genealodzy.pl

Szanowni Państwo!
W białoruskiej (litewskiej) części mojego drzewa genealogicznego pojawia się kilka osób, które według tradycji rodzinnej miały korzenie tatarskie. Czy nazwiska: Mamysz oraz ewentualnie Dabrałowicz i Chadarcewicz mogą mieć pochodzenie tatarskie?
Cecylia Mamysz, zwana Mamajką, ur. ok. 1880 roku, żona Stanisława Niedźwieckiego, miała według rodzinnych przekazów być Tatarką.
Również nieznana mi z imienia matka Józefa Dabrałowicza, nosząca przydomek Matylka, pochodziła podobno z Tatarów.

Pozdrawiam,
Angelika Januszewska

Januszewska_Angelika pisze:Szanowni Państwo!
W białoruskiej (litewskiej) części mojego drzewa genealogicznego pojawia się kilka osób, które według tradycji rodzinnej miały korzenie tatarskie. Czy nazwiska: Mamysz oraz ewentualnie Dabrałowicz i Chadarcewicz mogą mieć pochodzenie tatarskie?
Cecylia Mamysz, zwana Mamajką, ur. ok. 1880 roku, żona Stanisława Niedźwieckiego, miała według rodzinnych przekazów być Tatarką.
Również nieznana mi z imienia matka Józefa Dabrałowicza, nosząca przydomek Matylka, pochodziła podobno z Tatarów.

Pozdrawiam,
Angelika Januszewska

Witam,

nie chce zmieniac Twoich pogladow, przytaczajac informacje o etymologii Twoich nazwisk wg prof. K. Rymuta, skoro przekazy rodzinne mowia co innego.
Etymologia moze byc pomocna, ale ... tradycja oparta o inne dowody rodzinne, jest tez wazna.

Polskie, lokalne nazwiska Mamys i Mamysz - sa w grupie nazwisk pochodzących od mama ="matka" lub mamić = "oszukiwać, zwodzić". Do tej grupy mozesz zaliczyc nazwisko Mamajka i przydomek Matylka.

Istnieje polskie nazwisko Dobrołowicz - od "dobry", także od imion złożonych typu Dobromir, Dobrosław. W Bialorusi i Rosji zapisywane jako Dobrolowicz lub Dobrolovich;
https://forebears.io/surnames/dobrolovich
Chyba Dabrałowicz to zle zapisane powyzsze nazwisko.

Chadarcewicz - przed 1990 r. istnialo polskie nazwisko Hadarcewicz.
Sadze ze Hadarcewicz i Chadarcewicz mogly pochodzic od zydowsko-wegiersko-rumunskiego nazwiska Hadar, bardzo rzadkiego w Europie;
https://forebears.io/surnames/hadar
Slowo "hadar" w j. jidysz oznacza "nienawiść", a w j. wegierskim "paplanie".

Pozdrawiam - Wladyslaw

http://lubimyczytac.pl/ksiazka/97079/ma ... med-mamysz

https://books.google.pl/books?id=UwSl7p ... sz&f=false

Mamaj to tureckie zdrobnienie imienia Mahomet używane dla obydwu płci. Czy to jest to "ziarno prawdy" o tatarskich korzeniach? Może! Zdaje się, że o Mamajo-podobnych nazwiskach już tu pisaliśmy, tylko jakoś nie potrafię odnaleźć wpisów w wyszukiwarce.

Angeliko, witaj.

Nazwisko Mamysz.

Nazwa osobowa Mamysz jest nazwiskiem prostym równym imieniu Mamysz. Imię Mamysz jest dialektalną postacią imienia Mamadysz, które z kolei jest wariantem imienia Muhammetisz, i które z wywodzi się od imienia Muhammet.
Imię Muhammetisz – znaczenie: wierny sługa proroka, przyjaciel proroka Muhammeta.
Imię Muhammet – znaczenie: 1. Pochwalony, uwielbiony. 2. Imię założyciela religii islamskiej – proroka Muhammeta. Dialektalnymi formami wspomnianego imienia są: Mamysz, Mamaj i kilka innych form.
Imię Mamysz pochodzi z języka tatarskiego. Język tatarski należy do zachodniej [ kipczackiej ] grupy języków tureckich. Obejmuje dwie grupy dialektów: centralną [ nad Wołgą w okolicach Kazania – dialekt kazańsko – tatarski ] i zachodnią rozproszoną po różnych obszarach Rosji i na Krymie, w tym także w Polsce [ dialekt ten nazywany jest Mizerskim ].

