genealodzy.pl

Jednym z njtrudniejszych problemów w poszukiwaniu naszych przodków są ich migracje.
W ramach kolejnych (pewnie mało komu przydatnych) zajęć genealogicznych postanowiłem pobadać jak budowa kolei wpływała na zmiany ludnościowe. Obiekt badań to parafie Płonka Kościelna i Poświętne przez które wiedzie trasa kolei żelaznej warszawsko petersburskiej. Jej budowę zakończono w 1862 roku. Tego samego roku powstały wybudowane przez Francuzów warsztaty naprawy parowozów oraz wagonów W 1864 na stacji i w Zakładach, które nosiły nazwę Depot de Lapy, zatrudnionych było 270 osób. W 1870 zarząd nad stacją kolejową i "Depo" przejęła spółka francusko-belgijska. Łapy stały się waznym centrum kolejowym.
Okoliczna ludność zaczęła coraz bardziej masowo szukać tu pracy . Ale nie tylko ona Z roku na rok - coraz liczniej- w ksiegach metrykalnych pojawiały się „cudze” nazwiska, zwykle mieszkańców kolejowych baraków. Niżej wypis urodzeń w Płonce z lat 1856 - 1868. Przy okazji wypisałem także nie kolejarzy o „cudzych” nazwiskach . Uwaga - pisząc Barwiki chodzi o Łapy Barwiki
1856.
Stanisław Michelis s Jana i Aleksandry z Chorków; majster kowalski
Wiktorya Życka c Jana i Serafinyz Kulinoskich; szlachcic niewylegitymowany straznik dochodów skarbowych tabacznych
1857
Leopold Kostrowski s Józefa Katarzyny z Żalkowskich; majster kowalski
1859
Jan Modliński s Antoniego i Maryannnyz z Drągowskich; szlachcic nielegitymowany
Wiesław Fijałkowski s Romualda i Maryannny z Niedzielskich; wyrobnik z miasta Augustowa
1860
Johan Gotlieb Habrigcht s Johana Gotlieba i Christyny Damnik; tymczasowo zamieszkaływ Łapach Łynkach rodem z W Ks poznańskiego , pow Frausztadt(?) wieś Pusch (?) robotnik kolei Petersbursko warszawskiej,
Karol Gustaw Stanislaus s Karola i Elżbiety Condierlich; wyrobnik z kolei Petersbursko warszawskiej rodem z Prus z miasta Głogowa, chrzestni Karol Haiczkie i Joanna Dytrich
1861
w Księgach pojawiają się nazwy Osse baraki i Barwiki baraki
Adolf Fryderyk Hartel s Augusta i Teresy Muller; robotnik przy kolei, z kraju Pruskiego rodem, z powiatu Głogowiec Wielki ?
Aleksander Frydrych syn zmarłego Frydrycha (nie podano imienia) i Agnieszki Frydrych ,świadek a zarazem chrzestny Jan Borowiecki ślusarz przy kolei a chrzestna Józefa Gieniuszówna
Herman August Weninger s Augusta i Doroty, ciekawe, że to nie ojciec nie zgłaszał ale miejscowi, którzy byli też chrzestnymi
Karol Franciszek Quillon (albo Gullon) s Grzegorza i Doroty;ojciec rodem z Francji (są szczegóły miejsca pochodzenia ale dla mnie ich sensowne odczytanie jest za trudne, a nie chcę pisac bzdur w rodzaju mnie się zdaje)
1862
Jan Maurer s Józefa i Karolinyz Buzów; mistrz ciesielski z Warszawy
Józef Wojszko s Jana i Anny z Tułaszewskich; dróżnik w Ossem, w 1863 rodzi się syn Michał
Józef Szpecht s Jana i Maryanny Mosick (?); dróżnik przy kolei w Zdrodach rodem z Księstwa poznańskiego, ślub wzięli w Płonc,e on z Żołędnicy parafia Krobia, ona ze wsi Ugoda parafia Goleszów ?
Karol Ferdynand Szaper s Józefa i Maryanny, kowal na kolei
Józefa Helena Sawicka c Ferdynanda i Jadwigi z Siemianowskich; szlachcic wylegitymowny, z parafii Zelwa pow wołkowyski gub grodzieńska
Karolina Wartalska c Franciszka Wartalskiego i Doroty z Markisiów; robotnik kolejowy z Warszawy, w 1865 roku urodziła im się córka Emilia, w 1868 syn Władysław
1863
Julianna Roga c Henryka i Agmieszki z Krupolskich; majster (świadkiem i chrzestnym był min Fabian Kopacz mularz przy kolei)
Adam Trębicki s Antoniego i Julianny z Gąsowskich; pisarz na kolei (szlachcic wylegitymowany wywodził się ze Strabli)
Józefa Leokadia Rudzis c Józefa i Maryanny z Lubeckich; ślusarz na kolei
1864
Maryanna Hester c Jana i Magdaleny z Turkiewiczów; ślusarz na stacji w Barwikach
Józefa Łubaszewska c Franciszka i Ewy z Niewiadomskich; wyrobnik na stacji Łapy
Paulina Szwarc c Ludwika i Amelii Konieckiej; stolarz w barakach kolejowych zamieszkały
