Cmentarz Prawosławny Warszawa - przenoszenie grobów.

[Kanton]

Szanowni Państwo!
Poszukuję informacji na temat przenoszenia grobów Rosjan na Cmentarz Prawosławny na Woli po odzyskaniu niepodległości.

[Kanton]

Z rozmów z pracownikami kancelarii cmentarza dowiedziałem się, że po odzyskaniu niepodległości, wiele cerkwi w Warszawie zostało wyburzonych (najbardziej znaną jest oczywiście ta na placu Piłsudskiego), lub ich funkcje zmieniono, a cmentarze przy nich zlikwidowano, przenosząc część nagrobków na Cmentarz Prawosławny Wolski.

[Sroczyński_Włodzimierz]

tia.. która z "wielu zlikwidowanych" cerkwi prawosławnych miała cmentarz na swoim terenie..
ale konkretnie:)
wiele wyburzonych z cmentarzami...serio takie historie opowiadają?

chyba, że z daleka, nie z Warszawy...to nie wiem, musiałbym sprawdzić zanim publicznie powątpiewać będę:)

[Bea]

@Kanton (jesteś na forum od 11 lat i nadal nie przeczytałeś regulaminu -> podpisuj swoje posty co najmniej imieniem) - proces likwidacji cmentarzy wokół kościołów to początek XIX wieku. Do połowy XIX w. (zabór rosyjski) przeniesiono za miasto/wieś wszystkie. Cmentarze przykościelne nie były imienne. Chowano wszystkich ludzi w te samo miejsce. I jak się miejsce kończyło, to przekopywano teren - wykopywano pozostałe kości... składowano je... i jak się nazbierało ich trochę to uroczyście grzebano je ponownie.
Ale tak jak mówię, ten makabryczny zwyczaj i możliwość lokalizacji cmentarza w środku miejscowości zostały - ze względów sanitarnych - zabronione bodajże w 1846 ukazem carskim. W diecezjach rzymsko-katolickich proces przenoszenia cmentarzy poza miejscowość zaczął się dużo dużo wcześniej (cmentarze podlegały w zasadzie władzy kościelnej).
A ty pytasz o początek XX wieku, czyli 100 lat później..
Spójrz na plan Warszawy z początku wieku (najlepiej w granicach Warszawy przed 1916) - są tam zaznaczone cmentarze. Wszystkie planowano poza miastem - tyle że rozrastające się miasto po jakimś czasie je wchłonęło.
Być może jakieś groby faktycznie przeniesiono po odzyskaniu niepodległości... ale nie z cmentarzyków przy cerkiewnych, tylko może z innych cmentarzy (spodziewałabym się, że np. z Powązek). Wydaje mi się, że odpowiednią lekturą na ten temat będzie Kurjer Warszawski.

[Sroczyński_Włodzimierz]

Niestety, ale clou zdaje się w czym innym - w przemyceniu fake'a o licznych cerkwiach warszawskich zburzonych po odzyskaniu niepodległości
i jestem wręcz zszokowany (zarząd cmentarza prawosławnego na Woli kojarzę z dość licznych kontaktów merytorycznym przygotowaniem, pełną otwartością etc) ..przy okazji - może warto to przypomnieć - jest tam (dość świeża, powojenna ale jest) mała kwatera nieprawosławna..jeśli ta informacja pochodzi stamtąd, a nie jest efektem jakiegoś szumu na łączach lub celową dezinformacją, zaniedbaniem barku weryfikacji etc

a groby owszem - w pewnej części przenoszono, np zdaje się, że pojawiły się nagrobki (ale nie wiem czy groby sensu stricto) z oddanego kościoła (czasowo zabranego na cerkiew) wolskiego (np grób Starynkiewicza) czy ze zlikwidowanego (ale to lata 60 a może nawet 70 XX wieku) cmentarza przy Grochowskiej (jednego z odłamu prawosławia, których nie chciano chować na prawosławnym..staroobrzędowców?)

groby prawosławnych bywały na katolickich (vide Stare Powązki), ewangelickich (wolskich), "innych" (Powązki "Wojskowe" cała kwatera - został jeden monument chyba), epidemicznych etc

przy JEDYNEJ zburzonej po odzyskaniu niepodległości warszawskiej cerkwi (b. świeżej, tj nowej) nie było cmentarza, o pochówkach w jej podziemiach chętnie się czegoś nowego dowiem
dokumentacja jeśli jest - to w Rosji wywieziona i niezwrócona

