Jaki to zawód, funkcja, stan? j. rosyjski

[radjas]

Zapis poniżej określa zawód mojego przodka na akcie urodzenia jego córki. Pewne jest że pracował on na kolei na stacji Kamińsk, ale jaki to dokładnie zawód??


z góry dziękuję

[Cieśla_Jerzy]

Zwrotniczy

[Kasia_Wyżykowska]

Podziwiam wytrwałość w poszukiwaniach i życzę powodzenia. Jak już będzie skan metryki, to chętnie przetłumaczę. Nie śledzę postów regularnie i dlatego proszę o powiadomienie na mój e-mail: jaft@wp.pl.
Pozdrawiam i życzę powodzenia
j_aftanas

Wracam do wątku, ponieważ jestem po spotkaniu z odnalezioną rodziną i - bo jak miałam nadzieję, pamięć o pradziadku przetrwała, wiem już na pewno: pradziadek był stangretem [przy dworze Niemojewskich]. Jeśli wejdę w posiadanie metryki, to w razie problemów z odczytaniem chętnie skorzystam z oferty jej przetłumaczenia - dziękuję

Przy okazji pochwalę się: po spotkaniu z rodziną, po wielu latach niewiedzy i poszukiwań, "gałązka" rodziny mojego taty rozrosła się z 25 do 242 osób. Mój dziadek "odzyskał" rodziców, stryja i pięcioro rodzeństwa, a ja kawałek swojej tożsamości

[Aftanas_Jerzy]

Podziwiam wytrwałość w poszukiwaniach i życzę powodzenia. Jak już będzie skan metryki, to chętnie przetłumaczę. Nie śledzę postów regularnie i dlatego proszę o powiadomienie na mój e-mail: jaft@wp.pl.
Pozdrawiam i życzę powodzenia
j_aftanas

Wracam do wątku, ponieważ jestem po spotkaniu z odnalezioną rodziną i - bo jak miałam nadzieję, pamięć o pradziadku przetrwała, wiem już na pewno: pradziadek był stangretem [przy dworze Niemojewskich]. Jeśli wejdę w posiadanie metryki, to w razie problemów z odczytaniem chętnie skorzystam z oferty jej przetłumaczenia - dziękuję :D

Przy okazji pochwalę się: po spotkaniu z rodziną, po wielu latach niewiedzy i poszukiwań, "gałązka" rodziny mojego taty rozrosła się z 25 do 242 osób. Mój dziadek "odzyskał" rodziców, stryja i pięcioro rodzeństwa, a ja kawałek swojej tożsamości :D

Witam!
Gratuluję sukcesu. Obiecane tłumaczenie wykonam z chęcią.

[etanoll]

Co znaczy rosyjskie słowo "służitiel" (pisane cyrilicą)? Słowo występuje w akcie urodzenia mojego pradziadka z 1893 roku z parafii Leszno pod Warszawą i określa zawód mojego prapradziadka.

Z góry dziękuję za pomoc

[Orszulak_Krzysztof]

служитель – służący, sługa, местные костельные служители – miejscowi słudzy

[Orszulak_Krzysztof]

служитель дворскій – służący dworski, церковный служитель służący (sługa) kościelny, фольварчный служитель – służący folwarczny, robotnik folwarczny

[etanoll]

Bardzo dziękuję za szybką odpowiedź

[Aftanas_Jerzy]

Witam!
Tłumacząc akta XIX wieku napotkałem określenie zajęcia (pozycji, zawodu) osoby podane przeważnie jednym słowem "служитель". Jak już kolega Krzysztof ( ? - brak podpisu) słusznie zauważył, jest to pojęcie szersze, obejmujące: profesje robotnicze, niższe urzędnicze, nadzorcze (opiekun, kustosz), i podobnie jak w j. polskim stosowane jako tytuł honorowy (sługa boży, sługa nauki). Bez bliższego określenia w akcie, trudno jest prawidłowo przetłumaczyć ten termin, trzeba wtedy zorientować się o innych okolicznościach (czy był piśmienny, czy tradycja rodzinna coś przekazuje w tej sprawie, itp). Niedawno tłumacząc dla kogoś z forumowiczów akt, podałem tłumaczenie tego zajęcia jako "sługa", a okazało się, że to był stolarz pracujący w Poznaniu na własny rachunek i w dodatku był cechmistrzem; nigdy nie był niczyim sługą. Trzeba było wprowadzić do tłumaczenia odpowiednia korektę. Ale o tym wiedziała rodzina, a nie zawsze tak jest.
Szerzej o różnych znaczeniach rzeczownika rosyjskiego "служитель" można poczytać pod adresem:
http://dic.academic.ru/dic.nsf/ushakov/NT000FB6DA

[etanoll]

Proszę o pomoc w przetłumaczeniu zawodu mojego pradziadka z aktu jego ślubu z 1908 roku. Druga część to "rolnik" jak się domyślam, a co oznacza pierwsze słowo?