Jan Bolesław Wiechetek s Łukasza i Jadwigi z Poprawskich; wyrobnik na kolei, poddany pruski, w 1866 urodził się im syn Ludwik
Stanisław Mosiek (albo Mosick) s Ignacego i Franciszki z Bobrowskich; wyrobnik na kolei, poddany pruski z za paszportem świadkami byli Piotr Mosiek i Łukasz Wiechetka poddani pruscy.
Ślub był w Płonce Ignacy wywodził się ze wsi Ugoda ona z Białaszewa
Anna Krystyna Barwicka c. Marcina i Joanny z Tryschów; młynarz wiatrak w Barwikach , w 1866 roku urodził się im Roch August
Jadwiga Lirman c Frydrycha i Emilii z Danowskich; dróżnik na kolei , z Prus za paszportem
Piotr Narcyz Balcerkiewicz s Józefa i Zofii Dommel; właściciel gruntowy w Barwikach
Mikołaj Kucin s Stanisław i Julianny z Prusów; stróż na kolei w Barwikach
Augustyn Ernest Seeger (Sager) s Juliana i Rozalii z No (e)jmanów; tokarz poddany pruski za paszportem, w 1867 rodzi się im Joanna Franciszka
1865
Marya Julia Kozłowska c Przemysława i Weroniki z Jubilewskich; urzędnik na kolei
Antoni Jarnułtowski s Piotra i Krystyny z Biernackich; wyobnik przy fabryce na kolei, w barakach w Barwikach zamieszkały
Tymoteusz Bolesław Nowakowski s Walentego i Pauliny Radzio; maszynista w Barwikach mieszkajacy, w 1867 syn Piotr Izydor
Wincenty Tuszyński s.Piotra i Emilii z Dubnickich; szewc w barakach kolejowych
Aleksander Szczytkowski s Franciszka i Henryki Nosek; robotnik w baraku w Barwikach
Ludwika Stańczuk c Mikolaja i Maryannny z Daniłowskich; posesor dzierżawny w Roszkach Wodźkach
Marcyanna Placyda Puchowicz c Macieja i Maryanny z Turczyńskich; szwajcar na kolei (chodzi najpewniej o odżwiernego), w 1857 urodziła się im córka Anna , a Maciej zapisany jest jako robotnik
1866
Bronisława Agata Sobolewska c Aleksandra i Teofilii z Dzięgielewskich; dróżnik w Zdrodach
Józef Gębicz s Franciszka i Franciszki z Tomaszewskich; mularz przy kolei
Herman Karol Stefan s Hermana Karola Henryka Stefana von Schmidt i Adelajdy z Wodyńskich ; rachmistrz wydziału mechanicznego. poddany pruski za paszportem na stacji zamieszkały
Anna Teodozja Łobaszewska c Franciszka i Ewy z Pelków; stróż na kolei , w 1868 córka Maryanna Magdalena , ojciec zapisany jako robotnik przy kolei
Wilhelm Wilbeck s Adama i Karoliny z Butkiewiczów; szachmajster (?) przy kolei, poddany pruski za paszportem mieszkał w Gąsowce Osse
1867
Aleksander Wincenty Majewski s Józefa zwanego Cygan i Wiktorii z Głowackich; za paszportem w Gąssówce Osse mieszkający
Marya Elżbieta Szlankiz c Franciszka i Maryi Kulin; ślusarz za paszportem w baraku mieszkający
Julianna Kniżewska c Wojciecha i Anieli Dziejma; robotnik przy kolei
Walerya Szczytkowska c Jana i Maryanny z Łapińskich; robotnik przy kolei
Anna Krzywieńska c Mikołaja i Maryannyz Toufmanów (?); robotnik przy kolei
Cecylia Antonina Rakowska cWojciecha i Matyldy z Cwalińskich; dróżnik w Zdrodach
Jan Peterson s Wilhelma i Franciszki Rozberr; robotnik przy kolei
Michalina Augustyna Malinowska c Michała i Dominiki z Pancewiczów; robotnik przy kolei
Wincenty Szapowski s Albina i Julii z Andrzejewskich; urzędnik kolei na stacji w Barwikach, chrzestni Roman Therling, Ernest Bartrych, Mirosława Szwartz i Aleksandra Firlus
Anna Maryanna Klan c Jana i Anny Emilii Rochelt; piekarz w Barwikach
Aleksandra Rodermann c Aleksandra i Emilii z Rutkowskich; ślusarz za paszportem w barakach zamieszkały
1868
Julia Kozłowska c. Józefa i Julii Has; ślusarz za paszportem zamieszkały w Barwikach
Józefa Maryanna Bencz c Jakuba i Apoloni ze Starostów ; maszynista drogi zelaznej stacji Łapy Barwiki w Barwikach zamieszkały
Stanisław Stankiewicz s Jerzego i Jadwigi Łoszewicz; robotnik przy kolei
Michalina Karolina Oczachowska c Łukasza i Heleny Roszkowskiej; kowal w Barwikach
Amelia Ratman c Alojzego i Emilii z Szubertów; maszynista stacji Barwiki
Władysław Młodecki, s Szymona i Rozalii z Jarmołowskich; kowal w Barwikach
Stanisław Masłowski s Stanisław i Józefy z Zadzińskich; oficjalista na stacji tamże zamieszkały

