Pochodzenie nazwisk (cz.6)

Pochodzenie (etymologia) nazwisk

Moderatorzy: elgra, Galinski_Wojciech, maria.j.nie

Awatar użytkownika
tom0207

Sympatyk
Posty: 80
Rejestracja: śr 18 lis 2015, 19:02
Lokalizacja: Sianów

Nazwiska : Kępka, Rzemek, Zjawiony

Post autor: tom0207 »

Witam
Uprzejmie proszę o wszelkie poszlaki i koncepcje pochodzenia tych nazwisk.
- Kępka z okolic Stoczka Łukowskiego (lubelskie),
- Rzemek z okolic Płońska (mazowieckie),
- Zjawiony z okolic Wielunia (łódzkie).
Serdecznie dziękuję za wszelką pomoc
Awatar użytkownika
Ewa_Szczodruch

Sympatyk
Adept
Posty: 4159
Rejestracja: ndz 10 gru 2006, 17:22
Lokalizacja: Toruń

Post autor: Ewa_Szczodruch »

Witam :)

Kępka 1412 - od kępa ‘grupa drzew; wysepka’.

Rzemek - od rzemień ‘pas z grubej skóry’.

Zjawiony - od zjawić się ‘ukazać się, stać się widocznym’, zjawa ‘widmo; to, co się zjawia’.

Źródło: Kazimierz Rymut, 'Nazwiska Polaków. Słownik historyczno - etymologiczny, Wydawnictwo Naukowe DWN, Kraków 2001
Pozdrawiam cieplutko, Ewa Szczodruch
Gawroński_Zbigniew

Sympatyk
Posty: 2694
Rejestracja: wt 16 cze 2015, 13:29

Post autor: Gawroński_Zbigniew »

Obok wymienionych:

Rzemek, Rzemyk to także szlachcic chodaczkowy albo rzemyczkowy, albo drążkowy, albo zaściankowy.

Kępka i Kępa i Kempa to inaczej i przede wszystkim: siedlisko, oczywiście posadowione na kępie.

Zjawiony. Patrząc od Łodzi w kierunku Częstochowy to postać mitologii ludowej. Niestety słowniki nie podają dokładniej o co z tym zjawionym chodziło, czy o znachora, czy o jakieś wątki mistyki ludowej?

Pozdrawiam pięknie.
Justyna_M

Sympatyk
Posty: 39
Rejestracja: ndz 01 lis 2015, 12:15

Post autor: Justyna_M »

Dzień dobry,
chciałabym uzyskać informacje o pochodzenia nazwiska Miodowski. Jedyne co udało mi się odnaleźć to pochodzenie od słowa miód. Powiem szczerze, że trochę mnie to nie satysfakcjonuje i zastanawiam się czy może mieć jeszcze jakieś szersze znaczenie :)
Z góry dziękuję za informacje.

Pozdrawiam
Justyna
Awatar użytkownika
tom0207

Sympatyk
Posty: 80
Rejestracja: śr 18 lis 2015, 19:02
Lokalizacja: Sianów

Post autor: tom0207 »

Dziękuję serdecznie :)
Gawroński_Zbigniew

Sympatyk
Posty: 2694
Rejestracja: wt 16 cze 2015, 13:29

Post autor: Gawroński_Zbigniew »

Justyna_M pisze:Dzień dobry,
chciałabym uzyskać informacje o pochodzenia nazwiska Miodowski. Jedyne co udało mi się odnaleźć to pochodzenie od słowa miód. Powiem szczerze, że trochę mnie to nie satysfakcjonuje i zastanawiam się czy może mieć jeszcze jakieś szersze znaczenie :)
Z góry dziękuję za informacje.

Pozdrawiam
Justyna
Sęk w tym, że słowo miód ma kilkadziesiąt słów pokrewnych. Przeglądam je i doprawdy trudno dociec, które jest bardziej prawdopodobne jeśli chodzi o 'bazę' dla nazwiska. W ciemno, nie zaglądając do Rymuta twierdzę, że nazwisko jego zdaniem powstało od miejscowości rodzaju: Miodów, Miodowo, Miody itp., zakładam, że takie są. ...
A jednak się pomyliłem: tylko od miodu, zero komentarza obszerniejszego.