Mamaj. Staroturecki wariant imienia Muhammet. W czasach Chanatu Kazańskiego imię Mamaj było szeroko rozpowszechnione. Zachowane wśród Tatarów syberyjskich i Tatarów – Miszari. Mamaj i Mamysz to dialektalne formy imienia Muhammet.
Mamajko to najprawdopodobniej hybryda językowa [ Mamaj + ko = Mamajko ]. Sufiks -ko wywodzi się z języka Rusińskiego [ język ukraiński, język białoruski ]. Występuje on też w języku polskim. Ma on w tych językach utrwaloną pozycję słowotwórczą. Tworzy on zdrobnienia i odojcowskie nazwy osobowe. W takim razie Mamajko to syn Mamaja – mały Mamaj.
Mamajka to też w mojej ocenie hybryda językowa [ Mamaj + ka = Mamajka ]. Sufiks -ka występuje we wszystkich językach słowiańskich. Należy on do najpopularniejszych przyrostków słowotwórczych służących do tworzenia określeń rodzaju żeńskiego. Tak samo jak paradygmatyczny format -a. Pozwala on tworzyć derywaty od prawie każdego męskiego rzeczownika osobowego. Sufiks -ka tworzy też zdrobnienia rodzaju żeńskiego, w tym nazwy istot i rzeczy mniejszych.
Napisałaś, że Cecylia Mamysz była nazwana Mamajką. Z dużą dozą prawdopodobieństwa miano Mamajka może oznaczać córkę [ istota mniejsza ] Mamaja albo być żeńską postacią imienia męskiego Mamaj.

Jak jesteś zainteresowana pochodzeniem imienia lub/i nazwiska Mamaj to zajrzyj pod link :
https://genealodzy.pl/PNphpBB2-viewtopi ... t-30.phtml
pod którym znajdziesz moje spojrzenie na pochodzenie, genezę wspomnianego miana.

Pozdrawiam – Roman.

Januszewska_Angelika pisze:Szanowni Państwo!
W białoruskiej (litewskiej) części mojego drzewa genealogicznego pojawia się kilka osób, które według tradycji rodzinnej miały korzenie tatarskie. Czy nazwiska: Mamysz oraz ewentualnie Dabrałowicz i Chadarcewicz mogą mieć pochodzenie tatarskie?
Cecylia Mamysz, zwana Mamajką, ur. ok. 1880 roku, żona Stanisława Niedźwieckiego, miała według rodzinnych przekazów być Tatarką.
Również nieznana mi z imienia matka Józefa Dabrałowicza, nosząca przydomek Matylka, pochodziła podobno z Tatarów.

Pozdrawiam,
Angelika Januszewska

Pytanie brzmi: co można na ten temat wyczytać z rodzinnych zdjęć (oczywiście jeśli takowe są!). Bo geny tatarskie są b. silne i czasem odzywają się po kilku pokoleniach, a rozważania etymologiczne mogą być zawodne!

Powodzenia
Wojciech Szymański

Prawdopodobnie problem tkwi w fonetycznych szczegolach. Przykladowo - czy Grzegorz Buczynski piszac swoj opracowanie w 1840 r. nie spolszczyl tureckiego nazwania Mamaz-Aga do Mamysz-Aga ?
https://forebears.io/surnames/mamaz

Dotyczy to i innych nazwisk, ktorym przypisuje sie polskie brzmienie;

https://forebears.io/surnames/mamysz
Takze nazwiska Mamys, Mamysh i Mamish.

https://forebears.io/surnames/mamaj
Takze nazwiska Mamej i Mamay.

