genealodzy.pl

Dzien dobry.

Poszukuje informacji wyjasniajacej czym dana osoba opisana w starych archiwach sie zajmowala. Niektore sa latwe, jak szlachetny - czyli dotyczace szlachty, co do reszty jednak moge sie tylko domyslac znaczenia.

pracowity - (chlop?)
urodzony -
slawetny -
szlachetny -
wolny -
soldat -
posielenny -

Szczegolnie ten ostatni stan interesuje mnie najbardziej. Wystepuje on tylko i wylacznie w parafiach polskich inflant Uzwala i Auleja (dzis Lotwa Izvalta, Auleja). Osoby mowiace jezykiem rosyjskim wyjasnily mi, ze znaczenie tego slowa moze odnosci sie do osob przesiedlonych, lub emigrantow. Wydaje mi sie rowniez, ze moze chodzic o tereny osadnictwa wojskowego.

Pozdrawiam
ME

Stan posiada wiele definicji .
Oczywiście, nas na tym forum będzie interesował:

Stan społeczny, socjol. warstwa społeczna o charakterze zamkniętym;
typowa przede wszystkim dla społeczeństwa feudalnego; w społeczeństwie stanowym każdy musiał w zasadzie należeć do jakiegoś stanu (ludzie wyłamujący się z tego systemu znajdowali się na marginesie, budzili często podejrzenia); przynależność do stanu społecznego była z reguły dziedziczna, ściśle określona przez prawo i obyczaj, za którymi często stała religia; w ramach stanu obowiązywała endogamia (tj. nakaz zawierania małżeństw wewnątrz własnej grupy w celu zabezpieczenia jej przed utratą członków, wzmocnienia izolacji i utrzymania odrębności); stany społeczne były wyróżniane ze względu na pełnione przez nie funkcje, w feudalne Europie były to: duchowieństwo (przynależność do tego stanu nie była dziedziczna), szlachta, mieszczaństwo, chłopstwo; czasami zbiorowości podobne do stanowych powstawały przez połączenie czynników związanych z funkcją społeczną z cechami religijnymi bądź etnicznymi; taki był np. status Żydów bądź Cyganów w ramach europejskich społeczeństw stanowych; prestiż stanów był zróżnicowany, członkom stanu społecznego przysługiwały określone prawa i obowiązki; przynależność do konkretnego stanu wpływała na poziom dochodów, wykształcenie, styl życia; rozwój społ. Europy polegał m.in. na przejściu od społeczeństwa stanowego do społeczeństwa o akceptowanej, szeroko rozpowszechnionej ruchliwości społecznej.
(Źródło: https://encyklopedia.pwn.pl/haslo/stan- ... 78905.html )

Marcinie,
aby móc cokolwiek dokładniej wyjaśnić czym zajmowała się dana osoba, opisana w dokumentach archiwalnych, można próbować zrobić to na podstawie analizy danego dokumentu, który przybliży nam nieco tło, to znaczy kiedy i gdzie.
Np. pracowity (łac. laboriosus), mógł być kmieciem pełniącym funkcję sołtysa, kmieciem i rybakiem jednocześnie, itp.
- „[…] pracowity Wojciech sołtys z Mszalnicy przeciw kmieciom wsi król. Cieniawy o drogę publiczną zw. wygony, która wg przywileju ma należeć do sołtysa”;
- „[...] pracowity Marcisz Kozarz kmieć i rybak z Dębnik”.
Źródło: Słownik historyczno-geograficzny ziem polskich w średniowieczu, Edycja elektroniczna.

Oczywiście kmieć nie oznaczał dawniej tak jak dziś „chłopa”.
Wyraz „chłop” odpowiada w pierwotnym znaczeniu ściśle łacińskiemu vir, homo, stąd „chłopi” oznaczało to samo, co homines w łacinie średniowiecznej, t.j. ludzie, będący pańską własnością, poddani.
Czytaj więcej: Comites, czyli kmiecie, uzbrojeni rolnicy.

Polecam też lekturę: Historia chłopów polskich, pod red. S. Inglota, t. I, Warszawa 1970; Świętochowski A., Historia chłopów polskich w zarysie, Warszawa 1947; Ihnatowicz I., Mączak A., Zientara B., Żarnowski J., Społeczeństwo polskie od X do XX wieku, Warszawa 1988.

Łączę pozdrowienia –
Lidia

posielenny - osadnik

- O proszenii jepiskopa Popiela kasatielno oswobożdienija kriestjan posielennych na cerkownych ziemlach

- Na pustynne posielenia

- Xwoprosu o posielennych plennych Liwoncew w Moskwie

Jak juz nadmienilem wczesniej, poszukuje odpowiedzi na pytanie, dlaczego ludzie z dwoch konkretnych parafii (Uzwalda, Aleja, dziekanat Gorny Dynebrug, Inflanty Polskie) Maja dopisek posielenny a czasem wojskowy posielenny. Takie okreslenie napotkalem tylko tam. Jesli to osadnicy, to skad przybyli i dlaczego wojskowi? Chodzi konkretnie o okres 1830 czyli itereny te juz od dawna nalezaly do carskiej Rosji.

Pozdrawiam
M

Osoby mowiace jezykiem rosyjskim wyjasnily mi, ze znaczenie tego slowa moze odnosci sie do osob przesiedlonych, lub emigrantow

nie tylko i nie do końca to jest tak.
Np emigrantów nie można odnieść do tej grupy. Emigracja to coś innego.


Nie będę to tłumaczyła

Военные поселения

Военные поселения — система организации войск в России в 1810—1857 годах, сочетавшая военную службу с занятием производительным трудом, прежде всего сельскохозяйственным.

