Pochodzenie nazwisk (cz.1)

Pochodzenie (etymologia) nazwisk

Moderatorzy: elgra, Galinski_Wojciech, maria.j.nie

agataka
Posty: 2
Rejestracja: czw 17 lip 2008, 23:54

Post autor: agataka »

Witam serdecznie, i ja bardzo chciałabym dowiedzieć się jak najwięcej na temat rodzinnych nazwisk:)
Organiściak i Hasiura (tam gdzie szukałam, prócz odmiany nic nie ma:(
Będę wdzięczna za każdą literkę:)
Pozdrawiam. Agata
Awatar użytkownika
Tadeusz_Wysocki

Członek PTG
Posty: 1053
Rejestracja: pt 23 lut 2007, 10:23
Lokalizacja: Warszawa
Kontakt:

Post autor: Tadeusz_Wysocki »

Tu asystent naszej cieplutkiej Ewy Szczodruch :)
Ewa prawdopodobnie ładuje swoję ciepło gdzieś tam na wakacyjnym słoneczku na jesień dla nas wszystkich, ja mam chwilę, i chciałbym pomóc, po kolei od najnowszego:

ORGANIŚCIAK - od nazwania/nazwiska ORGAN, of łac. 'organarius' (organista - grający na organach), samo ORGANISTA notowane jest od 1375.

HASIURA - od nazwania/nazwiska HAS, notowanego od 1718, a te od 'hasać, skakać', lub od niemieckiego nazwania Has.

CICHOSZ - notowane od 1441, od "cichy, spokojny", lub od gwarowego "cichosz" - małomówny.

WIESZCZECZYŃSKI - notowane od 1413 r., pochodzi bezpośrednio od nazwy miejscowej i prawdopodobnie gniazda rodzinnego Wieszczeczyn, poznańskie, gmina Dolsk.

FASZCZEWSKI - od nazwania/nazwiska CHWAST, notowanego od 1388, wszystko od polskiego słowa "chwast".

PAWLUK - od nazwania/nazwiska PAWEŁ, od imienia Paweł, notowanego w Polsce od XII wieku.

GÓRSKI - notowane od 1368, pochodzi od nazwy miescowej typu 'Góra, Górka, Górsko'.

ZAŁUSKA - prawdopodobnie od nazwania/nazwiska ZAŁUK, od słowa 'za + łuka", czyli za łąką.

FLIS - notowane od 1371, od polskiego "flis" - flisak, człowiek zajmujący się spływem drzewa.

SZAŁEK - od nazwania/nazwiska SAL, notowanego od 1591, od imienia "Salomon, Salezy" lub od "szalić" - oszukiwać, od "szala" - część wagi, od "szaleć, hulać", lub od "szał".

SASKOWSKI - od nazwania/nazwiska SZASZEK, notowanego od 1460, od dawnego "szaszek" - błazen, "szaszkować" - błaznować, wygłupiać się.

JENDRZEJCZAK - od nazwania/nazwiska ANDRZEJ - od imienia Andrzej, notowanego w Polsce od XII wieku.

MAŁEK - notowane w Polsce od 1204, to od słowa "mały", być może też od imienia typu Małomir.

MALICKI - notowane od 1398, pochodzi od nazwy miejscowej Malice (kilka wsi).

LISZEWSKI - prawdopodobnie od nazwania/nazwiska LIS, notowanego od 1253, pochodzącego of słowa "lis", ale możliwym jest, że pochodzi od nazwiska LISOWSKI, notowanego od 1424, lub LISZOWSKI, notowanego od 1684, oba od od nazwy miejscowej typu "Lisów, Lisowo, Lisowice (kilka wsi)".

MOREŃ - od MOREN - od niemieckiej nazwy osobowej Mohren. Bliżej na temat czasu pierwszego notowania nie ma.

Źródło: Kazimierz Rymut, 'Nazwiska Polaków. Słownik historyczno - etymologiczny, Wydawnictwo naukowe DWN, Kraków 1999, 2001.
Do przeszukania: inne źródła, internet, itd.

Bardzo proszę wszystkich szukających o wykorzystani innej pracy profesora, i zbadanie danych na temat lokalizacji nazwiska w Polsce, mamy tu dwa źródła: na bazie PESEL i spisu powszechnego jest w internecie: www.herby.com.pl ; lub spisu 2002 (jest na CD).