Tyle tytułem ilustracji, cd może nastąpi jeśli byłaby tak potrzeba
Pozdrawiam

W kierunku bardziej na wschód niestety moja wiedza jest szczatkowa
Natomiast w pobliżu, prócz Łap równym rangą kolejarskim centrum o funkcjach miastotwórczych były Starosielce. Zainteresowanych historia obu kolejarskich miejscowosci polecam opracowania monografie
„Starosielce miasto kolejrzy” autorstwa nieżyjacego już Krzysztofa Obłockiego
„Łapy.Miasto przy kolei” autorstwa Piotra Sobieszczaka
Obie to wydawnictwa lokalnych wydawców (pierwsze WOAK, drugie gmina) stąd trudne do kupienia, kontaktowac się trzeba albo z wskazanymi wydawcami albo szukac w dużych bibliotekach).
Jeśli idzie o inne stacje to tu trudno mówic o wielkiej migracji. W księgach metrykalnych można znaleźć nazwiska stacyjnej obsługi.
Niemniej w XIX wieku nie tylko kolej pełniła istotne funkcje miastotwórcze. W przypadku okolic Białegostoku bodaj istotniejszy był przemysł, a szczególnie włokiennictwo. Jeśli idzie o zjawisko migracji to dla poszukiwań genealogicznych (poza samym Białymstokiem), łowiskami przybyszów („cudzych” nazwisk) nawet z odległych stron są także Choroszcz, Supraśl czy Michałowo.
Pozdrawiam