PS jako rozwinięcie monumentu "prawosławnego" na cm. wojskowym- spotkałem się tez z opinią, że postawienie go nie było do końca fair - owszem, było to ponoć miejsce grobowe, ale powstałe pierwotnie z przeniesienia cmentarza gwardyjskiego - zlikwidowanego jak i zburzonego kościoła - z okazji budowy "prawosławnej" cytadeli , więc katolickiego (lub "głównie katolickiego")

[Kanton]

Przede wszystkim nie zamierzam wzbudzać kontrowersji, ani nie sugeruję złej woli pracowników kancelarii, i nie uważam aby był to powód do wykopywania jakichś toporów wojennych katolicko - prawosławnych. Jednak wiem, że zwłaszcza w okolicy wału jest wiele grobów, a właściwie płyt, czy pomników przeniesionych z Warszawy, domyślam się, że dokumenty zostały wywiezione do Rosji. Ale myślałem, że ktoś coś. Zanteresowanie tematem wzięło się stąd, że uświadomiłem sobie w toku rekonstrukcji dziejów mojej rodziny, iż nie każdy tzw. Prawdziwy Polak pochodzi w prostej linii od Piasta Kołodzieja, a w jego żyłech płynie błękitna krew. AAA i zapomniałem jeszcze - Katolik.

[Sroczyński_Włodzimierz]

ja p..ę
"nie chodzi mi o wzbudzanie kontrowersji"
ale - nie przeproszę za "pomyłkę"
zo to dodam o toporach i "Prawdziwych Polakach"

na następny niepodpisany nie odpowiem
na podpisany - nie wiem:)

[Kanton]

Przepraszam za brak podpisu, oczywiście.
Nie rozumiem o co chodzi z tą pomyłką i za co miałbym przepraszać? To tylko forum a nie publikacja naukowa.
Wracając do tematu:
Czy wielotysięczna społeczność Rosyjska w Warszawie korzystała tylko z jednej cerkwi? Sorry z trzech (zapomniałem o tej koło Czterech Śpiących)? To chyba oczywiste, że niepotrzebne świątynie zmieniały swoje funkcje, oczywiście przejrzę mapy, choć wiem, że nie jest łatwo do nich dotrzeć.
Na temat, który zgłębiam nie ma literatury, po prostu proszę o pomoc. Wiem tylko, że w wojnie polsko-bolszewickiej walczyło ok 8 - 10 tys. Rosjan (oczywiście po naszej stronie) - ci ludzie się przecież nie rozpłynęli.
Bea dziękuję za merytoryczne ustosunkowanie się, pójdę tym tropem.
Swoją drogą jakoś mnie przestało dziwić, że połowa rodziny siedzi cicho, o swojej przeszłości.
Maciej Piotrowski

[Irena_Powiśle]

P. Paszkiewicz, M. Sandowicz, Cmentarz prawosławny w Warszawie.
Ta książka jest np w Bibliotece Mazowieckiej.
W artykule wstępnym jest napisane o wszystkich cmentarze prawosławnych kiedyś istniejących w Warszawie i o pochówkach na Powazkach i cm. Np Ewangelickim.

Odnośnie Ewangelickiego gdzieś rok temu przy murze były wystawione płyty z grobów powiem zapomnianych.
Było tam sporo nazwisk rosyjskich tez. Wśród innych.

Irena

[Kanton]

Dziękuję, skorzystam. Generalnie ja już znalazłem "swój" nagrobek, zresztą przypadkiem, dzięki zaangażowaniu pracowników kancelarii cmentarza wolskiego. Na Ewangelicki się wybiorę na pewno.
Maciej Piotrowski

[Irena_Powiśle]

Poszukam zdjęcia stron tej książki, jeśli chcesz, było tam dokładnie opisywano skąd i dokąd były przeniesione groby.
Z Ewangelickiego też mam, prawie byłam zaskoczona tą "wystawą"(( nie chodzi to tylko o prawosławnych oczewiście, w ogóle było to no... nie do zrozumienia.