To może, ale nie musi dać rozłożenie nazwiska w Polsce i pozytywnej próby odgadnięcia gniazda rodowego w dawnej Polsce, jeśli nie gniazda, to przynajmniej okolicy/dawnego powiatu, kilka lokalizacji winno być pominięte, jak np. po II WŚ Warszawa - napływowa, lub generalnie "Ziemie odzyskane" - też napływowe. To nie jest czysta genealogia, nie opiera się na dokumentach, rekordach, wpisach, itp., to jej część do gry z wyobraźnią - czasami może przynieść ciekawe skojarzenia i ślady nowych dróg do dalszych poszukiwań, wszystkim życzę powodzenia w tej niezwykłej podróży zycia z genealogią!

Tadeusz
Tadeusz Wysocki
PolTG23
+
http://www.narodowa.pl/recepcja.htm
motto:
"Zbierać przemijające okruchy przeszłości, bo z nich teraźniejszość, przyszłość i wytłumaczenie wszystkiego" (tw)
Awatar użytkownika
Tadeusz_Wysocki

Członek PTG
Posty: 1053
Rejestracja: pt 23 lut 2007, 10:23
Lokalizacja: Warszawa
Kontakt:

Post autor: Tadeusz_Wysocki »

Dodatek:

FLISS - to samo, co FLIS.

Tad
Tadeusz Wysocki
PolTG23
+
http://www.narodowa.pl/recepcja.htm
motto:
"Zbierać przemijające okruchy przeszłości, bo z nich teraźniejszość, przyszłość i wytłumaczenie wszystkiego" (tw)
agataka
Posty: 2
Rejestracja: czw 17 lip 2008, 23:54

Post autor: agataka »

Panie Tadeuszu!!!!!
Baaaaaaaaaaaaaardzo dziękuję, ale...:)
"daj kurze grzędę..." - gdzie jeszcze mogę szukać informacji o tych nazwiskach, a może Pan mi jeszcze coś podpowie:)
Pozdrawiam cieplutko i wakacyjnie:)
PS. połknęłam bakcyla, ale błądzę po omacku, bo nic a nic nie znam się na genealogii, a rodzice i większość rodziny nieżyje:(. Zaczęłam więc od nazwisk-teraz ruszam na rajd po krewnych, pewnie choć trochę się dowiem:)
Dziękuję raz jeszcze
Agata
Petrus

Sympatyk
Posty: 20
Rejestracja: pn 30 cze 2008, 17:09

Post autor: Petrus »

Ja też mam prośbę..o nazwisko SIDOR. Z góry dziękuję.
Stanisław_Sawkiewicz

Sympatyk
Posty: 58
Rejestracja: pt 16 maja 2008, 10:06
Lokalizacja: Bytom

Post autor: Stanisław_Sawkiewicz »

Witaj szanowny asystencie (równie cieplutki) ! Korzystam z okazji by zapytać o takie nazwiska, które pojawiły mi się w drzewie : Stiller i Flak. Flaki to potrawa z pokrojonych żołądków przeżuwaczy ale czy takie jest pochodzenie tego nazwiska ? Pozdrawiam
Stanisław
danutakep
Posty: 5
Rejestracja: sob 12 lip 2008, 18:39
Lokalizacja: Wejherowo

pochodzenie nazwisk:Stalmach i Kankowski

Post autor: danutakep »

Witam serdecznie! Proszę o wyjaśnienie pochodzenia nazwiska Stalmach. Czy nazwisko to ma coś wspólnego ze stelmachem-zawodem, rzemiosłem?. Czy może od stali stal i mach ( machen -robić} więc robić coś ze stali.Wiem, że najwięcej Stalmachów zamieszkuje okolice Brzeska. Interesuje mnie również pochodzenie nazwiska Kankowski. Za pomoc z góry serdecznie dziękuję.
Danuta Kepka
Ostatnio zmieniony czw 24 lip 2008, 16:04 przez danutakep, łącznie zmieniany 1 raz.
Awatar użytkownika
Tadeusz_Wysocki

Członek PTG
Posty: 1053
Rejestracja: pt 23 lut 2007, 10:23
Lokalizacja: Warszawa
Kontakt:

Post autor: Tadeusz_Wysocki »

No to ciągniemy dalej ten wózek:

I. Dla Agaty "takiej, że hej!":
Jeśli już połknęłaś bakcyla genealogii, to świadczy to o Twojej niezwykłej wrażliwości na przeszłość rodziny i historii, bo "...z tego teraźniejszość, przyszłość, i wytłumaczenie wszystkiego" (to już motto mojej webgalerii ga.pa). A jeśli zechcesz skorzystac z dobrych rad jak zacząć, to znajdziesz je tu na tym genforum, kliknij na - "Od czego zacząć" - lewa góra na głównej stronie www.genealodzy.pl, tamże znajdziesz bezcenne rady doświadcznych przyjaciół z tego forum.