Jerzy, zwróciłem uwagę na to, że znaczna część tych „obcych” pochodziła z Prus, sprawdziłem /wprawdzie dość pobieżnie/ czy ktoś się już tym zajmował. Pomijam tutaj z oczywistych względów Niemców z ich badaniem zjawiska Ostflucht – ucieczki ze wschodu w poł. XIX w., czy naszą historię gospodarczą / Białostocki Okręg Przemysłowy/, ale znalazłem wydaje się ciekawy artykuł. Wprawdzie artykuł ma już pół wieku, ale Twoje badania idą mniej więcej w tym samym kierunku, oczywiście w innej skali, zakresie i z wykorzystaniem innych źródeł. Wskazałeś jednak jak można wykorzystać źródła metrykalne do badań przyczynkarskich i pokazać, choćby na skalę lokalną, ale bardzo interesujące zjawiska. To tak na marginesie dla tych poszukujących tutaj tematu pracy licencjackiej, czy magisterskiej. Czekam oczywiście na ciąg dalszy.

WYCHODŹCY MAZURSCY I WARMIŃSCY W KRÓLESTWIE
POLSKIM W POŁOWIE XIX WIEKU.
http://bazhum.muzhp.pl/media//files/Kom ... 47-257.pdf
Krzysztof

Kolejny odcinek to wypisy aktów urodzeń parafii Poświętne. Taki wybór i chronologia powodowana jest tym że do tej parafii przynależały te łapskie przysiółki które leża po prawej stronie torów (licząc od Warszawy do Białegostoku). Mieszkańcy najbardziej kolejarskich Barwik – jak widać - chrzcili swoje dzieci i w płońskiej i poświętniańskiej parafii. Stąd prezentacja obu na parafii daje pełniejszy obraz.
Wyrażnie widoczne wpisy „cudzych” nazwisk zaczynają się od :
1861
Agnieszka Kulesza c Jana i Leonory z Mioduszewskich; szynkarz w Łapach Leśnikach
Anna Wiechetek c Łukasza i Jadwigi z Poprawskich; dróżnik przy kolei żelaznej przy przejeździe pod wsia Łapy Leśniki poddany pruski z Ks Poznańskiego
Sabina Undrewicz(tz) c Ferdynanda i Julii z Gregorowiczów; stolarz w fabryce na kolei żelaznej na stacji Łapy Barwiki obowiązek pełniący
1862
Adela Agnieszka Rakowska c Franciszka i Matyldy z Spalińskich; dróznik na przejeździe kolejowym w Łapach Zieciukach
Marya Józefa Nadratowska c Wincentego i Izabelli z Sobolewskich; urzędnik kolei warszawsko petersburskiej w Łapach Barwikach mieszkajacy
Wanda Augustyna Habrich c Gotliba i Krystyny z Damnikowskich (?); robotnik przy kolei w Łapach Leśnikach zamieszkały
Feliks Dworzańczyk s Wojciecha Jerzego i Izabelli Klary z Kaczewskich (albo Kaczyńskich?).: dozorca robotników z Kalinówki guberni grodzieńskiej pochodzacy ,w Łapach Leśnikach mieszkający , w 1866 urodził się im Stanisław Walenty. Ojciec zapisany był jako zastępca posługi do maszyn(?) mieszkali wtedy w Barwikach
Aleksander Jan Dojek (Dejek?) s Franciszka i Maryanny z Marciewiszów (?) ; z gminy guzowskiej powiatu łowickiego, robotnik przy kolei , w Łapach Bocianach czasowo mieszkający
1863
Józefata Kożyńska c Franciszka i Emilii z Łapińskich, robotnik przy kolei w Łapach Szołajdach zamieszkały
Franciszka Karolina Rogowska c Kazimierza i Anieli z Wyciołkowskich: z wyrobku na kolei utrzymujący się w Łapach Barwikach zamieszkały
1864
Aleksandra Puczyńska c Piotra i Elmiry (?) z Dobielewskich (?); oficjalista drogi żelaznej w Łapach Barwikach zamieszkały