1 - miodek napitek na bazie miodu
2 - miodek, inaczej pospolita melisa - roślina
3 - miodek, syrop podawany obłożnie chorym jako pokarm i lekarstwo jednocześnie.
4 - miodno, miedźno, miodowo - obszar miododajny dla pszczół.
5 - mioduszynko, miodno, miodnutko i podobne - słodziutko.
6 - miodowy, miodnuszny - zapach charakterystyczny dla letniego ziołowego mleka krowiego.
7 - miodociek - charakterystyczny styl wypowiedzi 'ociekający miodem'.
8 - miodokwiat - nazwa kilkunastu gatunków różnych roślin począwszy od kilku storczyków, poprzez miodunkę, kilka gatunków geranium, trudno wymienić wszystkie.
9 - miodomleko - napój podawany nowoochrzczonym dorosłym jako pierwszy pokarm po Chrzcie Świętym aż do 13-14 wieku w zależności od regionu.
10 - miodosytnictwo - zawód: przerabianie miodu na napoje alkoholowe.
11 - miodowe - rodzaj podatku.
12 - miodownik, miodownikarz, niodownik i podobne: zawód określający piekarza pierników.
13 - miodowy, miedźny oprócz pospolitego znaczenia przymiotnikowego znaczy również: łagodny, słodki, przyjemny, rozkoszny i podobne.

To tylko niektóre, naprawdę niektóre z "miodopodobnych" słów. Wszystkie zajmują prawie 4 szpalty w słowniku warszawskim.

Ja jak zwykle preferuję - zakładając - że nazwisko nie jest za stare i powstało mniej więcej w 17-18 wieku etymologię odzawodową. Tzn. od handlującego miodem, albo zbierającego podatek miodowy, albo od produkującego napitki, albo od mistrza piernikarstwa. To są jednak jedynie moje preferencje. Ciekaw jestem opinii innych kolegów obszernie wypowiadających się w temacie.

Pozdrawiam pięknie.
kaszyc
Posty: 2
Rejestracja: ndz 22 lis 2015, 22:10

Etymologia nazwiska Kaszyca ?

Post autor: kaszyc »

Witam,

Czy może ktoś z szanownych forumowiczów posiada informacje o pochodzeniu nazwiska Kaszyca ? Oczywiście definicję z Wikipedii znam już. Nie mam niestety dostępu do pracy K. Rymuta "Nazwiska Polaków..."

Będę wdzięczny za każdą informację,

Dziękuję
Justyna_M

Sympatyk
Posty: 39
Rejestracja: ndz 01 lis 2015, 12:15

Post autor: Justyna_M »

Serdecznie dziękuję za wyczerpującą odpowiedź. Są to rzeczywiście nowe dla mnie informacje :)
Może z czasem w moich głębiej sięgających poszukiwaniach pojawi się jakiś zawód związany z miodem.

Jeszcze raz dziękuję za poświęcony czas!

Pozdrawiam
Justyna
Gawroński_Zbigniew

Sympatyk
Posty: 2694
Rejestracja: wt 16 cze 2015, 13:29

Post autor: Gawroński_Zbigniew »