Pozdrawiam - Wladyslaw

Bardzo dziękuję za odzew!
Jeśli chodzi o geny, to obie wspomniane panie (Mamajka i Matylka) z pewnością miały sporą domieszkę tatarską, co do dzisiaj widać u ich potomków (tym bardziej, że doszło do skrzyżowania tych linii) - pojawiają się bruzdy nakątne, charakterystyczny typ zarostu, kolor włosów, oczu i karnacji itd. Byłam jednak ciekawa, czy panie te pochodziły z rodów tatarskich, czy raczej jakiś pojedynczy Tatar pojawił się ich drzewach genealogicznych na pewnym etapie i zamieszał w genotypie.
Czuję się utwierdzona w przekonaniu, że Mamajka pochodziła z rodziny tatarskiej. Co do Matylki, nie jestem pewna jej nazwiska rodowego.
A jeśli chodzi o Chadarcewiczów/Hadarcewiczów, jeżeli nazwisko to rzeczywiście miałoby pochodzenie żydowskie lub węgierskie, byłaby to spora ciekawostka i niespodzianka. Być może uda mi się w przyszłości podjąć ten temat.

Chciałam zapytać jeszcze, czy spotkali się Państwo z funkcjonowaniem u Tatarów przydomków - wszak ani Mamajka ani Matylka nie są właściwym imieniem i nazwiskiem, ale to właśnie tak domniemane Tatarki zapisały się w historii swych rodzin.

Jeszcze raz dziękuję wszystkim za odzew i cenne wskazówki!

Pozdrawiam serdecznie,
Angelika

Dzień dobry szukam informacji o nazwisku KANKYRANT \ KONKIRANT-MURZA (Konkirant v. Kankyrant) SOBOLEWSKI h. Miesiąc, a po 1660r. h. Ślepowron



Pozdrawiam
Mateusz S.

Morto88 pisze:Dzień dobry szukam informacji o nazwisku KANKYRANT \ KONKIRANT-MURZA (Konkirant v. Kankyrant) SOBOLEWSKI h. Miesiąc, a po 1660r. h. Ślepowron

Pozdrawiam
Mateusz S.

Mateuszu, dobry wieczór.

Twoje pytanie łączy się z wcześniejszymi postami, które zawarłeś w temacie „Tatarzy wśród przodków - jak potwierdzić lub zaprzeczyć?” Zamieszczam link do tych postów: https://genealodzy.pl/PNphpBB2-viewtopi ... 3b72.phtml

W tomie III Rocznika Tatarskiego z roku 1938 Stanisław Kryczyński zamieścił swoją publikację pt. Tatarzy Litewscy. Próba Monografii Historyczno – Etnograficznej. Link do publikacji: https://sbc.org.pl/Content/326068/ii423 ... 0-0001.pdf
Autor na stronie 70 między innymi napisał: „(…). Do plemienia Kongrat : Abrahimowicze przydomku Konrat, Adzykicze lub Adzykiewicze przyd. Kowrat lub Konwrat, Małachowscy przyd. Karat, Żdanowicze przyd. Konrad 60). Z tą nazwą plemienną łączy się też, być może, przydomek Sobolewskich — Konkirant v. Kankyrant 61). (…).”.
Przypis 61 – (…). M. Tuhan Baranowski, O muślimach, s. 71.
Natomiast między stroną 84 a stroną 85 Stanisław Kryczyński zamieścił „Tablica I. Herby Tatarów litewskich.”. W przedmiotowej tablicy pod pozycją 43 widnieje odcisk pieczęci Sobola Bazarewicza ( przodka Sobolewskich ) z roku 1571 – patrz objaśnienia do tablicy 1 [ Na podstawie „Herbarza rodzin tatarskich w Polsce” Stanisława Dziadulewicza. ].

W roku 1896 ukazała się publikacja pt. „O muślimach litewskich : z notat i przekładów litewskiego tatara Macieja Tuhana – Baranowskiego” w opracowaniu Antoniego Kruman. Link do publikacj https://pbc.biaman.pl/Content/8292/PDF/ ... wskich.pdf
W rozdziale „Herby Szlachty Tatarskiej, które przeszły do rodzin szlacheckich polskich i ruskich” autor na stronie 71 pod pozycją 18 napisał: „18.Kyr – herb; oznacza pole, step; kyran – stepowy, kan-kyrant – pan nad stepem; ztąd jest rodzina kniaziów nogajskich: Kara Kyrant-Sobolewski.”.

