Co to znaczy /Szlachta Niewylegitymowana/?

[Mateusz_Gotowiec]

Witam,
Przeszukałem kilka stronek w poszukiwaniu informacji nt Szlachty Niewylegitymowanej, ale nadal do końca nie rozumiem co to jest?
Czy ktoś mógłby mi to w łatwy sposób wytłumaczyć lub podać link z informacjami o tym?

Pozdrawiam,
Mateusz.

[Tomasz_Lenczewski]

Witam, nie wszystko musi być w sieci. Zresztą ten temat należy odczytywać przez hasło "legitymacje szlachty polskiej po upadku Rzeczypospolitej (rozbiorach)" oraz "deklasacja drobnej szlachty", a co za tym idzie zmiana ich statusu prawnego na mieszczański czy chłopski. Dotykało to wielu rodzin, ale wyglądało niejednolicie we wszystkich zaborach, a nawet w poszczególnych guberniach szlacheckich. W Królestwie Polskim dotknięta tym zwłaszcza była szlachta Mazowsza i Podlasia, drobna szlachta zagrodowa. Temat jest niejednolicie opracowany. Np. najlepiej opracowana jest szlachta południowo-wschodnia Rzeczypospolitej (liczne prace przedwojenne dotyczące poszczególnych obszarów czy wielka praca Eugeniusza Czarneckiego z Białej Cerkwi). Pozdrawiam Tomasz

[Kolank0]

powiem tak ogolnie. Jesli ktos zechce to uzupelni.

Zaborca rosyjski stanal przed problemem, ze na podbitych terenach dawnej I RPjest wiecej osob stanu szlacheckiego niz w samej Rosji, co stwarzalo szereg komplikacji. Co wiecej grupa ta, caly czas dazyla do uniezaleznienia sie od imperium i byla zrodlem fermentu... W zwiazku z powyzszym postanowiono ograniczyc ten zywiol poprzez deklasacje. Postawiono szereg wymogow, ktore osoba stanu szlachceckiego musiala spelnic. kto tego nie dokonal tracil prawa stanu szlacheckiego. Na terenie Krolestwa Polskiego dzialala Heroldia Krolestwa Polskiego przed ktora nalezalo udowodnic, w oparciu o narzucone przez Carat kryteria, swoje szlachectwo. Kto tego nie uczynil, ten... wlasnie...

[struslav]

Witam,

Panie Tomaszu mógłby Pan podać dokładniejsze dane dotyczące publikacji Eugeniusz Czarneckiego? Nie spotkałem się z nią do tej pory a też jestem zainteresowany tematem.

Pozdawiam

[julia_jarmola]

Witam! W 1854.m.in. Nikołaj Pawliszczew był współautorem ustawy o szlachectwie,wprowadzenie której miało na celu pozbawienie szlachectwa jak największej ilości polskiej szlachty.Zwłaszcza drobna szlachta nie przechowywała dowodów szlachectwa(często ginęły one np. na skutek pożaru),ważne było,że "okolica "o tym szlachectwie wiedziała.Dlatego też podczas zaborczych legitymacji,kiedy carat zajmował się weryfikacją polskiej szlachty,zgłosiło się niewiele rodów. Część zamożniejszej szlachty nie zgłosiła się do legitymacji albo nie mając wystarczających namacalnych dowodów albo,protestując w ten sposób przeciwko nakazom zaborcy.
Pozdrawiam Julia J.

[Łucja]

http://www.nienaltowski.net/Wywod%20Szlachectwa.htm

"Szlachta niewylegitymowana", jeżeli dotyczy to wieku XIX i Królestwa Polskiego, to wyglądało to tak, że ponad 17 tys. osób uzyskało w ciągu trwania akcji potwierdzania szlachectwa - potwierdzenie, że do stanu szlacheckiego należą (dawna szlachta). Wiązały się z tym pewne przywileje, np. krótsza służba wojskowa, dostęp do stopni oficerskich, ułatwienia w dostępie do szkół, a także oczekiwane ułatwienia w karierze urzędniczej. "Niewylegitymowana" to ta szlachta, która tego potwierdzenia nie uzyskała bo się o nie starała, z różnych powodów.
Albo nie było to jej potrzebne (wojsko, urząd, szkoła nie kusiły tak bardzo te przywileje), czy wręcz nie chciała.
Albo nie miała dowodów, żeby udowodnić szlachectwo i nie chciała ponosić kosztów w celu ich uzyskania (choćby sfałszowanych co było na porządku dziennym).
Dowody z czasem zliberalizowano np. sprawowane urzędy przed rokiem 1795 (początkowo przed 1775 r.), własność całej wsi (z czasem nie przestrzegano tego wymogu rygorystycznie).
Na podstawie wstępu do "Szlachty wylegitymowanej w KP w latach 1836-1861" Elżbiety Sęczys.
Niewylegitymowana to najczęściej drobna szlachta, której przodkowie urzędów nie pełnili, ani nie mieli "całej wsi".

W linku wyżej są podane wymagania.