II. Dla Petrusa:

SIDOR - To nazwanie/nazwisko jest notowane w pracach prof Rymuta. Pochodzi od imienia Izydor, a te od Izydor - znanego w Polsce od XIV wieku - pochodzenia greckiego, ale nawiązuje do egipskiej bogini Izydy.
Lokalizacja nazwiska w Polsce w/g Pesel i spisu powszechnego 1990:
Nazwisko Ogólna liczba Rozmieszczenie
Sidor 5607 Wa:350, BP:233, Bs:138, BB:6, By:33, Ch:98, Ci:14, Cz:9,El:127, Gd:100, Go:114, JG:74, Kl:8, Ka:158, Ki:320, Kn:21, Ko:46,Kr:72, Ks:89, Lg:79, Ls:21, Lu:1210, Ło:8, Łd:44, NS:17, Ol:113,Op:66, Pl:25, Pt:1, Pł:18, Po:32, Pr:152, Ra:81, Rz:106, Sd:115,Sr:2, Sk:48, Sł:63, Su:265, Sz:92, Tb:130, Ta:159, To:5, Wb:140,Wł:21, Wr:110, Za:409, ZG:65
(skróty - to byłe województwa, spis nazw pełnych znajduje się na stronie www.herby.com.pl)

III. Dla Stanisława:

STILLER - to nazwanie/nazwisko podobnie jak STYLER pochodzi on niemieckiej nazwy osobowej Stiller, a ta od nazwy miejscowej Still, Stille, lub od starego języka niemieckiego 'stillen' - uspokajać, uciszać lub od n.os. Stieler, ta od staroniemieckiego 'stiel' - rękojeść, łodyga.
Lokalizacja nazwiska w Polsce w/g Pesel i spisu powszechnego 1990:
Nazwisko Ogólna liczba Rozmieszczenie
Stiller 678 Wa:11, By:24, Ci:3, Cz:18, El:1, Gd:35, JG:3, Kl:13, Ka:166, Kr:2, Ls:31, Lu:1, Op:142, Po:183, Sł:3, Sz:14, To:7, Wr:18, ZG:3
= razem 678 dorosłych o nazwisku Stiller, koncentracja nazwiska: w poznańskiem (183) oraz katowickim i opolskim, gdzie może być gniazdo rodowe pierwszego przodka nazwanego STILLER.

FLAK - to polskie nazwanie/nazwisko notowane jest od roku 1413/1414, pochodzi od polskiego 'flak", czyli wnętrzności - staropolskie flek - gwarowe flaka - jelito, kiszka (dodaje prof. Kaleta).
Lokalizacja nazwiska w Polsce w/g Pesel i spisu powszechnego 1990:
Nazwisko Ogólna liczba Rozmieszczenie
Flak 6575 Wa:167, BP:10, Bs:9, BB:36, By:34, Ch:13, Cz:629, El:43, Gd:99, Go:49, JG:115, Kl:61, Ka:1946, Ki:102, Kn:10, Ko:34, Kr:550, Ks:28, Lg:47, Ls:107, Lu:128, Ło:6, Łd:34, NS:27, Ol:57, Op:165, Os:33, Pl:10, Pt:13, Pł:262, Po:177, Pr:273, Ra:134, Rz:162, Sd:122, Sr:21, Sk:18, Sł:48, Su:10, Sz:107, Tb:13, Ta:41, To:18, Wb:82, Wł:38, Wr:91, Za:330, ZG:66

IV. Dla Marty (bo pominąłem):

PISKORZ - to polskie nazwanie/nazwisko notowane jest od 1136 roku. Pochodzi bezpośrednio od słowa "piskorz" - gatunek ryby.
Lokalizacja nazwiska w Polsce w/g Pesel i spisu powszechnego 1990:
Nazwisko Ogólna liczba Rozmieszczenie
Piskorz 5039 Wa:286, BP:26, Bs:28, BB:107, By:78, Ch:28, Ci:22, Cz:20, El:111, Gd:78, Go:36, JG:53, Kl:10, Ka:356, Ki:132, Kn:147, Ko:107, Kr:829, Ks:14, Lg:103, Ls:44, Lu:49, Ło:1, Łd:46, NS:18, Ol:240, Op:52, Os:5, Pl:16, Pt:90, Pł:29, Po:132, Pr:29, Ra:419, Rz:4, Sd:394, Sk:32, Sł:31, Su:118, Sz:134, Tb:10, Ta:41, To:27, Wb:63, Wł:2, Wr:213, Za:74, ZG:155