Zatem, moim zdaniem geneza nazwiska Konkirant v. Kankyrant została wyjaśniona. Jeśli chodzi o etymologię tatarskiego nazwiska Sobolewski znajdziesz ją w publikacjach, o których wspominam powyżej. Znajdziesz w nich też wiele innych ciekawych informacji z dziejów rodziny tatarskiej o nazwisku Sobolewski z przydomkiem Konkirant, Kankyrant, Kyrant. Odnajdziesz też wyjaśnienie tytułu „murza”.

Owocnej lektury – Roman.

ROMAN_B pisze:

Morto88 pisze:Dzień dobry szukam informacji o nazwisku KANKYRANT \ KONKIRANT-MURZA (Konkirant v. Kankyrant) SOBOLEWSKI h. Miesiąc, a po 1660r. h. Ślepowron

Pozdrawiam
Mateusz S.

Mateuszu, dobry wieczór.

Twoje pytanie łączy się z wcześniejszymi postami, które zawarłeś w temacie „Tatarzy wśród przodków - jak potwierdzić lub zaprzeczyć?”

Zgadza się cały czas szukam wszelkich informacji o Sobolewskich Tatarskiego pochodzenia. Dziękuję za tak Wyczerpójącą odpowiedź!!!

Pozdrawiam
Mateusz S.

Dzień dobry szukam informacji o nazwisku KANKYRANT \ KONKIRANT-MURZA (Konkirant v. Kankyrant) SOBOLEWSKI h. Miesiąc, a po 1660r. h. Ślepowron

Herbarz rodzin tatarskich w Polsce str. 130

Acta Baltico-Slavica
Tom 20, str44





Rewizskie skazki szlachty i tatarów [zamieszkujących] w powiecie trockim za 1795 r.
https://www.familysearch.org/ark:/61903 ... at=3498960

Lista familij Tatarów i szlachty pow. trockiego, 1795. Lista nr 71
https://www.familysearch.org/ark:/61903 ... at=3498960

Muślimowie czyli tak zwani Tatarzy litewscy
Hryncewicz Talko, Julian (1850-1936)
http://pbc.biaman.pl/dlibra/docmetadata ... 582296F-16

https://kurierwilenski.lt/2012/08/17/mi ... pozniej-2/
" ...niektórzy przyjmowali chrześcijaństwo. W metrykach kościoła św. św. Jakuba i Filipa w Wilnie znajdują się wiadomości o przyjmowaniu katolicyzmu przez muzułmanów w tym okresie.
Według prowadzonej przez Jana Kazimierza Kierdeja (ur. ? — zm. 1685) w roku 1631 rewizji majątków tatarskich, w Łukiszkach były 32 domy zamieszkane przez 192 osoby. W 1715 żyło tu 39 tatarskich rodzin, a w 1777 roku — 97 Tatarów."

https://www.familysearch.org/search/cat ... %20Library
Islamic records, 1834-1870 Islamic Mosque. Sorok-Tatary (Troki)

czasopismo
Życie Tatarskie
Lwów


sygnatura: DE-20681
sygnatura oryginału: Ż 37189
rok / wiek: 1937-1939
proweniencja: Lwowska Narodowa Naukowa Biblioteka Ukrainy im. W. Stefanyka. Oddział Czasopism
Liczba skanów: 786
http://bazy.oss.wroc.pl/kzc/wyniki_pl.php?CZ-001046

Sprawa JP. Mustafy Ułana Porucznika J.K.Mci z WWJPP Janem i Franciszką z Wolmerow Konstantynowiczami Komornikami Pttu Grodz. oraz z JWJP. Jozefem Pacem Starostą Wileyskim
http://rcin.org.pl/dlibra/docmetadata?i ... 03&lp=1170

