Janie, dobry wieczór.
Rozważania o etymologii nazwiska Jała.
W Serwisie Rzeczypospolitej Polskiej znajduje się:
• wykaz nazwisk męskich występujących w rejestrze PESEL z uwzględnieniem nazwisk osób zmarłych, stan na 1 lutego 2021 roku. Według tego spisu mężczyzn o nazwisku Jała na dzień 1 lutego 2021 roku zamieszkiwało w Polsce 58,
• wykaz nazwisk żeńskich występujących w rejestrze PESEL z uwzględnieniem nazwisk osób zmarłych, stan na 1 lutego 2021 roku. Według tego spisu kobiet o nazwisku Jała na dzień 1 lutego 2021 roku zamieszkiwało w Polsce 43.
W sumie na dzień 1 lutego 2021 roku osób o nazwisku Jała było w Polsce 101.
Według stanu na rok 2002 w bazie PESEL osób o nazwisku Jała zamieszkiwało 78, w tym: mężczyzn 45, kobiet 33. Szczegółowy rozkład występowania przedmiotowego nazwiska w powiatach zobaczysz na mapie, którą zamieszczam pod linkiem:
http://nlp.actaforte.pl:8080/Nomina/Ndi ... =Ja%C5%82a
Nazwa osobowa Jała:
1. może być nazwiskiem zapisanym w formie dopełniaczowej od Jał: Jał > Jała – typ dopełniaczowy;
2. może być nazwą osobową określającą pochodzenie od ojca [ miano patronimiczne ]. Tak więc mógł być Jan od Jała i Jan [ czyj? ] Jała. Zatem, nazwisko dopełniaczowe z pochodzenia;
3. może być mianem z tak zwaną zmianą paradygmatu [ dodane a ]; aby odsunąć nazwę osobową od motywującego wyrazu pospolitego; na przykład: Balona od Balon, Cepa od Cep, Capa od Cap. Tak więc, Jała od Jał;
4. powstała na skutek dodania nacechowanej emocjonalnie końcówki fleksyjnej rodzaju żeńskiego -a do Jał; Jał + a = Jała, Jał-a. W takich przypadkach powstaje nazwa osobowa z dużym ładunkiem emocjonalnym [ ujemnym lub dodatnim ].
W języku prasłowiańskim występowało słowo *jalъ – jał ‘niepłodny, jałowy, nieużyteczny’ [ zobacz: Kazimierz Rymut, Nazwiska Polaków. Słownik historyczno – etymologiczny, tom 1 A – K, Instytut Języka Polskiego PAN, Kraków 1999, strona 330. ].
Nazwisko Jała z jakimś prawdopodobieństwem pochodzi od przezwiska Jała a ono od prasłowiańskiego apelatywu jał ‘niepłodny, jałowy, nieużyteczny’.
To moja robocza hipoteza o genezie nazwiska Jała. Weryfikację pozostawiam już Tobie, Janie. Życzę sukcesów w dalszych badaniach nad etymologią nazwy osobowej Jała.
Pozdrawiam – Roman.