Druga prośba dotyczy odczytania imion, nazwisk i miejsc zamieszkania dwóch świadków na akcie urodzenia mojej prababci z 1902 roku. Czy dobrze odcyfrowałem, że pierwszy to "Stanisław Falęcki z Szymanowa" a drugi "Stanisław Michalak z Elżbietowa"? Jeżeli nie to proszę o korektę.



Z góry dziękuję za pomoc.
Piotrek[/img]

[Cieślak_Krystyna]

pierwsze słowo oznacza "kawaler", nazwiska świadków i miejscowości prawidłowo przetłumaczone
Krystyna

[etanoll]

Bardzo dziękuję Pani Krystyno.

Piotr

[historyk99]

Witam,
Ostatnio przeglądałem kilka roczników metryk z lat 1890-1905 i słowo "служитель" występuje bardzo często ale zawsze z podaniem instytucji w której onże "służy", np. Urząd celny, Urząd skarbowy, Urząd pocztowo-telegraficzny, itd. Stąd można wyciągnąć wniosek, że w tym czasie wykształciła się już klasa urzędników, lub może pracowników niskiej rangi różnych urzędów państwowych, którzy są określeni w linku pana Jerzego powyżej jako:
Канцелярский служитель - лицо, исполняющее обязанности низшего чиновника, но не имеющее чина.
Czyli osoba, wykonująca obowiązki niższego urzędnika ale bez owego чина, czyli mianowania, nominacji ...

Pozdrawiam,
Jurek D.

[Aftanas_Jerzy]

Witam,
Ostatnio przeglądałem kilka roczników metryk z lat 1890-1905 i słowo "служитель" występuje bardzo często ale zawsze z podaniem instytucji w której onże "służy", np. Urząd celny, Urząd skarbowy, Urząd pocztowo-telegraficzny, itd. Stąd można wyciągnąć wniosek, że w tym czasie wykształciła się już klasa urzędników, lub może pracowników niskiej rangi różnych urzędów państwowych, którzy są określeni w linku pana Jerzego powyżej jako:
Канцелярский служитель - лицо, исполняющее обязанности низшего чиновника, но не имеющее чина.
Czyli osoba, wykonująca obowiązki niższego urzędnika ale bez owego чина, czyli mianowania, nominacji ...

Pozdrawiam,
Jurek D.

Witam Panie Jurku!
Ma Pan rację, ale proces ten rozpoczął się wcześniej.
Postaram się odpowiedzieć trochę szerzej, bo temat powraca. Jest to uzupełnienie mojego wcześniejszego postu.
Car Piotr I w 1722 roku wprowadził Tabelę Rang - system służby państwowej, cywilnej i wojskowej ujęty w jednolity schemat przewidujący 14 klas (rang), według których mogli awansować urzędnicy cywilni, górniczy, oficerowie i dworzanie. Ten system oparto na wzorach państw zachodnich (Francji, Holandii, Niemiec, Szwecji). Przetrwał do upadku caratu. Otrzymanie wysokiej rangi dawało prawo zdobycia szlachectwa. Początkowo Piotr I wprowadził do tabeli 262 stanowiska, ale z czasem stanowiska znikały, a nazwy rang pozostały.
Wprowadzono też obowiązującą hierarchię zwrotów tytularnych dla poszczególnych klas:
Klasa I-II Ваше высокопревосходительство;Klasy II-III Ваше превосходительство; Klasa V Ваше высокородие; Klasy VI-VIII Ваше высокоблагородие;Klasy IX-XIV Ваше благородие.
W zamyśle reformatorów, ten system miał umożliwić awans społeczny osobom wyróżniającym się w pracy na poszczególnych szczeblach kariery, pochodzącym nawet z niższych warstw społecznych.
Każdy urzędnik (чиновник, сановник) zakwalifikowany do którejś z rang otrzymywał odpowiedni tytuł i przywileje (od honorowego obywatelstwa do odpowiedniego tytułu szlacheckiego).
Podałem niżej zestawienie tabeli rang cywilnych i górniczych, z pominięciem wojskowych, morskich i dworskich tytułów (częściowo z nazwami po polsku i po rosyjsku). W górnictwie stosowano w Rosji nazewnictwo niemieckie (pisane cyrylicą).