Józefata Mincer c Józefata i Maryanny z Kaczmarskich; ślusarz w Łapach Bocianach zamieszkały (nie wymieniona jest kolej, pewnie tylko przez niedopatrzenie)
Weronika Jankowska c Jana i Magdaleny z Brejnakowskich; cieśla w Łapach Barwikach zamieszkały (nie wymieniona jest kolej)
nieżywe , rodzice Jan Awierka i Józefa z Dawidów ; fabrykant (tak także zwano robotników fabrycznych- przy kolei w Łapach Leśnikach zamieszkały
nieżywe, rodzice Karol Lottych i Rozalia Roch; pracujący przy kolei w Barwikach
Marya Magdalena Suchocka c Władysława i Bronislawy z Dobczewskich; utrzymujący bufet na Stacji Głównej w Barwikach. Wedle mojej pamieci to zdaje się w moich podlaskich szlacheckich parafiach pierwszy przypadek nadania na chrzcie imienia Maria a nie Maryanna
Jan Adam Szanda s Adama i Małgorzaty z Hytlerów: (nieczytelne) kolei żelaznej we wsi Łapach Barwikach zamieszkały
1865
Weronika Kozłowska c Przemysława i Weroniki z Jubilewskich; urzędnik przy kolei na stacji w Barwikach
Franciszek Karol Kirpoł s Ignacego i Anny (nieczytelne); maszynista przy kolei w Barwikach zamieszkały
Anna Minzberg c Adolfa i Ludwiki z Niewalewskich; tokarz przy fabryce kolei żelaznej w Barwikach zamieszkały
nieżywe, rodzice Jan Werner (?) i Józefata Łapińska; tokarz przy kolei w Barwikach zamieszkały
Stanisław Uszyński s Franciszki i Emilii z Łapińskich; szynkarz w Szołajdach
Domicella Bronislawa Sojecka c Stanislawa Józefa i Józefaty z Szymborskich: ślusarz przy kolei w Barwikach zamieszkały
1866
Władysław Kazimierz Hasler (Haster?) s Jana i Magdaleny z Turkiewiczów ; slusarz na stacji w Barwikach
August Józef Franciszek Dantz (?) s Stanisława Juliusza i Marii Konstacji Sol; inżynier trakcji na stacji w Barwikach
Marya Joanna Emilia Blankilli c Anioła (?) i Wandy z Sobolewskich; oficjalista rządowy na stacji w Barwikach
Karol Ignacy Ducki s Tomasza i Emilii z Sobolewskich, żołnierz w obowiazkach przy kolei w Barwikach pozostający
Tomasz Jan Hester s Jana i Magdaleny z Turkiewiczów; ślusarz przy fabryce kolei w Barwikach zamieszkały
1867
Feliks Antoni Kosko s Karola i Maryanny z Laudyszewskich; cieśla w Barwikach(nie podano związku z koleja )
1868
Ignacy Gembicz s Franciszka i Franciszki z Łapińskich; służący na kolei w Barwikach zamieszkały
1869
Maryanna Emilia Kluga(e)c Jana i małżonki Teresy (nie podano nazwiska); za paszportem mieszkajacy w Barwikach przy fabryce kolei
Feliks Zenon Andruszkiewicz s Stanisława i Henryki (nieczytelne); ślusarz przy kolei w Barwikach
Karol Aleksander Nowakowski s Walentego i Pauliny z Rudziów; pomocnik maszynisty przy stacji Barwiki
Aleksander Feliks Klajn s Jana i Emilii Rajchert; pomocnik maszynisty przy stacji Barwiki
1870
trojaczki Karol Leon,Henryk Piotr i Józef Aleksaner Bienkowscy s-wie Bolesława i Anieli z Maryngów; służący przy kolei w Barwikach
Maryanna Anatolia Stankiewicz c Jerzego i Jadwigi z Łosiewiczów; służący przy kolei w Barwikach
Józef Karpiński s Władysława i Rozalii z Piekarewiczów; służący przy kolei w Barwikach

Zwracam uwagę - jeśli ktoś tego jeszcze nje zauważył - na wątek Piotra Sobieszczaka autora znakomitego opracowania o Łapach, wskazujący źródła praktycznego i skutecznego poszukiwania kolejarzy.