Łucja

[RoRo500]

Świetne opracowanie tego problemu dla terenów byłego WXL to praca pani Jolanty Sikorskiej-Kuleszy "Deklasacja drobnej szlachty na Litwie i Białorusi w XIX wieku"
http://otworzksiazke.pl/images/ksiazki/ ... _wieku.pdf


Pozdrawiam,
Roman

[Sawicki_Julian]

Witam, pytanie było ; co to znaczy szlachta nie wylegitymowana, odpowiedź w kilku zdaniach, to ta szlachta która miała szlachectwo nadane od Króla Polskiego lub Cesarzy czy Papieży sto lat licząc do tyłu od roku władzy np. Cara w Królestwie Polskim, czyli rok 1795.
Niewylegitymowana, to nadal prawnie szlachta ta która nie dała się nabrać na unieważnienie przez kogoś kto nie miał do tego prawa czyli np. Car, szlachta znała swoje prawa i wiedziała że tylko szlachectwo może unieważnić król i sejm polski. Trzecią grupą którzy się także nie wylegitymowali była szlachta biedna, to ta której ziemie zostały na wschodzie, a na Podlasiu, czy Mazowszu to pogranicze tych uciekinierów i dlatego było tam ciasno. A wymóg był taki że ma mieć szlachcic co najmniej jedną wieś własną lub zastawną, na wschodzie miał nie jedną i co z tego. Taki szlachcic któremu choć za sporą opłatą za wywód nie udało się udowodnić szlachectwa, bo byli i tacy którzy w tych latach podejrzanych po 1695 roku o kupienie sobie szlachectwa, szczególnie Frankiści ( neofita), także ci uciekinierzy ze wschodu tracili dużo jeśli przez wymóg Cara nie uzyskali potwierdzenia szlachectwa. Potem byli obowiązkowo wzywani do wojska carskiego, z domu tylko jedna osoba mogła się uczyć w szkole, czyli byli zepchnięci do poziomu bezdomnych. Wniosek taki ze szlachcic choć biedny z różnych przyczyn, ale nie poddał się do opłaty podatku za wywód, takiego samego jak np. za noszenie brody, niczego nie tracił, ani niczego nie musiał udowadniać, papier z klejnotem, czyli herb był od pokoleń i jest dla pokoleń nadal ważny, za granicą w krajach zachodnich król i szlachectwo jest chlubą narodu ; pozdrawiam - Julian
Ps. książkę czytałem ( mam ) E. Czarneckiego pt. Naszczatki Rycariw iz Sawicki, pisze po Ukraińsku właśnie o wywodach szlachty z Białej Cerkwi Sawickich herbu Korwin - Ślepowron i po części udanych z powodu braku rzekomych dokumentów - Julian

[Łucja]

"Ps. książkę czytałem ( mam ) E. Czarneckiego pt. Naszczatki Rycariw iz Sawicki, pisze po Ukraińsku właśnie o wywodach szlachty z Białej Cerkwi Sawickich herbu Korwin - Ślepowron i po części udanych z powodu braku rzekomych dokumentów - Julian"
Julianie, jak dostałeś tę książkę? Ja napisałam meila na adres do autora (slepowron.małpa.mail.ru), po polsku wprawdzie, ale mi nie odpowiedział albo po drodze się zgubiło.
Łucja

[Markowski_Maciej]

Witam,
Czy można było zostać oficerem carskim tylko będąc wylegitymowanym?
Z jednej strony znam historię o usunięciu ze szkoły kadetów za brak legitymacji, a z drugiej bracia mojego pra.. byli oficerami, a nigdzie nie spotkałem się ze wzmianką aby się wylegitymowali.
Był to automat?
Pozdrawiam
Maciej

[anna-grażyna]

Witam,
Czy można było zostać oficerem carskim tylko będąc wylegitymowanym?
...
Był to automat?
Pozdrawiam
Maciej

Od połowy XIX w- nie trzeba było być szlachcicem żeby zostać oficerem,
więcej -to awans na porucznika zwykle oznaczał tzw "szlachectwo osobiste" czyli niedziedziczne.
Od pułkownika można było zostać szlachcicem z prawem
do przejścia szlachectwa na potomków.

Anna Grażyna

[Sawicki_Julian]

Witam Łucjo, co nieco posłałem Ci pocztą na Twój adres ; pozdrawiam - Julian

[No30]

Witam
Szlachta niewylegitymowana to ta, która - w przeciwieństwie do wylegitymowanej - nie podpisała deklaracji lojalności wobec zaborców.
Tadeusz

[Tomasz_Lenczewski]

Witam
Szlachta niewylegitymowana to ta, która - w przeciwieństwie do wylegitymowanej - nie podpisała deklaracji lojalności wobec zaborców.
Tadeusz

Witam,
to co napisał Pan Tadeusz stanowi duże uproszczenie. biorąc również pod uwagę różne zabory (w Galicji sprawa miała się diametralnie inne). Poza tym pierwsze legitymacje szlacheckie na ziemiach zaboru rosyjskiego przeprowadzały deputacje szlacheckie złożone z Polaków. Ba nawet Heroldia Królestwa Polskiego składała się z Polaków. W nowoczesnym państwie jaką byłaby Rzeczypospolita w XIX w. legitymacje musiałyby siłą rzeczy zaistnieć. Fakt, że zostały wprowadzone przez zaborców boli, ale stojąc na gruncie legalizmu prawa musimy je oceniać. jako krok w ewolucji stanu szlacheckiego na ziemiach Polski. Ocena legitymacji będzie różna zarówno dla poszczególnych guberni, jak i zaborów, i naturalnie okresów. Takie uogólnienia można czynić dopiero po gruntownej analizie procesów legitymacyjnych. Pozdrawiam Tomasz Lenczewski

[misty69]

Witam
Szlachta niewylegitymowana to ta, która - w przeciwieństwie do wylegitymowanej - nie podpisała deklaracji lojalności wobec zaborców.
Tadeusz

Czy moglby Pan pokazac wzor/fotokopie takiej deklaracji?
pzdr
misty69