Obszerna dyskusja nt nazwisk podobnych jest tutaj: http://wtg-gniazdo.org/forum/viewtopic.php?f=5&t=1013
A jak było z Kaszyńskimi? Czy to nazwisko faktycznie przyszło, poprzez Wielkie Księstwo Litewskie, z Księstwa Twerskiego, z samego miasta Kaszyn? Czy też powstało ono niezależnie od tego wschodniego, z Księstwa Twerskiego? Prawdopodobnie przyszło ze wschodu, gdyż nazwiska zbliżone w swoim brzmieniu, jakie poczęły w Wielkopolsce wykształcać się w XV w.: Kaszowski, Kaszewski, Kaszyc wzięły swój początek od nazw dwóch różnych miejscowości Kaszyce, leżących w XV w. w staropolskim powiecie gnieźnieńskim i kaliskim. Kiedy w 1475 r. w pyzdrowskich aktach grodzkich znajdujemy po raz pierwszy nazwisko Kaszyński, zauważamy, iż zapisane je w formie ‘Kaszyczski’. Później, w 1486 r. napotykamy w poznańskich aktach grodzkich plebana, ks. Stanisława de ‘Kaszymisch’. Jednakże to nazwisko raczej odniósłbym do imienia ‘Kazimierz’ – ks. Stanisław z Kazimierza. Już pod koniec XV w. w 1499 r. poznajemy nazwisko Wojciecha Kaszyckiego z Kaszyc. W 1522 r. i dwukrotnie w 1529 r. w nakielskich aktach grodzkich napotykamy na Benedykta Kaszyckiego. Pana Benedykta jeszcze kilkakrotnie znajdujemy w dokumentach nakielskich, a w 1539 r. zapisanego nieco odmiennie, bo jako ‘Kaszyczki’. Forma ‘Kaszycki’ przetrwała po dziś, podobnie jak Kaszyc i występuje również poza granicami kraju. Jednakże, wszyscy wyżej wymienieni pieczętowali się innymi herbami niż Kaszyńscy herbu Poraj.
Rymut: jak zwykle w takich przypadkach o kaszy i imionach Kanimir, Katarzyna i Kazimierz... :)
Sofeicz

Sympatyk
Nowicjusz
Posty: 369
Rejestracja: śr 18 sty 2012, 13:59

Etymologia nazwiska Kaszyca ?

Post autor: Sofeicz »

Może być wiele tropów - od nazwy miejscowej Kaszyce (przemyskie, gmina Orły), od imion Kanimir, Katarzyna, Kazimierz - od rzeczownika 'kasza'.
To nazwisko występuje w wielu odmianach - "Kaszycki, Kaszyc, Kaszycz, Kaszyk".
Awatar użytkownika
historyk1920

Sympatyk
Nowicjusz
Posty: 970
Rejestracja: pn 06 sty 2014, 20:01

Etymologia nazwiska Kaszyca ?

Post autor: historyk1920 »

kaszyc
Posty: 2
Rejestracja: ndz 22 lis 2015, 22:10

Etymologia nazwiska Kaszyca ?

Post autor: kaszyc »

Bardzo dziękuję za przeslane sugestie zarówno z Rymuta jak i bardzo ciekawy i nowy dla mnie wątek związany z rodziną Kaszyńskich z Wielkopolski. Odnośnie Rymuta to trochę tego się spodziewałem, ale Ci Kaszyńscy wymagają dalszej inwestygacji, czym się z pewnością zajmę.

Piotr Kaszyca
ROMAN_B

Sympatyk
Posty: 1249
Rejestracja: ndz 08 sty 2012, 20:36

Pochodzenie nazwiska Kaszyca.

Post autor: ROMAN_B »

Witam.

Widzę, że koledzy już zaczęli wyjaśniać możliwe pochodzenie nazwiska Kaszyca. Tak więc i ja dołożę swoje trzy grosze do tematu. Nazwisko mogło powstać od:

• kaszyca – duża skrzynia, niegdyś drewniana, obecnie żelbetowa, wypełniona gruzem, kamieniami itp., stosowana jako element fundamentów budowli;
• kaszyca – ( j. ukraiński: kaszýca ) – wykonane z drewna „podmurowanie” dla haci albo dla ochrony brzegu od powodzi;
• kaszyca – mała sztuczna wysepka z kamieni lub betonu, stanowiąca podstawę dla znaków nawigacyjnych u wejścia do portu;
• kaszyca - rodzaj bardzo grubej kaszy ( grubo zmielonej ). Kaszyca to zgrubiała forma powstała od wyrazu podstawowego – kasza.;
• kaszyca – zgrubiała forma potrawy zwanej kasza. Kasza, rodzaj papkowatej potrawy zrobionej z jakiego surowca. Surowcem może być krup ( krup to w znaczeniu obecnym kasza ), ryż, ziemniaki tłuczone, itp.;
• Kaszyca – zgrubiała forma staropolskiego imienia Kasza ( jedna z wielu form imienia Katarzyna );
• Kaszyce, Kaszyce Wielkie, Kaszyce Milickie ( i inne kresowe Kaszyce ) – od nazw miejscowych;
• Kasz – zdrobnienie od staropolskiego imienia Kazimir – Kasimir ( Kazimirz, Kazimiar, Kazimier, Kaźmir ) którego późniejszą formą jest imię Kazimierz; Zdrobnienia tego typu powstawały od imion złożonych, na przykład od imion typu: Bronisław – Brosz; Warcisław – Warsz. Imię Kazimir ( zdrobniała forma Kasz ) notowane było w Polsce już w roku 1120 .