KSIĄŻEK - to polskie nazwanie/nazwisko notowanej jest od roku 1405. Pochodzi od słowa 'ksiądz lub książę'.
Lokalizacja nazwiska w Polsce w/g Pesel i spisu powszechnego 1990:
Nazwisko Ogólna liczba Rozmieszczenie
Książek 10064 Wa:1437, BP:156, Bs:8, BB:465, By:125, Ch:223, Ci:37, Cz:278, El:65, Gd:206, Go:111, JG:142, Kl:61, Ka:867, Ki:689, Kn:28, Ko:101, Kr:813, Ks:28, Lg:233, Ls:65, Lu:265, Ło:9, Łd:136, NS:60, Ol:113, Op:95, Os:231, Pl:73, Pt:84, Pł:36, Po:115, Pr:51, Ra:242, Rz:272, Sd:322, Sr:55, Sk:56, Sł:69, Su:63, Sz:102, Tb:89, Ta:453, To:50, Wb:125, Wł:7, Wr:246, Za:406, ZG:101

BARTOSIAK - to polskie nazwanie/nazwisko notowane jest od 1660 roku. Pochodzi od nazwania BART (notowane od 1302) - od podstawy -bart, a ta od: imienia Bartłomiej, lub "barta" (topór), lub od niemieckiego "bart" (broda, brodacz).
Lokalizacja nazwiska w Polsce w/g Pesel i spisu powszechnego 1990:
Nazwisko Ogólna liczba Rozmieszczenie
Bartosiak 3741 Wa:678, BP:20, Bs:78, BB:5, By:17, Ch:81, Ci:77, Cz:25, El:81, Gd:90, Go:32, JG:16, Kl:5, Ka:92, Ki:51, Kn:6, Ko:43, Kr:19, Lg:43, Ls:7, Lu:131, Ło:24, Łd:277, Ol:84, Op:18, Os:42, Pl:46, Pt:13, Pł:348, Po:80, Ra:380, Rz:3, Sd:158, Sr:3, Sk:267, Sł:65, Su:20, Sz:80, Tb:7, Ta:2, To:26, Wb:29, Wł:6, Wr:47, Za:61, ZG:58

Źródła:
I. Kazimierz Rymut, "Nazwiska Polaków. Słownik historyczno - etymologiczny", Wydawnictwo naukowe DWN, Kraków 1999, 2001.
II. Słownik Nazwisk Współcześnie w Polsce Używanych, spis 1990, praca zespołu pod kier. prof. Rymuta - www.herby.com.pl
Inny spis oparty na spisie roku 2002 jest na CD, gdzie podano wiecej i bardziej dokładną lokalizację wg powiatów.
III. Zofa Kaleta "Słownik Najstarszych Polskich Nazwisk Pochodzenie Językowe XII-XIV w., t. I, Warszawa 2007.

No to jeszcze raz miłego lata dla wszystkich nadwrażliwców zarażonych genealogią :)

Tadeusz
PolTG
+ webgaleria dzielenia się swoimi pamiątkami: http://www.narodowa.pl/recepcja.htm
Tadeusz Wysocki
PolTG23
+
http://www.narodowa.pl/recepcja.htm
motto:
"Zbierać przemijające okruchy przeszłości, bo z nich teraźniejszość, przyszłość i wytłumaczenie wszystkiego" (tw)
Stanisław_Sawkiewicz

Sympatyk
Posty: 58
Rejestracja: pt 16 maja 2008, 10:06
Lokalizacja: Bytom

Post autor: Stanisław_Sawkiewicz »

Bardzo uprzejmie dziękuję za obszerne opisanie. Ukłony i podziękowania.
Stanisław
Petrus

Sympatyk
Posty: 20
Rejestracja: pn 30 cze 2008, 17:09

Post autor: Petrus »

Dziękuję Panie Tadeuszu! :D
Awatar użytkownika
Ewa_Szczodruch

Sympatyk
Adept
Posty: 4159
Rejestracja: ndz 10 gru 2006, 17:22
Lokalizacja: Toruń

Post autor: Ewa_Szczodruch »

Witam wszystkich, a szczególnie Tadzia, który dzielnie mnie tu zastępował, słusznie domyśliwszy się, że przez miesiąc byłam na wakacjach. Buziaczek, Tadziu :)

Wróciłam wczoraj późnym wieczorkiem, rozeznam się co jeszcze zostało do wyjaśnienia i postaram się w miarę szybko odpowiedzieć.