http://genealodzy.pl/index.php?name=PNp ... 614#306614

Panie Jerzy

Wyrazy uznania dla tych niezwykle cennych i szczegółowych wypisów. Swego czasu chciałem "dociągnąć" wypisy kolejarzy do początku XX wieku, bo jest ich mnóstwo także w księgach po 1867 r., kiedy metryki pisano już po rosyjsku. Nie starczyło na to jednak czasu. Ale ważne, że są źródła, które mogą stać się podstawą do dalszych poszukiwań, przez kolejne osoby. Bardzo chciałbym, aby kiedyś powstał wykaz kolejarzy żyjących na terenie parafii istniejących w sąsiedztwie torów kolei warszawsko-petersburskiej (przynajmniej na odcinku Białystok-Małkinia). To by było dopiero źródło. Oczywiście, musiałaby się zebrać grupa zapaleńców, mających ogrom czasu.

Pozdrawiam
Piotr Sobieszczak

Panie Piotrze
Jeśli idzie o Płonkę i Poświętne to mam zamiar zamysł kontynuować. Tyle że wyłącznie w zakresie "cudzych" nazwisk. Wyławianie kolejarzy ze "swoich" nazwisk a przede wszystkim tłumu Łapińskich wymagałoby przeglądania każdego aktu, na dodatek pisanego po rosyjsku. A to już byłoby nadmiernym masochizmem z mojej strony.
Pozdrawiam

Tym razem moją uwagę zwrócił zapis „1865 r. - Karol Ignacy Ducki s Tomasza i Emilii z Sobolewskich, żołnierz w obowiązkach przy kolei w Barwikach pozostający”.
To zapewne pozostałość po powstaniu styczniowym, które tutaj zaowocowało kilkoma potyczkami i opanowaniem przez partyzantów części linii kolejowej na trasie Łapy – Białystok. No i wśród partyzantów było wielu kolejarzy. To również pytanie o infrastrukturę kolejową, czyli tzw. Koszarki / казармы
wojskowo – cywilne obiekty mieszkalne administrowane przez Wileński Okręg Wojskowy/. Mieszkali w nich dróżnicy, ale również żołnierze dozorujący szlak kolejowy.

Гродненская губерния. Лапы. 904 верста. Вид здания большой типовой казармы.
https://fotki.yandex.ru/next/users/humu ... ew/1194680
Krzysztof

