x- vel -y które nazwisko stare, a które nowe?

[Bagins]

Było juz kilka wątków na temat zmiany nazwiska, ale ja chciałbym poruszyć konkretnie używanie łącznika VEL. Które nazwisko było stare, a które nowe - pierwsze czy drugie? Czy używano VEL tylko tymczasowo aż nowe nazwisko się przyjęło? Czy raczej zostawało na zawsze już takie 3-słowne podwójne nazwisko?

Pozdrawiam
Artur

[Kaczmarek_Aneta]

Witam,

zwykle pierwsze nazwisko było rodowe, a kolejne przydomkiem lub obocznością pierwszego.
Polecam dwa ciekawe wątki na temat vel-ów i alias-ów:

http://stary.genpol.com/index.php?name= ... ight=alias

http://stary.genpol.com/index.php?name= ... 05&start=0

Pozdrawiam,

Aneta

[dominikk]

Witam,
moja 4xprababka nazywała się Helena Piorun. Urodziła trzech nieślubnych synów z których: Antoni w akcie chrztu ma wpisane nazwisko Piorun, Kazimierz również Piorun i Szymon Pioruniak. Z nich Antoni mój 3xpradziad nosi później nazwisko Pietrzak vel Piorunek a jego dzieci: Franciszek Piorun, Michał Pietrzak, Jan Pioruniak, Józef Pietrzak. Jestem z lini Michała Pietrzaka i do dzisiaj jedo potomkowie używają nazwiska Pietrzak. Natomist potomkowie Kazimierza Piorun syna Heleny nosili zmiennie nazwisko Piorun, Pietrzak a współcześnie nazywają się Piorunowscy. Szymon Pioruniak syn Heleny nie zostawił potomstwa.
Z innej znowu lini mój 5xpradziad nazywał się Woźniak i z czasem zaczął używać nazwiska Woźniak vel Galas /Woźniak alias Galas. W kolejnym pokoleniu było różnie to nazwisko używane, ale w końcu zostało samo Woźniak we wszystkich liniach.
Pozdrawiam
Dominik

[Bagins]

Dziękuję za odpowiedzi i interesujace wątki.

Dodam dwa ciekawe wątki dotyczące zmiany nazwiska:
http://www.genealodzy.pl/PNphpBB2-viewt ... 7261.phtml
http://www.genealodzy.pl/PNphpBB2-viewt ... 3441.phtml
Szczególnie fragment z książki Katarzyny Krüger "O nazwiskach Mazurów Wieleńskich słów kilka" jest niesamowity i poszerzający horyzonty o możliwościach zmiany nazwiska.

Artur

[Virg@]

[...] Szczególnie fragment z książki Katarzyny Krüger "O nazwiskach Mazurów Wieleńskich słów kilka" jest niesamowity i poszerzający horyzonty o możliwościach zmiany nazwiska.

Artur

Fragment tekstu Katarzyny Krüger "O nazwiskach Mazurów Wieleńskich słów kilka", cytowany w poście, zamieszczonym w wątku do którego odsyła Artur, pochodzi z artykułu zamieszczonego na stronach Wortalu „Genealogia Polska” („GENPOL.com”).

Odsyłacz w tamtym poście (ukryty pod tekstem), ze względu na trwające zmiany na „GenPol-u” już wygasł.
Obecnie artykuł ten znajduje się < tutaj >.

