genealodzy.pl

Jeśli ktoś przeglądajac księgi metrykalne z polskich parafii z Wileńszczyzny lub Suwalszczyzny z okresu dwudziestolecia międzywojennego natrafi na litewską transkrypcję nazwisk etnicznych Litwinów, obywateli polskich, niech da znać na forum.

P.S. - manifestowanie "dumy narodowej' nie zabrania myśleć (samodzielnie).

Witajcie,
Wypowiadam się jako admin geneteki na tereny Litwy i Białorusi. Z problemem pisowni nazwisk litewskich i białoruskich stykam się na co dzień. Na ogół indeksatorzy starają się dokładnie przepisać nazwisko z aktu, co jest poprawne, ale ostatecznie nie zawsze pomocne. Większość metryk dotyczy przodków dzisiejszych Litwinów i Białorusinów. Załóżmy, że taki Litwin poszukuje w polskiej genetece swojego nazwiska. Przypuszczam, że zetknie się z takimi samymi trudnościami, jak Polak, poszukujący w litewskiej genetece. To samo dotyczy przecież Białorusinów, którzy kiedyś na pewno również założą swoją genetekę, pisaną zapewne cyrylicą, czyli przybędzie tu jeszcze jedna bariera (dla Polaków i Litwinów).
Wniosek z tego: każda geneteka jest w zasadzie „narodowa”, czyli ukierunkowana na własnych użytkowników. Nie zależy to od nastawienia ani indeksatorów, ani kierownictwa geneteki. Mamy to szczęście, że nasi przodkowie należeli do narodów o bardzo różnym podłożu językowym, które obrały różne alfabety i czcionki.
Nie powinniśmy na nikogo wpływać i nikogo do niczego skłaniać. Ale możemy polepszyć przepływ informacji między obiema genetekami. Nie zauważyłam w litewskim portalu rubryki „nowości”. Mam zamiar napisać do adminów litewskiej geneteki z pozdrowieniem i prośbą o wspólne zastanowienie się nad możliwościami wymiany informacji o nowych indeksach litewskich. Moja znajomość litewskiego bardzo upraszcza to zadanie. O wynikach poinformuję w tym wątku.
Alicja

asd

Sveiki!
(z akcentem na „i”, oznacza Witajcie po litewsku)

Kontakt z „metrikai.lt” nawiązałam bezproblemowo. Z administratorką imieniem Ramune wymieniłam kilka maili.

Oto treść w skrócie.
Genealodzy litewscy doskonale znają naszą genetekę i chętnie z niej korzystają.

Litewska geneteka „metrikai.lt” jest projektem młodym (2019), w pewnym sensie jeszcze raczkującym. Nie posiada finansowego zaplecza, wszystko dzieje się po godzinach właściwej pracy i gratis. W tej chwili aktywnie indeksuje około 40 osób.

Indeksowane są nie tylko metryki (katolickie i ewangelickie), również rozmaite spisy, listy pracowników rozmaitych instytucji, a nawet nagrobki (te ostatnie jeszcze w planie). Szczególnie zainteresowały mnie informacje o urzędnikach państwowych, podaję link:
https://www.metrikai.lt/index.php?F6=Va ... arnautojai

Nie do końca wiadomo, jaki podział administracyjny zostanie przyjęty: świecki (powiat, „ujezd”) czy kościelny (dekanat). Ma powstać mapa z zaznaczonymi zindeksowanymi parafiami.

Nowości nie są w tej chwili jeszcze w żaden sposób zaznaczane, ale wprowadzenie tego udogodnienia jest dyskutowane. Początkowo planowano oznakowanie przy pomocy czerwonej literki „N”, ale przykład geneteki, gdzie zaznaczane są konkretne ostatnio zindeksowane roczniki, też jest bardzo pociągający.

Pani Ramune nie zna polskiego, ale podjęła już naukę ze względu na genealogię, język jej się podoba.

Co do współpracy: wyraziłam parę życzeń (listy już zindeksowanych zasobów oraz informowania o nowościach), które zostały przyjęte ze zrozumieniem, jednak na spełnienie będziemy musieli nieco zaczekać. Administracja jest przeciążona i ma też własną agendę, którą musi wykonać.

Reasumując: „metrikai.lt” ma dobre perspektywy rozwoju, będziemy tam od czasu do czasu zaglądać w oczekiwaniu zapowiedzianych zmian. Kontakt jest możliwy i sympatyczny, ale nie od razu Wilno zbudowano.