Jest róznica między osadami/koloniami, mieszkańcy którzych byli ludnością cywilną a osadami wojskowymi, gdzie razem z rolnictwem był obowiązek służby wojskowej.
w języku rosyjskim jest taki wyraz военная деревня - wieś wojskowa.
Istniały do roku 1857 na terenach IR.
tu jest mapa osad wojskowych, rok 1825
https://ru.wikisource.org/wiki/%D0%92%D ... 0%B8%D1%8F

Pozdrawiam,
Irena

Irena_Powiśle pisze:Nie będę to tłumaczyła

Военные поселения

Военные поселения — система организации войск в России в 1810—1857 годах, сочетавшая военную службу с занятием производительным трудом, прежде всего сельскохозяйственным.

Jest róznica między osadnikami i którzy byli ludnością cywilną a osadami wojskowymi.
Istniały do roku 1857 na terenach IR.

Pozdrawiam,
Irena

Osady wojskowe

Osady wojskowe - system organizacji wojsk w Rosji w latach 1810–1857, łączący służbę wojskową z okupacją siły roboczej, głównie rolniczej.

To tak zwane "wioski arakczejewskie".
Nie patrzyłam na mapę ale moim zdaniem ba terenu ob. Łotwy mogły istnieć w Łatgalii. czy nie? na terenach zachodnich Łotwy to nie sądzę.


Ne tłumaczyłam tą definicję bo wtedy trzeba wymienić zasady tych osad - np połowa urodzaju szła do magazynu wojskowego, o zwolnieniu z wojska ect.

MarcinE pisze: […] poszukuje odpowiedzi na pytanie, dlaczego ludzie z dwoch konkretnych parafii (Uzwalda, Aleja, dziekanat Gorny Dynebrug, Inflanty Polskie) Maja dopisek posielenny a czasem wojskowy posielenny.[…]
Jesli to osadnicy, to skad przybyli i dlaczego wojskowi? […]

Marcinie,
może zapoznanie się z pozycją (dostępną w Wielkopolskiej Bibliotece Cyfrowej) autorstwa Gustawa Manteuffela, Inflanty polskie poprzedzone ogólnym rzutem oka na siedmiowiekową przeszłość całych Inflant, Poznań 1879 – pozwoli rzucić nieco światła na intrygujące Ciebie kwestie?

Ludność miejska [w Inflantach Polskich] składa się z Polaków, Żydów, Rusinów, Rosyan i w mniejszéj ilości Niemców; wiejską zaś stanowią głównie łotewscy włościanie i polscy właściciele dóbr, z których jedni ród swój wiodą od krzyżacko-niemieckiéj szlachty i dla tego aż do obecnych czasów nieprzestali być członkami kurlandzkiego rycerstwa, drudzy zaś, późniéj do Inflant przybyli, należą do tych rodzin polskich i litewskich, które za czasów Rzplitéj otrzymały tu nadania albo z innych powodów pierwéj lub późniéj tu osiadły; jedni i drudzy wyznają religią rzymsko-katolicką i używają polskiéj mowy. (Cytat ze str. 44.)

W powiecie Dyneburskim znajdują się jeszcze kolonje wojskowe, a z nich Użwałdska pierwsze zajmuje miejsce.
Użwałda, dawnéj dobra kościelne, leżą nad rzeką tego imienia między Dyneburgiem a Krasławiem. W tém miejscu znajduje się piękne kollegium, wymurowane przez OO. Jezuitów, którzy tu się byli przenieśli z Dyneburga, a na świątynie wspaniałą tylko fundamenta rzuciwszy, w roku 1820 z kraju wynieść się musieli. Znajdował się tutaj czas jakiś okręgowy szpital i kwatery niższych urzędników, dziś mury jego stoją bez żadnego użytku. Obecnie zamieszkuję tę majętność kilka tysięcy żołnierzy rossyjskich, zajmujących się rolnictwem. Liczba ich stosownie do udzielonych panu Köppenowi za cesarskiém zezwoleniem od „departamentu kolonii wojskowych” wiadomości, wynosi jakoby 3034 osób płci męzkiéj. Obecnie weszli oni wszakże w skład włościan rządowych i niczem się od nich nie wyróżniają. (Cytat ze str. 48.)

Możliwe, że osadnik wojskowy, to ten który przebywał w osadzie tylko na czas pełnienia służby wojskowej, która trwała przez 36 lat. Po zwolnieniu ze służby wracał w rodzinne strony.
Natomiast, aby móc stwierdzić skąd przybyli owi osadnicy (posielenny), należałoby dotrzeć do archiwum przechowującego dokumentację „departamentu kolonii wojskowych”.

Osadnictwo wojskowe były szczególnym modelem istnienia jednostek wojskowych w czasach pokoju, które działały w Rosji od 1810 do 1857 r. Żołnierze łączyli służbę wojskową i działalność gospodarczą.
Wszyscy, którzy mieszkali w osadach wojskowych, tworzyli armię. Przybliżone życie mieszkańców wsi było następujące:
- Do 7 roku życia dziecko jest z rodzicami i nie ma żadnych zobowiązań.
- Od 7 do 12 lat dziecko uczy się.
- Od 12 do 18 lat wykonuje prace domowe.
- Od 18 do 45 lat pełni służbę wojskową, łącząc ją z obowiązkami.
- Po 45 latach osoba jest zwolniona ze służby wojskowej i zajmuje się jedynie obowiązkami drugorzędnymi.
Czytaj więcej >> Osady wojskowe.

Łączę pozdrowienia –
Lidia

Te informacje sa rewelacyjne. Bardzo wszystki dziekuje za pomoc. Co Prawda lokalizacji osad pod Dyneburgiem nie odnazalme, ale to i tak duzy krok do przodu.

Pozdrawiam
ME