Nazwiska, przydomki, przezwiska w Polsce powstawały, były tworzone w różnoraki sposób. Piotrze, ja, zaproponuję Ci kilka różnych etymologii nazwiska Kaszyca. Zapewne są też i inne sposoby wyjaśniające pochodzenie tego nazwiska. Niemniej jednak osobiście optuję za tymi poniżej zamieszczonymi.

Zatem, w języku polskim mamy nazwiska, których końcówka fleksyjna zależy od płci osoby je noszącej – na przykład Kaszowski i Kaszowska, Kaszycki i Kaszycka. Większość tych nazwisk to nazwiska odprzymiotnikowe, które mają końcówkę –ski lub –cki. Nazwisko Kaszyca, moim zdaniem, nie należy do nazwisk odprzymiotnikowych. Forma podstawowa nazwiska, za którą zawsze uważa się nazwisko męskie, ma końcówkę –a. Zatem, mamy tu do czynienie nie z nazwiskiem przymiotnikowym, takim jak Kaszowski czy Kaszycki, lecz z nazwiskiem rzeczownikowym o końcówce typowej dla rzeczowników rodzaju żeńskiego. Wydaje się, że nazwisku Kaszyca bliżej jest do rzeczowników pospolitych typu kasza czy waza albo piszczałka i nazwisk Magiera czy Gałązka. A skoro tak, to formy męska i żeńska brzmią tak samo – Kaszyca. Tylko co oznacza rzeczownik żeński Kaszyca? Możliwe znaczenia tego rzeczownika napisałem na wstępie mojej wypowiedzi.

Nazwisko Kaszyca zawiera też wykładnik –yca ( Kasz + yca = Kaszyca ). Przyrostki –yca oraz –ica należą do grupy sufiksów zgrubiających wyrazy podstawowe i zmieniające ich pierwotne znaczenie. Wyrazy takie podkreślają wielkość czegoś, wzmacniają go lub wyrażają żartobliwe, negatywne, pogardliwe lub poufałe nastawienie mówiącego do przedmiotu wypowiedzi. Wzmacniający, negatywny, drapieżny, odcień mają zwłaszcza przydomki, przezwiska oraz nazwiska utworzone za pomocą zgrubiających sufiksów ekspresywnych –yca oraz –ica; na przykład: caryca i kanclerzyca, Zosica i Urszulica, kaszyca i Kaszyca. Wynika z tego, że nazwisko Kaszyca mogło powstać jako pochodna i zgrubiała forma jakiegoś innego apelatywu albo nazwy osobowej. Tylko od jakiego apelatywu czy nazwy osobowej powstało? Tego nie wiem, możliwości jest bezliku, wspomniałem o nich na samym początku mojego postu.

Trzecią i chyba najbardziej prawdopodobną etymologią nazwiska Kaszyca jest ta, o której piszę poniżej.