Kolejna porcja wypisów, tym razem z Płonki, za lata 1869 – 1872. Rosyjski, pismo wyblakłe, nie gwarantuję pełnej rzetelności odczytów
1869
martwe rodzice Julian Zeiger (zapisywany poprzednio Seeger) i Rozalia Nejman; tokarz przy kolei w Barwikach
Konstancja Henryka Szlankiz c Franciszka i Maryi Kulin; ślusarz przy kolei w Barwikach
Michalina Dobrzyńska c Adama i Marianny; robotnik kolejowy Gąsówka Osse
Piotr Kulesza s Marcina i Anny; robotnik kolejowy Gąsówka Osse
Michalina Szul(b)c c Karola i Maryanny; robotnik kolejowy Gąsówka Osse
1870
Emil Aleksander Wilbeck s Adama i Karoliny z Butkiewiczów; starosta (?) na kolei Gasówka Osse
Stanisław Kordaszewski s Juliana i Zofii; pomocnik maszynisty w Barwikach
Bronisława Dobrzyniecka c Adama i Maryanny; robotnik kolejowy Osse
Tekla Wanda Rodman (Ratman?) c Alojzego i Emilii z Szubertów; maszynista Barwiki
Leon Franciszek Blanksty (Blankilly?) s Anielo (?) i Wandy Sobolewskiej; maszynista w Barwikach
Antoni Piotrowski s Wojciecha i Teofili z Łapińskich; tokarz w Barwikach
Jan Gotlieb Flajszer (Fleischer) s Gotlieba i Otolii Matyldy Chain, podmaszynista w Barwikach
Władysław Bokiniec s Jana i Karoliny z Hermanowskich; robotnik kolejowy w Barwikach
Anna Barbara Sawicka c Marcina i Małgorzaty; dróżnik zamieszkały w Barwikach
Anna Albina Młodecka, c Szymona i Rozalii z Jarmołowskich; kowal w Barwikach
Barbara Matylda Matacz c Mateusza i Małgorzaty Witz; pomocnik maszynisty, poddany austriacki za paszportem w Barwikach
1871
Blanka Anna Bińkowska c Bolesława i Anieli z Maryngów(Mariaków?); (linownik ?) na stacji Barwiki
martwe, rodzice Franciszek Wartalski i Dorota z Markisiów;robotnik kolejowy Barwiki
Kazimierz Masłowski s Stanisława i Józefy z Zalewskich; urzędnik kolejowy w Barwikach
Teodor Jan Bende s Jana i Ewy; pomocnik maszynisty Barwiki
Stefan Władysław Kluge s Jana Emiliana i Teresy z Otockich; urzędnik kolejowy
Aleksander Romanowicz s Ksawerego i Maryanny; robotnik kolejowy Barwiki
Franciszka Maryanna Wróblewska c Jana i Maryanny; robotnik kolejowy Barwiki
Helena Franciszka Andruszewicz c Stanisława i Henryki; slusarz w Barwikach
Mikołaj Szyszkowski s Jana i Maryanny Łapińskiej; robotnik kolejowy Barwiki
bliźniaki Albina Natalia i Aleksandra Elżbieta Paulsen c Aleksandra i Karoliny; maszynista w Barwikach
Julia Maryanna Szermer c Arnolda i Klary; ślusarz w Barwikach
Rozalia Klain c Jana i Emilii; maszynista w Barwikach
1872
Romuald Karol Sochaczewicz s Karola i Albiny; slusarz na stacji ( w tytule dokumentu zamiast Barwiki zapisano stacja Łapy)
Józef Fiedorowicz s Kazimierza i Maryanny; robotnik w Barwikach
Teodor Wincenty Kniżewski s Wojciecha i Anieli; urzędnik kolejowy w Barwikach
Romuald Pogorzelski s (nieczytelne) i Konstancji; robotnik kolejowy w Barwikach
Ema? Helena Jaworska c Jana i nieczytelne; nie umiałem odczytać, wiadomo tylko że Barwiki
Eleonora Płoński c Karola i nieczytelne; robotnik kolejowy w Barwikach
Jan Edward Barden s Ernesta i Eleonory ?; maszynista kolejowy Barwiki
Wojciech Kar(n?) owski s Wincentego i nieczytelne, robotnik kolejowy Barwiki
Maria Andrzejewska c Franciszka i nieczytelne; urzędnik kolejowy Barwiki
Władysław Michał Za ?? ski s Adama i Karoliny; strażnik ziemskiej? straży w Barwikach
Stefania Józefa Waszkiewicz c Adama i Maryanny z Drozdowskich, felczer w Barwika
Antoni Bolesław Witkowski s Teofila? i Marceliny ?; robotnik kolejowy w Barwikach
Stanisław Roman Terling s Romana i Felicji; maszynista w Barwikach
Stanisław Maciej Ginter s Wilhelma i Julianny; maszynista w Barwikach
Wiktor Wróblewski s Franciszka i Aleksandry, robotnik kolejowy w Barwikach
Kamila Łabanowska c Jana i Michaliny?; kucharz w Gąsówce Osse

Maszynista - Czy nadreprezentacja maszynistów może dziwić, pewnie nie, zważywszy że Łapy to była stacja I kategorii obok Warszawy i Wilna. To tutaj można było zaopatrzyć parowóz w wodę i opał czy ewentualnie dokonać jakichś napraw. Prawdopodobnie wymieniano tu również załogę. Zawsze jednak pozostaje jakaś niewiadoma, ponieważ maszynistą był również ktoś kto obsługiwał jakąś maszynę i niekoniecznie był to parowóz. Maszynistą był również pracownik obsługujący lokomobilę, a te używane były m.in. do pompowania wody do kolejowego żurawia wodnego, być może również w istniejących tutaj warsztatach.
Maszyniści byli kolejową arystokracją. Ciekawostka „Bułgarski car Borys i król Rumunii Ferdynad zdobyli konieczne uprawnienia i chętnie prowadzili lokomotywy luksusowych pociągów”. Również zdeklasowana szlachta nie stroniła od kolejarskiego zawodu.