Sprawa W. JP. Jana Antoniego Konstantynowicza Komornika Ptu Grodzieńskiego, Intendenta Celnego Komory Wierzbołłowskiey przeciwko J.P. Mustaffie Ułanowi Porucznikowi J.K.Mci i W.J.P. Tadeuszowi Eydziatowiczowi Pisarzowi Ziemskiemu Woiewództwa Smoleńskiego
http://rcin.org.pl/dlibra/docmetadata?i ... =&lp=1&QI=

Przyczynek do heraldyki muślimów litewskich
Ali Akber Bek Topczybaszy
http://kpbc.umk.pl/dlibra/docmetadata?i ... &lp=31&QI=

Międzywojenne badania nad dziejami
Tatarów litewsko-polskich w XVII
stuleciu
Tyszkiewicz, Jan
Międzywojenne
Przegląd Historyczny 76/2, 305-320
1985
Artykuł
http://bazhum.muzhp.pl/media//files/Prz ... 05-320.pdf

Życie Tatarskie
czasopismo
http://bazy.oss.wroc.pl/kzc/wyniki_pl.php?CZ-001046
Lwów
sygnatura: DE-20681
sygnatura oryginału: Ż 37189
rok / wiek: 1937-1939
proweniencja: Lwowska Narodowa Naukowa Biblioteka Ukrainy im. W. Stefanyka. Oddział Czasopism
Liczba skanów: 786
Biblioteka Tatarska
http://bibliotekatatarska.pl/
Książki, czasopisma, varia.

Herbarz rodzin tatarskich w Polsce
Dziadulewicz Stanisław (1872-1943)
http://www.wbc.poznan.pl/dlibra/doccontent?id=77805
spis gniazd rodowych ; tablice genealogiczne ; lista prenumeratorów Herbarza ; rodziny tatarskie po dziś dzień muzułmańskie ; starszeństwo rodów tatarskich, tytuły i herby ; Tatarzy litewscy (muślimowie) ; spis alfabetyczny nazwisk tatarskich umieszczonych w Herbarzu

Pacta Tatarskie. Słowa Salametgiereia Cara Tatarskiego [1609]
http://www.wbc.poznan.pl/dlibra/doccontent?id=322672
Polska 17w. ; historia 17w. ; Rokosz Zebrzydowskiego 1606-1609r. ; Mikołaj Zebrzydowski (1553-1620) wojewoda krakowski ; Turcja 17w.

Tatarskie tropy na Podlasiu
Kulikowski, Janusz
http://biblioteka.teatrnn.pl/dlibra/dli ... t?id=52644
Tatarzy polscy ; Studzianka ; Lebiedziew ; wielokulturowość Lubelszczyzny

Poglowne tatarskie W. Xa. Littew.
http://www.wbc.poznan.pl/dlibra/doccontent?id=322733
Sejm Walny Koronny ; historia 17w. ; Rokosz Zebrzydowskiego 1606-1609r. ; Zygmunt III Waza (1566-1632) król Polski ; uniwersały 17w. ; Mikołaj Zebrzydowski (1553-1620) wojewoda krakowski ; Polska 17w. ; podatki 17w. ; Tatarzy 17w. ; Wielkie Księstwo Litewskie 17w.

Osadnictwo tatarskie na Podlasiu za Jana III Sobieskiego
Mierzwiński, Henryk (1935-2011)
http://biblioteka.teatrnn.pl/dlibra/dli ... t?id=52657
Tatarzy polscy ; mniejszości etniczne ; wielokulturowość Lubelszczyzny ; Jan III Sobieski (król Polski ; 1629-1696)

Zarys historji wojennej Tatarskiego Pułku Ułanów im. płk. Mustafy Achmatowicza
Jedigar, Veli bek Wacław (oprac.)
http://www.wbc.poznan.pl/dlibra/doccontent?id=309869
Tatarski Pułk Ułanów imienia Pułkownika Mustafy Achmatowicza ; Achmatowicz, Mustafa ; jednostki wojskowe ; Wojskowe Biuro Historyczne ; wojna 1919-1920 polsko-radziecka ; kawaleria ; kawaleria polska