Pozdrzwiam cieplutko, Ewa Szczodruch
Awatar użytkownika
Tadeusz_Wysocki

Członek PTG
Posty: 1053
Rejestracja: pt 23 lut 2007, 10:23
Lokalizacja: Warszawa
Kontakt:

Post autor: Tadeusz_Wysocki »

A! Jesteś Ewuniu!
A więc zmiana, teraz ja znikam do połowy sierpnia, dzięki Ewa za powitanie, cholerka, jak teraz idzie wytrzymać prawie miesiąc bez spotkania z innymi w podróżach genealogii, niech ja no ja tylko złapię tego kto wymyślił wakacje i urlop! ;)
Pa Pa
Tadek
Tadeusz Wysocki
PolTG23
+
http://www.narodowa.pl/recepcja.htm
motto:
"Zbierać przemijające okruchy przeszłości, bo z nich teraźniejszość, przyszłość i wytłumaczenie wszystkiego" (tw)
Awatar użytkownika
Ewa_Szczodruch

Sympatyk
Adept
Posty: 4159
Rejestracja: ndz 10 gru 2006, 17:22
Lokalizacja: Toruń

Post autor: Ewa_Szczodruch »

Witaj :?: :D

Kankowski ( bez daty źródłowej ) – w grupie nazwisk pochodzących od kania ‘ptak drapieżny z rodziny sokołów’ lub od staropolskiego imienia Kanimir.

Źródło: Kazimierz Rymut, "Nazwiska Polaków. Słownik historyczno - etymologiczny", Instytut Języka Polskiego PAN, Kraków 1999

Stalmach ( bez daty źródłowej ) – w grupie nazwisk pochodzących od stelmach, także stalmach, starmach 'rzemieślnik wyrabiający drewniane części wozu'.

Źródło: Kazimierz Rymut, "Nazwiska Polaków. Słownik historyczno - etymologiczny", Wydawnictwo Naukowe DWN, Kraków 2001.

Pozdrawiam cieplutko, Ewa Szczodruch
Dzieciuchowicz_Anna
Posty: 8
Rejestracja: wt 22 lip 2008, 22:32

Post autor: Dzieciuchowicz_Anna »

Witam, jeśli nie sprawi to problemu chciałabym poprosić o pomoc w wyjaśnieniu etymologii nazwisk:
- Bojanowski,
- Dzieciuchowicz,
- Zegler,
- Matyszczyk,
- Tomczak,
- Andrzejewski.

Z góry dziękuję i pozdrawiam.
Awatar użytkownika
Ewa_Szczodruch

Sympatyk
Adept
Posty: 4159
Rejestracja: ndz 10 gru 2006, 17:22
Lokalizacja: Toruń

Post autor: Ewa_Szczodruch »

Witaj Jarku :D

Nie znam terminu pokrewieństwa nazwisk, ale podane przez Ciebie nazwy osobowe mają parami wspólną etymologię:

Rożak ( bez daty źródłowej ) - w grupie nazwisk pochodzących od róg 'wyrostek kostny na głowie niektórych zwierząt; przedmiot wykonany ze zwierzęcego rogu; instrument dęty blaszany; skraj, ostra krawędź'.

Rożek 1231 - w grupie nazwisk pochodzących od róg 'wyrostek kostny na głowie niektórych zwierząt; przedmiot wykonany ze zwierzęcego rogu; instrument dęty blaszany; skraj, ostra krawędź'.

Rozek ( bez daty źródłowej ) - w grupie nazwisk pochodzących od róża ‘roślina ozdobna’, też od imienia żeńskiego Róża.

Różak 1665 - w grupie nazwisk pochodzących od róża ‘roślina ozdobna’, też od imienia żeńskiego Róża.

Źródło: Kazimierz Rymut, "Nazwiska Polaków. Słownik historyczno - etymologiczny", Wydawnictwo Naukowe DWN, Kraków 2001.

I chyba o to Ci chodziło...

Pozdrawiam cieplutko, Ewa Szczodruch
Zablokowany

Wróć do „Pochodzenie nazwiska”