Łączę pozdrowienia -
Lidia

[czarnydb]

Temat:"BARTNIK vel SOBCZYK - skąd drugie nazwisko?" *

Witam...

mam pytanie, które może wydac się śmieszne lub irracjonalne
Brzmi ono: Skąd u moich przodków 2 nazwiska
Już wyjasniam o co chodzi...

okres 1800 - 1900
jeden z moich pra... nazwijmy ją "O1" ma na nazwisko SOBCZYK (to wynika ze wszystkich dokumentów)

w dokumentach ojca nazwijmy go "O2" w/w "O1" pojawia się nazwisko BARTNIK vel SOBCZYK (nie we wszystkich dokumentach)

u kolejnych przodków "O2" pojawia się w dokumentach BARTNIK nazwywany SOBCZYK

Wygląda to mniej więcej tak:

BARTNIK (ur. ok 1730)
- BARTNIK
-- BARTNIK nazywany także SOBCZYK
--- BARTNIK nazywany SOBCZYK
----BARTNIK vel SOBCZYK
----- SOBCZYK (ur. ok 1915)

Pytanie moje Skąd to?
Oczywiście nie chodzi mi o to dlaczego konkretnie w tym przypadku... bo wiem, że raczej nie wiecie
Bardzie chodzi mi o generalne rozgryzienie tematu..
czy spotykacie się w badaniach z takimi przypadkami?
czy wiecie skąd i dlaczego? co jest powodem generalnie, najczęściej albo w waszym przypadku przyjmowanie 2 nazwiska przez przodków...

wszystko co może być ciekawe i pomóc w rozgryzieniu tematu/zgłebieniu wiedzy w tym zakresie mile widziane


Pozdrawiam
Daniel


*Moderacja tytułu tematu (m.j.n)

[Płowik_Hubert]

U mnie pojawiły się dwa takie przypadki. Jeden przodek zapisany był jako Kucharski vel Krakowiak - potem okazało się, że Krakowiak to nazwisko rodowe jego babki. Takiej sytuacji u innego przodka (Krawczaka vel Badowskiego) nie udało mi się dokładnie rozwiązać. Jest jednak wiadome, że tam skąd pochodził, a przeprowadził się kilkadziesiąt kilometrów do innej miejscowości, żyło wielu Badowskich. Może będąc sołtysem nie chciał aby jego nazwisko brzmiało tak "chłopsko" (a jego matka była z pochodzenia szlachcianką).

[czarnydb]

Dzięki... super...

a czy ta sytuacja o której piszesz czyli 2 nazwisk utrzymywała się przez kilka pokolen czy to jednorazowa sytuacja?

Pozdrawiam
Daniel

[Płowik_Hubert]

Co do Twojego Bartnika - być może nazwisko po prostu pochodzi od profesji jaką się zajmował i w miejscu zamieszkania był bardziej znany pod tym określeniem niż jako Sobczyk.

[vitoo]

Dzień dobry! Z takimi przypadkami spotkałem się kilkakrotnie ale raczej dla XVIII ewentualnie przełomu XVIII-XIX wieku. Z mojego skromnego doświadczenia wynika, że powodów mogło być kilka. Najprostszy to niestabliność nazwisk. Dawniej rodzina mogła być znana pod kilkoma przezwiskami, zwłaszcza gdy zmieniała miejsce zamieszkania. Nie zawsze odnotowywano to w aktach, albo nie we wszystkich aktach. Spotkałem się z kilkoma przypadkami gdzie jedna i ta sama osoba, a nawet rodzina nosiła dwa zupełnie różne nazwiska w pow. piotrkowskim ale nie w XIX wieku.

Innym dość częstym powodem mogło być równoczesne funkcjonowanie nazwiska powstałego od wykonywanego zawodu obok przezwiska/przezwisk innego typu, np. odojcowskiego (taki przypadki spotkałem również w XVIII wieku). Wreszcie spotkałem się z trzema przypadkami gdy dzieci znane były zarówno pod nazwiskiem ojca jak i matki, czasem z dopiskiem w postaci "vel" lub podobnym (w początkach XIX wieku). Pozdrawiam! Witek

[czarnydb]

ale tu wygląda że z pokolenia na pokolenie był BARTNIK w w międzyczasie przylgneło nazwisko SOBCZYK i już zostało i przeszło na kolejne pokolenia

pozdrawiam
Daniel

[Płowik_Hubert]

W przypadku Kucharskiego vel Krakowiaka dotyczyło to tylko jego. Ale dzieci Badowskiego vel Krawczaka nosiły później jedno albo drugie nazwisko, tak samo jego matka i bracia.

