Witaj.
Alegat, l.mn. alegata – przestarzała nazwa dokumentu będącego załącznikiem, podstawą wystawienia innego dokumentu będącego dowodem w sprawie.
Termin pierwotnie stosowany w szerokim znaczeniu, obecnie zawężony do archiwalnych dokumentów dotyczących zawierania małżeństw. Do archiwów państwowych alegata przekazywane są przez urzędy stanu cywilnego po 100 latach od ich wytworzenia i udostępniane są jako część zespołu archiwalnego akt stanu cywilnego.
W alegatach są przechowywane odpisy akt urodzenia (chrztu) zaślubionych, a w przypadku wdowieństwa także odpis aktu zgonu poprzedniego małżonka. Dawniej, kiedy z jakiejś przyczyny niemożliwe było dostarczenie do parafii lub okręgu bożniczego odpisu aktu urodzenia, sporządzano akt znania, w którym świadkowie znający osoby wstępujące w związek małżeński, oświadczali o ich roku urodzenia (lub wieku), miejscu urodzenia i stanie cywilnym.
Księstwo Warszawskie (fr.: Duché de Varsovie, niem.: Herzogtum Warschau) – istniejące w latach 1807–1815, formalnie wolne, w rzeczywistości terytorium zależne podporządkowane Cesarstwu Francuskiemu i jego władcy, Cesarzowi Francuzów Napoleonowi Bonaparte. Polityczna namiastka państwa polskiego. Władcą suwerennym Księstwa był król Królestwa Saksonii, które wchodziło w skład Związku Reńskiego, będącego protektoratem Cesarstwa Francuskiego. Zostało stworzone przez Cesarza Francuzów Napoleona I oraz Cesarza Rosji Aleksandra I w 1807 roku na mocy Traktatu z Tylży, jakie Cesarstwo Francuskie podpisało 7 i 9 lipca 1807 w Tylży z Imperium Rosyjskim i Królestwem Prus. Artykuł 69 mówi, że „Kodeks Napoleona będzie prawem cywilnym Księstwa Warszawskiego.”. Natomiast art. 83 mówi, iż „Nikt, kto nie jest obywatelem Księstwa Warszawskiego, nie może sprawować urzędów bądź duchownych, bądź cywilnych, bądź też sądowych.”. W Kodeksie Napoleona [ Code Civil ] w art.
Art. 70. Urzędnik stanu cywilnego każe sobie złożyć akt urodzenia każdego z przyszłych małżonków. Ten z małżonków, któryby był w niemożności pozyskania takowego, może go zastąpić aktem znania, wydanym przez sędziego pokoju miejsca jego urodzenia lub zamieszkania.
Art. 71. Akt znania zawierać będzie zeznanie uczynione przez siedmiu świadków, jednej lub drugiej płci, krewnych lub niekrewnych, o imionach, nazwisku, powołaniu i zamieszkaniu przyszłego małżonka, równie jak ojca jego i matki, jeżeli są znani; o miejscu, i, ile możności, o epoce jego urodzenia, niemniej o przyczynach stojących na przeszkodzie w złożeniu na to aktu. Świadkowie podpiszą akt znania, łącznie z sędzią pokoju; a gdyby który z nich podpisać nie mógł, lub nieumiał, będzie o tem uczynioną wzmianka.
Art. 72. Akt znania przedstawiony zostanie Trybunałowi pierwszej instancyi miejsca, w którem obchód małżeństwa ma nastąpić. Trybunał, po wysłuchaniu Prokuratora Królewskiego, wyda swoje potwierdzenie lub odmówi go, wrazie uznania dostatecznemi lub niedostatecznemi zeznań świadków, i przyczyn stojących na przeszkodzie w złożeniu aktu urodzenia.
Tu jest link do „Kodex Napoleona z przypisami. Xiąg trzy” z roku 1810, w którym możesz przeczytać o urzędowym akcie znania, to jest art. 70, art. 71 i art. 72 oraz gdzie ewentualnie można poszukiwać takiego aktu znania [ zobacz w art. 70, 71, 72 ] – proponuję Ci zapoznanie się z tym dokumentem ponieważ kodeks ten regulował całość przepisów dotyczących Stanu Cywilnego.
http://www.bibliotekacyfrowa.pl/dlibra/ ... ublication
Tak więc wiemy co to jest akt znania i skąd wziął się w Księstwie Warszawskim a później w Królestwie Polskim.
Po upadu Napoleona i likwidacji Księstwa Warszawskiego na kongresie wiedeńskim, wypłynął problem utrzymania w nowo powstałym Królestwie Polskim obowiązujących w Księstwie francuskich przepisów prawa cywilnego. Kodeks Napoleona nie został zniesiony głównie dzięki poparciu polskich sfer sądowniczych, które zdołały już poznać walory napoleońskiego dzieła. Kodeks cywilny Królestwa Polskiego, Kodex Cywilny Królestwa Polskiego – w Warszawie dnia 1 (13) Czerwca 1825 r. (Dz.Pr.K.P. Tom X, Nr 41, s. 3) – ustawa obowiązująca w Królestwie Kongresowym od 1 stycznia 1826 roku w miejsce Tytułu Wstępnego, Księgi I i Tytułu V Księgi III Kodeksu Napoleona. Kodeks stanowił niewielką przeróbkę kodyfikacji napoleońskiej w zakresie prawa osobowego, niemniej wprowadził kilka istotnych zmian, jak: zniesienie instytucji śmierci cywilnej czy polepszenie pozycji prawnej dzieci pozamałżeńskich. Ponadto w istotnym stopniu reformował prawo małżeńskie, uwzględniając częściowo postulaty duchowieństwa, wprowadzając wyłącznie wyznaniową formę zawarcia małżeństwa. W Kodeksie zawarte były też pewne ogólne przepisy prawa cywilnego oraz przepisy o aktach stanu cywilnego.
Pozdrawiam – Roman.
PS.
Jeśli w akcie małżeństwa nie jest wymieniona nazwa siedziby Sądu Pokoju [ Sędziego Pokoju ] dla miejsca sporządzenia „aktu znania” to można ją znaleźć dla konkretnej miejscowości, na przykład w publikacji pt.:
• Skorowidz Królestwa Polskiego czyli Spis alfabetyczny miast, wsi, folwarków, kolonii i wszystkich nomenklatur w Guberniach Królestwa Polskiego, który został wydany w Warszawie w roku 1877. Publikacja tą może spotkać w jednym tomie albo w dwóch tomach;
• Przewodnik po Królestwie Polskim. Spis alfabetyczny, miast, wsi, kolonii, folwarków i wszystkich miejscowości, jakkolwiek nazwę noszących, znajdujących się w 10 Guberniach Królestwa Polskiego, ze wskazaniem gubernii, powiatu, gminy, parafii, sądów pokoju i gminnego, poczty, telegrafu, stacyi kolejowej z odległościami; oraz informujący o podziale kraju pod względem administracyjnym, kościelnym i sądowym, o zakładach naukowych, przemyśle i t. d.
Przewodnik został wydany w Warszawie w 2 tomach, pierwszy tom w roku 1901 a drugi w roku 1902.
Roman.
?