Pomocnik maszynisty – jego głównym obowiązkiem w czasie jazdy było czuwanie nad stanem ognia w palenisku. W zależności od tego jaką pracę miał wykonać parowóz jeżeli lżejszą to co 10 min. wrzucał paliwo, jeżeli cięższą co 3 min. / pod górę, duży ładunek, pogoda/.

Dróżnik – inne nazwy to; dozorca plantowy, nadzorca plant, dróżnik obchodowy, obchodnik, dróżnik przejazdowy. Ówczesne tory wymagały stałego nadzoru. Dróżnik zajmował się bieżącą konserwacją i utrzymaniem przydzielonego mu kilkukilometrowego odcinka kolejowego. Dozorcą plantowym przez pewien czas był Władysław Reymont.

Konduktor – Dopiero z czasem zaczęto tak określać pracowników kolei sprawdzających bilety i dbających o porządek. Do czasu upowszechnienia hamulców zespolonych / uruchamianych z lokomotywy/ w pociągach pracowali konduktorzy hamulcowi. Każdy wagon miał hamulec ręczny i na sygnał dawany gwizdawką z parowozu konduktor zaczynał hamować lub luzować hamulec. Ich praca wymagała dużej siły fizycznej. Konduktorzy hamulcowi stali zwykle na pomostach między wagonami i w budkach hamulcowych w niektórych wagonach.

Szwajcar - Biorąc pod uwagę to, że każdy przedział miał osobne wejście na zewnątrz pociągu, to zapewne do obowiązków szwajcara należało otwieranie i zamykanie drzwi do przedziałów.

Służący – Do jego obowiązków należało sprzątanie wagonów osobowych / początkowo były 4 klasy/, a zimą przygotowanie ogrzewania w kl. I i II. Dopiero pod koniec XIX w. wagony zaczęto ogrzewać grzejnikami zasilanymi parą z parowozów. Wcześniej obie klasy ogrzewano pojemnikami z gorącym piaskiem, butlami z gorącą wodą, później piecykami brykietowymi wstawianymi pod siedzenia. Podobnie było z oświetleniem, zanim skonstruowano instalacje zasilające lampy gazem, służący wymieniał świece, uzupełniał olej bądź naftę w lampach i zapalał je.

Może kiedyś ktoś zechce utworzyć słownik zawodów kolejarskich, pamiętając o tym, że i nazwy zawodów i ich obowiązki zmieniały się. W instrukcji z 1910 r. znalazłem zawód „ ustawiciel pociągu”, „ zapinacz pociągu”.
Krzysztof

Witam.
Temat jest bardzo ciekawy, zarówno pod względem nazw zawodów kolejowych, jak też rozwoju przemysłu na ziemiach polskich i związanej z tym migracji ludności. Takich miast jest w Polsce wiele i ich historia ma wspólny "kolejowy" mianownik.
Potwierdzeniem tego może być bliskie mi Skarżysko-Kamienna. Tam starsi mieszkańcy do dziś wiedzą, że takie a takie nazwisko należy do kolejowej rodziny. Część miasta tzw. Place została utworzona przez kolej: teren leśny podzielono na działki i ulice, wykarczowano i osiedlono tam głównie kolejarzy. Niektóre rodziny mieszkają na swoich działkach od lat 20. lub 30. XX wieku.
Polecam bardzo interesującą książkę autorstwa Marcina Medyńskiego i Jerzego Krauze "Miasto Kolejarzy nad Kamienną" wyd. Muzeum im.Orła Białego w Skarżysku-Kamiennej, 2007, ISBN 978-83-918854-6-8.
Podtytuł wiele mówi o treści: Dzieje budowy i działalności węzła kolejowego Bzin - Skarżysko - Skarżysko-Kamienna od wieku XIX do roku 1945, z opisem zaszłych tu wydarzeń rewolucyjnych i wojennych, a także wszystkiego, co "na gruncie kolejowym wyrosło", w tym osady i miasta, życia powszedniego, świątecznego i intelektualnego jego mieszkańców, ich kościołów i cerkwi, przemysłu oraz poczty.

Pozdrawiam,
Wojtek