[vitoo]

ale tu wygląda że z pokolenia na pokolenie był BARTNIK w w międzyczasie przylgneło nazwisko SOBCZYK i już zostało i przeszło na kolejne pokolenia

pozdrawiam
Daniel

Tak też zrozumiałem. I domyślam się, że żaden z przodków nie ożenił się w międzyczasie z Sobczykówną. A czy nastąpiła zmiana miejsca zamieszkania? Jeśli na obydwa pytania odpowiedź jest negatywna to podejrzewam, że rodzina była znana od dawna pod dwoma przezwiskami, z których jedno pochodzi najpewniej od zawodu wykonywanego przez przodka. Teoretycznie mogła nastąpić późna zmiana nazwiska ale z tego co Pan pisze nie wynika, żeby zmiana była nagła. Przez jakiś czas zapisywano ich pod jednym lub drugim. Pozdrowienia, Witek.

[czarnydb]

Dzień dobry! Z takimi przypadkami spotkałem się kilkakrotnie ale raczej dla XVIII ewentualnie przełomu XVIII-XIX wieku. Z mojego skromnego doświadczenia wynika, że powodów mogło być kilka. Najprostszy to niestabliność nazwisk. Dawniej rodzina mogła być znana pod kilkoma przezwiskami, zwłaszcza gdy zmieniała miejsce zamieszkania. Nie zawsze odnotowywano to w aktach, albo nie we wszystkich aktach. Spotkałem się z kilkoma przypadkami gdzie jedna i ta sama osoba, a nawet rodzina nosiła dwa zupełnie różne nazwiska w pow. piotrkowskim ale nie w XIX wieku.

Innym dość częstym powodem mogło być równoczesne funkcjonowanie nazwiska powstałego od wykonywanego zawodu obok przezwiska/przezwisk innego typu, np. odojcowskiego (taki przypadki spotkałem również w XVIII wieku). Wreszcie spotkałem się z trzema przypadkami gdy dzieci znane były zarówno pod nazwiskiem ojca jak i matki, czasem z dopiskiem w postaci "vel" lub podobnym (w początkach XIX wieku). Pozdrawiam! Witek

w tym konkretnie przypadku (pokazana linia męska) nie znalazłem żadnej osoby (matki, babki, prababki) od której mogłoby pochodzić nazwisko SOBCZYK... (a może po prostu badania nie są jeszcze na odpowiednim poziomie

natomiast cała wyżej opisana rodzina zamieszkiwała tereny gminy Gidle, i częściowo Radomska
w tamtych okolicach zamieszkiwało bardzo dużo Bartników

Wydaje mi się że to nazwisko/przezwisko SOBCZYK "przylgneło"
częściej jednak w dokumentach występuje nazwisko BARTNIK, w niektórych pojawia się dopisek vel SOBCZYK, nazywany SOBCZYK
w tych najstarszych pokoleniach w dokumentach jest tylko nazwisko BARTNIK

a czy może to być spowodowane np.: drubim małżeństwem danej osoby?
a tak przy okazji czy ktoś wie od czego, skąd pochodzą oba te nazwiska?

pozdrawiam
Daniel

[vitoo]

Bardzo możliwe! Byłby to rzadki przypadek. Możliwe, że gdy w okolicy, zwłaszcza w tej samej miejscowości, było wiele rodzin o tym samym przezwisku to z czasem, by odróżnić jednych od drugich, zaczęto posługiwać się dodatkowymi przezwiskami. Podejrzewam, że mogłoby się tak stać również gdy rodzina Bartników sprowadziła się do wioski w której już zamieszkiwała inna, niespokrewniona rodzina o tym samym przezwisku. Nietypowe jest jedynie to, że zmiana miała miejsce w przeciągu XIX wieku.