Kasz, to zdrobnienie od imienia Kasimir – Kazimir = Kazimierz. Kaszyc, to syn Kasza ( Kasz + yc = Kaszyc ). Nazwa osobowa Kaszyc zawiera charakterystyczny przyrostek –yc, który tworzy rzeczowniki odojcowskie; na przykład podczaszyc, Broszyc, Warszyc ( podczaszyc, to syn podczaszego; Broszyc, to syn Brosza; Warszyc, to syn Warsza ). Najstarszymi przyrostkami, które tworzyły rzeczowniki od imienia, funkcji ojca, to między innymi przyrostki –ic oraz –yc. Przyrostek –yc stosowano po spółgłoskach twardych a przyrostek –ic po spółgłoskach miękkich ( wojewodzic, to syn wojewody; starościc, to syn starosty ). Później nazwiska typu odojcowskiego mogły powstawać od dopełniaczy. Dopełniaczem od imienia, nazwiska Kaszyc jest Kaszyca. Nazwiska odmienne ( równe imionom ) mogły również powstawać na zasadzie patronimiczności: imię własne i imię ojca w dopełniaczu: Dobrowoj Kaszyca.
Tak więc, wiemy, że żył kiedyś mężczyzna, który miał na imię Kasz, który miał syna, którego nazywano Kaszyc. Kaszyc też miał syna, któremu nadał imię Dobrowoj. Dobrowoj był synem Kaszyca – Dobrowoj Kaszyca. I tak, moim zdaniem, powstało nazwisko Kaszyca. To tylko moja hipoteza mówiąca jak mogło dojść do powstania nazwiska Kaszyca. Jest to moja propozycja dla Ciebie, chyba najbardziej prawdopodobna, wyjaśnienia pochodzenia nazwiska Kaszyca dla Ciebie.

Jak wspomniałem powyżej, istnieje wiele różnych możliwości mówiących jak mogło dojść, w jaki sposób i od czego mogło powstać nazwisko Kaszyca. Niestety trudno jest jednoznacznie ustalić etymologie tego nazwiska. Powyżej przedstawione możliwości są tylko hipotezami. Aby prawdopodobnie ustalić jak doszło do powstania tego nazwiska powinieneś ustalić pierwszą osobę, która nosiła to nazwisko i po której odziedziczyłeś to nazwisko ( nazwisko dziedziczne ). Następnie sprawdzić jak nazywał się ojciec ( matka ) tej osoby i może wtedy uda się ustalić od kogo, czego i w jaki sposób powstało nazwisko Kaszyca.


Pozdrawiam – Roman.


Źródła:
Wielki Słownik Ortograficzny, PWN;
Słownik Języka Polskiego, PWN;
Słownik Języka Polskiego, PWN pod redakcją W. Doroszewskiego;
Sownik poprawnej polszczyzny, ParkEdukacja;
Słownik etymologiczny języka polskiego;
Słownik języka polskiego, tak zwany warszawski;
Słownik polszczyzny XVI wieku;
Słownik staropolskich nazw osobowych;
Słownik etymologiczno – motywacyjny staropolskich nazw osobowych;
Słownik najstarszych nazwisk polskich – pochodzenie językowe nazwisk omówionych w historii nazwisk polskich;
Słownik ojczyzny polszczyzny.
http://prusice.pl/kaszyce-wielkie,1784,art.html
https://pl.wikipedia.org/wiki/Kaszyce
https://pl-pl.facebook.com/Kaszyce-1605 ... =page_info
http://www.kami.net.pl/kresy/ wpisz w okno przeglądarki nazwę Kaszyce
https://books.google.pl/books?id=1WVZAA ... ca&f=false
Mariok

Sympatyk
Posty: 773
Rejestracja: pt 16 paź 2015, 13:45

Luch, Susik, Reszka

Post autor: Mariok »

Witam,

proszę o przedstawieni pochodzien nazwisk Luch, Susik, Reszka - nazwiska moich przodków z Żelechlinka woj. łodzkie powiat Tomaszów Maz.

Dziękuję

Mariusz
Awatar użytkownika
Ewa_Szczodruch

Sympatyk
Adept
Posty: 4159
Rejestracja: ndz 10 gru 2006, 17:22
Lokalizacja: Toruń

Post autor: Ewa_Szczodruch »

Witam :)

Luch - od imion złożonych na Lu-, typu Lubomir, Lutosław.

Susik - od sus ‘długi skok’.

Reszka 1491 (Pom) - od imion złożonych typu Rasław, Radosław.

Źródło: Kazimierz Rymut, 'Nazwiska Polaków. Słownik historyczno - etymologiczny, Wydawnictwo Naukowe DWN, Kraków 2001[/i]
Pozdrawiam cieplutko, Ewa Szczodruch
Zablokowany

Wróć do „Pochodzenie nazwiska”