Rocznik Tatarski : czasopismo naukowe, literackie i społeczne, poświęcone historii, kulturze i życiu Tatarów w Polsce T. 1 (1932)
Kryczyński, Leon (1887-1939). Red
http://pbc.biaman.pl/dlibra/docmetadata ... =&lp=1&QI=

Rocznik Tatarski : czasopismo naukowe, literackie i społeczne, poświęcone historii, kulturze i życiu Tatarów w Polsce T. 2 (1935)
Kryczyński, Leon (1887-1939). Red
http://pbc.biaman.pl/dlibra/doccontent?id=11765
Z treści: Tatarzy polscy a Wschód muzułmański / Leon Najman Mirza Kryczyński. Tatarzy litewscy a eurazjanizm / Juljan Talko-Hryncewicz. Literatura religijna Tatarów litewskich i jej pochodzenie / Jakób Szynkiewicz. Uwagi orjentacyjne o Tatarach polskich i obcych / Olgierd Górka. Elementy tureckie na ziemiach polskich / Ananjasz Zajączkowski. Bej barski : szkic z dziejów Tatarów polskich w XVII w. / Stanisław Kryczyński. Antoni Muchliński, orjentalista polski, 1808-1877 / Tadeusz Stanisz. Wyprawa partyzancka pułkownika Stefana Grabowskiego na Białoruś w 1794 r. / Tadeusz Strykiewicz-Korzón. Szczątki językowe Tatarów litewskich / Ali Woronowicz. Legendy, znachorstwo, wróżby i gusła ludu muzułmańskiego w Polsce / Mustafa Aleksandrowicz. Kitab Tatarów litewskich i jego zawartość / Ali Woronowicz. ; ilość skanów: 304; sygn. CzC

Tatarzy w Polsce
Tochtermann, Jan Jerzy ; Krawiec, Lucjan
http://pbc.biaman.pl/dlibra/docmetadata ... 582296F-16
Zawiera: Zarys dziejów ludności tatarskiej w Rzeczypospolitej Polskiej / Lucjan Krawiec. Wieś Sorok Tatary pod Wilnem : próba monografji / Jan Jerzy Tochtermann

Muślimowie czyli tak zwani Tatarzy litewscy
Hryncewicz Talko, Julian (1850-1936)
http://pbc.biaman.pl/dlibra/docmetadata ... 582296F-16

O muślimach litewskich : z notat i przekładów litewskiego tatara Macieja Tuhana-Baranowskiego
Tuhan-Baranowski, Maciej
http://pbc.biaman.pl/dlibra/docmetadata ... 582296F-16

Akty izdavaemye Vilenskoû Kommissieû dlâ razbora drevnih aktov. T. 31, Akty o litovskih" tatarah".
http://pbc.biaman.pl/dlibra/docmetadata ... 582296F-16
Vilenskaâ Arheografičeskaâ Komissiâ ; Tatarzy - Litwa - historia ; źródła

Tatarzy litewscy : próba monografii historyczno-etnograficznej.
Kryczyński, Stanisław (1911-1941)
http://pbc.biaman.pl/dlibra/docmetadata ... 582296F-16

Dobra łostajskie : (1600-1789)
Kryczyński, Leon (1887-1939)
http://pbc.biaman.pl/dlibra/docmetadata ... 582296F-16

Historia meczetu w Wilnie : (próba monografii)
Kryczyński, Leon (1887-1939)
http://pbc.biaman.pl/dlibra/docmetadata ... 582296F-16

Bibljografja do historji Tatarów w Polsce za lata 1922 - 1932
Kryczyński, Leon
http://www.wbc.poznan.pl/dlibra/doccontent?id=3654

Pozdrawiam Adam

Dziękuję za tak dużą ilość materiałów !!!! Jestem pozytywnie zaskoczony !!!


Serdecznie pozdrawiam!!!
Mateusz S.

Dzień dobry,
czy posiada ktoś może informacje na temat rodziny Abakanowicz? Dokładnie chodzi mi o rodzine Karola urodzonego koło 1810 roku, syna Augusta. Miał on córkę Annę. Musieli mieszkać na południe od Wilna. Czy to moze być ta tatarka rodzina herbu Abdank?
Dziękuję bardzo i pozdrawiam serdecznie.
Marek