W tak zwanym „międzyczasie” zapraszam też do zaglądania na forum Stowarzyszenia Rodów Grodzieńskich, gdzie można znaleźć przydatne zestawienia parafii litewskich i białoruskich oraz dokonanych bądź planowanych indeksów. W przyszłości pojawią się tu również wskazówki co do indeksów w „metrikai.lt”.

Indeksacja parafii Litwa http://forum.rodygrodzienskie.pl/index.php?board=43.0
Indeksacja parafii Białoruś http://forum.rodygrodzienskie.pl/index.php?board=44.0

Iki,
(najkrótsza forma litewskiego pożegnania, coś w rodzaju "pa!")
Alicja

Droga Alicjo.

Bardzo sekunduję temu projektowi. Jestem ciekaw zakresu. Czy sięgnie po Psków? Dekanat Brasławski i ten kierunek byłby nie mniej ciekawy. Dawne Inflanty. Arcyciekawa Żmudź. Augustowskie (czy coś więcej się ostało w archiwach litewskich?).

Słowem życzę litewskim genealogom wszystkiego dobrego.

Pozdrawiam serdecznie.

I oczywiście zapraszam na nasze Forum Grodzieńskie.

Witaj Sławku,
projekt obejmuje tylko metryki i inne dokumenty z Litwy we współczesnych granicach. Cała reszta należy póki co do nas
Pozdrowienia,
Alicja

Alicjo, mam pytanie o powiat jezioroski (wcześniej brasławski).
Czy może wiesz, czy planowane są jakieś prace związane z digitalizacją ksiąg z tego rejonu (o indeksowaniu to nawet nie marzę wobec braku podstaw, czyli skanów). Prócz skanów raptularzy i egzaminów przedślubnych dostępnych na stronie biblioteki w Jeziorosach i szczątków ksiąg na FS nie ma praktycznie nic.

Nie, niestety nie wiem. Sama jestem tym regionem zainteresowana.

Też uważam, ze to super projekt.

Z nazwiskami wbrew temu, co niektórzy piszą sprawa nie jest bynajmniej jednostronna.
Bo nazwiska były równiez polonizowane.
Osobiście jestem zwolennikiem indeksacji wg oryginalnego zapisu ksiag. Ale nasza indeksacja ksiąg pisanych cyrylica też jest po polsku a nie w wersji oryginalnej...

Trzeba pamiętać, zę większośc mieszkańcow to byli jednak etniczni Litwini.
A księgi prowadzono kolejno po łacinie, po polsku aż do końca lat 40 XIX wieku a potem po rosyjsku.
Tak jak my bylismy rusyfikowani i germanizowani tak dla Litwinów wyzwaniem była polonizacja. Do 1831 dotyczyło to również systemu szkolnego. Złośliwi mówią, ze zabory uchroniły Litwę przed całkowita polonizacją.

Ale język jest trudny dla nas i do tego w nazwiskach nie ma jednolitej bazy zamiany i zachowano inne formy dla panien i zamężnych..

Ale moze coś wypracujemy co będzie dla obu stron wygodne w użyciu.

Nazwiska były kiedyś polonizowane głównie z własnej, nieprzymuszonej woli polonizujących się Litwinów. To człowiek się najpierw polonizował. Stawał się mentalnie i świadomie Polakiem, a reszta szła za tym. Ktoś tu wspomina o Kulwieciach. Owszem, być może ta familia wcześniej pisała się Kulvietis bądź podobnie, ale nikt ich do zmiany brzmienia nazwiska nie zmusił. Polskość oznaczała wyższość społeczną. Szlacheckość. Chciał takowy Kulvietis awansować do grona panów to stawał się Kulwieciem. Miał prawo. Na Litwie współczesnej nie jest tak. Czy Polak obywatel litewski ma prawo w "wolnym, demokratycznym, europejskim" państwie litewskim nosić nazwisko Borkowski? Czy przymusowo zrobią z niego Barkauskaitisa? Ma wybór? Może zdecydować? Wpisza mu Borkowski w dowód jak zechce? Z tego co wiem to nie i to właśnie jest straszne. Wolność to czy zaczątki faszyzmu? I nie chodzi o to czy my indeksujemy cyrylicą, ale czy zmieniamy brzmienie nazwisk, czy miast Woronkow wpisujemy Wróbelkiewicz? A miast przykładowo Jusis wpisujemy komuś w dokumenty Józefowicz albo Józiński? Odgórnie, przymusowa. Koniec. Kropka. Tak ma być. Co do indeksacji to oczywiście nikt nie wymaga, aby repolonizowano nazwiska zniekształcone przez urzędników litewskich w latach międzywojennych, ale jeśli będą indeksowane zasoby starsze gdzie cyrylicą będzie zapisane bardzo wyraźnie Borkowskij czy Sawickij to chyba ta forma powinna być pierwsza. Choćby z szacunku dla tych dawno zmarłych