Kaplica Iwana Skwarcowa (powinien być Skworcow? od Скворец - szpak)), tego co wykupił i rozbudował kolumnani Pałas Saski, stoi w pięknym stanie. Taka czarnozłota.

[Kanton]

Znalazłem jeszcze:
http://www.chram.com.pl/wp-content/uplo ... siazka.pdf
Maciej Piotrowski

[Badylarz]

Witam !

Czy wielotysięczna społeczność Rosyjska w Warszawie korzystała tylko z jednej cerkwi? Sorry z trzech (zapomniałem o tej koło Czterech Śpiących)? To chyba oczywiste, że niepotrzebne świątynie zmieniały swoje funkcje, oczywiście przejrzę mapy, choć wiem, że nie jest łatwo do nich dotrzeć.

Do informacji i do map nie jest trudno dotrzeć. To jedna sprawa. Druga, że cerkwi (prawosławnych oczywiście) w Warszawie było o wiele więcej niż trzy. Wystarczy poszukać w literaturze (bo zawsze stawiam ją na pierwszym miejscu) i w internecie (wujek google potrafi trochę przekłamywać). Tak czy inaczej, do rozpoczęcia dyskusji trzeba się trochę przygotować i trochę poczytać.
P.S.

ja p..ę

Przepraszam, p. Włodzimierzu, ale tego się po Panu nie spodziewałem. Rozumiem zdenerwowanie, ale może można to wyrazić w inny sposób ?

[Irena_Powiśle]

Mam w swoich zbiorach mapę Warszawy r. 1877, poszukam gdzie tam są zaznaczone cmentarze prawosławne.

Ta książka o której pisałam wyżej to taka kiszenkowa, ale dość gruba, wydana - może mylę się? w latach 70-ch, z kiepskimi zdjęciami i morzem ciekawych informacji.

[Sroczyński_Włodzimierz]

Z rozmów z pracownikami kancelarii cmentarza dowiedziałem się, że po odzyskaniu niepodległości, wiele cerkwi w Warszawie zostało wyburzonych (najbardziej znaną jest oczywiście ta na placu Piłsudskiego), lub ich funkcje zmieniono, a cmentarze przy nich zlikwidowano, przenosząc część nagrobków na Cmentarz Prawosławny Wolski.

wytłuszczenia moje

mam udawać, że tego nie było?

KTÓRE (powtarzam pytanie) cerkwie w Warszawie były wyburzone ? Poza wymienioną jako "najbardziej znaną" "tą na placu Piłsudskiego", która cmentarza nie posiadała - a o pochówkach w krypcie NADAL nic nie wiemy (dopuszczam, że istniały a nie wiem)

które z byłych cerkwi warszawskich "zmieniły funkcje"? (z z sakralnej na jakie?) konkretnie?

naprawdę w zarządzie prawosławnego cmentarza wolskiego poinformowali o licznych wyburzeniach cerkwi warszawskich? przesiąkli wikipedią (w. kłamie o cerkwi na Cytadeli, budynek służył jako kościół z zniszczony został przez Niemców we wrześniu 1939 roku)
o zmianie przeznaczenia licznych budowli sakralnych?

za nieodniesienie się, za sianie fejków

nie w Warszawie, poza "tą na placu Piłsudskiego" ani nie wyburzano, ani nie zmieniano sakralnej funkcji - to działo się paręset kilometrów dalej na wschód
ani w 1915 - po opuszczeniu cerkwi
ani w 1917
ani w 1918

część cerkwi (jak wolską) zwrócono na świątynie katolickie, pozostawiając funkcje
część zwrócono unitom
część przekształcono na świątynie katolickie (bo nie można wprost pisać o zwróceniu cerkwi na Cytedli -choć powstała w ok 1831-1832 mniej więcej na miejscu kościoła i cmentarza gwardyjskiego zburzonego podczas budowy cytadeli i cerkwi) - dotyczyły to przede wszystkim kościołów garnizonowych
byłe cerkwie nadal służyły wojsku, tylko zmienił się skład wyznaniowy i narodowościowy wojska (i parę innych rzeczy:)

P.S. no widzisz, ja się nie spodziewałem epidemii ociemniałych nie widzących zarzutów i zdziwienie ae a so chozi