

Ślicznie dziękuję za pomoc! :D

Pozdrawiam,
Jakub
Stanisław_Szwarc

Sympatyk
Posty: 340
Rejestracja: ndz 12 sie 2012, 21:12
Lokalizacja: Poznań

Zamiana, zmiana nazwisk w aktach metrykalnych

Post autor: Stanisław_Szwarc »

W moich poszukiwaniach natrafiłem na przejściową zmianę nazwiska – tylko w jednym pokoleniu. Później jest powrót do pierwotnego. (dane do sprawdzenia w Genetece)
3 lutego 1782 w parafii Dzierzbice wieś Domaników wzięli ślub:
Franciszek Brudnicki, kawaler, kowal, syn Józefa i Franciszki
i Franciszka Ciepielak, panna, córka Kazimierza i Katarzyny
Następnie w Dzierzbicach urodziło się siedmioro dzieci Franciszka i Franciszki, które noszą nazwisko Kurankiewicz – zgadzają się imiona dziadków – Józef i Franciszka, Kazimierz i Katarzyna. Jest niemal pewne, że Kurankiewiczowie to ci sami Brudniccy
Z tej siódemki przeżyło troje – Andrzej, Stefan i Teodora
Teodora Kurankiewiczówna 20 listopada 1815 wyszła za mąż za młynarza Majchra (Melchiora) Galickiego we Wrzącej Wielkiej.
30 lipca 1821 w parafii Rdutów wieś Turzynów młynarz Majcher Galicki zgłasza urodzenie córki Marianny. Matką jest Teodora Brudnicka (!!!).
Od 1811 Kurankiewiczowie / Brudniccy pojawiają się we wsi Złota (niedaleko Dzierzbic).
Andrzej Kurankiewicz zgłasza w 1811 urodzenie córki, potem w dokumentach występuje jako Kurankiewicz czyli Brudnicki, Brudnicki czyli Kurankiewicz, w końcu jako Brudnicki.
Jest też Stefan Brudnicki, który w jednym z dokumentów nazwany jest bratem Andrzeja.
W Złotej żeni się też stary Franciszek Brudnicki, który wkrótce umiera, a jego zgon zgłasza syn – Stefan Brudnicki.
Co ciekawe, w tej okolicy nazwisko Kurankiewicz/Kurantkiewicz nie występuje (przynajmniej na początku XIX w.)
I jak to wyjaśnić?
Pozdrawiam
Stanisław
Irena_Skuła

Sympatyk
Posty: 347
Rejestracja: czw 29 lis 2018, 11:18

Zamiana, zmiana nazwisk w aktach metrykalnych

Post autor: Irena_Skuła »

Przeczytaj to co podawała powyżej Renata i to co ja pisałam
Franciszek w akcie ślubu miał nazwisko Brudnicki a używał pewnie Kurnakiewicz i tak podawał przy urodzeniu dzieci. Teodora mogła mieć wpisane nazwisko Brudnicka , bo może ksiądz miał wgląd w akt ślubu gdzie ojcem był Brudnicki, byli niepiśmienni więc nie wiedzieli jak jest zapisane

Irena
elgra

Członek Honorowy
Mistrz
Posty: 5212
Rejestracja: czw 01 maja 2008, 21:23

Post autor: elgra »

Do poczytania

Nazwiska, a polska genealogia, Chrystian Michał Orpel

https://beskid.com/nazwiska-polska-genealogia/
Pozdrawiam, Elżbieta Grabowska z d. Cibińska
moje parafie:Cierno Oksa Węgleszyn Nagłowice (świętokrzyskie)
i Wysocice Sieciechowice (małopolskie) okolice
Irena_Skuła

Sympatyk
Posty: 347
Rejestracja: czw 29 lis 2018, 11:18

Post autor: Irena_Skuła »

Bardzo ciekawy artykuł ,zwłaszcza dla osób jak Stanisław , teraz już na pewno będzie rozumiał problemy z nazwiskami w rodzinie.

Irena
ODPOWIEDZ

Wróć do „Pochodzenie nazwiska”