EWAFRA pisze:Czy Polak obywatel litewski ma prawo w "wolnym, demokratycznym, europejskim" państwie litewskim nosić nazwisko Borkowski? Czy przymusowo zrobią z niego Barkauskaitisa? Ma wybór? Może zdecydować? Wpisza mu Borkowski w dowód jak zechce? Z tego co wiem to nie i to właśnie jest straszne.

Wpiszą mu w dowód "Borkovski" lub "Borkovskij", jeśli tak mają rodzice, bez żadnych pytań czy dyskusji. "Problemem" w tym przypadku może być brak akceptacji dla literki "w", ale to zupełnie inny temat.

PS Ewentualna zlituanizowana forma brzmiałaby "Barkauskas", a nie "Barkauskaitis".

Pozdrawiam
Andrzej

Dzień dobry,
Prowadzę poszukiwania śladów przodków na terenie północno-wschodniej Litwy, niestety metryki interesującej mnie parafii nie są zdigitalizowane. Nie ma ich dostępnych w żadnej znanej mi wyszukiwarce indeksów (geneteka, metrikai.lt, epaveldas.lt, familysearch itd).
Wiem że metryki te istnieją, gdyż miałem do nich dostęp w Archiwum Państwowym w Wilnie - znam numer fondu i wszelkie namiary. Chętnie mógłbym popracować nad ich zindeksowaniem
I tutaj pytanie do Państwa - istnieje jakieś jeszcze inne, pełniejsze źródło metryk litewskich? A może sposób nacisku aby ruszyły prace związane ze skanowaniem ksiąg?

Interesująca mnie parafia, to parafia pw MB Różańcowej w Smołwach (Smołwy) lit: Smalvų Švč. Mergelės Marijos Rožančinės bažnyčia)

pozdrawiam i będę wdzięczny za podpowiedzi.

Wyszynski_K pisze: Interesująca mnie parafia, to parafia pw MB Różańcowej w Smołwach (Smołwy) lit: Smalvų Švč. Mergelės Marijos Rožančinės bažnyčia)

No proszę, akurat tam mnie doprowadziły poszukiwania, jako do parafii ostatniej szansy na znalezienie metryki wspominanej w wywodzie moich przodków.
Zła wiadomość jest taka, że metryk z tej parafii faktycznie nigdzie nie ma w internecie. Dobra taka, że ponoć za jakiś rok LVIA ma udostępnić online wszystkie posiadane skany + nowe, które z pieniędzy UE zrobią przez ten rok.
Pożyjemy i jak dożyjemy, to zobaczymy.

Jeśli Pan potrzebuję to na zdobytej fotografii z Wilna mam dwa akty chrztu: nr 8 i nr 9 (styczniowe) z roku 1892 (nazwiska: Wilmiński* i Zawadzki)
* poszukiwane nazwisko

Mam nadzieję jeszcze na znalezienie w Smołwach aktu małżeństwa i kilku aktów chrztu krewnych.
Poszukiwania przyprowadziły tutaj z Białorusi, a wszystko wskazuje na to że trop dalej zaprowadzi przez miasteczko Turmont - na Łotwę, na teren dawnej gminy demeńskiej.
Także chyba najtrudniejsze poszukiwania przede mną

A wszystko przez odnalezienie właściwego Zaścianku Szlininka, który jak przypuszczam został wchłonięty przez rozrastający się przed IIWŚ Turmont.

Ja mam nadzieję na metrykę z 1817. Nie spodziewam się zbyt wielu informacji akurat w tej parafii (zdecydowanie więcej jest w Jeziorosach), ale tej jednej metryki nie mogę znaleźć, a wszystko inne okoliczne już sprawdzone. Stąd nazwałem Smołwy parafią ostatniej szansy