Tabela rang ( ros. Табель о рангах всех чинов)
_____________________________________________________________
Nr klasy Cywilne rangi Górnicze rangi
Класс Чины гражданские (статские) Чины горные
_____________________________________________________________ 
I Kanclerz
Канцлер (Штатс-секретарь) _
Действительный тайный советник 1класса
-------------------------------------------------------------------------------------
II Rzeczywisty tajny radca
Действительный тайный советник, _
Вице-Канцлер
-------------------------------------------------------------------------------------
III Tajny radca
Тайный советник _
-------------------------------------------------------------------------------------
IV Rzeczywisty radca stanu
Действительный статский советник _
-------------------------------------------------------------------------------------
V Radca stanu
Статский советник Oberberghauptmann
-------------------------------------------------------------------------------------
VI Radca kolegialny, radca wojenny Berghauptmann
Коллежский советник,
Военный советник
-------------------------------------------------------------------------------------
VII Radca nadworny Oberbergmeister
Надворный советник
-------------------------------------------------------------------------------------
VIII Asesor kolegialny Oberhüttenverhalter,
Коллежский асессор Bergmeister
-------------------------------------------------------------------------------------
IX Radca tytularny Markschneider,
Титулярный советник Oberbergprobierer
-------------------------------------------------------------------------------------
X Sekretarz kolegialny Hüttenverhalter
Коллежский секретарь
-------------------------------------------------------------------------------------
XI Sekretarz okrętowy _
Корабельный секретарь
-------------------------------------------------------------------------------------
XII Sekretarz gubernialny Bergprobierer
Губернский секретарь
-------------------------------------------------------------------------------------
XIII Sekretarz prowincjonalny, senacki,
synodzki Schichtmeister
Кабинетский регистратор
Провинциальный секретарь
Сенатский регистратор
Синодский регистратор
-------------------------------------------------------------------------------------
XIV Registrator kolegialny Schachtmeister
Коллежский регистратор
_____________________________________________________________
Powyższa tabela obejmuje więc tytularnych URZĘDNIKÓW (ЧИНОВНИКОВ). Ta nazwa przetrwała do dzisiaj, choć częściej używa się, jako bardziej demokratycznego, określenia СЛУЖАЩИЙ lub czasem ogólnie РАБОТНИК умственного труда (ale nie РАБОЧИЙ = robotnik).
Na przełomie XVIII i XIX wieku, rozwój miast, rozwarstwienie społeczne, zapotrzebowanie na usługi , moda spowodowały stopniowe powstawania różnych zawodów usługowych, których wykonawcy pretendowali do awansu społecznego i niejednokrotnie posiadali ku temu dane (wykształcenie, znajomość języka urzędowego w mowie i piśmie, nabyta kultura). Nie należeli jeszcze do „kasty” tytularnych URZĘDNIKÓW (ЧИНОВНИКОВ, сановников), choć przenikali do tej grupy. Każdy z nich pragnął zostać „honorowym obywatelem” (почетный обыватель).
Podobny proces obejmował też stanowiska administracyjne w cechach rzemieślniczych oraz w folwarkach (patrz mój post o stanowiskach w służbie folwarcznej).
Wykonawcy niższych czynności usługowe w różnych instytucjach i u osób prywatnych mają ogólną nazwę СЛУЖИТЕЛЬ lub (rzadziej СЛУГА) = sługa, służący.a w przypadku bliższego określenia rodzaju zajęcia (służby)stosuje się polski termin PRACOWNIK (ale nie URZĘDNIK), pomimo zastosowanego w nazwie słowa СЛУЖАЩИЙ + GDZIE, albo podajemy polską nazwę konkretnego zajęcia ,jeśli je określono w oryginale rosyjskim. Kilka przykładów:
1. Почтовый служащий, доставляющий корреспонденцию адресатам - Почтальон (listonosz nie jest urzędnikiem, choć jest pracownikiem poczty)
2. Театральный служитель, проверяющий у посетителей входные билеты, указывающий места, - Капельдинер (bileter)
3. Низший церковный служитель, - Звонарь, Псаломщик, Причта (dzwonnik, zakrystian,)
4.Низшие служащие – курьер, портье (goniec, portier)
коньсьержа = управляющий домом,
старший дворник, швайцар

[etanoll]

Dziękuję za wyczerpujące informacje.

Mam jednak jeszcze 2 pytania.

Po pierwsze: w tym akcie urodzenia mojego pradziadka z 1893 roku, jego ojciec figuruje jako "Szczepan Szlacheta, służitiel w Grądach". Zgodnie ze Słownikiem Geograficznym, pod koniec XIX w. w Grądach był tylko folwark, żadnego urzędu itp. Więc wydaję mi się że Szczepan Szlacheta mógł być albo służącym dziedzica "we dworze" w Grądach lub jakimś "pracownikiem folwarku" w Grądach. Czy dobrze myślę?

Druga rzecz dotyczy słowa "РАБОТНИК". W akcie urodzenia mojej prababci z 1902 roku (Szymanów pod Warszawą), jej ojciec określony jest jako "Piotr Chyziak, РАБОТНИК z Szymanowa". Wg. Słownika Geograficznego Szymanów były to wielkie dobra Kronenbergów, z wielkim folwarkiem (kto nie zna dzisiejszej Mąki Szymanowskiej?), z dużą cukiernią Hermanów, itd. Więc czy określenie "РАБОТНИК" nie oznacza po prostu pracownika w dobrach Szymanów? Zwłaszcza, że zarówno Piotr Chyziak jak i wyżej wymieniony Szczepan Szlacheta w latach 20 przenieśli się z rodzinami na warszawską Wolę i cała rodzina pracowała do wybuchu wojny w Wolskich zakładach jako robotnicy (Lilpop, Rau i Loewenstein itp., Franaszek, Kamiński, Dobrolin).

Myślę więc że ich zawody były bardziej "robotnicze" niż "urzędnicze".

Co o tym myślicie?

Pozdrawiam
Piotrek